|
2010
|
|
|
Hotela eraikitzen ari zen garaian, mendiko estrata txarrak zirela-eta, zaldiz
|
egin
ohi zituen joan etorriak, mutiko bat laguntzaile zuela. Bost urte geroago, mutiko hura bere aurrean zeukan.
|
|
|
Zergatik ez, gure zerrenda hura, idatzita jarri? Zergatik ez banatu haren kopiak dantzaldi egunean, politikan sartuta zebiltzanek grebarako deiekin
|
egin
ohi zuten bezala. Proposamena Josebarena izan zen.
|
|
|
Erresistentzia militar hutsarekin ezin izango zuela eta, pentsatzen zuen, zuhurtziaz jokatu zuela sultanarekin, Espainiarekin, Frantziarekin. Saguak onik ateratzekotan katuarekin
|
egin
ohi duen bezala.
|
|
2011
|
|
|
Autokritikarako ahalmen murritza erakutsiz, ordea, hutsa besteei leporatzen diete. Horrela, inguruan zituzten aholkulari, kabinete buru eta gainerako konfiantzako jendea
|
egin
ohi dute akatsen errudun. Gertaturikoa lekutan egonagatik, gogorra iruditzen zaie aitortu beharrekoa aitortzea, hots, aukeran zurikeria eta losintxa nahiago izan zituztela arrazoia eta kritika baino; gehienetan kasu handiagoa egin zietela iritzia ematerakoan nagusiak zer entzun nahi, horixe botatzen zutenei, benetako konfiantza erakutsiz egia esatera (norberarena, zuzena ala okerra) ausartu zirenei baino.
|
|
|
Inoxente samarra ni! Egiek hegan egiten badakite, libre bizitzeko irrikan bizi den txoriak kaiolako atetxoa zabaltzean nola, horrela alde
|
egin
ohi dute gugandik. Noizean behin gure eskuetan pausatzen badira ere, harrapatzeko keinua egin orduko lekutan daude... hegan bueltan datozen arte.
|
|
|
batetik, gatazka eta liskarzaleak, sesioa maite eta arrainak ura nola, diskusioa behar beharrezko dutenak. Kontrako muturrean daude eztabaidatik deabruarengandik bezain fite alde
|
egin
ohi dutenak.
|
|
|
albiste iturriak moztu, informazioa ukatu, zentsura zorrotza martxan jarri. Demokrazietako agintariek ere horixe
|
egin
ohi dute askotan, baina aukeran uholdea nahiago izaten dute mozketa baino. Eta ez da harritzekoa, informazioa ukatzeko aurrekoa bezain eraginkorra izateaz gain, horrela gardentasun osoz jokatzen ari direla esanen baitute, batere lotsarik gabe.
|
|
|
Hitzek gizarteak jotako musikaren araberako bidaia
|
egin
ohi dute. Denboraren joan etorriak hitz batzuen oihartzuna handitzea bezain arrunta da beste batzuen bazterketa.
|
|
|
Era guztietako afizioak daude mundu honetan. Batzuek txanpon edo zigiluak biltzen dituzten bitartean, beste batzuek eskola garaiko lagun zaharrekin elkartzeko saioak
|
egin
ohi dituzte, beti aitzakiaren bat hartuta, batxilergoa bukatu zuteneko hogeita bosgarren urteurrena, esaterako. Eskola askotan ibilia, neure burua libre ikusten nuen horrelakoetatik, behin norbait antzeko lanetan hasiz gero nire izenik inongo zerrendatan agertuko ez zelakoan.
|
|
2012
|
|
|
Funtzionario eroskeria, sobornatzea eta ustelkeria edonon aurki ditzakegu gaur egun". Horrelako eta antzeko adierazpenekin edonon eta noiznahi
|
egin
ohi dugu topo gaur egun, eta ez gara jadanik eta zoritxarrez gehiegi harritzen. Kontua da esaldi hori oholtxo asiriar bateko inskripzioetan irakur daitekeela eta ez dela bart gauean idatzia izan, Kristo aurreko bi mila eta zortziehun inguruan baizik.
|
|
|
" Gaur egungo gure seme alabak tiranoak dira: ez dira zutitzen agure bat gelara sartzen denean; gurasoen esanaren aurkakoa
|
egin
ohi dute beti, bisiten aurrean berriketan aritzen dira, mahai ondoan gozokiak irensten dituzte, zangoak gurutzatu egiten dituzte eta tiranizatu egiten dituzte beren maisuak". Txosten moduko hau ez da, esan bezala, gaurkoa eta ez du idatzi hezkuntzako inspektore batek baizik eta Sokrates filosofoak, orain dela bi mila eta laurehun urte.
|
|
|
Duela bi mila urte agure jakintsu eta ospetsu batek, Zizeron erromatar handiak, idatzita utzi zizkigun bere ustez gizakiak normalki
|
egin
ohi dituen hutsegite handi eta larrienak. Sei ziren hanka sartze horiek eta, nahiz eta bi mila urte joan diren, begi bistakoa da egun ere gizakiok berdin berdin jarraitzen dugula huts larri horiek egiten.
|
|
|
Juxtu urtebete lehenago Gipuzkoako intelektual talde bat hasi da bilerak egiten. Ezkutuko leku urrun eta apartatuetan
|
egin
ohi dituzte bilera horiek, garai latz eta ilunekin ezin kezkatuago, hainbat gai hitz eginez aztertu eta sakontzeko asmoz. Hasieran sei lagun, gero zazpi eta orain badira bi dozena ere biltzen direnak.
|
|
2013
|
|
|
Irakurketan buru belarri murgilduta nengoela, eraikinaren alderdi hau zaintzeaz arduratzen den guardiak bere burdinazko barrarekin
|
egin
ohi duen hots izugarria entzun zen. 130en bat kilo izango da tipoa, kartzela osoa proteinaz hornitzeko nahikoa.
|
|
|
Arren ez hotsik egiteko esan zien. Gela txukundu, Biblia ere bere tokian jarri, Aitak oheratu aurretik
|
egin
ohi zuen bezala, eta goizean maiordomoa eta guardiako kaporala etorri arte ez zituela ezkilak joko esan zuen, eta berak hitz egingo zuela haiekin. Baratzetik barrena joan ziren denak isil isilik.
|
|
2014
|
|
|
Amsterdamgo Bankuaren lehen gordailutik (1609) harago, bankuek diru eskaintza handitu eta txikitu
|
egin
ohi dute. Maileguak, interesak... aldibereko erreklamazio ezak, erreserba zatikiarraren sistemak alegia, dirua sortzen zuen (zerga bilketaren ordezko bihurtzeraino!).
|
|
|
Eta Mikaela izandakoak nola estrata hori egingo zuen ere artaldearen bila joan eta haiek behera eramateko, menditik jaisteko. Oinutsik jaisten zen eta soinean zuen gona zabal eta luzea igo eta zutik
|
egin
ohi zuela pixa eta pixa zutik egin ohi zuen ere behientzat bazka prestatzen zuen bitartean. Zutik, gizonak bezala, animaliak bezala.
|
|
|
Eta Mikaela izandakoak nola estrata hori egingo zuen ere artaldearen bila joan eta haiek behera eramateko, menditik jaisteko. Oinutsik jaisten zen eta soinean zuen gona zabal eta luzea igo eta zutik egin ohi zuela pixa eta pixa zutik
|
egin
ohi zuen ere behientzat bazka prestatzen zuen bitartean. Zutik, gizonak bezala, animaliak bezala.
|
|
|
Elizaren kontra bertsoak botatzen ibiltzen zen Xamuio, umorez zirikatzen zuen erretorea. Politikaz ere hitz
|
egin
ohi zuten. Berak eman zion azken agurra.
|
|
2015
|
|
|
Praktika den aldetik badu beste praktika eta posizio sozialekin nahasterik, badu, esate baterako, kapital handiko praktika eta posizioekin batera agertzea, edo, alderantziz, badu mendeko kokapen eta praktikekin lerrratzea. Mendekoek bat
|
egin
ohi dute.
|
|
|
Behartutako isiltasunean, debekuan, tabuan. Aitonak" ezjakintasun errudun" zelako batez hitz
|
egin
ohi zuen bere azken urteetan. Ez genion kasu handirik egiten, baina batzuetan oroitzen naiz hitz haietaz.
|
|
|
herri kontsulta prestatzea. Atentzioa ematen du gai honetan proposamenak duen zehaztasunak, orokorragoak izaten baitziren sindikatuak eremu hertsiki politikora
|
egin
ohi zituen ekarpenak; oraingoan, ordea, herri kontsultaren premia aldarrikatzeaz gain, kontsultak jarraitu beharreko irizpideak eta prozedurak zehaztuko ditu ELAk —" zirriborro gisara bederen" 1043— eta langintza hartara deituko ditu beste eragileak.
|
|
|
Oligarka ekonomiko eta politikoak, heroi edo jainko kulturalekin batera, Eliseoetan bizi diren bezala, protokoloen zein menderakuntza harreman ezberdinetako bizigabe ongileak Asfodelosen bizi dira —mitologia greziarrak gogorarazi bezala, oraindik badute bizidunen mundura igarotzeko modurik, baina ez dute nahi izaten— Gainontzeko kriminal, gaizkile eta izu zabaltzaileek Tartaroa dute zain. Greziarren artean bezala, egungo desertu hipermodernoko epaileek europar demokrata on eta atzerritar gaiztoen arteko bereizketa
|
egin
ohi dute, horrek non bukatu behar duten zehazten ez duen arren; izan ere, atzerritar demokrata eta onek, oligarken taldekoa den guztietan, Eliseoko zelaiak dituzte zain, europar gaizto eta arriskutsuek, gainontzeko atzerritar xumeek bezala, Tartaroa dutelarik zain.
|
|
2016
|
|
|
Talde txikietarako baino balio ez duten batzarrak eta antzeko parte hartze tresnak zeharo kamuts eta ezgauza ageri dira gizarte handi eta konplexu baten boteregintza kudeatzeko. Kudeaketa diferente bat nahi luketenek behin eta berriz behaztopa
|
egin
ohi dute harri horretan.
|
|
|
Tours-eko Gregoriok VI. mendean Okzitaniako Gevaudan herriko Helanus mendira egindako bat deskribatzen digu. Eta XIV. mendean Gobelinus Persona abade alemaniarrak, Westfaliako saxondarrei buruz diosku, euren jainkosak, Eguberri eta Epifania bitarte, ortzia zeharkatuz
|
egin
ohi zuen bidaiaren behaketa, eguraldia aurreikusteko baliatzen zutela. XV. mendean berriz, Antoine de Lasalle frantziarrak Italiako Norciako Vettero mendiko Sibilaren kobazulora bisita egin eta hari buruz idazten du.
|
|
|
" Cormoran eta Trecobben muinoko jentila adiskide onak ziren eta auzo lagunak, eta elkarri utzi ohi zioten batek izan eta besteak behar zezakeen edozein lanabes, harreman onean dauden auzokideek
|
egin
ohi duten modura. Behin Cormoran botak konpontzeko mailuaren premian zegoen, baina mailua Trecobben ean egon (bakarra zuten bientzat).
|
|
|
" Cormoran eta Trecobben muinoko jentila adiskide onak ziren eta auzo lagunak, eta elkarri utzi ohi zioten batek izan eta besteak behar zezakeen edozein lanabes, harreman onean dauden auzokideek
|
egin
ohi duten modura" (Quiller Couch, 1914). (Itzulpen moldatua ingelesetik.)
|
|
|
Ez gehiago. baina ezta gutxiago ere. Auzi kulturala agerkari ekonomikoen azterketan sartzeak, so leku berri bat ematen digu, ikusgune aldaketa eskaintzen digu, eta beraz, edozein ikusgune aldaketak
|
egin
ohi duenez, lehenago ikusten ez genituen gauza berriak ikus araziko dizkigu.
|
|
|
Jakina da kirol gehienek, greziar armadek bake garaian
|
egin
ohi zituzten ariketak dutela jatorri. Badira, jatorria armadan ez, baizik eta eguneroko lanean duten beste batzuk ere, nekazal mundu tradizionalean gorde direnak eta oraindik ere hainbat lekutan dirautenak.
|
|
|
Gizaki neolitikoaren Naturaren gaineko ahal osoaren beste erakusgarri nabarmena euskal mitologian zera da, hots, gizakiek ekaitz trumoiari bidea agintzeko
|
egin
ohi dituzten konjuroak, eskuetan hainbat belar majiko hartuta. (http://www.euskomedia.org/aunamendi/ 136960).
|
|
|
Erdi brometan erdi serio, izatea ADNari esleitu behar zaiola dionik ere bada, horren arabera izaki bizidun guziak, gu geu barne, haren bilakabideko anekdotak baino izango ez ginatekeelarik. Gizarte bakoitzak nahi duen izate esleipena egin dezake eta
|
egin
ohi du. Esleipen hori aukera kultural bat da beti.
|
|
2017
|
|
|
Ikerlari asko Minaren proklametan oinarritu dira tesiren bat edo beste defendatzeko. Baina proklama horietako batzuk, egia esan, ekintza bat egin edo batailan sartu aurretik soldaduei hitz suharrez zuzendutako adoretzeko hitzaldiak ziren —harengak—, garai hartan militarrek
|
egin
ohi zuten legez. Beraz, egoera eta helburuen arabera, harenga horien tonua eta mezua ezberdinak izan zitezkeen, ez baitziren aldarrikapen hutsak.
|
|
|
Itsasontziak Rio Bravon behin hornitu ondoren eta Mexikorantz abiatu aurretik, apirilaren 12an Minak agiri bat irakurri zion bere gudarosteari. Agiri horri Rio Bravoko proklama baderitzo ere, soldaduei zuzendutako harenga txiki bat baino ez zen izan, garai hartan militarrek
|
egin
ohi zuten bezala. Adorez eta sutsu mintzatu zien; baina agiri horrek ez zeukan Galvestoneko idazkiaren izaera politikoa, pragmatikoa baizik, eta Mexikora zertara zihoazen ohartarazten zien zehatz eta argi soldaduei:
|
|
|
Bai bizilekuz aldatu direlako, eskola kideekin arazoak izan dituztelako edota, besterik gabe, bezero gisa enpresaz aldatzeko eskubidea osoa dutelako gustura ez daudenean. Azkenean, ematen du gurasoek, bestelako esparru batzuetan bezala, Oskolekin funtzionatzen dutela maiz telefonia entrepesekin
|
egin
ohi duten bezala: " Emadazu hau eta beste hau, edo bestela banoa".
|
|
2018
|
|
|
Mendez mende pairatu duen zapalkuntzaren ondotik, Euskal Herriak oraino ez ditu galdu herri izaeraren kontzientzia eta bizirik irauteko gogo eta indarra. Munduan zehar, estatu indartsuek beren kontrolpeko lurraldea zabaldu nahi dutenean, erresistentziarekin
|
egin
ohi dute topo. Herria zenbat eta kohesionatuago eta bere identitatean sendoago, bizirik irauteko aukerak orduan eta handiago.
|
|
|
Eguneroko gertaerez hitz egiten irudikatzen ditu Añesek. Gizonak gomazko eskularru berde batzuekin
|
egin
ohi du harrikoa. Azaleko arazoren bat izango du?
|
|
|
Eguraldia etsai duen herrialde bat izanik, Helsinkiko ikasleek bizikletan egiten dituzte euren joan etorriak, hiria diseinatu baita garraiobide hori izan dadin desplazatzeko modurik erosoena, eraginkorrena, eta, bidenabar, ekologikoena. Maiz aipatzen da nola, elurte garaian, Finlandiako haur batek bere etxetik eskolarako kilometro eta erdia eskiatzen
|
egin
ohi duen, inoren laguntzarik gabe.
|
|
2019
|
|
|
Ahapaldien egitura oso markatua bada ere, errimena Juan Mari Lekuoanaren zutabe nagusia dela ezin uka. Errimarekin jolastu
|
egin
ohi du, esploratu, bere baliabide nagusiak agerian utzi, moldeak prestatu, eta ageri agerian jarri euskal errimak emaniko posibilitateak.
|
|
|
Merkatuaren indarrek, indar komunzaleek eta estatuaren aparatuek udaletan
|
egin
ohi dute elkarrekin topo.
|
|
2021
|
|
|
Ibarra, 2007, 96): " maipetik txistu. esam., jan gabe dagoenak
|
egin
ohi duena. silbar debajo de la mesa.
|
|
|
Eta, hala eta guztiz ere, irakasleen prozedura ez da beti bera. Irakasle zaharkituek irudien araberako ebaluazioak
|
egin
ohi dituzten bitartean, irakasle berritzaileek denei kalifikazio apartak jartzeko joera daukate, ikasleek helburuak lortu edo ez" animatu behar dira! Ez frustratu!".
|
|
2022
|
|
|
hileta bazkari. Euskal Herriko toki askotan, XX. mendea ia bukatu arte, hiletan eta ehorzketan esku hartzen zutenek hildakoaren etxean
|
egin
ohi zuten bazkari luze eta oparoa, orritsa. antzara jatea
|
|
|
Antzara jokoaren ostean, egun berean edo biharamunean, jokoan esku hartu duten gazteek, elkartuta,
|
egin
ohi duten oturuntza.
|
|
|
ereintza lanetan elkarrekin aritutako familiek Bizkaian egiten zutena. Gari lanak bukatutakoan, esku hartutakoek
|
egin
ohi zuten afari berezia, auzolan estilokoa;
|
|
|
Buruari atzera eraginez inguruan hasi nintzela esaten dut gehienetan, orduan eman niola abiapuntua orain egiten dugun eraren antzekoena den ekinari. Lehenago ere bazen, noski, honen irudiko jarduerarik; liburuak jartzen nituen irakurgai, hiru ikasturtero, eta liburu bakoitza irakurtzeko epea amaitutakoan lan idatzia eskatzen nuen gehienetan, beste irakasle askok
|
egin
ohi zuten bezala: gaia, laburpena, pertsonaiak...
|
|
|
Ziurtasun gurariak, zalantza izango du beti ere abia puntu, saiakuntzak praktikan jartzean hipotesi bat gauzatzeko aukera bideratzen duen arte, ondoren baieztatuko dena eta Danimarkako printzeak hiltzailea errege ohiaren heriotzaren inguru latzen aurrean jarrita lortuko duena idazlanaren barneko antzezlan txikia erabiliz horretarako kontzientziaren ispilu bezala. Holakoan nire ikasle gazteek, nerabeek, Hamlet printzearen grinaz blai eginik zuzenean
|
egin
ohi dute" begia begi truk" Itun Zaharreko esaerak dakarren erabakiaren alde. Printze gaztearen oinaze eta grinak kutsaturik bakoitzak bere baldintzatan hartuko zukeen joera adierazi, eta horrelako egoera jasanezina litzaiekeela ihardesten dute gogorki.
|
|
|
Horrelakoetan sareko hiztegira jo eta hitz ezezagunarekin lotzen du sarean bilatutakoa. Beste horrenbeste
|
egin
ohi du idazlearen biografiarekin ala liburuari buruzko artikulu, kritika zein iruzkinekin. Bere esanetan mapa bat osatzen du liburuaren inguruan.
|
|
|
Historiak, historialari askok esango lukeen moduan, ez du oroimena idazten. Oroimena geure buruari esaten diogun historia da eta edertu
|
egin
ohi dugu sarritan, edo sentiberago egin, baina egokia litzateke iraganarekin bakeak egitea sentipenaren bidez bada ere, onarpena eta elkarrekiko ulermena ahaztu gabe.
|
|
|
Idazteko irakurri eta itzuli
|
egin
ohi zuen, eta poesia eta testuak itzultzen ematen zuen bere idazketa saio asko, eta hala, Tsvietaievaren Wilnoko gutunak itzuli ostean, euskaratu zituen Rilke, Ajmatova edota Szymborskaren hainbat poema eta gutun. Idazle indartsuak denak.
|
|
2023
|
|
|
(edo bakarkakoa) guztiona zaintzea ahaztu gabe? ia ahaztua zuen ia ahaztua zuen txikitan halaxe
|
egin
ohi zutela ospakizunetako bazkarien ostean eta geroago lagunartekoetan ia ahaztua zuen gaztetan buruz ikasi ohi zituela haren gelako intimitatean gozatu kontzertuetan partekatu hitzordu berria du orain hilean behin, larunbat eguerdian ia ahaztua zuen noraino zuen behar ia ahaztua zuen herri kantari baten alaba zela bakegintza erlatiboa
|
|
|
Baina e/ dago soberan nabarmentzea ez hain aspaldiko herri kulturari dago/ kion biziaroetan barnako erritu, ospakizun eta ohituretan badela, inpli/ ituki i/ anagatik, osasungarriagoa i/ an daitekeen bestelako eredu sozialaren isladarik. Gaia berariaz garatu nahi izan gabe ere, agian, ongi taxuturiko herri kulturari buruzko lanek, maiz, espli/ ituki
|
egin
ohi duten ekarpena/ gain, horrekiko loturan daudekeen jakintzak ere atxiki ohi ditu/ te. Liburu hau, horietarikoa da.
|
|
|
Pertsonak bezala, herri/ kultura guztiak harremanetan hartu eman— daude ingurukoekin eta, hizkuntzen mugetan, bereziki, beti sortzen ziren elebidunek zubi lana
|
egin
ohi zuten kulturen artean, edukiak nahierara egokituz, moldatuz eta berrakoru/.
|