|
2009
|
|
|
Zapatuan medikuek elikadura eta hidratazio artifiazalak kendu zizkioten, eta gaur, azkenean, hil egin da 17 urtez koman
|
egondako
emakumea. Berlusconiren Gobernua horren kontra zegoen eta emakumearen heriotza eragozteko lege bat egin nahi zuen.
|
|
2010
|
|
|
E.B.: Saturraranen
|
egondako
emakumeen testigantzak entzunda, historiak barneratu egin gaitu; ezinbestean gizartera zabaltzeko konpromisoa hartu dugu. Filma azkenean fikzioa da, eta testigantza horiek idatzita, liburuan batzea pentsatu dugu, indar gehiago emateko.
|
|
2011
|
|
|
" Zergatik Yoyesek, utzi arte ETAren zuzendaritzan
|
egondako
emakume bakarrak," jeneralen arteko kontu garbiketa gisa" merezi izan zuen hiltzea, eta ez ordea beste hainbeste gizonezkok bizimodu zibilera itzultzeko ETA utzia zutelarik. Galdera horren erantzunean dago gordeta azken bi hamarkadetako ETAren noraeza eta hondamen politikoa". 92
|
|
2013
|
|
|
–Hainbestetan amestu, hitz egin eta teorizatu zuten mundua eraiki nahi zuten? azaldu du Mabel Cañadak, okupazio prozesuan
|
egondako
emakumeak, Hilando Fino (Icaria, 2007) liburuan. Lakabeko gazteek 1968ko maiatzean jaiotako aldarrikapenen eragina zuten:
|
|
2015
|
|
|
hain zuzen ere, taldean burututako2 Emakume preso ohiak: hauskortasuna eta autonomia (Mujeres ex presas: vulnerabilidady autonomia, 2012); xede izan zuena kartzelan
|
egondako
emakumeen zailtasunaketa desabantailak jorratzea. Bietan dira ikergai Euskal Herriko presondegietan izandako hainbatemakumeren kontakizunak.
|
|
|
—Ni ametsetan korritu izan naiz behin baino gehiagotan. Txarrena zera zen; esnatutakoan ez nuela deus gogoratzen, ordurako ez nuen nirekin
|
egondako
emakumearen irudia buruan. Han barrenean hori ere lapurtzen digute.
|
|
|
Ez zuen nahi, ordea, Barrenetxearen zakila ibilitako zuloetan erabiltzea berea. Joan zitekeen putaseme haren argazkiarekin eta gizon harekin
|
egondako
emakumerik ez zuela nahi esan. Berehala konturatu zen estrategia horrek ez ziola inolako bermerik eskaintzen.
|
|
2016
|
|
|
Debekatuta dago oroitzea». Frankismo garaian Saturrarango kartzelan (Mutriku, Gipuzkoa) preso
|
egondako
emakume baten testigantza da, Debekatuta dago dokumentalean jasoa. Pantailan jarri dute adibide gisa Oihana Etxebarrieta Legrand kazetari eta ikerlariak eta Arantza Santesteban Perez historialari eta euskal preso ohiak Eibarren, UEUren Kartzela eta euskal gatazka birpentsatzen.
|
|
|
Baina, era berean, ohargarria da horrek aurretik egindako beste ikerlan bat duela abiapuntu; hain zuzen, taldean burututako Mujeres ex presas: vulnerabilidad y autonomía (2012) 2, xede izan zuena kartzelan
|
egondako
emakumeen zailtasunak eta desabantailak jorratzea. Batean zein bestean ikergai dira Euskal Herriko presondegietan izandako hainbat emakumeren kontakizunak.
|
|
2017
|
|
|
Guztira, hogeita hamasei elkarrizketa osatu ditut; banakakoak gehienak, taldekoak gutxi batzuk. Gehientsuenak atxilo
|
egondako
emakumeei egindakoak izan dira; baina elkarrizketatu ditut espetxeetako hainbat langile, presoekin zuzenean edo zeharka lan egiten duten eta nolabaiteko genero ikuspegia duten elkarteetako zenbait kide, baita feministak diren EPPK Euskal Preso Politikoen Kolektiboko atxilo ohi batzuk ere6.
|
|
|
hain zuzen ere, taldean egindako2 Mujeres ex presas: vulnerabilidad y autonomía (2012), xedetzat izan zuena kartzelan
|
egondako
emakumeen zailtasunak eta desabantailak jorratzea. Bietan izan dira ikergai Euskal Herriko presondegietan izandako hainbat emakumeren kontakizunak.
|
|
2020
|
|
|
Nork antzemango luke Elviraren senarra, lanik gabe geratu zenean, Luis Mari eta bion langilea izango zenik? Nori okurrituko litzaioke herriko putetxean lanean
|
egondako
emakumeak hain negozio biribila sortuko zuenik. Pentsaezina!
|
|
|
Eta, behar izanez gero, lasterrean ihes egin ere bai. Baziren etxeordeetako belar metetan ezkutuan zirkinik ere egin gabe
|
egondako
emakumeak, guardia zibilek belarra baionetaz zulatzen zuten bitartean. Baziren ogi zuria lehenbiziko aldiz 21 urterekin jan zuten gazteak.
|
|
2021
|
|
|
Halaber, emakumeei ohore egin zien Hochulek: «Kargua jasoko nuela jakin nuenean, nire aurreko emakume guztiengan pentsatu nuen, amarengan barne, eta historian aurretik
|
egondako
emakume askok lekukoa pasatu zidatela sentitu nuen».
|
|
2022
|
|
|
Miren-ek, erantzun hitzetan gogoratu zuen" Euskal Herrian 22 hilabetez preso politiko moduan
|
egondako
emakume baten alaba" dela eta ama Boisera iritsi eta hamaika egunera jaio zela, aita ere, Nabarnizkoa gogoratu zuen: " Aitak esaten zidan nik beti gogoratzen nizkiola hango loreak".
|