|
2003
|
|
|
Baina geroztik gertatu zait, nortasun arazoek gero eta garrantzi gehiago hartu
|
duten
mundu honetan, Gizakiaren eta Pertsonaren arteko bereizketaz gogoratzea, bereziki Mixel Labégueriek zioen bezala askatasuna eta gizontasuna, edo Itxaroren hitzetan aniztasuna eta elkartasuna, ezin uztartuz, hain aspaldian euskaldunok lehiatzen garen euskal herrietan.
|
|
2007
|
|
|
Orduan Aita Santuak berak larri larri hanka egin du espainolen aurrean (Erromako Zakua), eta hauek, católicos serán llamados todos/ sucesión digna de los godos?. (Denek erromatar berriak izan gura
|
duten
munduan, guztietan erromatarrena Erromaren garailea da). Eta Cervantes-en hori tragedia oso oso ona ez da, baina ez da garaiko Volksgeist espainol arranguratu bezain arrandiosaren azalketa txar txarra ere, jada urrunean Menéndez Pidal iragartzen.
|
|
|
Herriek eta zibilizazioek nola parte hartzen
|
duten
munduko historian, Herder-ek bere garaiko korronteen sintesi moduko bat lotu du: alde batetik, herriek faktore kanpotikoen eran jokatzen dute, hauek klimarekin laburbildu ohi baitira (Du Bos, Montesquieu, Hume, Kant); bestetik beren barne indar edo energia (Leibniz), h. d., karaktere edo, herri gogo?
|
|
2009
|
|
|
bat). Erlijioa ez da kausen zientzia, jada Galileik oso argi esplikatu dio hori Kristina Lorenakoari?, eta gutxien gutxiena zientzia enpirikoak baino zientziagoa, haiek ezin atzeman omen
|
duten
munduaren lehen edo azken kausa ezkutuaren atzemaile zientzigaindikoa, h. d., zientzia enpirikoen zimendu edo osagarri metafisikoa.
|
|
2011
|
|
|
begiratzea. Politika makroekonomikoak sakralizaturik daude egun; ez dugu ukatuko haien beharra, nahiz eta gero eta gutxiago balio
|
duten
munduan diren desberdintasun estrategikoak ulertzeko, baina haien aurrean apustu argi eta indartsu bat egin behar dugu, autogobernuaren tresnak ahalik eta ondoen erabiliz, politika mikroekonomikoen alde, horiek baitira lurraren mailan eta jendearen parean jartzen gaituztenak, aurpegi eta begietara begira. Kontua ez da karitate politikak bultzatzea, Robert B. Reich ek dioenez horiek gutxitan laguntzen baitiete benetan pobreenei, baizik eta pertsonen eskubideak bermatzea.
|
|
|
Pena da?. Banatzaile eta aretoena, kontrolatzen ez
|
duten
mundua dela nabarmendu du Jonek: –Beraien arteko hartu emanak ez ditugu ezagutzen, zenbat film amerikar erakutsi behar dituzten, zenbat hemengo?
|
|
|
bat datoz neurri handiagoan mundua ulertzeko nik dudan irudiarekin, 27 ordu edo Historias del Kronen eko ikuspegiarekin baino. Baina azken horiek islatzen
|
duten
mundua ere existitzen da eta ezin dugu ezkutatu, aztertu egin behar dugu hain zuzen aldatzeko. Interesatzen ez zaigunaz ez hitz eginez desagertuko dela uste badugu, jai daukagu, orduan eta gehiago enkistatu daitekeelako.
|
|
2013
|
|
|
heldu ere helduko naun gailurrera, susmoa dinat? ea hurrengoan esaten
|
duten
munduan ez direla zortzi mila metrotik gorako hamalau mendi, baizik eta hamabost, hamabosgarrena Bisteizko Himalaian, EXPOSA sumendian?
|
|
|
Bueno, Pirinioetan ere ibilia naun, Alpeetan ere bai behin batean, baina hara: puntu honetara iritsita, zortzi mila metrotik gorako mendi bat igotzeko gogoa piztu zaidan... heldu ere helduko naun gailurrera, susmoa dinat... ea hurrengoan esaten
|
duten
munduan ez direla zortzi mila metrotik gorako hamalau mendi, baizik eta hamabost, hamabosgarrena Bisteizko Himalaian, EXPOSA sumendian...
|
|
2015
|
|
|
Kartzelan azaldu da bat batean Gerard, zergatik ez dakiela. Sartu
|
duten
mundu krudel hori ulertu ezinik emango ditu egunak, banaka desagertzen hasiko diren kidez inguraturik: Fred, Karim, Telmo, Montag?
|
|
|
–Neure begiek zuretzat egiten
|
duten
munduan, Karmen. Hortik kanpora, galdu egiten zara.
|
|
|
Herrialdearen etorkizuna orain artekoaren jarraipen gisa ikusten du: . Garatzen jarraitu behar dugu, beharra
|
duten
munduko beste lekuetan laguntzen. Eta Fidel egon edo ez, Kuba berdina izango da.
|
|
|
Esparru sinbolikoa eta bere egitura zelakoak diren azalduta, hizkuntza bakoitzaren esparru sinbolikoaren osasuna funtsezkoa dela azaltzen du Txepetxek. Izan ere, hizkuntza baten esparru sinbolikoa ahul badago, hizkuntza horrek ez ditu bere funtzioak taxuz beteko, ez baitie bere hiztunei inguruan
|
duten
mundua ulertu eta interpretatzeko tresnarik emanen eta, hori dela-eta, hiztun horien hizkuntzarekiko atxikimendua jaitsi egingo baita, beste hizkuntza baten mesedetan izango den ordezkatze prozesua abian jarririk. Ezen Txepetxen ustez, elebitasuna ez baita egoera estatiko bat, ez da egoera egonkor bat, mementoko orekaren ondorioa baizik.
|
|
|
eta islatzen
|
duten
munduari erreparatuko diezue, batez ere.
|
|
|
Ozeanoan zeharreko garraioak munduko produktu merkataritza osoaren% 90 hartzen du. Karga bolumen handiena
|
duten
munduko
|
|
2016
|
|
|
Mundu guztiak dauka hemen postari bat erro erroan, baina poesia gutti dagoela iruditzen zait, jaidura gutti belazeetan biluzik ibiltzeko. Gune honetan jende asko ikusi dut zain, itxarongela ametsezko batean, eta ez dut galdetu nahi izan nori itxaroten dioten, zergatik gurtzen duten jainko birtual bat, zertarako nahi
|
duten
mundu osoa (eta munduaren sekretua) esku ahurrean. Galdetzen hasita, isiltzea hobe.
|
|
2017
|
|
|
Nazio estrategiak burujabetzaren aldeko programa politiko baten testuinguru zabalean kokatzen du bere hizkuntzari opa dion estatus sozial eta politiko orokorra; aldiz, ikusmolde etnikoaren estrategiak ez du halako beharrik sumatzen, eta hizkuntzaren auzia parametro etnokulturaletan kudeatu nahi du. Moulinesek ederki dioen moduan, jatorrizko hizkuntza
|
duten
munduko herri gehienen asmoa ez da nazio politiko burujabe bat eraikitzea beren identitate etnonazionala zurkaizteko. Estatu multinazionalen mende dauden nazio minorizatu gutxi batzuk dira korapilo bihurri honen kontzientzia dutenak:
|
|
2018
|
|
|
Orain, nire musika jasanezinaren konpainian utziko nauzu? Haiek, behintzat, karratu egin nahi
|
duten
mundua oraindik borobila dela ulertzen dute.
|
|
2019
|
|
|
–Emakumea galtzen ari da, emakumea galdua da?. Ez dakigu oso ondo oraindik ere baden emakumerik, beti izango den, izatea komeni den ala ez, zer toki
|
duten
mundu honetan, zer toki izan luketen. –Non daude emakumeak??, galdetu du orain dela gutxi noizbehinkako aldizkari batek.
|
|
|
Emakumeok ez garela inoren jostailu. Gizonek asmatu
|
duten
mundu hau errotik ustelduta dagoela, ez daukala guretzako lekurik eta ez dudala nahi nire haurra haiek sortu duten sats pila honen erdian jaiotzea. Guk, bai, guk, hamaika jauregik baino hamaika aldiz gehiago balio duten lagunek eta hirurok, eta laurok, zerbait askoz hobea sor dezakegula.
|
|
|
–Inori ez zaio damutzen. Zuk uste duzu gizon barraban batzuei beste barik utziko niela emakume bat erretzera eroaten, zer eta haiek ulertzen ez
|
duten
mundu bat daroalako bere baitan?
|
|
|
Ez gara erraldoiak baina ez gara nimiñoak. Ez gaude osasuntsu baina ez gaude hiltzear, eta jasaten dugun gaixotasun larria sendatu ez badugu ere (gaixotasun kronikoaren sintoma guztiak ditu), arintze eta hobetze bidean jartzea lortu
|
duten
munduko hizkuntza komunitate gutxietakoa gara, eta gure berreskurapen prozesua erreferentzia, akuilu eta adibide iradokitzailea da munduko hizkuntza gutxitu askorentzat.
|
|
2020
|
|
|
Galdera gordin bat egin dio bere buruari: benetan nahi du frantsesek alde egin dezaten, jakinda ekarri nahi
|
duten
mundua askoz hobea dela herritarrendako, oraingo jauntxo eta elizgizon goranahiek ezarritako erregimen despotaren aldean. Bertatik bertara ezagutzen du Bordeleko bizimodua, Nafarroako edozein tokitakoa baino mila aldiz duinagoa.
|
|
|
G7 ko kontra gailurra, mundua aldatzeko pausu garrantzitsua izan daitekeela sinesten dute. Amesten
|
duten
mundu alternatiboa erreal bihur daiteke, indar guztiak uztartzen badituzte. Aurre egin behar zaio boteretsuen jazarpenari.
|
|
2021
|
|
|
– Atormentatu lirikoa, tremendista metafisikoa. Gauzek min ematen
|
duten
mundu batean bizi da, denok bezala, baina berak min horren kargu hartuta idazten du. Ezer ez zaio indiferentea.
|
|
2022
|
|
|
Mendebaldar genero ordenaren aurkako erreakzioen indarraz ere ohartu ginateke. Azken bi hamarkadetan, independentzia politikoa eskuratu ostean gizonen autoritate patriarkala berretsi
|
duten
mundu islamiarreko lurraldeetatik heldu dira erantzunik deigarrienak. Emakumeak beloa janztera eta eremu publikoetatik erretiratzera behartu dituzten gizonak genero politika bat segitzen dute, politika antikoloniala segitzeko dituzten keinu berberen bidez. (Hau ez da islamaren halabeharrezko ezaugarria:
|
|
|
Gizon hauek ezagun
|
duten
mundu heterosexualean bezala, hobesten den eredua epe luzeko bikote harreman konprometituarena da. Baina halako harremanak ez dira erraz suertatzen.
|