|
2014
|
|
|
–Erran nahi baita? ? 150 pesos
|
egunean
. 3 euro inguru.
|
|
|
Gorago aipatu dugun Korrika 19ren amaiera
|
egunean
Arkaitz Zarraga euskara irakasleari eginiko elkarrizketa argitaratu zuten Berria egunkarian. Zarragak (in Goikoetxea, 2015) orain aipatu dugun gogoeta berbera plazaratu zuen, funtsean:
|
|
2015
|
|
|
Etsenplu bat eman dezagun: badira adinetako euskal hiztun ipartarrak egun ere dardarkari hobikaria ahoskatzen dutenak, Hegoaldekoak balira bezala eta badira bestalde, haur denboran euskal dardarkari hobikaria ongi ematen zuten hiztunak, ondotik frantsesaren dardarkari ubularra ahoskatzen ikasi dutenak; egungo
|
egunean
adinetako euskaldun ipartar horiek euskaraz dihardutenean, bata ala bestea ahoskatzeko gai dira, baina ez da sakon aztertu zinez zer gertatzen den eta nola jokatzen duten. Soziolinguistikaren alderditik ez da auzi makala, baina aldagai hau euskaraz aztertu gabe dago.
|
|
|
Honekin loturik dago egungo
|
egunean
Amikuzen entzuten den txandaketa morfologiko bat, izan ere zuketako, dugu, adizkia diziiedo diziiizan baitaiteke, baina baita diiziedo diiziere; zinez, batzuetan ez da aise bereiztea lekukoak dioena lehen aldaera ala bigarrena den.
|
|
|
Lehen eskola
|
egunean
, ikasleei testu bana eman eta, nork bere kabuz prestatu ondoren, grabatu egiten ditugu guztiak, abiapuntuaz jabetzeko. Orain entzungo duguna ikasle argentinar batena da.
|
|
|
Aurreikusi bezala gertatzen da: itsasoratu eta seigarren
|
egunean
hasi ziren haize eta ekaitzek eragindako kalteak konpontzeko Habanan hartu zuten aterpe. Hamabost egunetara irten eta, ekaitz erraldoiak mastak puskatu eta, itsasontzia noraezean uzten du.
|
|
|
Salcesen tesian, bestalde, CIES etxearen 2014ra arteko datuak ageri dira, urte horretakoak barne, eta horien arabera 52.400 lagunek irakurri zuten Berria Hego Euskal Herrian galdeketa egin aurreko
|
egunean
2014an, eta 100.000 pasatxo ziren hileroko irakurleak;, euskarazko egunkaria?, ondorioztatzen du Salcesek (2016: 457),, bere balizko irakurleen %7k irakurtzen baitu(...)?.
|
|
|
Hori horrela izanik, galderak datoz burura: merezi du hain baliabide gutxirekin tokikoek 24 orduz emititzea, ala nazionalekin elkarlana landuta deskonexioen bidea esplora daiteke,
|
egunean
20 minutu inguru ekoitziz eta gainerako denboran telebista nazionalei lekua utziz. Tokian tokiko nodoak izango lituzkeen telebista nazional errotuagoa etor liteke hortik?
|
|
2016
|
|
|
–Irakasle gabe ikasi baitut euskara beti egon izan naiz eremuan bezala, irakurten Bizkaiko Diputazinoko bibliothekaren euskal liburuak, eta iakina, han zoritxarrez etzegoen gaur
|
egunean
egiten diren gauzen aierurik?.
|
|
|
Euskal Akademitik burua agertu arte ez nuen zure aldizkariaren ezein berri, zeren irakasle gabe ikasi baitut euskara beti egon izan naiz eremuan bezala, irakurten Bizkaiko Diputazinoko bibliothekaren euskal liburuak, eta iakina, han zoritxarrez etzegoen gaur
|
egunean
egiten diren gauzen aierurik. Orain Iankoari eskerrak, adiskide euskaldun asko dut eta liburuetarik kanpora ilki naiz.
|
|
|
Neu ere hemengo business baten diru biltzailea nintzela, etxe askotan topatu dut ene burua erdaldun etziren kumeekin, gurasoak euskaldun izateke. Haugatik erran komuna da gaurko
|
egunean
Bizkaiko hiriburuan euskara aberatsen luxu bat dela.
|
|
|
Ikusi, adibidez, Jon Bilbaok Eusko Ikaskuntzaren 1948ko biltzarrerako prestatu zuen txostena. Beste neurri batzuen artean, 1947an Subsecretaría de Educación Popular delako erakundeak San Tomas
|
egunean
Donostian euskaraz eman behar zen antzezlan bat debekatu zuen (Bilbao, 851).
|
|
|
Behin baino ez da aipatzen inguruko gizartean gerta zitekeen jazoeraren bat, eta hori greba hitza eta poliziaren parte hartzea esplizituki erabili gabe: , urrengo
|
egunean
, nik entzun nuenez beintzat, langille arteko egundalako zarata izango zala Urgain, en noski; tiroak ere izango zirala noski...? (167).
|
|
|
Euskaltzaindiaren Jagon Sailak 2016ko otsailaren 12rako antolatu zuen Euskara biziberritzen jarraitzeko erronkak mintegi/ jardunaldia (Euskaltzaindia, 2016), eta bertan izan nuen aukera 20 minutuko aurkezpena egiteko nire euskalgintzako 60 urteko esperientziatik eta jardunetik abiatuta. Irabazteko gidalerro bila eman nion izena, eta asmoa zuen, azaltzea, kontsigna moduan ia, denbora labur horretan, gaurko
|
egunean
, nire ustean euskaldunon komunitatea indartzeko zeinahi ekimenek, abiatzerako ere, begi bistan eduki lituzkeen ezinbesteko zenbait oinarri, eta nik oro har argiegi aurkitu ohi ez ditudanak euskalgintzaren eta euskal intelligentsiaren jardun eta ideariumean.
|
|
|
Gatazka linguistikoaren esparruak utzi egin behar dio euskaldunon komunitatearen arazo izateari, Euskal Herriko erdal komunitateen arazo izaten hasteko. Hori lortzen dugun
|
egunean
irabazteko bidean gara. Arazo linguistikoa gure arteko erdal komunitatearen arazo bihurtu behar dugu.
|
|
|
Baina niri hasieratik iruditu zaizkit arbitrarioegiak, aleatorioak, ausazkoak, zenbait urtean behin halako egun bakar batean kale bazter bateko begiradatik jasotako datuak. Zernahi gertatu liteke delako
|
egunean
, delako orduan, delako gunean, delako eguraldian, era bateko edo beste era bateko herritarrak igaro daitezen, gazteagoak edo zaharragoak,, bertakoagoak edo?
|
|
2018
|
|
|
Galdeketa berberean, hirugarren anaiak urteko Migelekkontatu zuenez, San Juan
|
egunean
Amadorrekin mintzatzera joan zen arrebak bidalita, gazteak neskarekin zein asmo zuen jakin nahiz. San Juan egunean ohitura baitzen, akusatua adaxkak jartzen ari zen etxeko atarian.
|
|
|
Galdeketa berberean, hirugarren anaiak urteko Migelekkontatu zuenez, San Juan egunean Amadorrekin mintzatzera joan zen arrebak bidalita, gazteak neskarekin zein asmo zuen jakin nahiz. San Juan
|
egunean
ohitura baitzen, akusatua adaxkak jartzen ari zen etxeko atarian.
|
|
|
Horregatik, raid ak eragindako tragediari emandako erantzuna erabat kontrolik gabekoa izan zen. Hurrengo
|
egunean
bigarren erasoa gertatu zenean, modu eta ordu berean, agintariek herritarrak ohartarazita zeuzkaten eta hegazkin errepublikanoak prest zeuden eta hegazkinetako bat botatzea lortu zuten. Hegazkineko sei alemaniarretatik lau hil egin ziren eta bi paraxutez atera ziren.
|
|
|
Junker bateko bi pilotuk hegazkina hustu eta paraxutez Bilboko auzo bateraino jaitsi ziren 1937ko urtarrilaren 4an. Aurreko
|
egunean
ere beste hegazkin alemaniar zenbaiten bonbardaketa izan zen eta herritar haserretuek ordaina hartzea erabaki zuten, Larrinagan, Karmeloko komentuan, Angeles Custodiosen eta Casa Galeran kartzelatuta zeuden presoetatik 224 hilaraziz amorru biziz eta zaindarien nahiz ertzainen defenditzeko ahaleginak hutsean utziz.
|
|
2019
|
|
|
Bada, zaintzen direla estetikarekin eta interpretazioarekinzerikusia duten alde guztiak, emozioak direla, gero argiak, eszena mugimendu guztiak, jantziak... Hori dena doa hazten hazten hazten, eta hitza gelditzen da kortse bat bezala, lehendabiziko
|
egunean
bezala aldaketarik egin ezinda. Eta hor sekulako arazoak izaten ditugu, ze batzuetan keinuarekin, edo mugimenduarekin edo emozioarekin ari zara gauza bat esaten, eta hitzarekin ari zara kontrako gauza bat esaten.
|
|
|
Espainiara etorri zen Arte Eszenikoak ikasteko asmotan, eta Donostian suertatu zen, bertako Arte Eszenikoen tailerrean, eta zer eta euskaraz lan egin behar zuela. Nik lehendabiziko eskola
|
egunean
testu bat ematen diet ikasleei, eta tarte bat utzi prestatzeko, eta ondoren grabatu egiten ditugu. Orain entzungo duguna ikasle argentinarraren grabazioa da.
|
|
|
Beste alde batetik, maite ditu Mikelek aditz erabilera zaharrak. Euren bizia, ostera, gaur
|
egunean
laburra eta urria danez, baztertu egingo leukez, euskalki eta euskera batuarentzat kaltegarri gerta daitekezalakoan:
|
|
|
Ezeztapena edo ezintasuna adierazteko, ezin ageri zaigu (Ecin compara guitezque, Ecin badezaquegu), eta ez tzen ahal egitura ohikoa gaurko
|
egunean
. Hala da corpus historikoan ere.
|
|
|
55)> eguenan (B: 51)>
|
egunean
(X: 51); irugarren (A:
|
|
|
Al dezun
|
egunean
enzunen duzu Meza bat. Ecin ba zoazque Elizara, enzungo dituzu gogoz, ta deseoz egun artant [sic] munduan ematen diranac.
|
|
|
Ahal formaren aldagaiak maiz ageri dira, baina h dunak, itxuraz, oso banaketa arbitrarioan emanak, eta gehienak C Z argitalpenetan: hal dezun
|
egunean
(C Z: 6); halic onguiena (C Z:
|
|
|
Siñisten dut Aitaren Seme bacar gure Jesu Christo650 Jauna, gauza gucietan Aita diñacoa, eguin cela gugatic guizon, edo gu, suzco lece arrigarrian erori lecuan, sar guindecen Ceruan. Orretaraco jaio cen bere Virgina Amagandic, vicitu651 lurrean, ill652 [52] Gurutcean, illen artetic atera irugarren
|
egunean
, ta igan653 Aitaren escoieco aldera, andic etortceco654 onai Cerua, ta gañeracoait655 irabaci zuten sentencia ematera. Siñisten dut Espiritu Santua dela Aita, ta Semea bezala656 Jaungoicoa657, ta
|
|
|
Gugana zatocen ezquero, gure Jesus maitea, garbi zazu gure bihotza672 becatuen loi, ta ecutsi ciquiñetatic673, bada ecin dagoque zure beguietan gauza loi, ta lizunic674 Amorez erretcen dagoen zure Bihotceco675 sutic eman behar676 diguzu cerbait, bero dedin gurea, ta maita zaitzagun gogotic. Asco zor dizut, Jesus maitea, bada gugatic, ez urtean bein, baicic egunoroco, ta
|
egunean
anitz aldiz677, etorcen zara Mezacoan678 gugana; eta679 Gurutcean odola [55] eman cenuen bezala, nai duzu cere aldetic gure zorren alderaco cere odola, cere gorputza, ta zarana eman cere Aitari680 Non arquituco ditugu, zuri zor zaizquitzun esquerrac!
|
|
|
677 A B X edizioetan: bada gugatic, urtean bein ez ecic egunoro [A]/ egun oro [B X], ta egunan [A]/ eguenan [B]/
|
egunean
[X] anitz aldiz ere [X].
|
|
|
Hal131 dezun
|
egunean
, enzunen dezu132 Meza bat. Ezin zoazquenean133 Elizara, enzunen134 dituzu gozoz135, ta deseoz egun hartan136 munduan ematen diranac.
|
|
|
Limbotic atera, ta berrogueigarren754
|
egunean
Limbocoacquin755 Cerura igan ciñan Jesus gurea, eraman nazazu, deritzazunean, nequezco vici honetatic756, nequeric ez duen cere gloriara757.
|
|
|
Sinisten det Trinidade Santisimoco bigarren Persona eguin zana Guizon Maria Santisimaren entraña garbietan Espiritu Santuaren obraz, eta virtutez, [89] guelditcen zala Señora Soberana au Virgiña, Semea eguin baño leen, eguitean, eta eguin ezquero. Sinisten det Jaun onec padecitu zuana, eta iltzana guc [sic] salvatceagatic; piztu zana illen artetic irurgarren
|
egunean
, igo zana Ceruetara, eta etorrico dana viciac, eta illac juzgatcera: au da, onac premiatcera, eta egaitzac castigatcera.
|
|
|
Bederatz urren934 hau asi oi da Corpus Christi
|
egunean
, acaba dedin Jesusen Bihotzarenean935 Anizec936 eguin oi dute illoro ere, asitcen dute930 Jesusen Bihotzaren Bederatziurrena delakoa ez da Z delako edizioan azaltzen. Hori dela eta, hemen Radaren eta Anchuelaren edizioak erabili dira (X eta B, hurrenez hurren), lehena erreferentzia nagusi gisa (Rada, d.g.) eta bigarrena (Anchuela, 1751) aurrekoari falta zaizkion orrialdeak osatzeko.
|
|
|
[83] Lembicico
|
egunean
baicic erran956 behar957 ez den otoitza
|
|
|
5 Jesusen Bihotzaren Bederatz urruna Bederatz urrenaren asitcea Egunoro lembicico lecuan esan behar den otoitza Lembicico
|
egunean
baicic erran beharez den otoitza Egun gucietan Aita Eternoari eguin beharzaion otoitza Emen, ta Comunioco egunetan behintzat erran behar den, ta anitz valio duen otoitza Bigarren eguneco bigarren otoitza Irugarren eguneco bigarren otoitza Laurgarren egunecoa Bostgarren egunecoa Seigarren egunecoa Zazpigarren egunecoa Zorzigarren egunecoa Jesus Bihotz maiteari
|
|
|
Gure ikerketaren unibertsoa Ondarroako ikastetxe bietan matrikulatutako ikasle guztiek (92 lagunek) osatu dute. Datu bilketa
|
egunean
falta izan ziren ikasleak tarteko, lagina 77 ikaslek osatu dute, horietatik 38(% 49,4) neskak eta 39(% 50,6) mutilak izan dira; 62(% 80,5) ikastetxe publikokoak eta 15(% 19,5) ikastolakoak; 69(% 89,6) Ondarroa bertakoak eta 8(% 10,4) Berriatuakoak. Ikasle hauek guztiek ereduan ikasten dute.
|
|
|
2002, Galdona [a] (Kalaputxi): " Sekulako jendetza bildu da aurten ere Pazkoa Txiki
|
egunean
Galdonako jaietan".
|
|
|
" Hutsak. Errepikatzen ditugu eta zaila zaigu garbitzea zeren eta oso errotuak dira gaur
|
egunean
akats horiek. Eta orduan lan bat egin behar horiek kentzeko.
|
|
2020
|
|
|
15 urte (16 urte elkarrizketa egin osteko
|
egunean
)
|
|
|
Martiñaren tamaina onartzeko inposizioak gerra herrira heltzearekin egiten du bat denboran: " Herria hartu zuten
|
egunean
aitak ostikoz jo zuen nire egurrezko aulki txikia" (97). Gertaeraren gogorkeriak gorreria ekartzen dio Martiñari, eta bere barne mundura bilduta, automata bilakatzen da:
|
|
|
Eta urte horietan, pentsatzekoa denez, beste anitz izan dira etorri eta batzordea utzi dutenak. Denen izenak aipatu nahi ditut, aldez edo moldez, jende askoren lana baita hau, ez bakarrik gaurko
|
egunean
batzordea osatzen duten kideena. Gaur gogoan ditugu gure lankide diren edo izan diren guztiak:
|
|
2021
|
|
|
Euskal Herrian euskarak izan duen bilakaerak badu zerikusia eleaniztasunaren ideiak lortu duen balio positibo horrekin. Esate baterako, pentsa dezakegu duela hamarkada batzuk euskarak hainbat ikastetxetan zeukan presentzia eta gaurko
|
egunean
daukana lotuak daudela, besteak beste, eleaniztasunaren ideiaren bilakaerarekin.
|
|
2022
|
|
|
Garai berean, Irlandari bete betean eragin zion beste prozesu baten punturik gorenetako bat izan zen. Ipar Irlandako bake prozesuaren karietara, Stormont eko akordioa sinatu zen 1998ko Ostiral Santu
|
egunean
. Akordio hark ondorio ugari ekarri zituen, horien artean eta hizkuntza politikaren ikuspegitik, lehen aldiz, mugaz bi aldeetako hizkuntza politika gidatuko zuen erakunde bakarra sortzea, Foras Teanga delakoa.
|
|
|
Nik nayago nikek euskeraz baino ingelesez irekin mintzatu, ez ingelesa euskera baino maiteago dedalako, bearrago degulako baino. (.) ingeles mintzoa dek gaur
|
egunean
gizonak bearren duena (90).
|
|
|
" Ardi galdua" frantziskotarren misioetako eskortan barruratu ostean, hamalau urte lehenago Kaliforniatik seme Leoni igorri zion eskutitzean esandako" ingeles mintzoa dek gaur
|
egunean
gizonak bearren duena" (90) betetzeari ekin dio, haurrak trebatuz munduan ibiltzeko. Euskararen kode bateratua erakustea helburu zuen honetan, Azkuek aukeratzen du sorterritik Kaliforniara joango den pertsonaia nagusia eta bitarteko honen bidez ezagutarazten du zein den bigarren mintzaira aproposena.
|
|
|
Normalean hamabost edo hamasei lagun elkartzen gara Irakurle Taldean; grabatu behar zen
|
egunean
, ordea, hamaika lagun elkartu ginen. Partaide bakoitza kodetzeko, egunaren data 2020/01/09 eta tertuliakideren lehen letra (T) erantsi zaio, eta bakoitzari zenbaki bat gehitu zaio:
|
|
2023
|
|
|
B ikaslearen kasuan ere egunez egun poza izan da gailendu den emozioa. Azken
|
egunean
, saiotik irtetean, aldiz, tristura izan da sentitutakoa, eta esku hartzea bideratu duen hezitzailearen esanetan, haurrak tristura hori programaren amaierarengatik zela helarazi zion: " Estoy triste porque no vienes el lunes a nuestra clase".
|
|
|
Izan ere, motibazioa sustatzea lortu da, jolasa esku hartzeko erreminta izanda, eta baita elkar ezagutzaren eta munduaren esplorazio horren jakin minetik abiatuta ere. Gure ustez ez da kasualitatea, haurrak iritsi eta bigarren
|
egunean
euskarak sentiarazten zion emozioaren inguruan galdetzean, lehen ere aipatu dugun erantzuna ematea: " Siento que quiero aprenderlo, me lo estoy pasando muy bien".
|