|
2002
|
|
|
Gaur egun lakto baziloek hesteetako hanturan
|
duten
eragina aztertzen ari dira eta badirudi nahiko erantzun ona ari dela jasotzen.
|
|
2003
|
|
|
Ozeanografia Institutuak ozeanoek klima aldaketan
|
duten
eragina aztertuko du
|
|
|
Gazteen artean, agresibitatea, etsaitasuna eta ezinegona nahikoa dira pertsona batek hipertentsioa izateko helduaroan, eta, beraz, odol presioa areagotzearen ondoriozko edozein arazo jasateko. Estatu Batuetako hainbat ikerketa zentro egiten ari diren azterketak, gizarte arazoak behatzeko eta gertaera fisikoetan
|
duten
eragina aztertzeko, Medikuntzako Feinberg Eskolak eta Chicagoko Northwestern Unibertsitateak egindako ikerketa honekin osatu dira. Ikerketa hori Ameriketako Elkarte Medikoaren aldizkariak argitaratzen du.
|
|
2004
|
|
|
Gehigarriek oxidaziotik babesten dituzte elikagaiak. Prozesu kimiko hori, gehienetan, airean (oxigenoa) egoteagatik edo beroaren edo argiaren eraginagatik gertatzen da, Elikadurari buruzko Europako Informazio Kontseiluak (Eufic) jakinarazi duenez, antioxidatzaile horien garrantzia eta elikagaietan
|
duten
eragina aztertzen ditu.
|
|
2005
|
|
|
Horixe ari da ikertzen Gantzaren Institutuko taldea, kilomikroien konposizioaren eragina argitzen saiatzen ari diren bakarretakoa. Ildo horretatik, taldeak Sevillako Virgen del Rocío Unibertsitate Ospitalearekin lankidetzan jardun ohi du, koipe mota desberdinek kilomikroien osaeran
|
duten
eragina aztertzeko. Azken esperimentuetako bat Journal of Nutrition en 2001ean argitaratua izan zen.
|
|
2006
|
|
|
14 txerramatan ezarritako 1.633 enbrioietatik 10 txerri sortu ziren bizirik, eta horietatik seik FAT genea zuten. «Omega gorputzean hartutako mailek funtzio kardiobaskularretan
|
duten
eragina aztertzeko erabil ditzakegu animalia horiek», azpimarratu du Randy Prather biologoak, ikerketaren egilekideak.
|
|
|
Aulki bereziekin bidaiatzen zuten guztiek istripua izan zuten, ez zuten bizi organoetan lesio larririk izan eta ez zuten ZIUn sartu behar izan. Espainian egin den azterlan aitzindari batean, zirkulazio istripuetan haurrek jasandako zaurietan haurrak atxikitzeko gailuek
|
duten
eragina aztertu da. 12 ospitaletako larrialdi zerbitzuetan lortutako datuetan oinarritu da, Pediatriako Larrialdietarako Espainiako Elkartearen (zehazki, Haur Istripuetarako Lan Taldearen) eta Real Automóvil Club de Catalunyako (RACC) zerbitzu medikoaren laguntzarekin, Sant Joan de Déu Ospitalearen koordinazioarekin.
|
|
|
Ikerketa horrek erakusten du, gainera, haurrek telebista dutela denbora gehien. Kataluniako familien hezkuntza ildoak eta horiek titulartasun publikoko edo pribatuko zentroetan eskolatutako 6 eta 12 urte bitarteko haurren sozializazio prozesuetan
|
duten
eragina aztertzen ditu lan honek. Adin horretako haur katalanek astean 9,6 ordu ematen dituzte telebista ikusteko, batez beste.
|
|
2007
|
|
|
Adif eta Seo/ BirdLife hitzarmenari esker, trenbide azpiegiturek faunan
|
duten
eragina aztertuko da
|
|
|
Informazioa ematen duen beste lan garrantzitsu bat antiinflamatorioen ondorioei buruz argitaratutako lan guztien metaanalisia da. Joan den ekainean British Medical Journal aldizkarian argitaratutako artikuluan, COX inhibitzaileen eraginak versus plazeboa eta versus beste antiinflamatorio ez esteroideoak, astebetez gutxienez erabiliak, konparatu ziren, eta infartuaren, garuneko hodietako istripuaren eta kausa baskularren heriotzaren gainean
|
duten
eragina aztertu zen. Plazeboarekin alderatuta, cox aren inhibitzaile selektiboekin egindako tratamendua gertaera kardiobaskular larriak jasateko arriskuaren %42ko igoera erlatiboarekin lotu zen, mota desberdinen arteko aldeak agerian utzi gabe.
|
|
|
Hegalaren beste zati bat estresaren hormonak detektatzeko aztertzen da, Hiraldoren arabera, “espezie honen ingurumen presioak erakusten dituen adierazlea” baita. EBDk Neuquengo probintziako eremu babestuak eta Espainiako arrantza tokiek ur patagonikoetan
|
duten
eragina aztertzen ere lan egiten du, baita espezieen teledetekzioan ere. EBDren eta zientzialari argentinarren arteko beste ikerketa ildo bat Atlantikoaren bi aldeetan atzemandako espezie inbaditzaileak aztertzea da, animalia horiek hiri ingurunera egokitzea errazten edo zailtzen duten mekanismoak ebazteko.
|
|
|
Haren iritziz, arrakastatsua izango litzateke sektorearen %10etik %15era bitartean funtsen %80tik %90era bitartean kudeatzen baitu funtzionamendu arau batzuetarako konpromisoa hartzea. Hogeita zazpiek inbertsio alternatiboko funts horiek munduko ekonomian
|
duten
eragina aztertu zuten, eta, lehen aldiz, posizio komun baten zirriborroa egitea lortu zuten. Eztabaidak maiatzaren 8an Bruselan egingo den bileran jarraituko du.
|
|
|
Molly Bray eta Martin Young genetistek, Children’s Nutrition Ikerketa Zentrokoak (Houston, Texas), Texasko Haurren Ospitalearekin eta Nekazaritzako Ikerketa Zerbitzuarekin (ARS) lankidetzan, zirkadianoen erritmoak aztertu dituzte gizakietan eta horiek obesitatean
|
duten
eragina aztertzeko. Erritmo horiek ezinbestekoak dira bizitzaren alderdi guztietan, besteak beste, lo egitea eta esna egotea; 24 ordu inguruko barne erlojuak kontrolatzen ditu une horiek.
|
|
|
Duela gutxi, aurreko Osasun ministro Elena Salgadok Carlos iii.a Osasun Institutuko Osasun Teknologien Ebaluazio Agentziak 2000 urtean argitaratutako azterlan bat eguneratzeko eskatu zuen, teknika batzuek Osasun Sistema Nazionaleko zerbitzu zorroan sartzeko adinako eraginkortasuna eta eragimena duten egiaztatzeko. Osasun arloko profesionalekin izan daitezkeen gatazkak saihesteko, Osasun eta Kontsumo Sailak “hurbilketak” hasi ditu inplikatutako sektoreetako ordezkariekin, horien izaera, berezitasunak eta osasunean
|
duten
eragina aztertzeko eta sektorea arautzeko hartu beharreko arauak zehazteko.
|
|
2008
|
|
|
Enpresak saiatzen dira beren eredu berriak gero eta eraginkorragoak izan daitezen energia kontsumoan, hobeto birzikla daitezen, osagai ez hain toxikoak erabil ditzaten, energia berriztagarriekin berriz kargatu daitezen, eta abar, baina denak ez dira berdinak. Artikulu honetan, ingurumen alderdia gehien kontuan hartzen duten ordenagailu ekologikoenak eta marka konbentzionalak aipatzen dira, eta" hodei" deritzonaren sistema birtual berriek ingurumenean
|
duten
eragina aztertzen da.
|
|
|
Paradoxikoki, bi substantzia horien ekintzak iradokitzen du gantzak babes efektua eragin dezakeela, nahiz eta lotura estua izan obesitatearen genesiarekin. Hala ere, gantzak, horien motak eta jateko gogoa erregulatzeko
|
duten
eragina aztertzeko egiten diren ikerketak urriak dira oraindik, zenbait elikagai edo gehigarri gehiegizko pisuari behin betiko irtenbidea emateko. Zuhurtzia hori, beraz, pinaziolioaren sustapenean aplikatu litzateke, osagarri asetzaile gisa, harik eta haren ondorioen ebidentzia zientifikoa erabat dokumentatu arte.
|
|
|
Duela gutxi, azterketa kliniko bat hasi da Florida State Universityn. Azterlan horretan, aranek eta sagar lehortuek menopausia ondoko emakumeen eskeletoaren dentsitate mineralean
|
duten
eragina aztertzen da, osteoporosia izateko arrisku handiko adina baitute. Azterlanaren zuzendariak, Bahram Arjmandik, dioenez, “osteoporosirako tratamendu farmakologiko garestien alternatiba izan daiteke.
|
|
|
Azken hilabeteotan, itsas mailaren igoera uste baino handiagoa izan daitekeela adierazi dute zenbait ikerketak. Arazo horrek mundu osoko milioika biztanleri eragin liezaieke, bai eta Espainia bezalako herrialdeei ere; izan ere, azterketa batzuen arabera, hondartzak desagertu egin dira, eta kostako laboreetan eta portu azpiegituretan izan
|
duten
eragina aztertu da. Hala ere, zientzialari batzuek gogorarazi dute egungo datuak ez direla aski aurreikuspen katastrofiko horiek egiteko, eta batzuetan itsasoaren maila jaisten ari dela.
|
|
|
Baina hauek ez dira muskulu arazo honekin zerikusia duten elikagai bakarrak; B1 eta B3 bitaminek edo D eta bitaminek ere eragina izan dute. Izan ere, zenbait azterketa zientifiko egiten ari dira karranpa muskularretan
|
duten
eragina aztertzeko. Adibidez, Wisconsineko Unibertsitateko (AEB) ikertzaileak bitaminaren eraginkortasuna aztertzen dute, agerpena atzeratzeko eta aldez aurretik kininaz tratatu diren adineko pertsonen kalanbreak gutxiagotzeko; orain arte eraginkor gisa agertu den baina segurtasun profila zalantzan duen botika bakarra da.
|
|
2009
|
|
|
Arroz beltzaren ozpinak aminoazido gehiago ditu, eta, beraz, gaziaren pertzepzioa handiagoa da. Azterlanean arroz ozpinak eta arroz beltzezko ozpinak, biak ekialdetik etorriak, gatzatuaren pertzepzioan
|
duten
eragina aztertu da. Emaitzek erakutsi dutenez, arroz beltzak eragin handiagoa du, aminoazido gehiago dituelako eta, beraz, arroz ozpinak baino nitrogeno gehiago duelako.
|
|
|
Glutamatoa fibromialgiako minaren eragile gisa ikertzeak komunitate zientifikoaren jakin mina eta interesa piztu du. Patologia horrekin lotutako minean
|
duten
eragina aztertzen duen berriki egindako azterlan baten arabera, fibromialgia duten gaixoek neurotransmisore horren maila handiagoak dituzte garuneko eskualde batzuetan. Zer da glutamatoa?
|
|
|
Faktore horien manipulazioa, oro har edo bakarka, terapiaren zati gisa erabil daiteke (eta erabili behar da), behar dutenen irenstea aldatzeko, Department of Psychology de la Georgia State University ren (Atlanta) Department of Psychology, “Nutrition” aldizkarian argitaratua. Estimuluek kontsumoan (kantitatea) eta elikagaien aukeraketan (kalitatea)
|
duten
eragina aztertzen du lanak. Giroa funtsezkoa da Literaturak erantzun ugari ematen ditu janaria edo lehentasunak aukeratzeko mekanismo fisiologikoak hobeto ulertzeko (arraina haragiaren ordez, zopa entsaladaren ordez).
|
|
|
Espainiako zientzialariek plastikoek eta detergenteek gizonen ugalketa osasunean
|
duten
eragina aztertzen dute
|
|
2010
|
|
|
fungizida ekologikoak. Produktu kimikoak erabiltzeko mesfidantza dela eta, bai kontsumitzailearena bai nekazariarena, Leongo eta Salamancako unibertsitateetako ikertzaileek fungizida berriek Bañeza Leongo kalitate babarrunean
|
duten
eragina aztertu dute, Adierazpen Geografiko Babestua duen espeziea. Espainiako adituek onddo fitopatogenoen kontrol biologikoan lan egiten dute “Trichoderma” generoko anduiak erabiliz.
|
|
|
Lan horren egileak, San Antonio de Murcia Unibertsitate Katolikoko (UCAM) Giza Nutrizioko eta Dietetikako irakasleak, Juana Morillas, laburtu zuen. Horrenbestez, Espainiako lehen unibertsitatea da UCAM, eta, azterketa horren bidez, espainiarrek gosaltzen dituzten hiru gantz motek (oliba olioa, margarina eta gurina) kolesterolean
|
duten
eragina aztertzen du. Hiru gantz horiek kolesterol osoan, HDL kolesterolean, LDL kolesterolean eta triglizeridoetan duten eragina aztertzen du ikerketak.
|
|
|
Horrenbestez, Espainiako lehen unibertsitatea da UCAM, eta, azterketa horren bidez, espainiarrek gosaltzen dituzten hiru gantz motek (oliba olioa, margarina eta gurina) kolesterolean duten eragina aztertzen du. Hiru gantz horiek kolesterol osoan, HDL kolesterolean, LDL kolesterolean eta triglizeridoetan
|
duten
eragina aztertzen du ikerketak. Ikerketak alderatu egin ditu gantz asegabeek parte hartzaileen plasmako lipidoetan izan dituzten ondorioak, hiru gosari desberdin hartu ondoren:
|
|
|
Nafarroako Unibertsitateari atxikitako Argentinako aditu talde batek erabilera horiek ebaluatu ditu, onddoen zaporea hobetzeko. Hasieran, helburua onddo jangarrien ekoizpenean hondakinek
|
duten
eragina aztertzea zen, baina ikerkuntzan egiaztatu zen eukalipto eta erramu hondakinek perretxikoen ezaugarri sentsorialetako batzuk aldatzen zituztela: zapore handiagoa eta kalitate handiagoa ematen zuten.
|
|
|
Konturatu ziren 5 segundotik 15 edo 30 segundora handitzen bazen patogenoen murrizketa nabarmena zela. Azkenik, hildako oilaskoen bakterio kutsadura murrizteko ahalmenean
|
duten
eragina aztertu zuten, eta ikusi zuten periodo hori handitzeak nabarmen murriztu zuela. Uraren gogortasuna Uraren gogortasuna ere faktore garrantzitsua izan daiteke oilaskoen azalean dauden patogenoak kentzeko.
|
|
|
Valentziako Unibertsitate Politeknikoko Industria Automatika eta Informatikako Institutuak (Ai2 Institutuak) diseinatutako atzapar mekanikoei esker, robot industrial bati akoplatu ondoren, makinak autonomiaz erabakitzeko ahalmena izan dezake fruta eta barazkitarako produktu bat ontziratzeko edo ez ontziratzeko bezain heldua dagoen. ai2 Institutuak IMPA (Elikagaien Ikuskapena eta Manipulazioa) proiektuaren bidez, robot industrialek elikagaiak maneiatzeko erabiltzen duten denbora errekorrean erabakitzeko ahalmen hori gehitu nahi du. ai2 institutuak diseinatutako atzaparrak, segundo bat baino gutxiagoan ez ezik, gai da fruta edo barazkiak heldutasun mailaren arabera erabaki eta sailkatzeko. Robot industrialek elikagaietan
|
duten
eragina aztertu ondoren, ikertzaile talde horrek sentsore batzuk jarri dizkie atzaparrei, atzaparreko hatzek fruta edo barazki bat hartzerakoan sortzen duten inpaktua murrizteko. Hala, produktua kaltetzea saihesteaz gain, produktuaren gainean egindako presio kantitatearen bidez, ekoizpen katean zer erabilera izango duen erabakitzen dute.
|
|
|
Aldizkari horrek nazioarteko zientzia zitazio gehien ditu Elikagaien Zientzia eta Teknologiaren arloan. “Olibaren azalean dauden lau konposatuk (eritrodiola, uvaola, azido maslinikoa eta azido oleanolikoa) gizakien bularreko minbiziaren zeluletan
|
duten
eragina aztertu da, eta emaitzek erakutsi dute konposatu horiek bularreko minbiziaren aurkako defentsa naturala emateko gaitasuna dutela”, nabarmendu du José Juan Gaforio ikertzaileak. Jaengo Unibertsitateko irakasleak ere azaldu duenez, eritrodiolak, adibidez, eragin zitotoxiko, antiugalkor eta apoptotiko nabarmena du.
|
|
2011
|
|
|
Mark Messinaren arabera (sojaren eta osasunaren arloko erreferentziako ikertzaileetako bat), atariko datuen arabera, isoflabonek, estrogenoek bezala, bihotz babeseko funtzioa bete dezakete hodi koronarioen gaineko eraginen bidez, hala nola haien malgutasuna areagotuz eta endotelio funtzioa hobetuz (gaixotasun kardiobaskularraren adierazlea). Sojaren ohiko kontsumitzaile diren herrialdeetan, hala nola Japonian, bularreko minbiziak duen prebalentzia txikia dela eta, isoflabonek gaixotasun horren gainean
|
duten
eragina aztertu da. Hala ere, emaitzek datu kontraesankorrak eta aldakorrak erakutsi dituzte, aztertutako populazioaren (asiarra edo mendebaldekoa), isoflabonen dosiaren, esposizio adinaren edo elikagai iturrien arabera; beraz, oraingoz ezin dira erlazio horri buruzko behin betiko ondorioak ezarri.
|
|
|
Espainian egindako zenbait ikerketak diotenez, oliba olioaren polifenolek eragin onuragarria dute eguneroko dietan. Mantenugaiek geneetan
|
duten
eragina aztertzen du igenomikak Nutigenomikako aurrerapen berri horiekin, adituek orain esaten dute, oliba olioaren kasuan, arterioesklerosia bezalako gaixotasunak eragiten dituzten substantzien sintesia kodetzen duten geneak zehaztu direla. Horregatik, ikuspegi berri hori funtsezkoa izan daiteke elikagai berriak diseinatzeko.
|
|
2012
|
|
|
2 Fruta gozoak, antioxidatzaileak eta libragarriak. Durhameko (Ingalaterra) Duke Unibertsitateko Zentro Medikoan, elikagai eta edariek tabakoaren palatabilitatean
|
duten
eragina aztertu zuten. Parte hartzaile erretzaileek adierazi zuten zenbait elikagai eta edarik zigarroen zaporea okertu edo hobetu egiten zutela.
|
|
2013
|
|
|
Halaber, inprimagailu horiek odol hodi artifizialen ekoizpenean dituzten ondorioak ikertzen dira Osasun arloan, inprimagailu horiek erabiltzen dituzte banakako exoeskeletoak sortzeko, eta ordezkapen ehunak egiteko erabilera aztertzen da, zelula ugalketa ahalbidetzen duten nanoegitura sintetikoak fabrikatuz. Halaber, inprimagailu horiek odol hodi artifizialen ekoizpenean
|
duten
eragina aztertzen da. Elikaduraren mundua, bestalde, onuradunen artean sar daiteke.
|
|
|
ECSAfEsEFOOD proiektuko adituen arabera (itsaskietan lehentasuna duten ingurumen poluitzaileak: ebaluazioa, segurtasuna, inpaktua eta jendearen pertzepzioa), beharrezkoa da itsasoko poluitzaileen eremuan gehiago ikertzea eta itsasontzian
|
duten
eragina aztertzea. Portugalgo Itsasoaren eta Atmosferaren Institutuaren (IPMA) zuzendaritzapean, «itsas ingurunearen poluzioaren eta kontsumitzen diren itsaskien kalitatearen artean erlazioa dagoen aztertu nahi da», arduradunen arabera.
|
|
2014
|
|
|
Horregatik, adituek sakondu nahi dute gaur egungo karbohidratoen ezagutzan. Sinposioaren helburua munduko latitude guztien erreferentzia erreferentzialak izan ziren, eta zerealek eta karbohidrato ugariko beste produktu batzuek munduko populazioaren elikaduran
|
duten
eragina aztertzea izan zen. Oraingoz, ordea, adostasunak lortu zuenetik ez da ezer etorri.
|
|
2015
|
|
|
zaratek eta iskanbilek eragin handia dute soinuan», bera da Patricia McConnel, nazioarteko mailan gehien errespetatzen diren txakurren etogoga bat. McConell ere soinuek txakurrarengan
|
duten
eragina aztertu du, eta honako hau ondorioztatu du: berriz, hauek dira:
|
|
2016
|
|
|
ENVIRHAGE izeneko proiektuaren helburua da laborategiaren eta industria mailako tratamenduaren arteko tarte horri heltzea. Teknologia genetikoetan oinarrituta, bakteriofagoek ingurumen eta heste bakterioen komunitateetan
|
duten
eragina aztertzen ari da, arrain haztegietan teknologia hori erabiltzeko puntu kritikoetako bi. Espektatibak betetzen badira, akuikulturariek arrainak patogenoak ezabatzeko gai den tresna bat izango dute, ingurumenean, arrainetan, mikroorganismoetan eta kontsumitzaileetan eraginik izan gabe.
|
|
|
Zebra arraina ur gezako arrain txikia da, eta ezaugarri genetiko ugari ditu gizakiekin; beraz, hainbat gaixotasunetarako eredu gisa erabiltzen da (hala nola minbizia, kardiobaskularra, metabolikoa eta disfuntzio neurologikoak), botika berrien garapena eta ekotoxikologia eredu gisa ere erabiltzen da. AZTI zentro teknologikoa aitzindaria izan zen Europan zebra arraina (Danio rerio) erabiltzen, elikagaiek eta elikagaiek elikagaiek
|
duten
eragina aztertzeko, eta urteak daramatza ezagutza hori aplikatzen elikaduraren eta gizakien zein animalien osasunaren ikerketan. Konposatuen ahalmen immunoestimulatzailea ebaluatzeko sistemak Azken urteotan, agerian geratu da oso garrantzitsua dela immunitate sistema indartzeko konposatu aktiboak erabiltzea, batez ere gaixotasunei aurrea hartzeko eta horiei aurre egiteko berezko erantzuna, batez ere, pertsona, zahar eta gaixoentzako immunitate sistema deprimitua duten pertsonei.
|
|
2018
|
|
|
«Maskota batekin bizi diren pertsonek estres gutxiago pairatzen dute, eta lehenago suspertzen dira egoera tensa bat zeharkatzen dutenean», adierazi du Estatu Batuetako Osasun Institutu Nazionaleko animalien eta pertsonen arteko lotura emozionalei buruzko azterlan batek. Gainera, maskotek lanean
|
duten
eragina aztertu du ikerketa honek. Ondorioa?
|
|
2020
|
|
|
2020ko otsailean The British Medical Journal aldizkarian argitaratu berri den azterlan baten arabera, elikadura murrizketa horiek guztiek eragin bera dute, eta emaitzek ez dute urtebete baino gehiago irauten. Argaltzeko dieta ezagunenek gizentasuna edo gehiegizko pisua duten 22.000 pazienteren laginean
|
duten
eragina aztertu du txosten horrek, eta ondorio adierazgarriak atera ditu: argaltzeko plan horiek egin zituztenek odol presioa eta kolesterola nabarmen hobetu zituzten, eta, sei hilabeteren buruan, 4,5 kg batez beste, aukeratutako metodoa edozein zela ere, agerian geratu zen haien ondorioak desagertu egin zirela urtebete igaro ondoren.
|
|
2022
|
|
|
Imagen: iStock Azken zalantza horiei erantzuteko, kontsultatu Javier Sánchez Peronari, Kimikako doktorea eta Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko ikertzailea (CSIC), non, hain zuzen ere, olioek pertsonen osasunean
|
duten
eragina aztertzen baitu. Horrek azaltzen dizkigu ekilore olioaren alternatiba nagusiak:
|
|
|
Adibidez: Espainian, AZTI zentro teknologikoak, Lovainako Unibertsitatearekin (Belgika) batera, Enviroscore. Ezaugarriak Hiru etiketa hauek elikagaiek beren bizi zikloan
|
duten
eragina aztertzen dute, eta Europako ingurumen aztarnaren 16 kategoriak erabiltzen dituzte. Balorazio orokor batean biltzen dira.
|
|
2023
|
|
|
Pediatrak zenbait lanen berrikuspen sistematikoan (2019) finkatzen dira. Lan horiek osasunean
|
duten
eragina aztertzen dute, eta hau azpimarratzen dute: Zenbat eta pantaila ordu gehiago egon, eta, bereziki, telebistaren kasuan, orduan eta pisu handiagoa hartzen da, eta haurtzaroan obesitate arrisku handiagoa dago.
|