2008
|
|
Beraz, XXI. mendeko euskal produkzioa eskuratzen hasi beharra dago; baina ez eskuratzen bakarrik, baizik eta aukeratzen, kodetzen, etiketatzen eta modu erosoan eskaintzen. Gainera, ezin ahantz dezakegu Euskaltzaindiak
|
egunen
batean hiztegi arau-emaileari heldu diola, eta hori pentsaezina da atzean erreferentzia corpus modernorik gabe, OEH eta EEBSrekin osatuko dena.
|
|
2 Kasu nabarienetako bat aste
|
egunen
eta hilabeteen izenena dateke: aspaldiko urteotan Euskal Herrian argitaratzen diren egutegi gehienek eredu batuko izenak besterik eskaintzen ez dituztenean, eta, zenbait baserritako lagunek salbu, kale giroko jende gehienek, era batuak ez badakizkite, enerue, > febrerue, > etab. besterik esaten ez dutenean, herri mai lako hizkuntza mintzatu zein idatzian behialako forma dialektalak birpiztu nahi izateak ez dirudi premiazko ez bidez koa denik.
|
|
Baliagarritasun hori, beren baitan zekartzaten argibide prak tikoetatik zetorkien: denboraren neurketak, eguraldiaren iragarpenak, iragan urtearen oroimenak, hurrengo urtealdiko aste eta
|
egunen
gobernu hobeak, lanen eta uzten ardurak, edo elizako urte zikloa, etab. Hori guztia herritarren eskueran jartzeko balio izan dute egutegiek. Hortaz, gizarte bizitza kodetuan guztiz baliagarriak ziren.
|
|
Ikustekoa da hautatutako bi euskalkiak nola elkarretaratu ziren, batzue tan esango genuke batak bestea zango trabatuz ere bai: asteko
|
egunen
izenak bi hizkelgietan txandakatuz eman ziren, batean, ostirala, zena hurrengoan, barikua?
|
|
ondoan, esaera zabal xamarren bat eman ohi zuen, eta merkatu eta adorazione egunak ez ziren falta. Euskalkien gainetik jauzi egin nahia ageri da bertan,
|
egunen
izenak hainbat moldetan ematen baitzituen.
|
|
Berdoly kontseilari jeneral pasatu ondoan, Réveilek geldialdi bat izan zuen baina ez zegoen lo, eta Berdoly, berriz, bere tenorearen beha,
|
egunen
batez diputatu izateko ustetan duda gabe. Destandeau diputatu xuri hilaren lekua betetzeko departamendu osoan berriz hautesleak bozetara deituak izan zirela rik 1887ko otsailaren 27rako (gizonkiak baizik ez, erran gabe doa), Réveil> berriro agertu zen, oraingoan ofizialki, 1886ko azaroaren 14an.
|
|
dira horiek. Kualitate kontuak alde batera utziz,
|
egunen
batean tza> eta? (g) oa> aztertzen ditugunerako, zaila da elkarren artean paralelismo handiagorik bilatzea.
|
2009
|
|
Mugaberoak (1973):. Eskaria: Utzi zaidazute/ nerekantakizandezan/ udazken
|
egunen
,/ mahastiaren (SG, izadiaren)/ eta tolareaIlargiareneskolanren (SG, kultura)/ oroitzapena?; (1979): Gure ama zenari, menditarren mundu zaharraberriaeskertuz, urratsgoakeskainiz; Mimodramaketaikonoak: Barandiarani (mitoa etasinesmena) etaOteizari (estetikaetaabangoardia) 66.
|
2013
|
|
Egun hura beste mugarri bat izan zen, eta mundua XX. mendean sartu zen, era bortitzean. Bi
|
egunen
buruko, Errusian mobilizazioa egin zuten, eta ordu batzuk geroago, uztailaren
|
|
gerlak hainitz irauten duela. Zoin gure etchetarik, Bayonako, Tarbeko edo Bordeleko kazernetan sartu ginelarik, iduri zitzaukun zortzi edo berantenaz hamabortz
|
egunen
buruko, berriz etchean ginela, etsaiak erhautsirik.695
|
|
Neskatcha bat bezen ederki aphaindurik, urrundu zitzaukun gerla tokitik ilhuntze batez. Parisen gaindi, Bordelen gaindi, Baionan gaindi, Larresororat heldu bi
|
egunen
buruko. Han sei egun gocho iragan.
|
|
[?] Bizkitartean egia da: larumbat, buruilaren 25eko eta igande, 26ko, bi
|
egunen
lana, gure soldadoen urhats handi hori.
|
|
Artikulu interesgarria da, ez bakarrik heriotzaren eta ehorztearen kronikarengatik, baina baita ere eman zituen hainbat xehetasunengatik, Fismeseko eritegia eta hilerriari buruz. Babaquy zortzi
|
egunen
buruko zauritu zuen obus batek. Zauriturik Fismeseko (Reims eta Soissons artean) geltokira eraman zuten, zauritu guztiak bezala.
|
|
zango, barne, bulhar, zintzur, buru, nork berea jasan du, guti edo aski. Badukegu zonbeit
|
egunen
bakea.1148
|
|
Gaineratikorik ez galda. Zonbeit
|
egunen
deskantsua badukegu aski hurbil, itchura guzien arabera.1187
|
|
Ez ahantz bizkitartean, goiz edo berant gudura goazila, zonbeit
|
egunen
deskantsua izana gatik gure armadan. Bertzalde, gutaz bertzerik asko eskualdun bihar berean ikusiko ditugu hirrisku handienen erdian.
|
2014
|
|
Hala behar zuen. Arestik ere, etorkizuna marraztean, alabari esana zion?
|
egunen
batean liber tateak ere zoparekin kantatuko zuela euskaraz?, eta aurreikusten zuen Gernikako arbola, orduko, gaur, hartan inork ezagutzen ez zuen hilotza?
|
2016
|
|
Adibidez, euskal diasporako kideek gero eta jakin min handiagoa daukate euskal kontuen gainean, eta etorkizunean errazagoa izango da haientzat ere euskal kulturaren jardueretan parte hartzea. Lehen esan dudanez, Internet eta beste baliabide batzuk erabiliz, euskal komunitate «birtuala» handituz joango da eta espero izatekoa da
|
egunen
batean idazle gehiago plazaratzea (ez dakit antzerkian edo beste generoetan, poesian edo narratiban, adibidez). Bestalde, euskal idazleak gero eta gehiagotan irteten dira atzerrira eta horiek ere garatuko dute lana munduan zehar.444
|
2019
|
|
Horretarako sustatzen ditugu horrelako proiektuak,
|
egunen
batean euskararen lurraldeetan gure hizkuntzak Arabako euskaldunengan bere funtzio guztiak aise eta gogotsu garatuko dituela amesteko: erredakzioetan alekaaleka komunikatzeko gaitasuna, bertsoplazetan errimaka sortzeko imajinazioa, kaleetan ziztadaka maitatzeko sentiberatasuna eta mikrofonoen aurrean algaraka adarra jotzeko jariotasuna.
|
|
Neurri handi batean, gizarteak barneratutako sineskera horiek puskatzeko lana egin dugu etorkizunean, eta espero dezagun laguntzarik behar izango ez duguneko momentua ikusiko dugula
|
egunen
batean. Finantzaketa iturri propioak areagotu eta egindako lanari etekin ekonomikoa ateratzen asmatzea besterik ez dugu, hots, gizartearen babesa izan da etorkizuneko gure sostengua.
|
2021
|
|
10.4.2b Molde horietariko batzuk ez daude esklusiboki espezializaturik adiera (epistemiko) horretan: Jakingo du/ badakike
|
egunen
batean (geroaldia); Jakin dezake, saiatzen bada (ahala).
|
|
3 Bazen antzina, arruntarekin batera, geroaldiko agintera deritzona, bai analitikoa eta bai sintetikoa, kemorfema gehituz eratua: ezer egiterakoan, esan e [g] ikezu zeure artean (vs esan e [g] izu orain); negar egikezu
|
egunen
batean. Ez dago garbi ahalerarekiko lotura (zaitez ke), baina bada halako zantzurik adizki sintetikoetan; adibidez, (ba) zoazke hor dabil esanahiz ustearen (zoaz nonbait), geroaldiaren (joango zara) eta ahaleratik gertuko zerbaiten artean (joan zaitezke).
|
|
12.3.2j Arazo bat gertatzen da asteko
|
egunen
, hilabeteen eta urtaroen izenekin ere. Horiek guztiek erreferentzia zuzena izan arren, artikuluarekin ematen ditugu beti:
|
|
2 FIDATU, bihotza/ esperantza/ gogoa/ itxaropena... eduki/ etorkizuna ikusi/ izan ukan/ jarri... Loteriarekin aberastean fidaturik bizi zen; Esperantza guztia jarria daukat
|
egunen
batean bakean; Ez dut etorkizunik ikusten besterik gabe lehengo sistemara itzultzean.
|
|
Perpausa baiezkoa denean, ere/ bere (be) diskurtso markatzailea agertzen da: Bertsook, gainera, hilarrian ez ezik,
|
egunen
batean Oiartzungo herriak,[...], jasoko dion monumentuan ere ederki leudeke (Mitxelena). Perpausa ezezkoa denean, ere diskurtso markatzailea izango dugu, eta ez ukatzailea aditzaren aurrean:
|
|
Jaz Lurden Eukariztia Biltzarrean parte hartu dutenek, barna senditu dute zer den" Ogi zatitua" (Hiriart Urruti gaztea); Uste duka naski nik ez dakitala, Neretzat zer nahi jaz erran dukala, Ene ohorea nahiz galarazi! (Xarriton); Ez duzu sinetsi nahiko behar bada, bainan erranen dizut egia den bezala jaz ez digula dirurik eman frantses gramatikak erosteko, baizik eta dirua debaldetan xahutzea izanen zela, ez ziela behar gabeko xahupiderik ordainarazi nahi (X. Arbelbide) baina Iaz erosi zinuen umea, hamabortz
|
egunen
buruko hil zautzun (Larzabal); Iaz Maulen izendatu zinituzten buruzagiak bildu izan gira Baionan lauzpabortz aldiz, haziletik aurtengo agorril artian (J. Etxepare); Iaz hemen iragan ginelarik, hamar sosen zorretan gelditu nintzen (Barbier).
|
2023
|
|
Bai
|
egunen
duzu.
|