|
2017
|
|
|
Baina zer axola, ez da zeru bera. Eta hura aurrean duzula, oroitzen zara nola liluratzen zintuzten haizeak
|
egin
ohi zituen ibilbideek, zeruko urdintasunak besarkatzen zituen mendi gailurretan barrena. Zure mendietan barrena.
|
|
|
Kolore urdinekoa da. Bizilekua zuhaitzetan
|
egin
ohi du eta arriskutsua gerta liteke, ustekabean estropezu egin baitaiteke beraiekin eta haien ziztada mingarria jaso.
|
|
|
(Inga feuilleei) Ekuadorko lurralde beheretan oso hedapen handia duen guabo zuhaitzaren fruitua. Metro erdiko luzera duten lekatan dator, kotoi matazaren antzeko geruza zuri batez estalita; Kostaldeko nekazariek, beren lanen erdian, jan
|
egin
ohi dute. Landare hau basa zuhaitza bada ere, nekazariek kafe landareei gerizpea emateko landatu ohi dute.
|
|
|
Udan erreten bat, besterik ez. Neguan gainez
|
egin
ohi zuen. Orain erdi betea zegoen ur lohitsuz.
|
|
|
Luchak noizean behin eta barre
|
egin
ohi zuen mullullo35 antzeko lirdingak topatzen zituen hormako kanaberen beheko aldeetan. Sukaldean.
|
|
|
Güitifeen durundiaren edo euriteen uluaren paretsukoa baita. Eta perico ligeroak50
|
egin
ohi duen soinuaren antzeko kutsutan itzaltzen da.
|
|
|
Tranbiak Fulton arrain merkatuan utzi zuen, azken geltokian, portuaren ondoan, eta Kristopherrek aurrera egin zuen nasa nagusitik. Seigarrenera iristeko milia erdia oinez egin beharrean, bazeukan portuaren paretik zihoan South kaleko tranbia hartzerik,
|
egin
ohi zuen bezala, baina goiz hartan Stu Peterson hirugarren nasako arduradunekin hitz egin nahi zuen.
|
|
|
Zegokien botoiei eman, tenperatura 25 gradutara jarri eta egunkaria irakurtzeari ekin zion. Egunero
|
egin
ohi zuen bezala.
|
|
|
" Izeba laztana! oraindik ere uste du egunen batean itzuliko direla senarra, nebak eta eurekin zihoan spaniel marroia, eta,
|
egin
ohi zuten bezala, leihotzarretik sartuko direla etxean. Horrexegatik, hain zuzen, egoten da leihoa zabalik ilundu arte.
|
|
2018
|
|
|
Bestelakoa da, baina, 1960ko hamarkadan argitaratzen hasi ziren idazleen egoera. Yambo Uologuem ek (1940) Maliko iragana eta oraina aztertzen du bere lanetan, eta frantsesez
|
egin
ohi du hori. 1968an Renaudot saria jaso zuen Le devoir de violence nobelan Bambara inperioaren erretratu iluna eskaintzen du, afrikarrek afrikarren kontra egin zituzten bidegabekerietan (esklabutzan, besteak beste) sakonduz.
|
|
|
Halaxe ibili zen baserririk baserri, gure geografian gora eta behera. Galderak egiten, jakintsuek
|
egin
ohi duten eran.
|
|
|
* Lanbide heziketako eta unibertsitateko ikasleek lan mundura hurbiltzean
|
egin
ohi dituzten praktikak euskaraz ere egiteko aukera izan dezaten bultzatzea.
|
|
|
Elkarri lotu, eta su eta gar ekin genion, haurrek borrokan ari direnean
|
egin
ohi duten bezala. Elkarri hozka eta atzamarka, ileetatik tiraka, indarka, lurrean itzulika.
|
|
|
Orozkoko beste istorio batek dio etxeko andre bat basora joan zela, laminek antolatzen dituzten erromerietan parte hartzera eta dantzatzera; akelarre moduko jaia zen eta tximiniatik jalgi zela, sorginek
|
egin
ohi duten bezala (ikus kondaira osoa" Emazteak I" kapituluan). Ohargarria da Akelarre istorio horien eta Landesetako Lamina zauritua ren bertsioen simetria:
|
|
|
Ekintzak, auzo harreman baino areago, tiranoen kontrako borrokaren itxura hartzen du, iraultza batena, nonbait. Beste mundukoek
|
egin
ohi dituzten bahiketa misteriotsuek mundu honetako agintedunek menpekoekin erabiltzen duten zapalkuntza nabaria oroitarazten dute: mitoa eta politika elkartzen dira.
|
|
|
Oheratu eta mantapean sartu zen bizkor bizkor, dena
|
egin
ohi zuen bezala.
|
|
2019
|
|
|
Joe, berriz, zeharo alderantzizkoa zakarra eta erretxina. Ezer gabe kurruxka
|
egin
ohi zuen esne txar horietakoa. Buckek irribarrez onartu zituen.
|
|
|
Eraman horretarako taldeko behar dituzunak. Maryk
|
egin
ohi zuen bidean bizi diren guztiei galdetu, ea egun horretan ezer deigarririk edo, arrarorik edo, ikusi zuten. Maryren azken eguna berriro ikusi behar dugu osotasunean.
|
|
|
Ez da urteko garairik onena ez. Neguan ordubete edo ordu eta erdi entrenatzen dut, eta udan bi orduko bi saio
|
egin
ohi ditut egunero. Neguan egunero uretan behin sartzen naiz, eta udan normalean goizean eta arratsaldean.
|
|
|
Beraz, bi elementu dauzkagu ipuin hauetan funtzionatzen eta elkarren artean eragiten: alde batetik, garaikidetasuna, hots," denbora errealean" idatzitako lanak izatea, zirkunstantzia historiko konkretu batzuen ispilu gisa eta ez, nobela historikoak
|
egin
ohi duen bezala, iragana modu irensgarriago edo" entretenigarriago" batean berreraikitzeko formula gisa. Eta, bestetik, eta nahiz eta obraren motorra militantismoa izan kasu honetan Frantziaren liberazioaren aldekoa, asmo literario bat:
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, liburu bat irakurtzean, denbora behar dugu harekin ohitzeko. Ez dugu multzo osoa hartzen duen eta gero xehetasunak hauteman ditzakeen organo fisikorik (adibidez, begiak margoaren aurrean
|
egin
ohi duten bezala). Baina bigarren, hirugarren edo laugarren irakurketan, liburuari dagokionez, koadro baten aurrean bezala jokatzen dugu, nolabait.
|
|
|
Estetak besterik ez direnentzat, bizitzaren pertzepzio, sentipen eta kontzientzia arazoak literaturaren ikuspegitik argitzen ziren, orain hori dena
|
egin
ohi duenak metatestuez egiten du. Magrittek ez omen zuen pipatzen liburuaz, esaterako, Jose Luis Otamendik honako hau idatzi zuen:
|
|
|
...aren hurrengora bideratu behar dira, prime time ordutegian kokaturik, eta komeni da programa hori gero eta gehiago Euskaldunak munduan bilakatzen joatea bi xedeak nahasiz; batetik, euskara ikasi duten atzerritarrak elkarrizketatuz, eta, bestetik, atzerrian bizi diren euskaldunen berri emanez eta euskaldunon konplexuak uxatzen laguntzea; Españoles en el mundo k edo Ces français du bout du monde k
|
egin
ohi duten bezala, eta era berean, euskaldunok leialtasuna agertzea programaren audientzia datuak hobetuz.
|
|
|
Euskaltzale eta abertzaleok errealitate desatseginarekin
|
egin
ohi dugu topo nahi baino toki eta egoera gehiagotan, eta modu eta era askotara eguna joan eta eguna etorri, eta halaber, Zuzeu n, etsipenezko komentario askotxo irakur daiteke euskararen eta Euskal Herriaren patu eta halabehar. Jakinik Kike Amonarrizek liburua atera duela artikulu honi eman diodan izenburukoa, di da batean irakurri dut bururik buru.
|
|
|
Zinegotzi eta Kontseilari jaun andreei, ospakizunaren berri heldu zitzaienean, propaganda egiteko aukera ezin hobea zela iruditu zitzaien, urte bat lehenagoko itxurakeriaren antzekoa. The Hillsera heldu ziren, kazetariak agurtu eta photocallean adierazpen hutsal eta demagogiko batzuk egiteko asmoarekin, ia egunero
|
egin
ohi zuten bezala. Aurretik, eta ohi bezala ere, euren kazetari" ofizialei" deia egin zieten bertan egon zitezen eta galdera egokiak egin zitzaten.
|
|
|
Edo adiskidetasun baten hasiera besterik ez zen hura? Adiskideek elkarrekin
|
egin
ohi dituzte horrelakoak. Manuren proposamenean ez zegoen bestelako iradokizun ezkuturik.
|
|
|
Ez dakit barrez edo iguinez lehertzekotan nagoen, oraingoan bai pailazokeria galanta, baina ez ni harritzeko bezainbeste, fakultatean nengoela banekien nik tipo hau komendiante aparta zela, batez ere zer nolako antzezpenak
|
egin
ohi zituen ikusita, haietako batzuk, gehienetan ETAko ekintzaileren baten atxiloketa salatzeko klase uztea prestatzeko asmotan edo errektoretzaren edozein erabakiren kontra protesta egiteko sinadura bilketa bat antolatzerakoan, eta noski, gogokoen zuen antzeztokia irakasleen klaustroa; ez naiz ni izango Sir Laurence Olivieren antza eta guzti zuela ukatuko ziona.
|
|
|
Behin uretan sartuta ere bazterretik aldenduko naiz badaezpada, ahal baldin badut aurreko basotxoraino aterpe bila. Batzutan nire gogoetak arinegi
|
egin
ohi ditut, oraingoan bezala. Uste nuen basoraino ailegatuko nintzela ura belaunaren azpitik eta ezin, banago bide erdian eta ura ia gerriraino igo berri zait, hau da, ni erabat dar dar jarriz.
|
|
|
Ba ez da egia, en ninduen bere jaunaren aurrera eraman, bere zain baino. Bagaude etxearen atarian, motibo geometrikoak eginez eta bi kolore tonu nahastuz harri txiki lauez egindako zoruaren gainean, bigarren soilairuraino daramaten eskaileren aldamenean, Paternina jauna haren hiri inguruko lur jabegoetan
|
egin
ohi duen osteratik noiz bueltatuko. Agureak etxeko jabearen aurrean nola jokatu behar dudan irakasten dit;, hain gazte eta oies ematen dut-eta.
|
|
|
Agurea jesarri zen eta leihotik ezerezari begira geratu zen, eta emaztearen eskua bere eskuetan harturik, estutu egin zuen, aspaldiko gorteiatze egunetan, ia berrogei urte lehenago,
|
egin
ohi zuen legez.
|
|
|
Sujam, Antharke eta zuriak te esne bero basoerdi bat hamarnaka sherpa, rai, limbuni eta brahama jendeez inguratuta hartzen zuten bitartean, mahaikideetako batzuk jada arroza eta dilistei emanak ziren zeharo, goizeko 9ak aldera autobusek gosaritarako
|
egin
ohi zuten geldialdiari itxaron gabe. Jatun biziak, denak presa bizian autobusak irteera lerroan zeudelako eta berandu sartzen zenak 8 ordutarako lekurik deserosoena ziurtatua zeukalako.
|
|
|
Aspaldi huntan! Zer
|
egin
ohi duzu. Ez zaitut iñoiz ikusten.
|
|
|
Neri oso ondo, ba dakizu. Urtero hala
|
egin
ohi dugu, eta asmo hori txalotzen dut.
|
|
|
Ba dakizu: oso denbora laburra
|
egin
ohi dugu denok lantoki hauetan. Maiz aldatzen gera batetik bestera.
|
|
|
Ezpaloi ertza busti ez zedin, zigillu, sulla, eta poto guzien azpian," Le Soir" en horri batzuek ipintzen zituen. Eta bere lanean ari zan artean, txistu
|
egin
ohi zuen eten gabe, trenpurik onenean; eta batzutan ozenki kantatu ere bai. " Apaiz eta txantre batera.
|
|
|
Baina ez, eguerdian amarenera joan zen Alain bazkaltzera, seme txintxoek, batez ere Alain bezalako ama alargunen seme gay txintxoek,
|
egin
ohi duten bezala. Egurrolaren taldearen eskutik jasotako txostenean ziotenagatik hura Alainen amaren helbidea zen, baina badaezpada Jurdanek postontzian berretsi zuen helbide hartako biztanlearen izena.
|
|
2021
|
|
|
Behin domina hartuta hala izango da, ziurrenik, itzuliko naiz behin eta berriro nire burua ondo altxatuta, nahiz eta domina, bestalde Londreseko etxean lagata, beti nire gainean eramango dut denon bistara. dute esan, orduan marmar
|
egin
ohi zuten bezala, ni hemengoa ez naizela, ni kanpotik etorritako faxista baten alaba naizela, ez dudala inolako eskubiderik nire luzarotartasuna lau haizetara aldarrikatzeko. Behin domina hartuta ez da inor nire luzarotartasunari baldintzak edo eragozpenak jartzera ausartuko.
|
|
|
Merezi dut, noski baietz, gehienbat eskatzen dizkidaten baldintza guztiak ondo baino hobeto betetzen ditudan aldetik, egin nahi didaten gorazarrea, egia esan oso luzarotar ospetsu edo garrantzitsu gutxi izan dira gure historia ziztrinean zehar, herriko plaza erdian harrizko oroigarri zatar bat duen Armada Invenciblearen buruzagietariko bat izan zen itsasgizon famatu hura alde batera lagata edonola ere fatxa zikin bat, fatxak exisistu ere ez zirenekoan, edota gorago aipaturiko rockeko superjator gogor drogoso konprometitu gazteak. Bilbora heldu, Bilboko emanaldia baitzen Euskal Herrira berriro ekarri egin nauen egiazko zioa, profesionala, besterik ez, eta gure nebaren etxean nengoela, oraindik ere bere etxean lo
|
egin
ohi dut Bilbora etortzen naizen gutxietan, Carlton hotel ospetsu eta ezin dotoreagoan gela bat hartzeko eskubide osoa dudan arren, ustez behintzat musikaren diva berri bat naizenez gero telefono dei bat jaso egin nuen Luzaroko udaletxetik. Shanti Andia delako domina eskaintzen zidaten Luzaroren izena lau haizetara hedatu izanagatik, telefonoaren hariaz bestaldean zegoen kultur zinegotziak ondotxo zehazten ez zekien niri emandako nazioarteko sari ospetsu bati esker.
|
|
|
Sergyk gaur egun Euskal Herria herri guztiz arrotza eta gauza askotan gaitzesgarria begitantzen zaidala uste du. Ez du ulertzen, bertan jaioa naizelako ez ezik, azken finean ezusteko hutsa, gure Londreseko etxean nahiz beste leku askotan ere Euskal Herria beti gogoan baitut uste eta nahi baino gehiagotan, janari, ohitura edota euskal senari buruz
|
egin
ohi ditudan aipuetan, eta zer esanik ez, euskal kanta bat ahoan xurxulaka dudala harrapatzen nauenean, edota doi doi ezkutuan euskal musikagileren baten partitura bat, Guridi edota Aita Donostiarena kasuko, pianoa jotzen dudanean. Hala ere, Sergyren ustez nire euskaltasunaren ezaugarririk handiena, ageriena, Euskal Herriari buruz isildu ohi dudana omen da, lagun artean edo bertako gorabeherak, askoren gustuko gatazka politikoa hain zuzen ere, eztabaidagai suertatzekotan beti beti isilean ari naiz, berak dioenez ez dudalako nire herriaren oroimena zikindu nahi errealitatearen gordinkeriaz, sukaldean zein kantetan edota nota goxoetan bakarrik azaltzen zaidan herri idealizatu bat, erbesteratuok herrimina bideratzeko omen dugun joera bizia:
|
|
|
Berriro erdarari jo egin diot, nire nebarekin, nahiz eta berak nik bezain ondo ala txarto euskaraz dakien, beti erdaraz
|
egin
ohi dut, aldika, ordea, euskaraz zer edo zer esaten diot horrela samurragoa egingo zaiolakoan, gure amak gurekin txikitan egin ohi zuen bezala. Tamalez gaur inoiz baino uzkurrago dago Luzaroko etxearen kontura, eta baliteke horrek eskainitako dominarekin zerikusirik duela.
|
|
|
Berriro erdarari jo egin diot, nire nebarekin, nahiz eta berak nik bezain ondo ala txarto euskaraz dakien, beti erdaraz egin ohi dut, aldika, ordea, euskaraz zer edo zer esaten diot horrela samurragoa egingo zaiolakoan, gure amak gurekin txikitan
|
egin
ohi zuen bezala. Tamalez gaur inoiz baino uzkurrago dago Luzaroko etxearen kontura, eta baliteke horrek eskainitako dominarekin zerikusirik duela.
|
|
|
Gure aitak aitonak familia aurrera ateratzeko egindako eginahal guztiak goraipatzen zituen, baina ezin zuen bere aiurri bihurria jasan, beti ika mikatan ari ziren, nork bestea, ondokoa, beti gutxietsi nahian. Batak, semeari agindu ikasketak egin nahi ez izanagatik, aintzat hartzen ez zuelako, eta besteak gure aitaren egoskorkeria, urtero euren nekazal lurretan biltzen zutenaz etxerako kontserbak
|
egin
ohi baitzituzten, kontserbagintzaren zaharberritzeari muzin egiten ziolako, sendiaren lursailetan landutako jakiak bakar bakarrik kontserbetan jartzeaz gain herriko beste nekazari batzuei erositakoa ere kontserbetan jartzeko asmoz makinarik ez erosi nahian. Gure aitak beti kontatu zigunez, eta oso gutxitan bere gaztaroaz ari zen gurekin behintzat, gogoeta asko egiten zuen familiaren ondasuna zabaltzeko.
|
|
|
Horregatik, eta baita berak ere gordetzeko gauza asko zuelako, ez diogu inoiz elkarri kontatu gure haurtzaroko ezer mingarririk, egia esan musika eta honen inguruko guztia hizpide bakarra dugu. Gainerako guztia, hau da, egunkarietan irakurri edota, batez ere kanpoan hotelez hotel gaudela, telebistatik entzuten duguna oso gainetik bakarrik elkarri komentatzen diogu, batez ere gurekin zerikusi zuzenik ez duen albiste denean, bestela, Errusia edo Euskal Herriari buruzko albiste txar, triste edo atsekabe bat agertzen baldin bada, nire nebaren modura, hau da, purrustadatxo bat
|
egin
ohi dugu eta kito, hots, adierazi nahian ez dagoela esatekorik, dena aspalditik ondotxo eta agian ere alperrik esana bailitzan. Benetan diot, eta ia ia bakar bakarrik, kezkatzen gaituena musika da, neurri handi batean gure orduko kontu txarrak ahazteko behar ditugulako, hain atsekabekoa zaigun iraganaz aterpe egiteko edo, biok gure familien kontura ahazteko franko dugu-eta.
|
|
|
Gezur galanta, ondotxo bainekien nik Maritimoko partidetan bere muskideek euskaraz barra barra egiten zutela eta berak, ordea, erdaraz erantzunda ere, den dena ulertzen ziela halabeharrez. ...ez ginen baserritarrak, ez eta arrantzaleak ere, Conservas Abalos lantegiaren jabearen seme alabak baino, señorituak, batez ere Garizabal abizena ere genuen aldetik, garizabaldar gehienek, guztiz eskolatuak eta boteretsuak izanda ere, kalean behintzat gehienetan euskaraz egiten zuten arren, baina hori zen euren aberri kideen aurrean, itxura besterik ez, etxean erdaraz harro harro eta barra barra
|
egin
ohi baitzuten, euren burua antzinateko jauntxoen ondorengoak zirelakoan. Guk ere kalean ia beti euskaraz egin ohi genuen.
|
|
|
Baina etxean ez, entzuterik ere ez zuen nahi, inola ere ez, agintzen zigun erdara hutsean egiteko, bere aurrean behintzat, ez ginen baserritarrak, ez eta arrantzaleak ere, Conservas Abalos lantegiaren jabearen seme alabak baino, señorituak, batez ere Garizabal abizena ere genuen aldetik, garizabaldar gehienek, guztiz eskolatuak eta boteretsuak izanda ere, kalean behintzat gehienetan euskaraz egiten zuten arren, baina hori zen euren aberri kideen aurrean, itxura besterik ez, etxean erdaraz harro harro eta barra barra egin ohi baitzuten, euren burua antzinateko jauntxoen ondorengoak zirelakoan. Guk ere kalean ia beti euskaraz
|
egin
ohi genuen. Behartuta, gure solaskide guzti guztiak euskaldun peto petoak ziren-eta, gehienak ere erdaraz totelka edo oihes egiten zutenak.
|
|
|
Txikerra nintzela ere, eta pianoari hain atxikia, jakinda, ez nintzen jabetzen osotoro ezinikusi isil hartaz, sumatu bai, zertxobait sumatu behar nuen nahitaez kaleko lagunen batek, olgetan ari ginela eta betiere ni zirikatzeko asmoz edo, nire aitaren aspaldiko betekizun politikoaren kontura zer edo zer aipatzen zidanean. Baina, ni neu zirikatzeko bakarrik zela uste nuen, orduan hain sarri erabiltzen zen irain moduko deskalifizakioa, frankista, frankista garbixa, esaten zidan askotxo maite omen ez ninduen orduko morrosko batek, edozein jokotan beti nire atzetik kale
|
egin
ohi zuena, garai hartan behintzat, eta oraindik haurtxo bat nintzela, franskista hitz itsusi eta zaurigarri haren esanahia guztiz ezezaguna izanda ere. Geroxeago noski, halabeharrez jabetu behar nintzen frankista hitza ez zela batere zuria, orduko giroak argi eta garbi uzten zuen nortzuen alde egon behar zen errugabekoa izateko, hau da, ezeren errudun ez izateko, gure aita, ustez, zen bezala, hau da, Frankoren garaian izandako zinegotzi bat, herrian inori egozteko asma zezaketen bekaturik larriena.
|
|
|
Berriro ikusten da ANNA hiritzarra zeharkatzen; bidean beste ANNA BATZUK aurkitu ditu (ANNAren maskara daramate dantzari guztiek), alferkeriara emanak, etab., hau da, debekaturik dituzten bekatu buruzagi guztiak
|
egin
ohi dituzte axolagabeki. Ballet batek" AZKENAK LEHENAK IZANGO DIRA" izeneko gaia antzezten du:
|
|
|
Nik ez dut tarifitez egiten, ni Nadorrekoa naiz, eta bertan ia denok darijaz egiten dugu, mendietatik etorritako nekazariek izan ezik. Gurean amak bakarrik
|
egin
ohi du amandrearekin.
|
|
|
Esan didate hemengo jatorrizko hizkuntza dela, behinola hiri honetan egiten zena bederen, aspalditik berpizten ari direna jo eta ke gurea bezalako ikastolen bitartez, eta gaur egun, areago etorkizunean diotenez, edozein lanpostu eskuratzeko ezinbesteko izango den hizkuntza. Nik ordea klasean bertan bakarrik
|
egin
ohi dut euskaraz eta gehienetan irakasleekin edota oso noizik behin ere ikaslagunekin baratzean, batez ere irakasleek euskara sustatzeko ekitaldiak antolatzen dituztenean. Euskara gogoko dut, bai, baina ikastolatik irten orduko erdarara jotzen dut nire aurrean zenbait ikaslagun euskaraz barra barra ari izan arren, ez dut inola ere berriro euskomoro deitzea nahi, hau da, aspaldi aurpegira bota bezala ikaslagun batzuengana ondoratu nintzela hitz eta pitz.
|
|
|
Handik hara, kondesak maiz hitz egiten zion, baina ezin izan zion alabari nehoiz keinurik antzeman zer iritzi zuen hauteman ahal izateko. Ez dizuet erranen zer nolako erromesaldi, otoitz, eskari eta baraualdi
|
egin
ohi zituen Floridek Amadourren osasunaren alde; hark, berriz, Tuniserat heldu orduko, hutsik egin gabe bidaltzen zizkien berriak bere lagunei, eta, mezulari fidagarri batez, baita Florideri jakinarazten ere osasunez eta izpirituz onik zegoela: hori izan zen gaizo damak bere atsekabeari eusteko izan zuen modu bakarra.
|
|
|
baina sistema beltz baten zutoina da, eta intelektualek horren aurka idatzi arinak
|
egin
ohi dituzte.
|
|
|
Atariko zaingo handiek pasatzen utzi zituztenean antolamendu handiko tokia topatu zuten. Kanpaleku handi hura, sanhayarrek
|
egin
ohi zituzten kanpamentu militarrak bezalakoa zen. Ehunka denda inguruetan, kolore biziko jantziak zeramatzaten emakume gazte eta zerbitzariak ikusten ziren.
|
|
|
" Uste dut ez nukeela joan behar," esan zuen astiro," baina mutikoek txorakeriak
|
egin
ohi dituzte. Luki mordo bat harrapatu nituen aurreko neguan eta aittak ordainsaria gordetzen utzi zidan.
|
|
|
" Ai, ene, mutiko gaixoa!" oihu egin zuen Hesterrek, bere aulkia hurbilduz eta ukondoak mahaiaren gainean jarriz. " Oinetako txar txarrak
|
egin
ohi zituzten umeentzat. Gogoratzen dut Back Creek era joan nintzela zirkuko gurdiak igarotzen ikustera.
|
|
|
Izan nituen adiskide edota lagun guztiak nire ustez gehiegitxo koskortu eta agian mantsotu ere egin dira. ...in mamizko ezertaz berba egiteko gogorik edo adorerik, dagoeneko euren kezkak eta neureak oso bestelakoak dira, egia esan nire aspaldiko adiskide edota lagunengan nire betiko gurasoak zein eurenak isladatuak, kalkatuak, ikusten ditut, eta horrek, nola ez, biziro izutzen, uxatzen, nau, batez ere kontuan hartuta bai nik, bai haietariko gehienek ere, euren gurasoen bizi eta ikusmoldeen aurka esan eta
|
egin
ohi genuen guzti guztia.
|
|
|
Kike gaixoak, berotasunetik gaixotasunera hain tarte txikia dagoela medio, ez dit inolako penarik ematen, aitzitik, Kikek biziro gogait egiten nau, ez besterik. Tamalez, ez da ere bere meritu hutsa, aspaldiko partez inguratzen ninduten gizakume gehienek gogait
|
egin
ohi naute, nire ustez oso supituan itzuli naizelako ia zeharo ahaztua nuen bizimodu zibilera edo.
|
|
|
Dagoeneko aspaldi bada ere, lehoiak eta hienak elkarren adiskide ziren itxurak
|
egin
ohi zituzten. Hainbeste maite zuten elkar, non ezin baitzuten egun bat bera ere igaro elkar ikusi gabe.
|
|
2022
|
|
|
Don Eduardoren parkea jendez beteta utzi, eta Xilitla herria ezagutzera jo zuen bidaiariak; izan ere, hasiera hasierako asmoa horixe zuen, herria ikusi eta bertan igandearekin
|
egin
ohi duten merkatua bisitatzea.
|
|
|
Aspaldiko partez Hugori egokitu zaio Cartagenatik Mompoxera Brazilia autobus konpainiak egunero
|
egin
ohi duen bidaian txofer lanak egitea. Pocholo esaten diotena du laguntzaile, Brazilian lanean berrogei urte daramatzan gizona.
|
|
|
Handik bi bat ordura, 9267 autobusa Cartagenatik Mompoxera doazenean bazkari legea
|
egin
ohi duten lekuan da, Sin Cuidado inguruko bidegurutzea iragan, Bosconia Platoko errepidea utzi eta Santa Anatik Pueblitora doana eskuinerantz hartzen den lekuan: kamioiak, saltzaileak, txakurrak, omnibusak, janaria, buila, koloreak, usainak... saltzaile gehiago, haurrak, sekulako beroa.
|
|
|
Bake Akordioen ia 300 orrialdeko txosten osoa irakurri ez arren, duela lau urte negoziazioei hasiera emateko sinatu zuten 6 orrialdekoa irakurri eta gero oldoztutakoak. Eta Medellineko Candelariako Amek, desagerrarazitakoak ager daitezen eskatuz, duela hamasei urtetik hona ostiralero egiten duten" plantoian" (kontzentrazioan) egon eta gero hausnartutakoak eguzkipe gogorrean
|
egin
ohi dute hemen, arratsaldeko ordu bietan; eta ostiralarekin hemen ere!
|
|
|
Orain dela gutxi itsasoari buruzko hitzaldi batean egon naiz; ez dago eragozpenik; arnasgailua eskatzen duzu eta Irteteko Baimena lortzen duzu. Ez da jende espiritualak
|
egin
ohi duen gauza bat, eta ez egiteko erregutu nizuke, baina ez dago eragozpen juridikorik."
|
|
|
Traje eta gorbataz jantzita agertu zen epailearen aurrean. Abokatuaren aholkuari jarraituz
|
egin
ohi dute hori akusatuek, gizartearen partaide baliotsuak direla iradokitzeko edo. Soberan ezagutzen zuen trikimailua epaileak, eta normalean ez zuen akusatuen itxura eta janzkeratik ondoriorik ateratzen.
|
|
|
Eta gehitu du: ―Udaletik obra hori hurreratu nahi diogu herritarrari, kultur jarduera askoren bitartez, teatroa eta kultura kalera ateraz, Dultzinearen omenezko Zerbantestar jardunaldietan
|
egin
ohi dugun bezala edo obran adituak direnak ekarriz, gure literaturaren obrarik nagusienak ezkutuan dituen zokoak hobeto miatzeko.
|
|
|
Melusina Lusignango dorre gainean agertzen zen haren askaziko norbait hil behar zenean (Markale 1983: 60), arimek
|
egin
ohi duten iragarpena (Le Braz 1994: 104).
|
|
|
Kendu ezinezko eraztun eta atzamar moztuaren motiboa Tartaroaren kondairetan azaltzen da (Kaltzakorta 1997: 88); hilaren arima eramateko ahalegina deabruek
|
egin
ohi dute, eta apezak galarazten.
|
|
|
Andrea Biglia agustindar humanistak(...) ohartarazi zuen Padovako Bernardinok 1427an zabaldu zuen Jesusen izenaren debozioak nahasmendu sakrilegoa zekarrela, sinboloa eta errealitate sinbolizatua batzen zituelako, aztiek, sorginek eta inkantatzaileek
|
egin
ohi zuten moduan (Ginzburg 1992: 272).
|
|
|
Batzuetan, gertatzen da bilera antolatzaileak euskaldunak direla, baina jakinik bilera partaide guztiak ez direla elebidunak izango, euskararen erabilera gutxi asko sinbolikoa
|
egin
ohi dute; azkenean, denak" natural natural" gazteleraz mintzatzeko. Ez dakit zer den hobea:
|
|
2023
|
|
|
JOSUK: Juduek lurralde haietan Paleolitotik juduak daudela diote eta palestinarrek, aldiz, palestinarrak zirela arrapostu
|
egin
ohi dute.
|
|
|
JOXEK: Baina herri bakoitzaren aldarrikapena
|
egin
ohi duten, idazleak, artistak, antropologoak edota historialariak ez al dira, era bertsuan, ikertzaileak eta sortzaileak, ez al dira konturatzen betiko eskemak errepikatzen ari direla beren esparruetara egokituta?
|
|
|
Shakespearek asmaturiko Hamletek bere buruari itaundu zionean: izan ala ez izan?; funtsezko galdera bat paratu zuen bezala, zurean, gurean, ezin taxuzko ebazpenik eman zeren galdera egin ahal izatean baita funtsa. Izan ala ez izan dugu heriotzaren nahiz bizitzaren aurrean gizaki orok
|
egin
ohi dugun galdera. Eta hala herriek nola nazioek ere ez dute inoiz kontzientzia gehiagorik eskuratzen ez eta borroka handiagorik egiten galdera hori egitea debekatzen dietenean baino.
|
|
|
...ganberan lo egiten zuen neskato ganberazaina zela, zeinak, belauniko, galdatu zien barkatzeko, eta hitzeman zien aitortuko zuela egia, hots, etxeko sehi bati aspaldidanik zion amodioak eraginik ekin ziola halako misterio ederra egiteari, jaun andereak etxetik aldaratu eta, hala, bi biek, beren gain harturik etxearen zaingo osoa, ukan zezaten asealdi on bat egiteko parada, biak bakarrik zeudelarik
|
egin
ohi zuten gisan. Grignaulxeko jaunak, bortitz samarra baitzen, izpirituaz sekulan ez ahanzteko moduan zafra zitzaten manatu zuen; hala egin zen, eta kanporat kasatu zituzten gero.
|
|
|
Laugarren eguneko mintzagai nagusi dugu emazteek senarrak berenganatzeko duten pazientzia bertutetsua eta
|
egin
ohi duten igurikatze luzea; eta gizonek emaztekiekiko ukan ohi duten zuhurtzia, beren etxe eta leinuen ohorea atxikitzeko.
|
|
|
Izaro frontoian elkartu zen Josurekin, beti
|
egin
ohi zuten moduan. Goizeko kafetxo bat eta eguneko plana hitzartzen zuten bien artean.
|
|
|
Diotenez, milurteko erdiko artearen pean
|
egin
ohi zituzten batzak eta zinak, eta haren aurretik, eremu haietan agertu ohi zen ur putzuaren bueltan. Felipe II.a Espainiakoaren armarriak santutegiaren atarian zeuden eta haren aita zenak, alegia, Karlos I.ak, txokolate katilua hartu omen zuen mojen komentuan.
|
|
|
Egun hartan, haatik, guztiz ezaguna eta terroristen kontra oso nabarmendua zen PPko zinegotzi donostiarra akabatu zuten. Nik ez nuen gustuko Ordoñez, ulertzen nizkion, berriz, ETAren kontra
|
egin
ohi zituen adierazpenak, ETAren ekintzak gaitzesten zituen gehientsuekin bat nentorren, noski, bistan baitzegoen ETArena burugabekeria hutsa eta batik bat zitala, baita defenditzen zituen helburuetarako ere. Hala ere, bazegoen zer edo zer Ordoñezen diskurtsoan terrorismoa aitzakiatzat hartuta euskal abertzaletasun mota ororen kontra sumatzen nuena; hau da, nolabait ETAren bortizkeria eroa euskal abertzale guztien errua bailitzan Euskal Herriaren espainiartasuna kolokan jarri nahi izateagatik.
|
|
|
Edo hire portaleko espaloian bertan auzoko beste haur batzuekin
|
egin
ohi hituen jolasak, lehiaketak, errietak... gaineratu behar izan du senarrak.
|
|
|
Hain kezkatuta al geunden egiatan hezkuntzaren nondik norakoez? Jakina ezetz, edo ez behintzat gure ikaskide eta irakasleen aurrean aldarri
|
egin
ohi genuen bezainbeste. Ezkerreko abertzale sutsuak ei ginen eta ikasgela bataila leku genuen, hots, gure edade edo egoeraren arabera zegokiguna hemezortzi urterekin, ez besterik.
|
|
|
Sonia zen ikasle guztiok bozkatu eta ikasgela hustu eta gero bere mahaiaren aurrean eserita geratzen zen bakarra, sarritan ere klase erdian bakarrik, bere bakardadearen erabakia nolabait izugarri areagotzen zuena. Sonia bazen ere Kepa eta laurdenetik beherakoen enparatukoen purrustada, irain zein mehatxuei aurre egiten ziena bere isilaren indarraz, nahiz eta behin baino gehiagotan institutuko abertzale suharrotariko baten batek berari jazartzeko imintzioa
|
egin
ohi zuen. Sonia, aldiz, ez zen sekula kikiltzen.
|
|
|
Lasaitzeko esan diot, gurasoak guraso, denok badakigu, ez dira sekula santan gure erabakiekin pozik, ase, ez dira inoiz izango, ezin dira egon gainera, gugan jarritako egitasmoek zein itxaropenek gutxitan bat
|
egin
ohi baitute guk geuk koskortu ahala gauzatutakoekin, bizilegea ei da.
|
|
|
Ikaragarri alajaina, batik bat portuko igerilekuan. Aurten, hamabi urte bete ditudala, nire burua bota dut moilatik estreinakoz, herriko gaztetxo guzti guztiek
|
egin
ohi duten bezala. Berdin zitzaidan nire amak gure senitartekoen etxeko terrazatik ikusiko ote ninduen edo oihuka hasiko ote zen zoro moduan uretara ez botatzeko aginduka.
|
|
|
Den dena debekatuta zegoen ordainpeko ikastetxeak ziren aldetik. Areago, edozein manifa edo kale algaratan parte hartuz gero berehala gure etxeetara hots
|
egin
ohi zuten gurasoak jakinaren gainean ipintze aldera: " atzo zuen semea ez zen klasera etorri, badirudi goizean auskalo nortzuek deitutariko hiri erdiko manifestaziora joan zela".
|
|
|
Baina putada bat da, astebetea opor hartu behar genuke, nik gainera igandean lan
|
egin
ohi dut, horrexegatik astelehen edo asteartean hegaldatu nahiago nuke argitu dit mutikoak.
|
|
|
Eta Iñakiren bularrean pausatu zuen burua, hogei urte lehenago
|
egin
ohi zuen eran. Besoarekin bildu zuen hark, eta halaxe egon ziren geldi geldi, isiltasunean, Iñaki, sabai zuri homogeneora begira, eta Maitane, begiak itxita, txoko hartan betiko geratzea desiratuz, bular haren gainean lo egin, bular haren gainean esnatu, bular haren gainean jan irakurri amestu dutxatu bizi.
|
|
|
Taberna askotan ez zioten sartzen uzten. Edadeko emakumeek poltsari gogor eusten zieten, aitarenka
|
egin
ohi zuten, baten bat zorabiatu egin zen. San Telmo plazan futbolean zebiltzan ikastetxeetako umeei baloiak zulatzen zizkien, plazerra sentitze hutsez.
|
|
|
oihukatzeko. Zure aita Genarok
|
egin
ohi zuen moduan, mendi, itsaso edo autoz edozein hegazti azaldu eta horrela bataiatuz. Zapelatza izan ala ez izan, harentzako tamaina jakin batetik aurrerako hegazti guztiak, zapelatzak.
|
|
|
oihukatu eta horrela apurtuko zuela bion arteko urteetako inkomunikazioa. Zure aitak
|
egin
ohi zuen moduan, mendi, itsaso edo autoz edozein hegazti azaldu eta horrela bataiatuz. Zapelatza izan ala ez izan, harentzako tamaina jakin batetik aurrerako hegazti guztiak, zapelatzak.
|
|
|
Idi jole abenturez jardun da atertu gabe gero. Erasmuseko lagunekin urtero
|
egin
ohi dituen munduko azken zokoetarako motxila bidaiak izan ditu hizpide, duela bi urte Kongo, iaz Yemen, aurten Myanmar eta Kanbodia eta datorrenean auskalo nora, betiere bost arkakusoetako ostatu ospeletan eta ni txunditzearren isiltzea hobe zituen pasadizo izugarriak aletuz. Ene!
|
|
|
Muntarik gabeko probintzietako punpa hidraulikoen azoka batera joatekoa zen Ojuel, betelaneko bidaia batera. Tarteka, luzaroan arnastu ezin zitekeen fabrikako aire itxia uzteko aitzakiaz
|
egin
ohi genituen bidaia batera alegia: komertzialki hutsala izanagatik, taktikoki primerakoa zen horietako batera, inoiz turismo apur bat egiteko ere profitatu ohi genuena, zer arraio.
|
|
|
Ez dut banatzaileen telefonorik eskura. Berriz ere Mercedesari hurreratzen natzaio eta ez dakit zergatik Vogt teutoniar erara ahoskatzea otutzen zait, nire nagusiak eta Ojuelek berak
|
egin
ohi duten modura, v aren ordez f a ahoskatuz. Fogt!
|
|
|
Finkagailu moduan, eskuetan ttu egin, listuaz ni bezain moldakaitz diren ile nahasiak goxatu dizkit. Londresetik ekarritako patxuli lozio flaskoa ireki, eskuetan igurtzi eta ilean egoki ipini dit, elizgizonek
|
egin
ohi duten esku ezartzearen moduan. Bai ba!
|