2000
|
|
Historiaren irribarrea dela begitandu zait, patxadaren irribarrea beharbada, kutxa ireki ondoren harribitxia erakusten duenarena. Eta igarri diot, orain erakutsi digun horren moduko harribitxi asko
|
eduki
behar duela kutxan gordeta. Eta otu zait:
|
2001
|
|
udalak, epaitegiak, gobernuak, ministerioak, poliziak, armadak, banderak, mugak, monetak... badakizu; a!, eta denetan garrantzizkoena, unibertsitatea. Jakina, esan gabe doa erakunde eta gauza hauek guztiak mantentzeko nahikoa hiztun, kristau, zergapeko ere
|
eduki
behar dituzula. Osagai horiek guztiak dituzunean, kokteleran sartu, astinaldi bat eman, eta koktel horretatik atera diren liburu batzuk gainerakoetatik bereizi:
|
|
Zuk bukatzen laguntzen badidazu, liburua zurea da. Bestela, inorentzat ez da izango, heroi bat eta traidore bat
|
eduki
behar dituen baina sekula bukatuko ez dudan argumentu hau irudikatu baitut:
|
2002
|
|
Zurruna zen Karlen ahotsa. Gernikaren berri zeukan batek argi
|
eduki
behar zuen zer zen polizia bat hiltzea. Zer zen policeman bat hiltzea.
|
|
Neskak binaka sartzen ziren komunetara. Emmak azaldu zion egunkariak erabaki zuela, Madril jausi ondoren, erreportari bat
|
eduki
behar zutela alde hartan. Fernandok ospa egiteko agindu zion Caponi.
|
2003
|
|
Halako gauzak ezagutzea eragotzia zaiola berari. Batez ere bi ekintzaile eta polizia bat, denak, aurrean
|
eduki
behar dituenean, une batetik bestera.
|
|
Pentsa ezazu ondo eta ezer berririk bururatzen bazaizu, hots egin. Beste norbaitek ere
|
eduki
behar zuen argazkiaren berri. Latasa, agindu dio gero lehor Luperi tenienteak, ez duzu gizon hau istant batez ere bakarrik utziko.
|
2005
|
|
Lydie ez zen inondik inora agertu. Inezek eta berak elkarrekin ez topo egiteko ordutegi taula eta mapa bereziak
|
eduki
behar zituztela pentsatu nuen. Etxea ederra zen, bai, nik ez nuen sekula halako etxerik izango, hezetasunetik hain ongi babestua, hainbeste akuarela orijinal eta hainbeste liburu bitxi leku guztietan; haien etxea ederra zen, baina bizitza, tristea.
|
|
Hotz hartan hobe zen oholak josten egotea eta ez lurra ebakitzen, baina horrek bazeukan bere elorria ere, geuk ekarri behar genituenez zerraldoetako biztanleak. Eta hesteen azaoa ongi lotua
|
eduki
behar zuen batek usteldegi hartan soldadu lepotuak, emakume lehertuak eta ume erreak jasotzen ez zorabiatzeko. Gorpu batzuk izoztuak egoten ziren, zarpatik helduta itsatsita bezala gelditzen zitzaizkigun.
|
|
Ez huke laurdenik asmatuko. Telegrafista ontzi barruan gelditua baldin bazen, gure nondik norakoa ematen jarraitzeko gelditzea zen logikoena, hori erraza zeukaten konprobatzea doixtarrek, intertzeptatua
|
eduki
behar zuten gurea. Baina esadak, transmititu zitekek transmisio torreta birrindu diatenean?
|
2006
|
|
Dendaria hasi zitzaion artea erakusten, ordura arte ezezagun zitzaion makina bat konturen berri emanez: kanpo aldean berezko tabako geruza duten eta ez duten puruen arteko desberdintasuna, eskuz egindako puruen ezaugarriak; tabakorik onena izaten zen kokapen geografikoak –nahiz dendaria habanozale amorratua izan, esaten zuenez–, puru erretzaile batek
|
eduki
behar dituen tresna sofistikatuak –purua moztekoa, supizteko egokiak, larruzko toxak... –; Kubako purugintzan erabiltzen ziren termino berezienak –conseguidor, puruak lortzeaz arduratzen dena, torcedor, fabriketako esku langilea–, markarik onenak zeintzuk ziren...
|
|
Gorputz baten elementuen arteko dinamikak, gihar tonuak, ahotsak, keinuerak, usainak sortzen zuten bakantasun hori, eta horren arabera baziren zuhaitzak bezalakoak ziren gizonak, edo ihi bezalako emakumeak, ahuntz gizonak, oilo emakumeak, basurdeak, oreinak. Eta ez zuen zerikusirik sexu grina asetu nahi izatearekin, voyeurismo berezi hori B rentzat pertsonak pertzibitzeko manera baizik ez baitzen, pertsonak elkarrengandik bereizteko berezko bidea; ez, lilura hori, pertzepzio bitxi hori, sexurako baino, ahalkerako deia izaten zen, iruditzen zitzaiolako ezen, sentiberatasun klase hori zeukatenentzat –uste baitzuen beste jende askok
|
eduki
behar zuela berak zeukan sentiberatasun klase horixe–, norberak salatzen zuela bere burua bi pauso luzatu orduko, zinemarako sarrera, azalpen bat edo gatzontzia eskatu orduko; eta B ren ezinegona gero eta handiagoa zen, eiterik gabeko masa bat zelako ideia, buru barruan, handiagotu ahala; oskolik gabeko barraskilo baten antzerako zerbait baizik ez naiz, pentsatzen zuen, lika, beratz, hauskor...
|
2007
|
|
Horixe izaten zen ateratzen nion guztia, artzainen ardiei buruz egunero galdetzen nionean. Mutu alde egin zuen bere lana beste muturrean betetzera, ni kargatuta utziz, ezen zenbat ardi
|
eduki
behar dituzte bi artzainek baldin eta bat kenduta bienak berdintzen badira eta bat emanda bikoizten badira?
|
2010
|
|
Hiltzera etxeratu genezakeen galdetu genion medikuari. Hogeita lau orduz morfinatuta
|
eduki
behar zutela eta, ezinezkoa zela erantzun zigun. 1992ko apirilaren 30ean hil zen gure aita, hirurogei urtean bizi ostean.
|
2015
|
|
Romanen elkartearekiko anbiguotasuna nabarmentzeko aukera txikiena probesten zuen Josebak, beti balaz. Bere burua errespetatzen duen desegokituen elkarte batek
|
eduki
behar luke elkartearekiko desegokia den kideren bat, erantzun ohi zion Romanek. Udazkenerako onartua zuen emazteak alde egin ziola ondotik, ihesean alde egin ere, beharbada emakume batekin batzeko.
|
|
Frakasatu baten itzalpean bizitzera kondenatutakoaren leialtasun eterno hori nahi luke beretzat Errazkinek. Penatu egiten du gizagaixo torturatu hura ezagutu ez izanak, uste baitu
|
eduki
behar zuela Mikel zelako horrek nolabaiteko erakarmena, halako atxikimendu fidelak sortzeko.
|
2016
|
|
Andimaren hiletan egon eta gutxira, Txomin Letamendi Urresti Euskal Herrira itzuliko da. Amak leporatu zion ez zuela zentzurik Viasako lan finko hura utzi eta sorterrira itzultzeak, garai oso nahasiak zirela eta pixka bat itxaroteko pazientzia
|
eduki
behar zuela.
|
2020
|
|
Denda itxi ostean Orbea tabernara joaten ginen ardo pare bat hartzera, han aritzen ginen tertulian eta gogoratzen dut esan niola jabeari: “Marian, hiztegi bat
|
eduki
behar zenuke tabernan”. Eztabaidan hasten ginen eta beti azaltzen zen hitz berriren bat.
|
|
Zortzi edo hamar liburu eramaten ditu denboraldiko, denak Tom Clancy eta Robert Ludlum eleberrigileen ale zaharrak. Bi autoreon liburuak bakarrik eskatzen ditu; guzti guztiak
|
eduki
behar dituela uste dudanean, han etortzen da titulu gehiagorekin. Berdin izaten zaio zein edizio mota lortzen diodan, eginahalak eta bi egiten ditut.
|
2021
|
|
Niretzako hori da interesgarriena. Baina horrek prozesu luze bat eskatzen du zu konturatu behar zarelako eta zuk
|
eduki
behar duzulako aski ziurtasun zeure buruari barre egitera heltzeko. (Labaka, 2018)
|
|
Umorearen egiturari dagokionez, zenbait autorek diote umorea suerta dadin oinarrizko bi fase daudela, gorago aipatu dugun umorearen erreferentzialtasunarekin lotuta daudenak. Batetik, hartzailearentzat ulergarria den errealitate bat erabili behar du umoreak eta horretarako emaile eta hartzailearen mundu ikuskerek edo kulturek gutxieneko antzekotasunak
|
eduki
behar dituzte. Deskribatzen den errealitatea hartzailearentzat ezezaguna bada, ezinezkoa izango baita umorea sortzea.
|
|
Kontua da, bestalde, izenburuak loturaren bat
|
eduki
behar duela testuarekin, eta horrek esan nahi du irakurleak Eulia ikuzgailuan edota Tarzan eta Kleopatra goiburuan irakurtzen badu, eskubide osoa daukala testu barruan horren aipamena edo justifikazioa aurkitzeko. Ez dut horrekin esaten azalpen didaktikoa eman behar zaionik horren inguruan, hobe da eta era ia subliminalean lotzea izenburuaren amua eta testua.
|
|
Eskua poltsikotik poltsara pasatu nuen. Txistu egiteko gogoa
|
eduki
behar nukeen, Kurt Savoyk bezala. Eta zigarro bat erretzekoa baino ez nuen.
|
|
Berez, beretzat jantzi nintzen. Eta, berez, gerlari arroxa itxura
|
eduki
behar nuke, baina tipoak film batean kokatu behar izan banindu, Justin Timberlake topera jarrita etxea garbitzen ari den milf baten paperean jarriko ninduke. Mansfield ere, bere ironia guztia soinean, serio hartzerik merezi ez duen pertsona erridikulua da (ilebeltz diskretuago bat da gizonaren saria) Cary Granten begiradapean (horregatik izan behar du erridikuluak sublimea guretzat), Kiss them for me filmean.
|
|
Berak ezin duenez erantzun nik egin dut, ezetz. Pazientzia
|
eduki
behar duela, denbora, patxada eta onarpena. Lelotuta dago erabat, haur txiki erraldoi bat da pardelarekin.
|
2022
|
|
“Nik etxe honetan irailean% 40 egotea juntan ikusten dut lejos no, lo siguiente. Orain, ‘hemendik 15 egunera
|
eduki
behar duzue% 40a juntan’ Zu lasai, egon egongo dela. Eta hori da tristea, forma aldatu fondoa aldatu gabe”.
|
|
Intzak kontatu digu beti
|
eduki
behar zuela puxika bat etxean txikia zenean, harekin jolastu ahal izateko, flotarazteko. Nola ez, jolasean hasi da.
|
2023
|
|
Baina, aldi berean, erakargarri egin, desira pizteko. Eta kontuan
|
eduki
behar dugu kontakizun horren bidez iruditeria jakin bati apelazioa egiten diogula.
|
|
Eta ez irekiera bakarrik, baizik eta 180 graduko buelta bat: kultur eragileok izan behar dugu kultura politikak kudeatzen dituztenak, edo erabaki ahalmena
|
eduki
behar genuke behintzat. Funtzionarioek, zinegotziek eta abarrek guri entzun ligukete, hori da lehentasuna.
|
|
Renok baietz baten esanahia, derrigor,
|
eduki
behar zuen soinu bat egin zuen.
|
|
Kartzelatik irten ondoren, Biscuter tematu zen Carvalhok ordenagailu bat eta telefono mugikor bat
|
eduki
behar zituela.
|
|
“Ildoak oker ateratzen bazaizkigu ere, ildo horietan erein dugu”. Ikusten zen metaforizazio horretan asmo didaktiko laudagarri bat, eta bidea behetik gora, larre motzetik hasita, egin duenaren, herri xehearen ohituren eta erreferentzien ezagutza ez gutxiago miresgarri bat, nahiz eta, Agirre anai arreben enpresen jatorria berraitonarengan izaki, gurasokeria bibliko horrek gehiago
|
eduki
behar zuen etxeko eskolaren eraginetik, esperientzia zuzenaren ondoriotik baino. Ikasle on bat, dudarik gabe.
|