|
2001
|
|
|
Aski duzue euskal  literaturaren kondairaren bat, esan nahi dut mardul eta lodi horietakoren bat, hartzea, eta orain baditugu bizpahiru, eta hor aurkituko dituzue urteak eta tituluak eta gainerakoak. Euskal literatura nik ezagutzen dudan edozein erdal literatura baino nahasiago agertzen da berez literaturarekin zer ikusirik ez
|
duten
gauzekin. Esate baterako bibliografia.
|
|
|
Ez gara behar adina konturatzen honako aldaketa hauetaz, nik uste. Ricardo Barojak, beste erdal idazle honek, badu liburu bat Pasan y se van izena duena eta euskal literaturan ere hori bera egin
|
duten
gauzak gehiegi izan dira; esate baterako, Erdi Aroko epika. Hortik zer dugu?
|
|
|
hogei besterik ez. Baina urteok gutxi izanagatik, urte larriak izan dira, gizaldiz gizaldi bere hartan iraun
|
duten
gauza asko aldatzeko eta deuseztatzeko indarra beregan zekartenak. Nahitaezkoa dugu, beraz, euskal literaturari geure esku lanez edo geure gogo onez bederen lagundu nahi geniokeenak geure burua aztertzea, ea zertan garen, itxarobidean ala etsibidean; ea zein den gure eginkizuna eta, batez ere, gure lagundu nahia zenbaterainokoa den.
|
|
|
Eta guk, hona garbi esan, ez dugu berrikeriarik behar. Hau da, axola
|
duten
gauzetan, ez hitzetan. Hauek hemen eta nonahi berritzen eta aldatzen ari baitira beti.
|
|
2006
|
|
|
Mendebaldekoek egiten dutenaz beste, zikinkeria den edozer zeharo desagerrarazten saiatzen baitira, ekialde urrutikoek zaindu egiten dute, baliotsu, bere hartan, edertasunaren osagai bilakatuz. Aitzakia bat besterik ez da hori, esango didazue, eta onartu egiten dut, baina ez da egia txikiagoa koipez, kedarrez edo airearen eraginez lohituriko edo horrelako itxura
|
duten
gauzen koloreak eta distira gustatzen zaizkigula, eta ezaugarri hori duen eraikin batean edo gauzen artean, harrigarria badirudi ere, bihotza baretzen eta nerbioak lasaitzen dizkigu [Junichiró Tanizaki].
|
|
2008
|
|
|
arrazoia emanez (eta nahi dena eginez). Bazekiten inporta ez
|
duten
gauzak ematen.
|
|
|
[Aspermenaren genealogia motxa, lehen pertsonan emana.] Kalean zer egingo eta zer asmatuko bizi ziren umeak izan ginen, baina halako batean dirutxo bat jarri ziguten eskuetan eta balio zuten gauzei begira jarri ginen, eta halaxe segitzen dugu gaur ere: balio
|
duten
gauzak egiten.
|
|
2009
|
|
|
Eta zertarako balio
|
duten
gauzok?
|
|
2010
|
|
|
Arantxak bi edo hiru egun gehiagotarako mutur errazioa jarri zidan plastikozko ontzi batean. Lurrean zoriona ematen
|
duten
gauzetatik jana baino errazagorik ez dagoela konbentzituta daudenetakoa da arreba eta anaia hainbesterekin konformatzen erraza du.
|
|
|
Ez duela erraz aurkituko berarekin ezkonduko denik inor erantsi dio Eneritz Lasak. Hemendik aurrera eztabaida luze eta azkar batean hasi dira, organo zikloarekin loturarik ez
|
duten
gauzak nahastuz, hala nola Bakunin jaunak higieneaz duen kontzeptua eta Lasa andreak egin duen desodorantearen defentsa, batzordeetara etortzen denean, gutxienez, aste osoan erabili duen elastikoa jantzita ez etortzeko esan dionean.
|
|
2012
|
|
|
errota hori familiaren jabetza da duela ehun eta berrogeita hamar urtetik hona. Lasai bizitzea da nahi
|
duten
gauza bakarra; dena daukate zoriontsu izateko: gaztetasuna eta lana.
|
|
2018
|
|
|
Nonbaitetik bizi behar denez, eta marrazten besterik ez nekiela, txartel iraultzaileak egiten aritu naiz, edo ilustrazioak egunkarietan, edota karikaturak. Komuna aldarrikatu zenean, ordea, abagunea ikusi nuen merezi
|
duten
gauzengatik borrokan egiteko: mundu hobe eta justuago batengatik.
|
|
2019
|
|
|
Sua sortzen da. Aitari ikaragarri gustatzen zaio zibilizazioarekin zerikusirik ez
|
duten
gauzak egitea.
|
|
|
Zer kontzeptu jarriko dut gaur arratsaldean erakusketa batera egingo dudan bisitaren fakturazioan, eta nori pasatuko diot faktura? Ero baten galderak dira, hartu dudan bideak ez narama inora, ez bada ezer balio ez
|
duten
gauzen gorazarre egitera, horrek nabarmenago uzten duelarik nire pitzaduraren neurria: liburu baten aurrean hainbat ordu betazalak erretzen pasatu eta gero," zertarako balio du halako zera horrek?" galdetzen badidate," ezertarako ez, eta zer?", ez zait beste erantzunik bururatzen.
|
|
2020
|
|
|
Ez dakit, ez dakit oso ondo zer zentzu
|
duten
gauza hauek.
|
|
|
Bitartean gertatu diren gauzek banatu gaituzte. Eta nire baitan zentzua dute halakorik ez
|
duten
gauza guztiek, eta zentzurik ez dute, dagoeneko, eduki behar luketen gauza guztiek. Izan ere, hemeretzi edo hemezortzi urterekin eduki izan banindu, nire ama izan zitekeen, ez dakit baina imajinatu egiten dut.
|
|
|
Nire anaia, bere hanka luzeekin, eta ni, neure hanka luzeekin, harrien azpiko harren moduan kiribildurik. Eta soinua ateratzen
|
duten
gauza guztiak, eta usaina eta zaporea duten gauza guztiak, eta ez genekizkien gauza guztiak, eta ezagutzen ez genituen eta imajinatzen genituen gauza guztiak, hantxe ziren guztiak, trostan eta jauzika, eta gure amaren sabeletik at mugitzen ziren. Soinuak hasi ziren arte.
|
|
|
Nire anaia, bere hanka luzeekin, eta ni, neure hanka luzeekin, harrien azpiko harren moduan kiribildurik. Eta soinua ateratzen duten gauza guztiak, eta usaina eta zaporea
|
duten
gauza guztiak, eta ez genekizkien gauza guztiak, eta ezagutzen ez genituen eta imajinatzen genituen gauza guztiak, hantxe ziren guztiak, trostan eta jauzika, eta gure amaren sabeletik at mugitzen ziren. Soinuak hasi ziren arte.
|
|
|
Araudi horien aurka ezin dute ezer egin ez Bizkaiko jaurerriak ezta Gipuzkoako eta Arabako probintziek ere. Egin dezaketena eta egiten
|
duten
gauza bakarra da esanak ondo egin", zioen Galdosek bere artean, Van der Vliet agurtu ondoren. Van der Vlietek norbaitek idatzitako orri bat eman zion, Galdosen  tzat beren beregi idatzitakoa.
|
|
2021
|
|
|
Diruak bere erara jartzen hau, eta nola asko daukadan, antzeman egin behar da asko daukadala; antzeman egin behar diot neure buruari asko daukadala. â³ Gauzak egin beharra, dirua balio
|
duten
gauzak, jakina; gauzak zeureganatu beharra daukazu... gauzatuta sentitzeko, eta gauza zarela sentitzeko. â Euskalfilosofikoki esanda.
|
|
|
⣠Hori ere egongo al da Fabloko San Txuan hortan? ⳠOn egiten
|
duten
gauza onak egongo dira han, ustez behintzat. â Bai, bai...
|
|
2022
|
|
|
Urteen buruan, jauna, oso aldapa gora egin zitzaion bizitza, beldur izaten hasi baitzen batere beldurrik ematen ez
|
duten
gauzei. Eta ez zen egun bakar bat ere pasatu  autoen abiadurak edo erbien abiadurak beldurtu ez zuenik.
|
|
|
...jazarri ahal izateko, kasu eman behar diotela aldatzea ahaztu zaien gona motzegi horri, inori zakila zutiarazi beste ezer ezin dute egin, horrela ongi dagoela bere buruari esanez, halaxe dela bizia, ikusten duzu, ez dago irtenbiderik, ezin da ezer egin zeure etxe atzean egunero gertatzen denaren kontra, ate baten atzean eta auzoen etxean, gertatzen diren gauzak dira, diotenez, mundua itzularazten
|
duten
gauzak, munduko lanbide zaharrenaren kontu zaharrak, esateak ere gaixotu egiten nau zeren begiratzen duzun toki guztietan gertatzen dira, irakasleek maitatu zaitzaten buruz ikasten dituzun gramatika ikasgaietan eta alkandoraren besoaren kontra igurtzi eta gero idazmahaian uzten diezun sagarretan, largabistaz ikusiko zaituzten esperantzan itxi ez dituzun errezelen atzean eta izaren historia kontat...
|
|
|
Eta gogo onez aipatuko nizkizuke paisaia ederrak eta ilunabarrak, lilen usaina eta gainerako guztia, zorion iturri den guztia, sexurik ez
|
duten
gauza kaltegabeak, gau izarratua, adibidez, edo, are, herri baten historia, Kristoren jaiotza eta Antartikaren konkista, munduaren edertasuna deskribatuko nizuke begiratzen jakingo banu, fedeak eta adoreak zorigaitzak bentzutu ditzaketela esango nizuke, baina lanpetuegi nago hiltzen, zuzen jo behar dut muinera, hiltzen nauen horretara, eta batez ere jakin behar dut zergatik den hau horrela, gaurg...
|
|
|
...tzintuzten ohera, eta badakien ez dakien bost axola nolanahi ere, plazerak bere bidea aurkitzea da axola duena, beti, desioa kitzikatzea eta kostarik kosta korritzea da axola duena, edo inor kitzikaraztea, berotzea eta korriaraztea, dirua ordainduz edo jasoz, esperma hustu edo aurpegira bota diezazuten utzi, ez ahaztu gizonek horretarakoxe ordaintzen dietela putei, ez behintzat emaztearekin egiten
|
duten
gauza bera egiteko putekin, eta gainera okerra da pentsatzea gizonek soilik sentitzen dutela plazera, badakit, zeren Jainkoari eskerrak nik plazera sentitzen dut, baitezpadakoa da egiten didatena noiztenka atsegingarri izatea, baitezpadakoa da egunaren hasieran plazera ateratzea lehenengo bezeroarekin hasi eta hirugarrenera arte, laugarrenaz gero zaila da, errepikatze horretxek bihurtzen du lanbi...
|
|
|
Ingurumenarekiko erabaki gehienetan berdintsu, esango nuke. Inpaktu handiena
|
duten
gauzak irizpide horretatik kanpo utziko nituzke, hainbat aurpegitan gaizki dabiltzanak, edo aurpegi bakar batean okerrenak badira. Baina inpaktu nabarmena daukana noizbehinka bakarrik hartzen badugu (egunero hartu ordez), orduan ibilbidearen parte handia egina izango dugu.
|
|
2023
|
|
|
" Zure buruak, zure barrenak ordaindu ezin dituen txekeak banatzen ditu" zioen Oscar Aibar idazle eta zinemagileak. Burua inoiz ez da asetzen (gauza materialez josten da), beti behar du gehiago, bihotza ordea gutxirekin betetzen da, benetako balioa
|
duten
gauzak badira. Gauzak horrela, argi izan behar dugu, emozioen munduak lotura zuzena duela depresioarekin, eta kanpoko gauzek, gauza materialek, ez gaituztela bertatik aterako.
|