|
2000
|
|
|
"(...) Halakoetan, garaileen gainean ezarritako eginbehar nekosoetarako arrazoia indarrez eraildakoen espiritu haserretuen beldurra dateke; sarri argi eta garbi adierazten da espiritu mendekuzaleen beldurrak eragina duela hiltzaileen jokabidean. Buruzagi sakratuen, ehorzleen, haurra
|
egindako
emakumeen, gerrara abiatutako gizonen eta abarren gainean ezarritako tabuen ondorio orokorra, pertsona tabutuok ohiko gizarte arruntetik at uztea da. Ondorio hori hainbat arauren bidez lortzen da:
|
|
2003
|
|
|
Gure Julita ama on eta samurra izan da seme alabontzat; andra argi, eragile ta ekintzailea ezagutu dogunontzat; euskaltzale txalogarria, euskeraren alde hainbeste lan eta burruka
|
egindako
emakumea, euskaldun zintzoen eta euskal erakundeen esker ona irabazitakoa... Hori danori aintzat harturik, guk orain hemen Jaungoikoaren alabea dogu gogoan, Kristogaz bateo santuan bat egin zana, Beronegaz betiko bizitzaren jabe izateko.
|
|
2004
|
|
|
Eta nola hil zituzten, aita! Leher
|
egindako
emakumeen hezurrak ikusi nituen. Haur kixkalien odola arnastu.
|
|
2005
|
|
|
Rubensen edertasun eredura
|
egindako
emakumearen atzetik fluoreszenteek zuritutako beste gela batera iritsi zen. Nagusia izan zitekeenaren bulegoa.
|
|
2006
|
|
|
Azkeneko zati horietan Jainko Jaunak, gizonaren bakardadeaz ohartuta, laguna egin ziola dio, eta gizasemearen saihets hezurrez
|
egindako
emakume hori eman egin zion gizonari.
|
|
2008
|
|
|
Komentutik irtenda gero, herri txiki itxietan, non arnasa hartzea bera ere ozta ozta den zeregin pribatu, isilpean osatutako iritzi publikoa du herritarren mugimendurik txikienak mehatxu?, Ernestinak keinu itsusi batzuk jasan behar izan zituen, hainbat jenderen aburuz, porrot
|
egindako
emakume bat zen, azken batean, Jainkoaren deiari muzin egin ziona?, lehen egunetan batez ere, zeinetan susmoak eta gezurrak zabaltzen hasi baitziren: ordenaren arauren bat larriki hautsi ote zuen, zabaldu ere, zabaldu zen irudimenik beroenak ere nekez asma zezakeena, lekaimeek santa Teresaren ahotsa entzun ote zuten areto kapitularrean bilduta zeudèn egun batean, nobiziei botoak egiteko hilabete falta zitzaienean:
|
|
|
Virgen de los Deseos izeneko toki batean elkartzen dira, haien hitzetan, quilomboa da, alegia ihes egindako esklaboak biltzen diren tokia askatasunez antolatu ahal izateko. Ihes
|
egindako
emakumeak biltzen dira bertan. Ihes egin dutenak gerora elkarrekin beste gizarte mota bat eraikitzeko.
|
|
|
Komentutik irtenda gero –herri txiki itxietan, non arnasa hartzea bera ere ozta ozta den zeregin pribatu, isilpean osatutako iritzi publikoa du herritarren mugimendurik txikienak mehatxu–, Ernestinak keinu itsusi batzuk jasan behar izan zituen –hainbat jenderen aburuz, porrot
|
egindako
emakume bat zen, azken batean, Jainkoaren deiari muzin egin ziona–, lehen egunetan batez ere, zeinetan susmoak eta gezurrak zabaltzen hasi baitziren: ordenaren arauren bat larriki hautsi ote zuen –zabaldu ere, zabaldu zen irudimenik beroenak ere nekez asma zezakeena, lekaimeek santa Teresaren ahotsa entzun ote zuten areto kapitularrean bilduta zeudèn egun batean, nobiziei botoak egiteko hilabete falta zitzaienean:
|
|
|
Bere eskultura bat daukagu komuneko leihoan, bainuontziaren ondoan, landare artean: Igeltsu zuriz
|
egindako
emakumea, biluzik, oinak handiegiak, itzelak, bizkarrak ezin dio gorputzari tente eutsi eta bi esku erraldoi, gihartsu, pertsona txiki bat inguratzen, besarkatzen. Itotzeraino babesten.
|
|
2009
|
|
|
Ezagut al dezakegu artista batek sortutako irudia deskribapenen edo bertsioen bidez? Zein da ezberdintasuna Bonnardek
|
egindako
emakumearen irudia eta jende arruntak egindako marrazkiaren artean. Idatziak irudia ordezka al dezake?
|
|
2011
|
|
|
Museoak, errealitate horren aurrean defendatzeko, hiru erakusketa aipatzen ditu: 2001ean
|
egindako
Emakume inpresionistak; 2006ko Kiss Kiss Bang Bang, arte feministaren ingurukoa; eta aurtengo Gehiago dago zugan, Erdi Aroko emakumeen errepresentazioari buruzkoa. Hamar urtetan egindako hiru erakusketekin, azkena emakumea ez subjektu baizik eta objektu zuena (bodegoiak balira bezala) bete nahi du kupoa museoak.
|
|
2013
|
|
|
Temelek azaldu zuen gatazkak zauri larriak eragin dituela Batmanen. Eta bereziki hildakoak izan zituen gogoan, atentatuetan hildakoak eta horien ondorioz beren buruaz beste
|
egindako
emakumeak. Hainbat ikerketa sustatu dituzte heriotza horiek eragindako ondorioei buelta emateko, eta hainbat proiektu jarri dituzte abian.
|
|
2014
|
|
|
" Kontu egizu nola aldatu den ikuspuntua. 60ko hamarkadan bularreko ebakuntza
|
egindako
emakumeei kakorratz lana egitea galarazten zieten! Dena don' t zen, dena debekua.
|
|
|
Lehena: izebak, señora Eugeniarekin berriketan ari zen batean, kontatu zuen nola zigortzen zituzten Francoren kontra zerbait
|
egindako
emakumeak, nola ematen zieten errizino olioa, nola mozten zieten ilea larru arras eta nola paseatzen zituzten kamioi batetan, jendeak ikus zitzan. Errizino olioa, ondo genekienez, este aringarri zen.
|
|
2015
|
|
|
Emakumeen Mundu Martxak 1995ean Quebec-en
|
egindako
emakumeen martxan du jatorria eta mundu osora 2000 urtean zabaldu zen; orduko hartan Euskal Herriko mugimendu feministak ere parte hartu zuen. Egunotan, IV. Nazioarteko Ekintza egiten ari dira Gure gorputzak, gure lurraldeak lelopean.
|
|
|
ez naizela nik amets
|
egindako
emakumea.
|
|
|
" Hasi zaitez zu zeure arropa eranzten ni neroni biluzten naizen bitartean!". Honek ere ez baitzion ulertu, isilik geratu zen burutik
|
egindako
emakumeari so zer egin zezakeen asmatu ezinik, eta sorospena eskatu zuen sakelako telefonoz, sorospena.
|
|
2016
|
|
|
Une horretan beharbada okindegiko neskarekin gogoratuko da Agirre eta horrek ez dio mesederik egingo, nahi gabe ere alderaketak egiten hasiko baita. Hura, kontatu zidanez, txikia, bizia eta arina baitzen, ia ia jolaserako
|
egindako
emakume bat, eta hau sendoa baita, ikusi besterik ez dago lastakiari zer sakatua ematen dion.
|
|
|
Stantonek, Standard egunkarira bidalitako gutunean, arrazoi ildo oportunista eta zoritxarrez arrazista bat azaldu zuen, eta zalantza larriak agertu zituen emakumeen eta beltzen kausak uztartzeko proposamenaren harira; hain zuzen ere, Gerra Zibilaren atarian
|
egindako
emakumeen eskubideen lehen biltzarrean proposatu zen uztarketa hori. 1866an, New York hirian, emakumeen eskubideen biltzar horretako ordezkariek elkarte bat eratzea erabaki zuen, Eskubide Berdintasunaren Elkartea, emakumeen eta beltzen sufragioaren aldeko borroka kanpaina bakarrean batze aldera.
|
|
|
Bestela esanda, premia sozial bilakatzen ari da etxeko lanen industrializazioa eta sozializazioa. Emakume indibidualen ardura pribatua dira etxeko lanak, eta, baldintza tekniko primitiboen pean
|
egindako
emakume lana denez, zaharkitze historikora hurbiltzen ari liteke.
|
|
|
Iheslarietako bi hil egin ziren, baina, dirudienez, gainerako guztiak iparraldera iritsi ziren. Sarah Grimke abolizionistak, berriz, porrot
|
egindako
emakume baten istorioa azaldu zuen. Emakume hori behin baino gehiagotan saiatu zen ihes egiten, Hego Carolinako bere nagusiaren zapalkuntzatik urrun, eta hainbeste aldiz harrapatu eta zigortu zuten ezen, zartako ebakien artean ez baitzen hatz bat ere sartzen?.
|
|
|
Haurtzaroan kotoi fabrika batean lan
|
egindako
emakumea,
|
|
|
Makinatxo bat lan
|
egindako
emakumeak dira guztiak. Izen bereko dokumentalaren emanaldi berezia egingo dute eguenean, hilak 17, Elgetako Espaloia kafe antzokian, 18:30ean.
|
|
|
" Ez naiz ikaste nagusiak
|
egindako
emakumea. Senide asko giñan eta gurasiak gu aurrera ateratzen lanik asko izan zuten.
|
|
2017
|
|
|
25 urteurreneko ospakizunen prestaketa lanekin urduri gabiltza, baina gogo handiz hartu dut berriro ere lehendakaritza. Azken asteetan, egindako hainbat ekintzetan izan dugun harrera ez genuen espero; umeen eguna,' Blas Infante padre de la patria Andaluza' hitzaldia, zentro zibikoarekin batera
|
egindako
emakumeen eguna. Honekin batera, gaur euskal sukaldaritzari omenaldi bat egingo diogu txotx herrikoi batekin.
|
|
|
Oso gainetik agertu behar izan nion mutila izateko modu asko daudela eta nik oso modu librean ulertzen nuela bikote bizimodua eta matraka hori guztia, nik garai hartan buruz ikasia nuena. Buru makur igo zituen eskailerak nire atzetik, urkamendira zihoala ematen zuen, biluztu nuenean ere ez zitzaion bere tristura aurpegia ezabatu, baina ni biluzik geratu ahala aldatu zitzaion begitartea, inoiz ez nuen gizonezko bat mirespen begirada horrekin ikusi, nire gorputza gurtu egiten zuen begiradarekin,, gizajoa, honek ez du ondo
|
egindako
emakume bat biluzik inoiz ikusi?, pentsatu nuen. Gero, begiak itxi zituen eta itsu batek egingo lukeen moduan nire gorputza ukitzen hasi zen, ez laztantzen, hori beste gauza bat da, ukitzen baizik, nire gorputzeko atal bakoitzaren izaera memorian gorde nahi zuela ematen zuen.
|
|
|
Haurtzaroan kotoi fabrika batean lan
|
egindako
emakumea 1849an elkarrizketatua.
|
|
|
Egunkarian herri hartako Zirimiri tabernan zerbitzaria behar zutela irakurri zuenean baserritik alde egin zuen parean tokatu zitzaion lehen autobusean, eta ez zen gehiago itzuli. Herri industrialaren herdoila, kolore grisa, koipe eta zoko kiratsa, fabriketako zarata, sirenak, mingain erdaldunen kalaka, elkarren gainean pilaturiko etxebizitza ilarek osaturiko paisaia itoa... arnasa berria izan ziren landa girotik ihes
|
egindako
emakume gaztearentzat.
|
|
2018
|
|
|
Bestetik, badirudi tarotologoak bi eratakoak bakarrik izan daitezkeela, bestela ez omen dira sinesgarriak: ilea harro harro
|
egindako
emakume guztiz normatiboak edo sekulako luma daukaten maritxuak.
|
|
|
Ekhi, EAEko hizkuntza politikarako arduradunetako bat da. Administrazio publikoan euskararen eremuan bide luzea
|
egindako
emakumea. Hori bai, bulegoa eta eraikina atzean utzita, erdara noranahikoaren besoetan etzaten da gozo gozo.
|
|
|
Lau urte zituen Shurak. Berrogeita bat Assiak, txikitan naziengandik ihes
|
egindako
emakume erdi juduak.
|
|
|
Azalaren koloreak egun bateko kontua ez zela salatzen zuen. Begitarte duina sumatzen zen zimur haietan, janzkerak pott
|
egindako
emakumea erakutsi arren. Asmatzea gero eta zailagoa bazen ere, jatorri urruna Alemanian edo Holandan izan zezakeela pentsatu zuen.
|
|
|
3 Mamografia
|
egindako
emakumeen portzentajea
|
|
|
Baina, hori gertatzen dela jakin arren, ez da ezer egiten. Badira, bestalde, behartutako ezkontzetatik edo genero jazarpenetik ihes
|
egindako
emakume asko. Baina gehienetan emakume pobreak izaten dira, bide hori hartzeagatik zorpetuta geratzen direnak.
|
|
2019
|
|
|
" Gizarteak mezu argia jaso zuen 2018an, mugimendu feministak Martxoaren 8rako
|
egindako
emakumeen lan etenaldi deialdiari eman zitzaion erantzunaren aurrean: kaleak bete ziren eta elkarlan sareak sustatu, emakumeek beren aukera berdintasuna erreklamatzeko abian jarrita zuten borrokak atzera bueltarik ez zuela.
|
|
|
Sasoiko ailegatu da 100 urtera. Lan asko
|
egindako
emakumea da, eta horixe izan da hain zuzen ere bere bizitzaren motorra: lana.
|
|
|
Gizarteak mezu argia jaso zuen 2018an, Mugimendu feministak Martxoaren 8rako
|
egindako
emakumeen lan etenaldi deialdiari eman zitzaion erantzunaren aurrean: kaleak bete ziren eta elkarlan sareak sustatu, emakumeek beren aukera berdintasuna erreklamatzeko abian jarrita zuten borrokak atzera bueltarik ez zuela.
|
|
|
Errudun sentitzen nintzen. Gaizki
|
egindako
emakume bat. Zutaz haurdun geratu nintzen.
|
|
2020
|
|
|
Europako agenda politikoan sartu zuen euskal auzia, tartean uztailaren 28an 93 urterekin hil den Gisele Halimi abokatuaren lanari esker. Aitzindaria izan da defenditzen Magrebeko askapen gerran eroritakoak, kolonialistek torturatuak, abortua
|
egindako
emakume kriminalizatuak…
|
|
2021
|
|
|
2017an, Kamuina Nsapu miliziarekin izandako gatazkan, bahitu eta bortxatu egin zuten. ACNURek adierazi du kezkatuta dagoela Tanganican, RDCren beste probintzia batean, herrialdearen ekialdean, talde armatuek
|
egindako
emakumeen eta nesken aurkako sexu indarkeria orokorra eta sistematikoa dela eta. 2021eko uztailera arte bakarrik, 310.000 pertsona inguru deserrotu dira segurtasunik ezagatik eta indarkeriagatik, eta probintzia osoan daude.
|
|
|
Martxoaren 8a edo Emakume Langilearen Nazioarteko Egunaren harira, Azkoitiko Udalean ordezkaritza duten alderdi guztietako kideak Xebas Larrañaga eskultoreak
|
egindako
Emakumeen Oroimenez eskulturaren aurrean bildu dira gaur goizean. Javier Zubizarreta alkatea buru, EAJko Mertxe Zubillaga eta Juan Bautista Mendizabal, EH Bilduko Angel Etxeberria, PSE EEko Janire Igoa eta Azkoitia Bai herri plataformako Jose Joakin Etxaniz bildu dira eskulturaren aurrean.
|
|
2022
|
|
|
Ekain galerian dagoen objektu eskultoriko bakarraz ari da Sagues; artearen plaza txikiaren erdi erdian dagoenaz. Poliespanez
|
egindako
emakume baten gorputza irudikatzen du objektuak. Loretxoak, tela desberdinak, adarrak... askotariko apaingarriak ditu objektuak.
|
|
|
Begien aurrean ikusten ari garena nahastu egiten zaigu lehenago hamaika aldiz ikusitakoarekin, eta berdin dio suntsituriko hirien izenak gogoratzen ez baditugu ere: oraingoan ihesi ateratzen ikusten ditugun emakume eta haurrak ezagunak zaizkigu, lehenago Bosniatik, Siriatik edo aitona amonen herrietatik ihes
|
egindako
emakume eta haur berberak direlakoan.
|
|
|
1977an Euskal Herrian bazeuden emakumeak, Altsasuko Mahaia ordezkatzen zuten gizonezkoek bezainbesteko esperientzia politikoa zutenak. Niri bi izen datozkit burura, ordurako borrokan bide luzea
|
egindako
emakumeenak. Gizon haiek bezain zailduak ziren diktaduraren kontrako borrokan.
|
|
|
Lau kiroletan
|
egindako
emakumeen herri kirol txapelketan Larrun taldea (Xanta Sousa, Patricia Martin, Maika Ariztegi eta Nerea Sorondo) nagusitu zitzaion Oiz taldeari (Ane Fernandez, Karmele Gisasola Zelai III.a, Garazi Arruti eta Uxue Ansorregi).
|
|
|
Gizonak eta genero erreforma ardatz dituzten nazioarteko eztabaiden erdigunean daude orain Nazio Batuak. 1995ean Pekinen
|
egindako
emakumeen konferentzian onartutako Ekintza Programan problematizatu zen genero berdintasuna lortzeko bidean gizonek duten rola. Azken hamar urteetan egindako beste nazioarteko konferentzia batzuek ere gai hori jorratu dute.
|
|
|
Ihes egitera xaxatu zuen René hura, gero ohazalaren azpian goxo goxo geratu zena, Frantzia herioan zen bitartean... Jende haiek... iheslariei basokada bat ur eta ohea ukatzen zietenak; arrautza bat urrearen prezioan saltzen zietenak; autoak maletaz, paketez, hornigaiez, are altzariz, mukuru zeramatzatela, leher
|
egindako
emakumeei eta Parisetik oinez zetozen haurrei erantzuten zietenak:
|