|
2007
|
|
|
Jules> Moulier> Oxobi-k abegi ona egin zion López de Mendizabalen Egutegiari: Atseginekin hartu dugu López Mendizabal Ixaka gure adiskideak
|
eginikako
Euzkel Egutegia479.
|
|
2008
|
|
|
Jean Haritschelharrentzat egiten den omenezko bilduma honetako atarian, J L. Lizundiak laburbiltzen du hain luzaz Euskaltzaindiaren buruordea eta gero burua izan denak erakunde honen zuzendaritzan egin lana. Nik, berriz, haren bibliografia akademikoa bildurik, atariko solas honetan bereziki gogorarazi nahi nuke ez direla idazlan horietan mugatzen Haritschelarrek hainbertze urtez euskalgintzari eta euskal kulturari
|
eginikako
ekarpenak. Alabaina, kanpoan gelditzen dira oraino Herria> astekarian astez aste, urtez urte, argitaratu artikuluak, ehunka, milaka segurenaz ere, kontatzeko liratekeenak, G. Ponttok zaintzen duen hitz baratze hartakoak bereziki1, edo berdin, Telebixta> leihotik> sailekoak, baita Baionako Euskal Erakustokian mende laurden batez kasik() eginikako zerbitzuak ere (besteak beste 1970eko hamarkadan euskal unibertsitatea sortu aitzineko jardunaldien aterbetzeko eta laguntzeko); bederatzi urtez Baigorriko auzapez gisa() eginikakoak, irakaskintzako azpiegituren garatzekoak ororen gainetik, ahantzi gabe.
|
|
|
Nik, berriz, haren bibliografia akademikoa bildurik, atariko solas honetan bereziki gogorarazi nahi nuke ez direla idazlan horietan mugatzen Haritschelarrek hainbertze urtez euskalgintzari eta euskal kulturari eginikako ekarpenak. Alabaina, kanpoan gelditzen dira oraino Herria> astekarian astez aste, urtez urte, argitaratu artikuluak, ehunka, milaka segurenaz ere, kontatzeko liratekeenak, G. Ponttok zaintzen duen hitz baratze hartakoak bereziki1, edo berdin, Telebixta> leihotik> sailekoak, baita Baionako Euskal Erakustokian mende laurden batez kasik()
|
eginikako
zerbitzuak ere (besteak beste 1970eko hamarkadan euskal unibertsitatea sortu aitzineko jardunaldien aterbetzeko eta laguntzeko); bederatzi urtez Baigorriko auzapez gisa() eginikakoak, irakaskintzako azpiegituren garatzekoak ororen gainetik, ahantzi gabe.
|
|
|
–Euskarari buruz Detxepare k
|
eginikako
bi olerkiek dantza tituluak dauzkate: Kontrapas> eta Sautrela? 1 zioen Iker bildumako ale honek omentzen duen Jean Haritschelhar euskaltzainburu ohiak.
|
|
|
Ruizekin
|
eginikako
konparantza, Gil Berak (1992) seinalatu zuen bezala, ez zen arras berria euskal literaturaren historiografian, Mitxelenak egin zue nean. Izan ere, pixka bat lehenago jadanik solas bera erabili baitzuen Etxaidek,
|
|
|
1950eko hamarkadan, Etxaide jarrera honen hartzera bultzatu zuen pen tsalmoldea oso hedatua zen euskal idazleen artean, eta aurreko hiru mendee tan ere berdin zabaldua izan zen. Ezagunak dira eta askotan agertuak izan dira Oihenartek8 XVII. mendean, Archuk XIX. mendean, 9 edo Lafittek XX.ean
|
eginikako
oharrak.10 Villasantek berak ere Etxaideren bidetik segitu zuen, honek erabili argumentu berak baliatuz Historia> de> la> > vasca n Echepareren lana aurkeztean: Hitako artziprestea aipatu zuen bi autoreen obren arteko antzekotasunaren azpimarratzeko, eta erlatibismo historikoaren
|
|
|
Gorago seinalatu dugun bezala, Mitxelenak eta haren ildotik ari izan diren beste literatura historialariek argi izan dute Echepareren obraren alder di bat behintzat Pizkundearen garaiari lotu behar zitzaiola. Alabaina, inpri matzearen munduan sartu euskararen gorazarrez
|
eginikako
koplei Pizkun deko usain berezia darie, eta nekez dudan jar daiteke gai horien tratatzeko Echeparek erakutsi zuen bihozberotasun baikorrak garaiko ideiekin eta litera turarekin lotura hertsia zutela (Haritschelhar 2002a). Haatik, Mitxelenaren ondotik hizkuntzaren alderako alderdi hau, eskaintza hitzean ikus daitekeen bezala Echeparerentzat berarentzat hain garrantzizkoa zena, gutietsi bezala izan da, funtsean bazter kontu bat izan balitz bezala.
|
|
|
egokiagorik egitea, ez berak
|
eginikako
koplei hobekuntzen ekartzea; ikus halaber Altuna (1991). Ondoko mendean ere Etcheberri Ziburukoak Manual> Debozionezkoa ren sarreran Irakurtzaille> debotari> eskaini neurtitzetan ere aurkituko da topos bera: 15
|
|
|
Gauza guti dakigu mundu hartaz baina harri garri litzateke orduko herri kulturak sortu eta hazi kantu tematiketan emaz teen aldeko argumentaziorik aurkitzea. Dela emazteez, dela amodiozko ha rremanez, lapurtuak barne? 29
|
eginikako
olerkietan idatziengatik, arrazoi osoz dio Orpustanek:
|
|
2009
|
|
|
Nobela saria bezala 1958an sortu zuen Euskaltzaindiak, nahiz eta 1961 arte ez zuten saririk eman, eta gaur egun ere antolatzen du sariketa hau. Gabriel Aresti nagusitu zen 1961ean (Mugaldeko herrian
|
eginikako
tobera), Augustin Zubikaraik hiru aldiz irabazi zuen (1963, 1967 eta 1969), Lourdes Iriondok 1970ean irabazi zuen, Luis Haranburu Altunak 1964an eta Junes Casenavek 1980an, besteak beste.
|
|
2013
|
|
|
Erlisionearen beharra sendi dute bertzalde hirriskutik urruntzen diren egunetan, gogo bihotzak ilhun eta pisu daudelarik: deusek ez diote holako gozoa emaiten, nola elgarrekin
|
eginikako
othoitz eta kantu batek. [?] Su hegiko gizonak dire hortan ere idekienak, goxoenak, begitarte onekoak, aiherkeria gabekoak apezari buruz. apeza den tokian, bada bethi hein batean erlisionezko gauzen gogoeta.1645
|
|
2014
|
|
|
oteiza artista ospetsua zen ordurako, eta urteak zeramatzan bere hamalau apostoluak,?, bularretik
|
eginikako
baten ttua edo
|
|
|
Bularretik
|
eginikako
baten ttua
|
|
2021
|
|
|
Halere, euskalkien arabera, itxura desberdinak har ditzake partizipiozko egiturak halako perpausetan, nolako atzizkia eransten zaion (edo ez zaion): Mundu modernoan kristautasunari egindako kritika marxistaren muina; Berak eginiko toki, gorde leku ta garautegietan (Añibarro); Haren lehen antzerki obra, Mugaldeko herrian
|
eginikako
tobera, Arantzazun antzeztu zuten bertako ikasleek, 1962ko Gabonetan (Berria); Oihal larriz eginikako erridau bat; gure herriaz eskaini liburu koloretsuetan (Borda).
|
|
|
Halere, euskalkien arabera, itxura desberdinak har ditzake partizipiozko egiturak halako perpausetan, nolako atzizkia eransten zaion (edo ez zaion): Mundu modernoan kristautasunari egindako kritika marxistaren muina; Berak eginiko toki, gorde leku ta garautegietan (Añibarro); Haren lehen antzerki obra, Mugaldeko herrian eginikako tobera, Arantzazun antzeztu zuten bertako ikasleek, 1962ko Gabonetan (Berria); Oihal larriz
|
eginikako
erridau bat; gure herriaz eskaini liburu koloretsuetan (Borda).
|
|
|
Nabari denez, lau itxura desberdin ditu partizipio burutuzko egiturak adibide horietan: egindako, eginiko,
|
eginikako
eta eskaini (eginen pareko egitura, alegia). Lau aldaera horiek literatura euskalkien joera nagusiei dagozkie, horrek ez baitu erran nahi zenbait euskalkitako mintzamoldeetan hauetaz beste aldaera batzuk ere ezin erabil daitezkeela.
|
|
|
Dakigun bezala, atzizki hori izenlagunen eratzeko bereziki baliatzen da (ikus § 21.7), eta ez da harritzekoa hemen ere aurkitzea, zeren perpausei ere lot baitakieke ((e) lako perpaus izenlagun jokatuak, tzeko perpaus izenlagun jokatugabeak, ikus § 30.6.4.1). Perpaus erlatiboei dagokienaz, literatura euskalkietan agertzen diren formak kontuan hartuz gero (egindako, eginiko,
|
eginikako
), ko atzizkia aditz partizipioei loturik doan beste atzizki batekin batean erabiltzen da beti: edo ta atzizkiari erantsirik, edo (r) ik atzizkiari.
|