|
2007
|
|
|
Izan ere, euskaldun euskaldun horien artean, hizkuntza idatzia euskara ote da, euskaldun euskaldunaz ari garenez gero? Beste nolabait adierazteko, ahozko jardunean mintzaira nagusia euskara
|
duten
euskal hiztun horien kultura, informazio eta lanbide hizkuntza euskara ote da komunikazioa idatzia denean. Hori ez dakigu zehatz mehatz. Baina ez gara koitaduak ere, noski, eta badakigujardun idatzia ezinbestekoa den gizarte modernoan euskarak zer nolako erropenadaukan esparru horietako komunikazio idatzian.
|
|
2013
|
|
|
Horien artean, ordea, bi talde bereizi dira ikasketa adinaren eta motaren arabera: a) Gaur egun 35 urte baino gehiago
|
duten
euskal hiztun berriak. Oro har, euskaraz hitz egiten helduaroan ikasi dute, euskaltegietan gehien bat, haurtzaroan euskara ikasteko ia aukerarik ez baitute izan.
|
|
|
Gaur egun 35 urte baino gehiago
|
duten
euskal hiztun berriak.
|
|
2015
|
|
|
Horrela, euskaldun gisa definitzeko joera dute gorengo legitimotasun maila atxiki ohi zaien euskaldun zaharrengandik gertu sentitzen diren euskal hiztun berriak; besteak beste, euskarazko gaitasun eta jariotasun handia dutelako, sarri euskalkian mintzo direlako, euskaraz bizi eta pentsatzen dutelako, eta euskararekiko atxikimendu sendoa dutelako. Ostera, euskaldun berri moduan definitzeko joera handiagoa dute zerbait faltan nabaritzen
|
duten
euskal hiztunak, legitimotasunik sentitzen ez dutenak euren gaitasuna mugatua dela uste dutelako, egunerokoan euskara gutxi darabiltelako, etab. Areago, bada bere burua euskalduntzat jotzen ez duen euskal hiztun berririk ere; euskaraz hitz egiten jakitea eta euskalduna izatea gauza bera ez direla iritzita, euskara jakiteak ez dakarrelako nahita nahiez euskalduna izatea, sentitzea....
|
|
|
Jone Goirigolzarrik artikulu honetan erakusten dituen datuek oso argi uzten dute euskaraz jarduteko gaitasunak asko eragiten duela hiztun berrien euskararen erabileran. Naiara Berasategik ere, Zalbide (2010) aipatuta, eskolan bakarrik ez, eskolatik kanpo ere" etorri ona" izango
|
duten
euskal hiztunen beharra nabarmentzen du. Ahozko euskara lantzeko sekuentzia didaktikoei (SDei) buruzko lanak badira (GarciaAzkoaga eta beste, 2012), baina hemen arreta berezia jarri nahi genuke baldintza soziolinguistiko erdaldunetan bizi diren ikasle hiztun berriengan.
|
|
2017
|
|
|
Lan honek COST Action IS1208, Eusko Jaurlaritza (IT983 GIC 15/ 129) etaMINECO/ FEDER (FFI2015 C2 P) ikerketa proiektuen diru-laguntza izan du. Eskerrakeman nahi dizkiegu ikerketa honetan parte hartu
|
duten
euskal hiztunei eta Silvia MartinezFerreirori, egokitzapenean emandako laguntzagatik.
|
|
2019
|
|
|
Ikerketaegiteko, metodologia mistoa erabili dugu. Aurrena, kuantifikatu dugu bi aldagai horien arteanerlazio lineal bat dagoela, eta, erlazioa konfirmatu eta gero (Garmendia, 2015; Garmendia al., 2017), saiatu gara ulertzen boto abertzalea ematen
|
duten
euskal hiztunek nolako zentzua ematendioten beren portaerari. Azken batean, honako hau behatu nahi dugu:
|
|
2020
|
|
|
despopulatzeaz, prekaritateaz, etxe hutsen arazoaz, langabeziaz, turismoaren arriskuez... Alduden, Ezkerraldean, Arabar Errioxan, Amikuzen, Irunberrin edo Erriberan bizi duten errealitate soziopolitikoa aldatu nahi
|
duten
euskal hiztun gazteak dira.
|
|
2022
|
|
|
Etorkizun beltza iragartzen dio Alberdik (2018) hitanoari, eta hiru arrazoi zerrendatzen ditu: bere izaera markatua, azken hamarkadetako beherakada erabileran, eta eskolan batua jaso
|
duten
euskal hiztun berrientzat hikako aditz paradigma ikasteko zailtasuna. Azken arrazoi horretatik tiraka, euskal hiztun berrien artean ez omen da ia hedatu hitanoa, erabilera altua dagoen eremuetan izan ezik normalean eskoletan ez delako lantzen.
|
|
|
Beraz, metodo horrek ikusmen urritasuna
|
duten
euskal hiztunei alfabetatzea eta irakurketa idazketa ikastea errazten die, metodo sekuentziatu, eguneratu eta testuinguru inklusiboetan, eta, azken batean, hezkuntza inklusioaren beste urrats garrantzitsu bat da.
|
|
2023
|
|
|
euri zarama. Ez dira gutxi horrelako euri txikian zikinkeria eta lohikeria igartzen
|
duten
euskal hiztunak: beste herri batzuetan euria ugerra, zirtzila, lardatsa... izan daiteke.
|