|
2001
|
|
|
Elementu horiekin nekez eraiki zitekeen nobela bikain bat, nahiz eta, Felipe Juaristik azpimarratu bezala, arin irakurtzen dela ezin ukatu; Putzu ren estiloaz, ordea, ezer gutxi gehiago esan daiteke, trabarik egiten ez duela baino. Egia esan, formaren eta mamiaren arteko dialektikan mamiaren alde
|
egin
ohi duenetakoa naiz, baina soiltasun formalak, bertute izateko, ganora handiagoko euskarri bat luke. Eta, tamalez (tamalez, diot, nobela hau literatur anbizio osasuntsuz beterik dagoelako), ez dut ustePutz u k halakorik eskaintzen digunik.
|
|
2002
|
|
|
Irakurleak badakike agian, ipartar germaniko guztiek aisa lortzen dutela elkar ulerkuntza. Hain zuzen," Ipartar Kontseiluko" bilera internazionaletan bakoitzak bere hizkuntzaz
|
egin
ohi du hitz; eta aldibereko itzulpenik ez dago.
|
|
2003
|
|
|
Eboluzionisten ustez demaseko kasualitate ikaragarri handia litzateke gurean izan den bilakaera nonbait errepikatzeko eta ingeniariek ez dute proportzio baliagarririk sumatzen gaurko material eta distantzien artean. Irrati uhinez eta sistema digitalez lan
|
egin
ohi dutenak, ordea, ez dira iritzi bereko: bilakaera guztiek ez dute nonbait horren konplexuak izan beharrik eta distantziak eta materialak ez omen dira hain gaindiezinak.
|
|
|
Euskal hiztun bilaka dadin. Telebistan eta irratian —non ez? — publizitate kanpaina handiak
|
egin
ohi ditu Jaurlaritzak autoan segurtasun uhala erabiltzearen alde, etab. Zergatik ez euskararen alde?
|
|
|
Eskolan ez ezik, sukaldeetan sudurrak sartzera bultzatu zituzten haurrak Burundan eta leihotik zelatan ibiltzen ziren elkarri eraztuna egotzi nahian. Beste maisu batzuek gurasoekin lan
|
egin
ohi zuten, etxean euskara mintzatzea zein kaltegarri zitzaien eskolan, aditzera emanez. Neuk ezagutu ditudan ekintzak dira eta bete betean nozitu ditut horren ondoreak.
|
|
|
Jatorrizko eta itzulitako liburuen azterketatxo hau nobedadeen barruan
|
egin
ohi dugu. Hots, 2001ean lehen argitaraldia izan duten liburuetan zenbat diren euskaraz sortuak eta zenbat euskaratuak, hori da begiratu ohi duguna.
|
|
|
Euskalgintzako solidaritate faltak kezkatzen nau. Arazoak sektorializatu
|
egin
ohi ditugu, baina sektorea bera ahula da, trinkotasun eskasekoa eta ez da gauza sentitzen erantzun globala emateko. Bien bitartean gainerako sektoreak lasai, beste aldera begira, arazoa beraiena ere ez bailitzan.
|
|
|
Euskararen presentzia hori baino zabalagoa da ordea Parisen, eta Eusko Jaurlaritzak ere badu bere stand a. Azkarate sailburua bertan izan da, ondoren urtero
|
egin
ohi duten Euskal Etxeari bisita eginez (maltzurkeria hutsa da hau: eta gainera, iaz toki berean aurkeztutako Hezinet programa informatiko berbera aurkeztuz, protokoloakprotokolo).
|
|
2004
|
|
|
Atxagarenmaisutasun guztiarekin idatzita dago, Euskal Herriko historia modernoaren pasarterik erabakigarrienetakoaren halako testamentua da, eta egileak berak esan du, behin baino gehiagotan esan ere, bere libururik onena dela. Eta idazleek, horrelakoetan, asmatu
|
egin
ohi dute.
|
|
|
Eta hemen guztiz harira dator biblioteka nazionalaren aipamena, izan ere, onartutzat ematen baita biblioteka nazionalei dagokiela material elektronikoa kudeatzeko ardura (jaso, teknikoki tratatu, gorde eta zabaldu, gainerako dokumentuekin
|
egin
ohi duten bezala).
|
|
2005
|
|
|
Ondoren eskaintzen dugun taula goiko bi grafikoen informazioa osatzera dator. Kontzeptu bakoitzak
|
egin
ohi duen bidea ikustea interesgarria da, baina errealitatea gehien argitzen nuke. duena hurrengo taula hori dela esango
|
|
|
U rtero
|
egin
ohi dudanaren haritik gai multzotan sailkatu dut aurten ere ekoizpena, besteak beste: irakaskuntza, haur eta gazteentzakoa, giza eta gizarte zientzietakoa, literaturakoa.
|
|
|
Eta mailarik gorenean, ehundik gora, hiru daude. Egia esan, goreneko maila honetan bada datu positibo bat eta da hiru rek gainditu dutela 150ekokopu rua, azken bi urteotan berauetako batek bakarrik
|
egin
ohi zuena.
|
|
2006
|
|
|
Urtetik urtera noiz gora noiz behera dabilen arren, goraka indar gehiagoz
|
egin
ohi du beherantz baino.
|
|
|
Honek ISBNko agentzia espainiarra du iturritzat; hark editoreen elkarte zein gremioko argitaletxeak. Nik neuk, guztizko fidagarritasunaren bila, gehienetan liburuarekin harreman fisikoa dut, edota fitxa bibliografiko desberdinak gurutzatzen ditut, editorialek emandako informazio zuzena jasotzen dut eta, behar denean, ISBNko informazioarekin kontrastea
|
egin
ohi dut. Eta horrezaz gainera, titulu horien berri zehatza banan banan eman ohi dut urtea joan eta urtea etorri.
|
|
|
Esanguratsua delakoan bosteko tipologia bat
|
egin
ohi dut, parametro desberdinen arabera antolaturik. Beste modu askotara ere antola daiteke editorialen unibertsoa, baina aski emankorra da modu hau.
|
|
2007
|
|
|
Bigarrenari buruz, entzun dezakegu, sarritan
|
egin
ohi dugun moduan, euskarara bikoiztutako produktuek ez dutela ETB1en funtzionatzen. Litekeena, baina funtziona dezaten, programatu egin behar dira jendea ohituz joan dadin.
|
|
2008
|
|
|
Azken hori (ekonomia lokalizatzea) da, hain zuzen ere, San Frantziskoko badian (AEB) jaiotako localvore mugimenduaren muin filosofikoa. Eguneroko dietan batez ere 100 miliako area batean ekoitzitako jakiak kontsumitzea defendatzen dute, horrela jokatuta tokian tokiko ekoizpena eta gizarte sarea indartzeaz gain ingurumen kalteak gutxitzen direlakoan (egin kontu estatubatuar baten ohiko afariak platerera iritsi baino lehen 2.300 km-ko bidea
|
egin
ohi duela batez beste; berotegi efektua eragiten duten gas isurketen %20, gainera, elikagaien garraioak eragiten ei du).
|
|
|
Kulturako gauzetan lardaskatzen hasi aurretik beti
|
egin
ohi dut sartu irten bat politikan, luzeak izaten baitira gure egoera petral honen adarrak, eta era guztietakoak haren ondorioak; aurten, berriz, jendearen kezkabide nagusiak politikarekin ez baizik ekonomiarekin duela zerikusia ohartzen naiz. Horrek esan nahiko luke, beharbada, orain hasten direla benetako arazoak, orain arteko gure koitak esne bitsetan bizi den jendearen denbora pasa zirela, gizarte burges ondo bizi baten buruko min existentzial hutsal samarrak, oinazeak oinaze; seinale litzateke, halaber, gobernuarekiko azken mus partidan burnien aldeko apustua egin zutenek hordago ustela jo zutela, norberaren kartak eta aurkariarenak baloratzen jakin gabe.
|
|
2009
|
|
|
Ez dut uste iturburuan dagoenik, hau da, editorearengan. Editoreek berek ezpada inprimategiek
|
egin
ohi dute tramitazioa. Hortik geroko informazioaren ibilbidea ez dut ezagutzen.
|
|
|
berriz argitaratzen direnetan %55 da euskal jatorriko titulua, eta %45 itzulitakoa. 15 puntu gora
|
egin
ohi du euskal jatorrikoak berrargitalpenetan. Hala eta guztiz ere, konputo osoan, hots, nobedadeak eta berrargitalpenak batera hartuta, itzulitako liburua gehiago da jatorrizkoa baino:
|
|
|
Liburuak saltzen ditu, eta liburu kapituluak ere bai. Digitalizatu ere askotan berak
|
egin
ohi du, eta aldi berean irakurgailu desberdinetarako moldatu. Banatzeko ahaleginean gune tematikoetan eta elkarte edo komunitateetan zabaltzen du liburuaren berri.
|
|
|
kapitulu bat ere sal liteke, CD batean kanta bakarra izango balitz bezala. Edo aldi baterako utz liteke, bibliotekak mailegu bidez
|
egin
ohi duen legez. Aldizkarien eredura, abonamendua ere egin liteke.
|
|
|
• eEdizio arruntean editoreak
|
egin
ohi duen hainbat lan, digitalean autorearen bizkar doaz. Gogoratze aldera, hona batzuk:
|
|
2011
|
|
|
Segun eta zer nabarmendu nahi den, modu bateko edo besteko tipologia ateratzen zaigu. Errealitatea ahalik eta osoen islatu nahian, azken urteotan tipologia hibridoa
|
egin
ohi dut, bi aldagairen ardatzean jiraka: jatorri geografikoa eta argitarazlearen izaera.
|
|
2012
|
|
|
Esanguratsuenak beraiek baitira, lehen hamar argitaletxeen azterketa txiki bat
|
egin
ohi dugu. Gurean nagusiak izanda ere, nazioarteko parametrotan ez dira batere handiak.
|
|
|
Horra hor, Praileaitzen gaia dela-eta, Gipuzkoako kultur arduradunen jarrera aldaketa, indusketa lanak berriro irekiz. Horrekin batera, begi bistakoa da harrobian
|
egin
ohi dituzten lanak zelatapean egongo direla; eta, horrekin batera, aztarnategiaren ikerketak segida izango duela ziurtatzen da. Horra hor nola aldaketa politikoak erakundeetan kultur aldaketa ere ekar dezakeen.
|
|
2013
|
|
|
• Krisiak gizartean jarrera intolerante eta arrazistak areagotu
|
egin
ohi ditu. Euskal Herrian orokorrean erantzun hori emateko arrisku handiegirik ez dagoela ematen du.
|
|
|
Kasu honetan, ikusiko dugunez, Donostiaren erreketaz historia egitea planteatu izan denean, espainiar historiografiak Independentzia Gerraz hitz
|
egin
ohi du, ustez Espainiako Independentziakoa deitutako Gerra Donostian gertatutakoa ulertzeko ezinbesteko testuingurua dela aldarrikatuz.
|
|
|
Anekdota bitxi horretaz at, jakin beharrekoa da Arestiren lehen antzerki obra —Mugaldeko herrian eginikako Tobera, 1961— Arantzazuko Teologiako ikasleek antzeztu zutela lehenbizikoz, Arestik berak aitortua duenez, gorago aipaturiko gutunean. Gabonaldietan hainbat antzerki
|
egin
ohi zuten Arantzazuko ikasleek; horietako bat izan zen nonbait Arestirena, 1962ko Gabonetan. Bestalde, Iratzederren Pasionea obra ere behin baino gehiagotan antzeztu zuten Arantzazun bertako fraide ikasle gazteek, Aste Santuan.
|
|
2014
|
|
|
Ez genuen haren berririk harik eta Piarres Lartzabal jaunak Baionako Goiztiri diskoetxean egindako disko txikia eskura ekarri zigun arte, Irunen bilduta. Ez zuen eman argitaratze urtearen berri zehatzik horrela
|
egin
ohi zuten gehienetan Bidasoaz haraindi egiten ziren grabaketetan, zentsuraren beldurrez edo.
|
|
2015
|
|
|
Ez da problema pertsona bakoitzak edo herri/ nazio bakoitzak bere identitate modu diferentea izatea eta landu gura izatea. Estatu modernoak identitate kolektiboetako bat nagusiarazi eta guztiei inposatu
|
egin
ohi du identitate bakarra bezala, unibertsala eta beharrezkoa, eta horrekin kointziditzen ez duena zirt ala zart erabaki behar izateko atakan jartzen du. " Zapalketaren sareaz kontzientzia hartu eta boterearen eta agindutakoaren parte ez sentitzea askatasunaren hatsarrea da" (495).
|
|
|
Beste esparru asko erdararen mende izango badira ere, hurbileneko esparru multzo hori bere eskuan izan behar du hiztun elkarte orok, era naturalean (munduko hizkuntza gehien gehienek
|
egin
ohi duten moduan) hurrengo belaunaldira proiektatzeko aukera minimoak izan nahi baditu.77
|
|
|
...litzatekeen hizkuntza politika izena merezi lukeen hizkuntza jardunean eragiteko aginpide publikoek hartutako plangintza oro, eta Xabier Mendiguren Bereziartu EABko batzordekideak gogorarazi egin zuen XXI. mende hasierarako hizkuntza politikaren oinarriak dokumenturako oinarrizko txostenari egin zizkion iruzkinetan.91 Dena den, hizkuntza berezkotasunaren eta ekintza positiboaren kontzeptuak nahasi
|
egin
ohi ditu herri mugimenduak, 92 euskarari lehentasuna emateko neurriak oinarritze aldera euskarak nozitzen duen egoera minorizatura jota. Nire iritziz, egoera soziolinguistikoak ahalbidetzen duen lekuetan lurraldetasunaren irizpidean oinarritutako hizkuntza politika da jarraitu beharreko bidea.
|
|
2017
|
|
|
Bestetik, baliabide teknikoek edonoren eskura jarri badute ere informazioa jasotzeko eta hedatzeko aukera, botereak berdin berdin saiatzen dira informazioa kontrolpean mantentzen, beti
|
egin
ohi duten bezala.
|
|
|
Testu honetan, maketo terminoa erabiltzean, gizarte mugimenduek behin baino gehiagotan
|
egin
ohi duten ariketa imitatu edo, hobe esanda, birmoldatu nahi dut. Zein da ariketa?
|
|
2018
|
|
|
Komisarioak, ordea, artelanen bidez diskurtsoa eraikitzearen ardura du, logika sozial eta estetikoak ulertuz. Eta arte instituzioetan
|
egin
ohi du hori, alegia, historia eraiki eta iruditegi komunak sortzeko legitimitatea duten lekuetan. Hortaz, artearen zein lanbidearen ezagutza funtsezkoa da, eta hori da, hain zuzen, Kirmen Uriberen Bilboko Museoaren alfabetoa erakusketan falta dena.
|
|
|
Baina gizakiak konplexutasuna du ezaugarri. Horrela, esate baterako, sentimendua osotasun kontziente gisa esperimentatzen dugu, eta ez sentsazio banatuen batuketa gisa; emozioak zatikatzea eta banatzea, diskurtso zientifistak
|
egin
ohi duen eran, oinarririk gabeko jardunbidea bihurtzen da, lekuz kanpokoa, gure garunaren benetako edukia irudikapen multzoek osatzen baitute.
|
|
2019
|
|
|
Ezkerreko indar politikoak hauteskundeak irabazi eta gobernura heltzen direnean, beraz, hainbat sektoreren aldetik itxaropen ugari sortzen dira, batik bat indar horietatik hurbil sentitzen diren herri mugimenduen5 eta herritarren artean. Izan ere, hainbat kasutan ezkerreko alderdiek gizarte mugimenduen aldarriekin bat
|
egin
ohi dute hauteskunde kanpainako programa definitzerakoan edota oposizioan dihardutenean (Della Porta eta Diani 2011).
|
|
|
Ez dute benetako partaidetza ahalbidetu berdintasun politiken diseinuan, eta are gutxiago berdintasun sailetik harago. Gainera, sarritan alderdi politikoek espazio horien erabilera
|
egin
ohi dute euren erabaki politikoak legitimatzeko, eta oso baldintzatuta egon dira aldaketa politikoen aurrean. Faktore horiei gehitzen badiegu kontseiluen dinamika ez dela oso erakargarria mugimenduentzako, frustrazioa eta desgastea eragin dute hainbat kideren artean" (Farapi 2013:
|
|
|
Hortik, maitasunaren eginkizuna ez litzateke bakarrik umeak sortzea, baizik eta sistema osoa mantentzea. ...en eta maitasunaren aztertzaile bikainak3 ezin hobeto laburbildu du kapitalismoaren, erromantizismoaren eta kontsumoaren arteko lotura zertan den, eta adierazi du, gure gizartean, erromantzea (maitasun harremanak, oro har) guztiz merkantilizatuta dagoela (bidaiak, opariak, abenturak...), eta, alderantziz, kontsumo gizarteak maitasuna behar duela saltzeko, horren adibiderik aproposena publizitateak
|
egin
ohi duen bikote harremanaren etengabeko erabilera izanik.
|
|
|
zaharrek ekonomian duten paperaren ezaugarria, hain zuzen ere. Maiz, ekonomia zaharkituaz hitz egiten denean, alarmek eztanda
|
egin
ohi dute; zahartzaroa pentsioetarako dagoen diru gabeziarekin, ogasunean suposatzen duen eragin negatiboarekin edota gizarte segurantzan dakartzan koste erraldoiekin lotzen da, pertsona helduak momentu oro ekonomian kostu gisara irudikatuz.
|
|
2020
|
|
|
Bai, ostera, Espainia, Europa eta Latinoamerika. Hiru alorretan lan
|
egin
ohi du: 1) osasunerako hezkuntzan, 2) droga mendekotasunen prebentzioan, eta 3) herritarren kulturaren sustapenean.
|
|
|
Nire ikuspegia ez da soilki bibliografiko bibliotekarioa, bistan da, baizik eta liburugintzaren eta gizartearen arteko lotura agirian jartzea. Horregatik
|
egin
ohi dut gai multzotan sailkatu, gaien arabera aztertu, jatorriaren nondik norakoa argitu, euskaraz ala erdaraz den, nobedadea den ala berredizioa, etab.
|
|
2021
|
|
|
Udaberriko esperientzia baliagarria izan da udazkenari heltzeko, eta egokitzapenak egokitzapen, intuizioa da urte hasierako ekoizpen aurreikuspenak neurri handi batean bete egin direla; sortzaileek zein argitaletxeek ia orobat eutsi diote urteko ekoizpen emariari. Aurrerago, azterketak eskuan, besteren artean Jakinek urtero
|
egin
ohi duen euskal liburugintzaren azterketa xehea eta zehatza, analisietan sakontzeko heldulekuak izango ditugu, baina edizio planei eusteak zerbait esan nahi du. Hego Euskal Herrian, kasurik onenean, liburu dendetara iristen diren liburu berrietatik euskarazkoak ehunetik bi baino ez diren garaiotan (ehuneko txikiagoan oraindik Ipar Euskal Herrian), bada, atzera ez egiteko, kulturazaleari uzta emateko determinazioa ikusi eta ondorioztatu liteke sortzaile eta argitaletxeen aldetik.
|
|
|
Eraikuntza nazionalaren leitmotivean inspiratuta egon den arren, mobilizazio horrek sektore aldarrikapen ugarik bat egitea ahalbidetu du, eduki zabal eta konplexuz osaturiko benetako protesta ziklo batean. Izan ere, nazionalismo modernoek, hala nola euskal nazionalismoak, diskurtso integratzailea
|
egin
ohi dute; bertan, lekua izan dute balio alternatibo neoidentitarioek: besteak beste, ekologismoak, feminismoak, antimilitarismoak eta estatuen indarkeriaren aurkako erresistentziak.
|
|
2022
|
|
|
Nik Donostiako mugimendu lesbofeminista izan dut eredu, eta mugimendua euskaltzalea dela uste dut. Elebidunak gara, erdarazko dinamikak sor daitezke, baina euskaraz dakienak beti lehen hitza euskaraz
|
egin
ohi du. Eta ez dakiena ere, askotan, lehen berba euskaraz egitera ausartzen da.
|