|
2010
|
|
|
Eta irakurtzen zekiten euskaldun elebakar asko hauen artean, ez zen soilik jende maila" goi" batekoak, pentsa zitekeen bezala, marinelak bezalako herritar arruntak ere bai baitaude: "... zeren estimatzen dut ez dela izanen bat
|
ere
irakurtzen dakien marinelik liburu haur izanen eztuenik".
|
|
2011
|
|
|
Olerkiak Tang garaikoak ere bai, jakina, ohi moduan ez ezik, bestela
|
ere
irakur daitezke Txinan. Idazkera, noski, karakterez osatzen da txineraz eta karaktereak, berriz, erroz erro, baina erroak bereizi eta elkarren arteko loturak kontuan hartzen badira, olerkiaren azpian gordeta egon litezkeen beste keinu batzuk atera litezke azalera.
|
|
|
Egunkarien orri pasa plazer nagusienetako dugunok, jakina, zorterik hoberena opa diegu aldaketa prozesuan ari diren guztiei, baita sekula erosten ez ditugun egunkarietako arduradunei ere. (Interneten alde hoberenetakoa horixe da, gorroto ditugun egunkariak
|
ere
irakurtzeko parada ematen digula).
|
|
|
Ezaguera izaten hasi zenetik joaten zen liburutegira; horrek, Isabellaren kasuan, esan nahi zuen Matilda izeneko liburu bat irakurri zuenetik. Liburuari izena ematen zion neskak lau urte eta erdi baino ez zituela, liburutegiko haur liburu guztiak irakurrita zituen, eta, liburuzainaren aholkuz, heldu askok benetan irakurri gabe irakurri dituztela esaten duten liburu garrantzitsu horietako asko
|
ere
irakurri zituen. Isabellak bazekien ezin zuela bere burua Matildarekin konparatu, baina bere senak nolabait esaten zion gaur egun zeukan irakurzaletasuna oso txikia zenean irakurritako liburu hartako Matilda bezalakoa izan nahi izateari zor ziola; halako mimetismo baten eraginez harekin identifikatu baitzen, geroago beste hainbeste pertsonaiarekin, haragizkoak bezala paperezkoekin ere, gertatuko zitzaion gisa berean.
|
|
|
Jolas moduko bat iruditzen zitzaion pertsonaien haragian sartzea, haiekin batera gozatu eta sufritzea, eta idazleak erabakitako paturantz lerratuz joatea. Modako liburu batzuk
|
ere
irakurri zituen; esaterako Harry Potter-en saileko liburuak gogo handiz irakurri zituen, baina geroztik biblioteka magiaren inguruko liburuez bete zen; orduan Isabella nazkatzen hasi eta beste tankera bateko istorioen atzetik hasi zen, magiarekin eta banpiroekin zerikusirik gabekoak.
|
|
2012
|
|
|
—Nik
|
ere
irakurri ditut hainbat nobela beltz —esan nien—, eta badakit oraingo hau ere ametsa dela.
|
|
|
Horixe da idazle askok uste duguna eta horien artean, Jose Luis Sampedro dago. Bere bizitzan ez da egon egun bakar bat
|
ere
irakurtzera eta idaztera emana izan ez dena. Hori egin gabe ez baitio bizitzari gusturik hartzen.
|
|
|
Txoratuta dabil azkenaldi honetan irakurtzen ari den liburu horrekin. Zeuk
|
ere
irakurri zenuke, eman dit aholku, eta hasi zait argumentua luzatzen. Baina, nonbait, pittin bat zapuztuta utzi dut moztu diodanean esanez gai hori ez zaidala batere interesatzen eta ez dudala inolako asmorik liburu hori irakurtzeko.
|
|
2013
|
|
|
Familiaren beste adierazpen bat
|
ere
irakurri dut non edo han, hiltzailea okertu egin dela pertsonaz, familiaz, estatuz. Esan nahi dute Denisondarrak ahalmen handiko pertsonak direla, eta Nevadan heriotza zigorra indarrean dagoela.
|
|
|
Beste hamaika xehetasun
|
ere
irakur daitezke egunerokoetan, Bucareliko biztanleen itxura, izaera, janzkera, bizileku, hizkuntza, elikadura, apaingarri eta abarri buruz. Aparteko miresmenez deskribatzen dira haien kanoa arin eta azkarrak...
|
|
|
misio berri bat altxatzeko lekua izendatua utzi zuen gaurko Visalia inguruan; zahar mordoxka bat bataiatuta itzuli zen, eta hemen aipatu dugun egunerokoa utzi zigun. Horrez gain, Tejon igarobidearen izena (gaurko Tejon Pass) berari zor zaiola
|
ere
irakurri dugu han eta hemen. Zalvidearen egunerokoan agertzen dela aurrenekoz izen hori, igarobidearen sarreran azkonar bat hilda aurkitu eta lekuari izen hori eman ziotelako.
|
|
|
Oterminek eta bere taldeak indigenen basakeriaren frogatzat hartu zuten txikizioa, ez baitzeuden prestatuta indigenen ekintzei inolako konplexutasunik aitortzeko. Baina beste modu batera
|
ere
irakur zitekeen, alegia, haien jainkoak errebindikatzeko eta ordura arteko botere harremanak iraultzeko desioaren ekintza sinboliko gisa. Sinbolo erlijiosoei su ematean, indigenak erlijio katolikoaren suntsiketa eta jainko katolikoaren ahalmenik eza aldarrikatzen ari ziren.
|
|
|
Hildakoei buruzko datu biografiko soil batzuk
|
ere
irakur daitezke Mission 2000 datu basean. Marcial Espoicucharenak, adibidez:
|
|
2014
|
|
|
Batua egina da edo ez? Durangoko merkatuan egoten da zerraturik, hor da liburuetan lan guzia egina, gaiak deia tratatuak, landuak sufrimenduaren izerdia
|
ere
irakurtzen da. Antzerkiak herritar bitza eta Euskal Herriko ikasle guzien kultura bat eginen da.
|
|
|
Libertimenduaren muntatzean, ihauteriaren tematikaz aparte, bai konjuratzen dela zortea plagek ez gaitzaten erail, baina bereziki aldarrikatzen da lurraren lana mendiari ebastea baino gehiago dela. Gazteriaren aldarria
|
ere
irakurri behar da. Lehengo etxe eta suen nonbrearen arteko ezberdintasuna gogoan atxikitzen badugu, klase borroka bat irakur daiteke, etxeko jaun eta paganteen artean, lur amankomunen baliatzeko legitimitatearen gainean.
|
|
2015
|
|
|
Isidoro Gaztañagaren New Yorkeko etorrera kirol egunkari guztietako titularretan azaldu zen. Eta baita New York Timeseko orri nagusian
|
ere
irakur zitekeen: " New Yorkera iritsi da ukabilkada batez Brooklyngo zubia suntsitu dezakeen gizona".
|
|
|
" Esklabu sexual" modura erabiltzeko eraman omen dituzte emakumeak, kanpamenduko askoren ahizpa, alaba edo lehengusuak. Gerran informazioak beti manipulatzen dira eta ikusteko dago hori zenbateraino den horrela, bestelako bertsio leunagoak
|
ere
irakurri baititut. Dena dela, ideia horrekin bizitzea ez da erraza.
|
|
2016
|
|
|
—Danuta etorri zenetik Rosa Luxemburgo modan jarri duk hotelean. Laurak ere hala esan zidaan lehengoan, berriro
|
ere
irakurri beharra zeukala.
|
|
2017
|
|
|
Oso interesgarriak dira ondorengo gogoetak eta osorik ekarriko ditut, gehientsuak liburu hasieran
|
ere
irakur daitezkeen arren. Hizkuntzalariek euskaraz jakingo balute, beste itzal bat izango omen luke euskarak.
|
|
2018
|
|
|
Azalpen gehiago
|
ere
irakurriko dizkiozu Elizabet Kruzetari Duvoisin kapitainaren lexikoaren gainean (hitz eratorriak direla-eta, adibidez), aditzaren gainean, edota erlatibozko esaldiei dagokienez, eta hari horretan aurkituko duzu:
|
|
|
Karikaturan jarrita zuen interesa ezagutzen zuen bizilagun batek ere liburu berdina gomendatu zion; utziko ziola berak, nahi izanez gero. Idazki laburra izanik, hori
|
ere
irakurri zuen Martak. Ez zuen autolaguntzarako liburu gisa interpretatu, tamalez.
|
|
|
Ray Fernandez, Mamd, ando contento, 2017 Titulua bestela
|
ere
irakurtzekoa da, jakina: Mamando contento.
|
|
2019
|
|
|
Baina niri asko gustatzen zaizkit. Oraindik
|
ere
irakurtzen ditut batzuetan. El pistolero que debia morir ere irakurri nuen.
|
|
|
Oraindik ere irakurtzen ditut batzuetan. El pistolero que debia morir
|
ere
irakurri nuen.
|
|
2020
|
|
|
Nik euskal kulturaren emaitza ederrak agindu eta zera, katalanezko poema bat aurkitu duzula maletan. Baina euskaraz
|
ere
irakur daiteke, eta, beraz, euskararen kulturaren parte da euskaraz sortutako edozein lanen eskubide berarekin.
|
|
|
Arazorik ez: ia banketxe guztietan egin daiteke, eta banketxeen izenak eta kontu korronteen zenbakiak hantxe dauzkazu orriaren aurreko aldean ondo seinalatuta, betaurreko zaharrekin
|
ere
irakurtzeko moduan.
|
|
2021
|
|
|
Nik neuk 1987ko edizioa irakurri nuen atera berritan, eta mirarituta utzi ninduen zortzigarren kapituluaren hasierako ziliportaren pasarte su egozleak. Irakurritakoan atoan azpimarratu nuen, eta atzera
|
ere
irakurri, ez nengoen-eta seguru lehenengoan ondo ulertu izanaz. Pasartearen bigarren irakurraldian sakoneko poz batek epeldu zidan barru guztia.
|
|
|
Papiroek garbi esaten digute Administrazioan kargurik ez zuten greziar askok bazekitela irakurtzen eta idazten, nor bere tramiteez arduratzen zirela, merkataritzako dokumentuak idazten zituztela eta beren gutun trukea zaintzen zutela eskriba profesionalei laguntza eskatu beharrik gabe. Eta, gainera, atsegin hutsagatik
|
ere
irakurtzen zutela. Gizon batek, asperturik, lagun batentzako gutun batean, honela idatzi zuen Egiptoko herrixka bateko monotoniaren menean:
|
|
|
Iliada gehiago gustatzen zitzaien Odisea baino. Hesiodo, Platon, Menandro, Demostenes eta Tuzidides
|
ere
irakurtzen zituzten, baina podiumeko bigarrena Euripides zen, eta horrek liburuen botereari buruzko pasadizo zoragarri bat ekartzen dit gogora.
|
|
|
Izan ere, gaur egun harridura eraginen liguketen gauzak irakurri genituen, edo aspertuko gintuzketenak. Baina oraindik ilusioa eta bizi-poza edo ziurtasunak pizten dizkiguten orrialdeak
|
ere
irakurri genituen. Liburu batek beti dakar mezu bat".
|
|
2022
|
|
|
crudites (jaki gordinak), errekiak, frijituak, gozoak... Maiz osagaiak, inoiz prestatzeko moduak
|
ere
irakur daitezke kartan; ohiko bihurtzen ari da jaki izen bakoitzaren alboan argazkia agertzea, hizkuntza horretan ez dakien bezeroari begira.
|
|
|
Hemen irakurriko duzu bestetan
|
ere
irakurria zenuenaren antzekoa, baina bestela. Objektibotasuna eta egia ez doaz beti elkarren eskutik:
|
|
|
Hilabete geroago Argia aldizkarian
|
ere
irakur daiteke egun horretako kronika" Euskaltzaleak Larun mendian",, Garbi delako batek izenpetua(= Bitor Garitaonandia). Hor jakingo duzu goizik abiatu zirela Hegoaldekoak Donostiatik," Minerva beribil eder ta eroso batez egokiturik", eta gero," Azkain’en Donibane’tik datorkigun tximiskurdia ar dezakegu.
|
|
|
Irakurri egiten denaren froga argiak dira. Askok uste baino gehiago irakurtzen dutela, eta askok uste baino hobeto, are gehiago, sakontasunez eta exijentziaz
|
ere
irakurtzen dutela gazte askok, ez dutela edozein irakurketa modu onartzen errazagoa eta arinagoa egingo zaien arren. Lan sakonak irakur ditzaketela agerian jartzen duten lekukoak dira idazkiok.
|
|
|
Prestatutako iritzi eta galderak ikasleek zuzenean egiten zituzten hitzaldi osteko elkarrizketan. Hurrengo astean ikasgelan aztertzen zen hitzaldia, ikasleek irakurritakoari buruz argitutakoa, bere zalantzen aurrean idazleak erakutsitako jarrera, itaunen egokitasuna... eta berriz
|
ere
irakurritakoari buruz iritzia aldatu, osatu ote zen beraien buruan. Egun ere, antzera prestatzen dugu saioa idazle bat irakurritako liburuaz hitz egitera etortzeko denean.
|
|
|
Badira holako saioetan ahozko partaidetzarik luzatzen ohiturik ez daudenak, ahozkotasuna gutxitan landu dutelako, edo oso era akademikoan soilik erabili dutelako. Izan daiteke liburua irakurri gabe izatea, badira, jakina, irakurri ez dutenak eta hurrengoetan
|
ere
irakurriko ez dutenak. Batzuen ustez honek ez du garrantzirik, liburua ez irakurtzearren...
|
|
|
Hamalau urtekoek, batez ere narratiba irakurtzen dute eleberriak, ipuinak eta poesia pixka bateta hamaseikoek bide bera jarraitu dute baina testu konplexuagoei ekinez. Batxilergoko Literatura Unibertsala gaian antzerki lanak
|
ere
irakurri ditugu, poesia gehiago eta baita saio lanen bat ere. Beraz, erregistroa, testu generoak eta estilo motak ugaldu eta aberastu egin dira, eta horrekin batera hizkuntzaren oparotasuna ere bai.
|
|
|
Ez argumentua, ez idazlea, eta gutxiago narratzailea ez ziren egoeraz gozatuko. Beraz, sortzen dira zenbait gai, bai irakurgaietan, bai solasaldietan, egundo
|
ere
irakurtzeko beta ez iritzia emateko aukera izango zutela espero ez zutenak. Ez zuten inoiz bere burua irudikatu horretaz euskaraz irakurtzen, edo euskaraz solasean.
|
|
|
Baina, denek, edo denak ez dituztela irakurtzen gogoratuko dit norbaitek. Ez, baina gehienek bai, eta gehienak ere bai, eta hainbatek oporretan eta aisialdian
|
ere
irakurtzen dute. Kalitateari begiratzen ote zaion zalantza ere izango du batek baino gehiagok.
|
|
|
hitzaurre bi lehenengo zatian irakurketaren garrantziaz eta kontakizun bilduma hau bultzatzen duen proposamenaz; eta bigarrenean 2017 eta 2018 urteetan Bigarren Hezkuntzako laugarren mailako ikasleek idatzitako berrogeita hiru narrazioz osatutako bilduma, beren aitita eta amamen Guda Zibilari buruzko oroimenetan oinarriturik. Kontakizunok jakin mina biztu die irakurle gazteei, hurbilak egiten zaizkie beraien ikaskideek idatzi zituztelako beren adineko zirenean eta beraiek
|
ere
irakurri duten eleberria, Lili eta biok, irakurri zutelako narrazioen jatorrizko ideiaren pizgarri legez. Beraz, pareko egoeratik eratorriak dira.
|
|
|
Liburu bat edo bi urtean asko jota. Eta orduan ere, egun legez, bazen eskola gaietatik aparte irakurtzen zuena, eta bat
|
ere
irakurtzen ez zuena. Irakurzaletasun hori beti izan da, eta izango da eskolak abentura berrien gartxoa gazteen bihotzetan pizteko ahaleginaz jarraitzen badu, aukera eta eredu egokiak eskaintzen baditu.
|
|
2023
|
|
|
—Euskal literaturaren historiaz, bai zehaztu nuen. Gaztelaniara itzulita ekarri ditut pasarte batzuk, baina euskaraz
|
ere
irakurriko dut zerbait.
|
|
|
Testuinguru honetan, (filosofiaren eta literaturaren) klasikoek gero eta leku marjinalagoa dute eskoletan eta unibertsitateetan. Ikasleek urte luzeak ematen dituzte institutu edo unibertsitate zentro bateko ikasgeletan Mendebaldeko kulturaren ernamuin izan ziren testu handiak inoiz
|
ere
irakurri gabe osorik. Batez ere sinopsiez, antologiez, eskuliburuez, gidez, laburpenez eta mota guztietako tresna exegetiko eta didaktikoez elikatzen dira.
|
|
|
" Markusek" ugal" dioenean ‘ugaldu’ edo ‘ugaritu’ dioela uler daiteke, baina bestela
|
ere
irakur daiteke, ugala deitzen zaiolako, bizkaieraz, larru edo antzeko gaiaz eginiko zerrenda edo xingola meheari. " Lotu ugala" esaten dugu autoan eseritzean, segurtasunugala...
|