2000
|
|
Amaitu da XX. mendeko azken txapelketa, bertsoz gainezka etorriko den 2001 urtearen atarian: Bizkaia ez beste herrialde guztiek uda aurretik txapelketa jokatu behar dute eta horietatik irtengo dira Euskal Herriko Txapelketa nagusian kantatuko
|
duten
bertsolariak. Bizkaitarren artean berriz, etorkizunean erreferente izango da amaitu berri dena.
|
|
Faboritoek ondo erantzun zuten, baina ez elkarri ez gainontzeko bertsolariek ez zieten lan erraza jarri. Unai Iturriaga aspaldiko partez punturik gehien
|
duten
bertsolari biek jokatzen duten azken txanpatik kanpo gelditu zen, baina beti asmatu barik ere, bertsoa ederto betetzeaz gain amaiera indartsurik ere eskaini zuen.
|
2003
|
|
Final horretan kantatzen
|
duten
bertsolari batzuk txikitatik ezagutzen dituzu. Zer esan nahi du horrek zuretzat?
|
2004
|
|
Azken balorazioak txapelketa amaierarako uztea komeni bada ere, txapelketa honek berretsi duen joera bat nabarmendu nahi nuke. Gero eta gehiago dira bizkaieraz kantatzea erabaki
|
duten
bertsolariak. 1996an Elkarteak Amurizaren eskutik abiatutako proiektuak bere fruituak eman ditu.
|
2007
|
|
Eskoriatzan jokatuko da azaroaren 17an lehen finalaurrekoa kiroldegian 18:00etan. Bertan jardungo
|
duten
bertsolariak honakoak izango dira: Jexux Mari Irazu, Uxue Alberdi, Jon Martin, Ainhoa Agirreazaldegi, Unai Agirre eta Beñat Gaztelumendi.
|
2008
|
|
Nik uste dut azken urteetan jendeak ikusi duela txapelduna edonor dela ere badagoela maila bat eta aukera saio politak aditzeko. Eta aldiz, parte hartu
|
duten
bertsolari batzuentzako txapela lortzeko aukera handiagoa ekarri du, azken urteetan indartsuen aritutako Silveira eta Arozena ez egoteak. Txapelketa prestatzeko bada motibazio bat, eta beste batzuentzat, txapela lortzeko ez baina finalera sartzeko aukera izan da.
|
|
Beharbada ezustekorik handiena Joxe Juan Zubieta “Etxabe” lesakarrak eman zuen, bere mailatik urrun ibili baitzen eta finalerako sailkatzeko aukerarik gabe gelditu baitzen. Momentuz, Erika Lagoma eta Xabier Legarreta dira finalean toki ziurtatuta
|
duten
bertsolari bakarrak.
|
|
Arrano elkarteak antolatuta, bertso jaialdi bat ere ospatuko da Plaza Zaharrean. Horretan parte hartuko
|
duten
bertsolariak Andoni Egaña, Maialen Lujanbio, Unai Iturriaga, Xabi Terreros, Julen Zelaieta eta Julio Soto izanen dira.
|
|
Lehia taldeka izatea ere egoki ikusten genuen, bertsolarien arteko elkarlana sustatu eta saio berritzaileak eskaintzeko”, azaldu du Unanuek.Bertsolariak aukeratzerakoan, maila duina eduki eta txapelketa bizia eskaini zezaketenen alde egin dute. Agirrek azaldu duenez, “Gipuzkoako azken txapelketan parte hartu
|
duten
bertsolariak dira denak, urteen artean jaiotakoak. Denera hamasei bertsolari hautatu ziren, lau ordezko ere izendatuz.
|
|
Hori bai, lekuak mugatuak direla kontuan hartu behar da, 60 pertsonentzako afariak izango dira Andoaingoa eta Amasakoa eta 100 pertsonentzako Asteasuko finala”. Badakizu bertsozale, ez egin zalantza eta zatoz bertsoez gozatzera! Taldeak eta saioakZozketak erabaki du Beterriko txapelketa jokatuko
|
duten
bertsolariek zein taldetan abestuko duten eta talde bakoitzak zein saiotan parte hartuko duen. Hauxe zorteak utzi duen lehia erakargarria.Martxoak 1, larunbataFinala:
|
2009
|
|
Abertzale sutsua ei zen, plazan bere ideien alde kantatzen zuen eta sarritan amaitu zuen kartzelan. Jatabear askorentzat Taket izan da ezagutu
|
duten
bertsolaririk ospetsuena.
|
|
Horregatik, iaz baino bi saio gehiago egon dira.25 bertsolari aritu dira txapela jantzi nahian. Nabarmentzekoa da Txapelketan parte hartuko
|
duten
bertsolari gehienen gaztetasuna: gehienak ez dira 30 urtera iristen eta asko 25 urtetik beherakoak dira.
|
|
Parte hartuko
|
duten
bertsolarien artean 2 Arabatik, 12 Bizkaitik, 21 Gipuzkoatik, 4 Nafarroatik eta 5 Lapurdi, Behe Nafarroa eta Zuberoatik joango dira. 2005eko Txapelketa Nagusiko finalistek eta herrialde bakoitzeko txapelketetan sailkatuek bakarrik dute Txapelketa Nagusian parte hartzeko eskubidea.
|
|
Horrenbestez, erabakita gelditu da finalaurdenetan parte hartuko
|
duten
bertsolarien zerrenda. Horra:
|
|
Datorren larunbatean, urriak 24 da hitzordua, Granja kiroldegian. Bertan parte hartuko
|
duten
bertsolariak, honakoak: Arkaitz Oiarzabal Xamoa, Iñigo Izagirre, Fredi Paia, Onintza Enbeita, Miren Amuriza eta Jon Martin.
|
|
Lekuko beste gai bat, 2X2 proiektuarena edota besta girokoak, alkohola eta mozkorrek eragin pentsaketak, bertsoak naturalki eta zailtasunik gabe ahotik ateratzen zaizkien bezala aurten 17 urte beteko
|
duten
bertsolari gazteei, entzuleek ere naturaltasun handiz errezibitzen dituzte. Binaka, bakarka edo punttuka, irrien artean, bertso mota guztiak eta egiteko manera anitzak entzunen dituzte.
|
|
Gaurko saioan parte hartuko
|
duten
bertsolariek aurrez jokatu dituzten kanporaketa saioetan, Manex Agirrek bildu zuen punturik gehien: 158 Haren atzetik, 154 punturekin, Rikardo Gonzalez de Durana sailkatu zen.
|
|
Harritu egin ninduen bere garaipenak, bera ere harrituta geratu zen bezala, baina poztu ere egin nintzen, gogoratuta 14 urte zituela (eta nituela, urte berekoak baikara) ikusi nuela lehen aldiz bertsotan, Zarauzko Lizardi sariketan. Bere pista galduta izan dut hainbat urtez, baina sano sano kantatzen
|
duten
bertsolariak hor aurrean ikustea atsegina da beti. Arrazoi beragatik poztu naiz Julio Soto deskubritzeaz, eta Maddalen Arzallusek aitaren eta nebaren bideari zeinen tinko helduko dion ikusteaz, besteak beste.
|
|
–Finalerdietara sailkatuko ez banintz ere, saio kopuruari eutsi egingo nioke, zeren, gaur egun, argi dago zaleak zer bilatzen duen, eta, orduan, agertu litzateke bateren bat nire bertsoera egiten duena?. Umoretik jotzen
|
duten
bertsolariak hainbeste ez direnez, abantaila duela ikusten du.
|
2010
|
|
Finalean kantatuko
|
duten
bertsolarien \" gaztetasuna\" azpimarratu zuten besteak beste, aurkezpenean bertsolariek; eta saioetan oholtzatik begiratuta, entzule oso gazteak ikusi dituela azpimarratu du Estiballesek. Finaleko bertsolari gazteena izango den Peio Ormazabal arrigorriagarrak bestalde, orain arte urduritasunaren zama handirik ez duela sentitu adierazi du.
|
|
Hitzordua arratsaldeko 19:30ean da aperitifarekin eta ondoren 20:00etatik aurrera hasiko da bertso afaria. Txartelek 17 euro balio dute.Kantatuko
|
duten
bertsolariak esan bezala Ane Labaka, Maiana Hirigoien, Izar Mendiguren, Eneritz Arzallus, Ximun Cazaubon eta Aimar Karrika izango dira, gai emailea Joanes Etxebarria eta epai mahaian Eneko Bidegain, Beñat Soule eta Joakin Arregi eseriko dira.
|
2011
|
|
Kanporaketan hiru" beterano" Nahikari Gabilondo, Beñat Lizaso eta hiruok, eta beste hiru gazte zaudete, Beñat Iguaran, Adur Gorostidi eta Iban Urdangarin, nolako taldea da? Estilo antzekoa
|
duten
bertsolariak ote garen sentipena daukat, nik ezagutzen ditudanak behintzat. Ez dira bertsolari oso poetikoak, oso literarioak, nire tankerako bertsolariak baizik eta hor ondo kokatzen dut nire burua.
|
|
Txapelketan parte hartuko
|
duten
bertsolariak 76 dira guztira eta horien artean daude lau oriotar: Egoitz Eizagirre, Ibai Esoain, Iñaki Gurrutxaga eta Xabier Sukia.
|
2012
|
|
1.100 euro irabazlearentzat eta 750 euro txapeldunordearentzat. Epaimahaiak irailaren lehen astean jakinaraziko du irabazlearen izena, Euskal Jaiaren baitan egingo
|
duten
Bertsolari Gazteen XXXVI. Txapelketan.
|
|
Orain arteko Erniarraiz Sariketako txapela eskuratu
|
duten
bertsolariak hauek dira, edizioz edizio, eta hurrenez hurren: Nahikari Gabilondo zarauztarra, Jokin Uranga azpeitiarra, Iñaki Apalategi beasaindarra, Aitor Urbieta zaruztarra eta Alaia Martin oiartzuarra.
|
|
Laugarren, Gillen Hiribarren heldu zen (170,5 puntu); bostgarren, Bixente Hirigarai (162 puntu), eta seigarren, Battit Crouspeyre (150,5 puntu). Final aitzinekoak, finkatuak Bigarren eta azken kanporaketa zenez, final aitzinekoetan kantatuko
|
duten
bertsolari guztien izenak jakinak dira orain. Heldu den larunbatean, urriaren 20an, Hendaian iraganen dalehen final aitzinekoa, eta Egoitz Zelaia, Gillen Hiribarren, Maddi Sarasua eta Maddi Ane Txoperena bertsolariek kantatuko dute, Amets Arzallus eta Eneritz Zabaleta bertsolariekin batera, zeinak aitzineko txapelketatik zuzenean final aitzinekoetara iritsi diren.
|
|
Neurozientzia kognitiboaren barruan, ohikoak dira jarduera jakin batean trebezia maila desberdinak dituzten taldeak alderatzea. Kasu honetan, bertsoak sortzen espezialistak diren pertsonak (bertsolariak), sorkuntza mota horretan trebatzen ari direnak (bertso eskoletako ikasleak), eta bertsotan egiten ez dutenak alderatuko ditugu, ikusteko zer berezitasun
|
duten
bertsolariek besteekiko.
|
|
–Hemengo emakumeek zein gozo berritzen
|
duten
bertsolari zaharren mintzoa.
|
2013
|
|
Hondarreko eguna astelehena izanen dute Arraiozen. 14:30ean zikiro jatea eginen
|
duten
bertsolariekin eta 20:00etan dantzaldia izanen da Agerralderekin, ondotik bestei akabera emateko Gaixoak gu! ren txanda izanen da.
|
|
Goiko parrafoko zazpi gauza horiek asko dira, horietatik pittin bat dastatuta ere. Gero bestelako jardunetan, idazle edo musikari gisan jardun
|
duten
bertsolariek badakite nekez ikusi dutela bestelako generoetan zazpi elementu horien bizipen erreal gehiago bertso jardunean baino.
|
|
haren izena ahoa betean ibili
|
duten
bertsolariak
|
2014
|
|
Bizkaiko bertsolari txapelketako kanporaketak amaituta, finalaurrekoetan parte hartuko
|
duten
bertsolarien zerrenda finkatu da. Beñat Ugartetxeak eta Eneko Abasolo' Abarkas' ek kanporaketak irabazita lortu dute hurrengo faserako txartela.
|
|
2012an abian jarritako lehiaketaren emaitza" oso ona" izan zela ebatzita, aurten ere esperientzia errepikatzea erabaki dute. Bardoak en bitartez bestelako txapelketetan parte hartzen ez
|
duten
bertsolariek parte hartzea lortu dute, batez ere. Tamaina txikiko bertso saioak izaten dira, Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusiko tentsio unerik gabekoak.
|
|
Izeta sariketa antolatzen ez den urteotan, Xalto sariketa jokatzen da, bertsolari gazteen sustapenerako den sariketa. Horrela, askotan taula gainean aritzeko horrenbeste aukerarik ez
|
duten
bertsolariei aukera bat eman nahi zaie eta, bereziki, bertsolari gazteei. Azken finean, bertsolaritza sustatzeko eta haren etorkizunerako oinarriak ezartzeko egiten da bi urtetik behin Izeta sariketa.
|
|
Irudi hurbilketa argia bada. Telebistan segitzen dute, hiriko auzo batean dabil kamara, gazte batzuk ari dira karrikan eskutik lotuak (lip dub da hau?), loditasun ezberdinetako sokak estekatzen dira Sinets dezagun beren belaunaldiko look fabrikatua
|
duten
bertsolari post nerabeak Txirritaren tradiziotik direla bertsolari?
|
|
Uste dut argi dela baina txapelketak buruan sartzen dio Patxiri ez dela goi mailako bertsolaria. Txapelketan klasifikazio ona lortu
|
duten
bertsolari gazteek elkarrizketan plazatzen dute beti: " Hea Iparraldean bertsozaleak sortzen ditugun".
|
|
Uste dut baietz: apezek isilarazi
|
duten
bertsolari arraza batekoa, berak jasan ditu gure jendarteak patitu dituen xotin guziak, seminario uztea, exodoa, eta itzulera, esperantza berriak eta etsipenak, zalaparta horiek bere artez tratatu ditu kantuak eginez. Kantuak eta bertsoak gauza bera direa ote?
|
|
Basaizea eta Ikastolak beren urteko bertsu afaria antolatzen dute abendoaren 6an, larunbatez. Parte hartuko
|
duten
bertsulariak dira: Maddalen Arzallus (Lapurdi), Jon Barberena (Elizondo) eta Julio Soto (Nafarroa).
|
2015
|
|
Izan ere, antolatzaileek adierazi diguten moduan, “Kopleruek” ez da ohiko txapelketa bat, bertsoa aitzakiatzat hartuta, besteak beste, helburu hauek dituelako: ondo pasatu, giroa sortu eta oraindik jendaurrean kantatu ez
|
duten
bertsolariei aukera ematea. Horrela, bada, ohiko ariketez aparte, beste ariketa errazago batzuk ere jorratuko dira, eta epaile publikoa bera arituko da.
|
|
Saioa arratsaldeko 6.00etan hasiko da, Ainhoa Sarasua aurkezle. Parte hartuko
|
duten
bertsulariak dira: Peru Ibarra
|
2016
|
|
Honako hauek dira biharko Bertso Egunean izango diren saioak eta parte hartuko
|
duten
bertsolariak:
|
|
Lepo zegoen Iruñeko Katakraken jokatu zen ostiralean Nafarroako Bertsolari Txapelketako kanporaketa saioa. Bertan txapelketan lehen aldiz izena eman
|
duten
bertsolariek hartu zuten parte eta Saats Karasatorrek eskuratu zuen lehen postua. Harekin batera, Joanes Illarregi leitzarra (kanporaketan aritu zen eskualdeko bertsolari bakarra), Joana Ziganda eta Sahats Aleman sailkatu dira otsailean hasiko diren Nafarroako Bertsolari Txapelketako final laurdenetako.
|
|
Amaia Iturriotz, Ander Lizarralde, Arkaitz Oiartzabal" Xamoa", Nahikari Gabilondo, Nerea Elustondo eta Unai Mendizabal dira larunbateko final zortzirenean kantatuko
|
duten
bertsolariak. Iban Narbaizak aurkeztuko du Soreasu antzokian jokatuko den saioa.
|
|
Arkaitz Oiartzabal" Xamoa", Felix Zubia, Iñaki Gurrutxaga, Jon Maia, Mikel Artola eta Nahikari Gabilondo dira azkenengo finalaurrekoan parte hartuko
|
duten
bertsolariak. Inaxio Usarraldek aurkeztuko du Astelena pilotalekuan 17: 30an hasiko den saioa.Eibarko finalaurrekoan irabazten duen bertsolaria zuzenean sailkatuko da abenduaren 19an Donostiako Ilunben jokatuko den finalera.
|
2017
|
|
Berako Espidobaita elkarteak ematen du, Kotto Altzuguren zenaren omenez. Saria Josu Goia artista beratarrak egindako irudia da, eta irudiaren oinarrian, urtez urte Kotto saria eskuratu
|
duten
bertsolarien izenak ageri dira.
|
|
Euskal Herriko txapelketarekin batera, Nafarroako bertsolari txapelketa ere antolatu dute aurten, eta, kasu honetan, apirilaren 8an egingo dute finaleko saioa Iruñean. Orain aste batzuk egin dituzte txapelketan lehenengoz parte hartzen
|
duten
bertsolarientzako kanporaketa saioak, eta otsailean hasiko dira finalaurden faseko kantaldiak. Guztira, 35 bertsolarik hartuko dute parte lehiaketan.
|
|
Bakarkako lanean, bakoitzak bere gaitik, bina bertso sinesgarri eskaini zituzten Mendizabal eta Zubiak, entzuleak aseta utziz. Agian, gaueko bertsoaldirik txalotuena kopletan Karidadeko Benta taldekoek egindakoa izan zen, alkoholik edaten ez
|
duten
bertsolariei begira dauden txikiteroen paperean. Erreferentzia gertukoekin entzuleengana iristen asmatu zuen Asteasu Zizurkilgo hirukoak.Amaieran, bai entzuleak eta bai bertsolariak gustura egin eta ikusitakoarekin eta emaitzak ere parekotasuna islatu zuen:
|
|
Eta bertsolari ugari bere lekua egin nahian! Atera dira zenbait Beñat Gaztelumendi eta Alaia Martin, adibidez, baina ibilbide luzea
|
duten
bertsolariak dira biak ere, 30 urte laster beteko dituzte.
|
|
Ziria pauso bat urrunago helduko da" She lovesyou" kantuarekin. Abestiaren leloa" Ze ingoiu yeah, yeah, yeah" bihurtuta, plazetatik jubilatu nahi ez
|
duten
bertsolari zaharren ahots bihurtuko dira Barandiaran eta Gurrutxaga:
|
2018
|
|
Gizartearen bozgoragailu izaitea bada zerbait eta teknikotasun handia eskatzen du horrek, baina gizartea gogoetarazten
|
duten
bertsolariak amesten ditut nik. Bertsolarien egitekoa entzulearengana iristea denaz jakitun eta entzuleak barneratuak dituen ideiak errexago iristen eta txalotzen direla ukaezina izanik ere, nik kritikotasun eta ausardia puntutto bat botatzen dut faltan.
|
|
Kubatik Tomasita Quiala etorriko da eta Argentinatik berriz, Araceli Arguello. Horiekin batean kantatuko
|
duten
bertsolariak hauek dira: Julio Soto, Maialen Lujanbio, Jone Uria, Amets Arzallus eta Xabi Igoa.
|
|
Izan ere, bertsoaren funtsa iristean datza, komunikatzean. Gero, badira Zuberoan bizkaieraz abesten
|
duten
bertsolariak, baina hori beste istorio bat da.
|
|
Eta han nengoen, aditua izan gabe, bertsoaldi guztietan belarriak zut, ea noizbait ileak ere hala jartzen zitzaizkidan. Beti pentsatu izan dut halako maila erakusten
|
duten
bertsolariak ez direla gainerako gizakiak bezalakoak. Ahalmen berezia dutela, eta gaitasun horiek ez daudela edonoren esku.
|
|
Horrela, gaur zehaztu da zeintzuk izango diren udazkeneko kanporaketetan kantatuko
|
duten
bertsolariak. Hurrengoa da zerrenda:
|
|
Itogarriena eta estuena. Ekitaldian parte hartu
|
duten
bertsolariak mehatxatu egin dituzte herri sarreran: “Hik ikusi:
|
2019
|
|
" Biziki kontraste handia bazen taldekakoak ematen zuenaren eta finalaren artean. Bat batean, gela handia, argitua, oholtza handia... eta usaia gutiago
|
duten
bertsolari batzuentzat salto handia zen. Beraz, gurera ekarri nahi izan dugu, eta taldekakoaren izpiritua atxiki, herrikoia.
|
|
Hauek dira, oraingoz, finalerako txartela lortu
|
duten
bertsolariak:
|
|
Bertsolarien artean ere badugu eraldaketa bultzatzen ari den aliatu feminista kidegoa. Lan ikusezin hori gure plazetan ikusgarri bihurtzen ari da, eta historiako haria josi
|
duten
bertsolarien jarraipen oparoa daukagu gaur egungoen artean. Emakume gizon dikotomiak jarraitzen duen honetan, emakumeak espazio maskulinizatuan sartu dira, aspaldian, eta begiratuak izateko eta begira egoteko rolarekin hausteko asmoz, gainera.
|
|
“Kalean barra barra hika egiten dugun bertsolariok”, dio. Izan ere, asko dira kalean barra barra hika egiten
|
duten
bertsolariak, baina tronpatzeko beldur handirik gabe esan genezake gutxiengoa direla, bertsolari sistema osoa kontuan hartuta. Gipuzkoako gizonezko bertsolarien artean gehiengoa segur aski, baina hortik kanpo salbuespentzat har litezke kasik hika aritzen direnak.
|
|
Hitanoa… aintzat hartu behar genukeen lehen erregistroa. Kalean barra barra hika egiten
|
duten
bertsolariek ere ez omen dute bertsotan hika gehiegi egiten, eta bertso zaharrei begira jartzen gaitu, esanez adibide gutxi batzuk baino ez daudela, eta gehienetan errieta egiteko baliatzen duela bertsolariak. Berresten ote dute Egañak esandakoa azken 30 urteotako txapelketek?
|
|
Ez du iritzi negatiborik erakutsi Artetxek batuko hika formekiko, baina bestelako ikuspegiak ere entzun ditugu bertsolarien ahotan, eta, batez ere, hika egiteko ohitura
|
duten
bertsolarien ahotan. Baten bati “erabat plastikozkoa iruditzen” zaio, beste batek “kontraesana” ikusten du hika batuan.
|
|
Bertsolariaren begirada kontzentratuan, baina, ez da sumatuko txapelketaren aurreko aste gorabeheratsua, txapelketako saioa izanagatik soinean daraman “presioa”, azken hilabeteetan egindako lana… Emozioen noria bati egingo dio aurre lehiatzen den aldiro, inprobisazioaren atrakzioan momentu batetik bestera goian bezain behean aritu litekeela jakinda. Ezagutu ditut sudurretik odola dariela kantatu
|
duten
bertsolariak, baita saioaren aurretik botaka egin izan dutenak ere. Ez noa ezer berririk asmatzen:
|
|
Berriki, 2013ko irailaren 29an, hil zaigun Fermin Mihura azkaindarra ere harekin batera ibiliko da bertso hilezkorrak sortzen. Aintza euskal hitza arte, jolas eta zientzia bilakatu
|
duten
bertsolarientzat!
|
|
erantzuten duten pertsonek zenbateraino dituzten antzeko sinesmenak jakitea, antzeko portaerak edota antzeko diskurtsoak zedarritzea. Esan beharra dago galdera berak egin zaizkiela pertsona guztiei; hau da, ikerketan parte hartu
|
duten
bertsolari, bertsozale, gai jartzaile eta elkartekideei kontu berak itaundu zaizkie. Hala jokatu izanak erantzunak kuantifikatzeko modua eman digu (Vizcarra, Macazaga eta Rekalde, 2009).
|
|
Otsailaren 9tik martxoaren 23ra jokatuko da Nafarroako Bertsolari Txapelketa. Aurretik, txapelketan parte hartuko
|
duten
bertsolarien zerrenda ixteko aurrekanporaketak eginen dituzte. Gaur eta bihar izanen dira saioak Iruñeko Txantrea auzoko Auzotegian eta Irunberriko Gizarte Etxean.
|
|
Dagoeneko zehaztuta dituzte saioak egingo dituzten herriak eta horietan abestuko
|
duten
bertsolariak zeintzuk diren. Iker Letamendiak, adibidez, maiatzaren 4an Idiazabalen egingo duten saioan abestuko du, Unai Muñoarekin, Egoitz Eizagirrerekin, Txomin Azpirozekin, Imanol Albizurekin eta Iker Ormazabalekin.
|
2020
|
|
Udazkeneko ohiko azken fasean bertsolari guztientzat lekurik ez eta udaberrian sailkapen fase moduko bat antolatu da aurten ere. Borroka eskaileraren lehenengo mailatik hasten
|
duten
bertsolari horietako askorentzat hil ala bizikoa bilakatzera iritsi daiteke udaberriko fasetik udazkenekora jauzi egiteko txartela lortu behar hori. Eta presio hori bi ahoko ezpata bilaka daiteke, zinez; sailkapen fasea argitzen duten fokuen indarra nabarmen apalagoa baita udazkeneko saioetan argi egiten dutenenarekin alderatuz.
|
|
Aurreko hilabeteetako lanketak emandako fruituak jasotzera joango zen añorgarra, beste gehienen moduan. Finalaurrekoetara iristeko aukera izan
|
duten
bertsolarien zerrendari erreparatuz, hartu al liteke zerrenda horretako inor galtzailetzat, finalera iritsi ez arren. Eta irabazleak aipatzen hasita, burura datozkit ezinbestean, besteak beste, Haritz Mujika, Eñaut Martikorena, Amaia Iturriotz, Nerea Elustondo, Beñat Lizaso, Ane Labaka eta Iban Urdangarin, kasu batzuk aipatzearren.
|
2021
|
|
Ekainaren 20an, bertsulariek zein saiotan kantatuko duten erabakitzeko, zozketa iragan da. 2021eko Xilaban parte hartuko
|
duten
bertsulariak hauek dira: Aitor Servier Etxexuri, Amets Arzallus Antia, Bittor Thicoipe, Egoitz Zelaia, Gillen Hiribarren, Iker Altuna, Irati Alcantarilla Urdanpilleta, Johaine Sarraillet, Josu Txoperena Iribarren, Karlos Aizpurua Etxarte, Kerman Diaz, Maddalen Arzallus Antia, Maddi Ane Txoperena Iribarren, Maddi Sarasua Laskarai, Maindi Murua Berra, Miren Artetxe Sarasola, Mizel Mateo, Odei Barroso Gomila, Oier Urreizti, Patxi Iriart Hiribarren, Pettan Prebende, Ramuntxo Christy, Xan Alkhat eta Xumai Murua Berra.
|
|
584). Ezaugarri horiekin eta Euskaltzaleak elkarteko zuzendari izanik, ez da harritzekoa Aitzolek ziklo honen gailurra markatuko
|
duten
Bertsolari Guduen antolaketaren buruzagitza bere gain hartu izana: " Aitzolen aitzindaritza erabateko honen eragina euskal kulturaren eremu zabalera hedatu zen, berak kulturari buruzko projektu oso bat eskaintzen bait zuen[...]" (Otaegi, 1983:
|
|
Ziklo honek ekarritako moldaketaren inguruan bigarren ñabardura garrantzitsu bat egin behar da, bestalde. Ahozkoak idatziarekiko duen subalternitatearen pisua dela eta, bertsolari klasikoa nortasun ikur gisa funtzionatzen hasia dela ukaezina den arren, prentsan oihartzunik gehien izango
|
duten
bertsolariak poesia idatziari gehien gerturatzen zaizkionak izango dira: Iparragirre, Bilintx eta Otaño.
|
|
Halako testuek kronika modernoaren elementu guztiak barneratuko dituzte: kontakizun kronologikoa, saioa hasieratik bukaeraraino deskribatzen duena; ariketa bakoitzaren azalpena, parte hartzen
|
duten
bertsolarien ekarpenaren balorazioez eta eskaini diren bertsoen hautapenaz hornitua; giroaren eta publikoaren erreakzioen erreferentziak; eta azken epaia nahiz sari banaketa.96
|
|
Atal historiko bakoitza garai horri dagokion oihartzun mediatikoari buruzko azpiatalarekin osatuko da, beraz. Ikerketa kuantitatiboan erabilitako etiketatuari esker, garai bakoitzean bertsolaritzaz gehien argitaratu duten egunkari eta aldizkariak zeintzuk izan diren ezagutu ahal izango da, zein hizkuntzatan argitaratu den eta zenbat, zeintzuk izan diren sinadura garrantzitsuenak, zein prentsan protagonismo handiena izan
|
duten
bertsolariak, bertsolaritzaren inguruko zer gertakari mota diren arreta mediatiko handiena eragiten dutenak eta abar.
|
|
Zikloek aurrera egin ahala, geroz eta gehiago dira oihartzun mediatiko garrantzitsu bat lortzen
|
duten
bertsolariak. Hori dela eta, ziklotik ziklora protagonista nagusien zerrenda zabaldu beharrean aurkitu gara.
|
|
Oraindik ere testu freskoak aurki daitezke, esaterako, txapelketa alternatiboei buruzko erreportajean edota Bertso Eguneko parrandaren kronikan. Gainera, askoz ere errazagoa da edozein gairi buruz oso txukun idazten
|
duten
bertsolariak topatzea.
|
|
575 erreferentzia. Euzko Pizkundean 69 ziren, eta Lore Jokoen zikloan 108 Egia da frankismo garaiko ziklo honetan parametro guztietan gertatzen dela hazkunde handi bat, baina proportzioan gehiago hazten da aipamen gutxi
|
duten
bertsolarien presentzia aipamen asko dituztenena baino. Alegia, askoz bertsolari gehiago ateratzen da prentsan azken ziklo honetan, fokua zabaldu egiten da, zalantzarik gabe hedabideratzea garatuagoa dagoen seinale.
|
|
Foku guztiak jartzen zaizkionez puntako bertsogintza garatzeko, elitera sartu nahi
|
duten
bertsolari berriak promozionatzeko eta egin nahi diren berrikuntzak planteatzeko erakusleiho egokiena izaten dela ere aipatu izan da luzaroan: "[...] txapelketetan ematen dira berrikuntzak frogatzeko aukera gehienak, eta baita bertso onak eta kalitatezkoak entzuteko aukera gehienak ere.
|
|
Tamainako hazkunde orokorrak parametro guztietan izango du bere isla. Horrela, gaiari buruzko testuak argitaratu dituzten 248 sinadura identifikatu dira; aldiz, Euzko Pizkundean 101 eta Lore Jokoetan 156 Presentzia mediatiko garrantzitsu bat izango
|
duten
bertsolariak askoz gehiago izango dira, eta askoz ere zabalagoa izango da arreta mediatikoa pizten duten bertsolaritzaren inguruko gaien abanikoa.
|
|
Eta harrobigintza zabalago bat jorratu da aurrerantzean: " Jada jendea konsziente da bertso eskola dela toki bat bertsoaz gozatzeko eta bertso eskolan sortzen direla puntako bertsolariak, noizean behin eginez gozatzen
|
duten
bertsolariak, bertsozaleak oro har, epaileak, gai jartzaileak, kritikariak[...]" (Esnal, Egaña eta Sarasua, 2002: 814).
|
|
Puntako maila
|
duten
bertsolari berriak ere sortuz joango dira, ordea, eta horiei geroz eta zailagoa suertatuko zaie puntara iristea:
|
|
Batetik, badu oinarri historikoa, bertsolaritzak euskal herrietan duen tokia ez da oraingoa. Baina, bestetik, azken 25 urteotan bertsolari belaunaldi batek bertsogintza odolberritzeko egin duten ahaleginaren emaitza ere bada, eta, batez ere, azken 15 urteotan bertsolaritza kolektibo bezala gidatu
|
duten
bertsolari, bertsozale eta antolatzaile belaunaldi batek garatu duen estrategia soziokulturalaren emaitza. (Garzia, Sarasua eta Egaña, 2001:
|
|
Asko dira Adin adin ekimenean aurpegia eman
|
duten
bertsolariak eta bertan parte hartu dutenak. Hitzetik Hortzerako saioan, eman dezagun, Ane Labaka eta Andoni Egaña aritu ziren bertsotan Donostian, bi bertsolari belaunaldiren eta bertsokera diferenteen hautua eskainiz.
|
|
Edonola ere, txapelketa bikaina osatu dute biek ere, lehen aldiz finalean kantatuz. Datozen Xilaba txapelketetan zeresan handia emango
|
duten
bertsolariak dira, eta entzuleek gogoz txalotu zuten euren jarduna. Amaierako agur gogoangarrietan nahiko lan izan genuen malkoei eusten.
|
|
Urriaren 2an abiatuko da 2021eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa, azaroaren 27ra bitarte luzatuko dena. Horren aurretik, ordea, hiru aurrekanporaketa saio jokatuko dira ekainean, txapelketan parte hartuko
|
duten
bertsolarien zerrenda osatzeko. Ekainaren 18an Igantzin, 19an Garesen eta 20an Iruritan jokatuko dira hiru saio horiek, eta 18 bertsolarik hartuko dute parte guztira.
|
2022
|
|
Txapelketa Nagusian izena eman
|
duten
bertsularien zerrenda jakina da. 2017an finalera heldu ziren Aitor Mendiluze txapeldunordea, Sustrai Colina, Amets Arzallus, Beñat Gaztelumendi eta Unai Agirrek parte hartuko dute.
|
|
Txapelketa Nagusi huntan lehen aldiz parte hartuko
|
duten
bertsulari kopurua handia da, erdiak berriak baitira. Bertsulari emazteak joano eta gehiago baldin badira, parekotasuna ez da oraindik lortua %62, 5 gizonak eta %37, 5 emazteak baitira.
|
|
Lehen faseko azken saioa izan da gaurkoa eta, horrenbestez, gaur jakin da hurrengo fasean parte hartzeko aukera lortu
|
duten
bertsolarien zerrenda osoa.
|
|
Martxan jarraitzen dute, beraz, gaurtik aurrera kantatuko
|
duten
bertsolarien sormenak, doinutegiak eta errimen zerrendak. Baita bertsozaleen kinielek eta apustuek ere.
|
|
Ikusi gehiago: Gaur irunen kantatuko
|
duten
bertsolariak
|
|
Alde horretatik, ilusio berezia egiten dit. Hala ere, argazki horretatik kanpo gelditu dira final hori guk bezainbeste merezi
|
duten
bertsolari asko. Datorren igandean Nafarroa Arenako oholtzan ez egoteak ez du esan nahi argazkitik kanpo daudenik.
|
|
Gainera, eskerrak eman zizkien finalaren aurretik aurreko saio guztietan parte hartu
|
duten
bertsolari guztiei, «hainbesteko maila eta bertso ale bikainak» utzi dituztenei. Baita finalean oholtzan berarekin egon zirenei ere.
|
|
Horietako sei gaueko finalerako sailkatuko dira. Parte hartuko
|
duten
bertsolarien artean Idoia Granizo eta Ekain Alegre altsasuarrak daude.
|
|
Zentzu horretan, bertsolaritzak bete ditzakeen esparru guztiei garrantzi bera ematen diete irakasleek. Euren xedea ez baita txapelketetan lehiatuko
|
duten
bertsolariak prestatzea bakarrik. Hori arte honen ikuspuntu hertsiegia litzateke.
|
2023
|
|
Azkenik, hauek dira Udaberria Bertsotan sailkapen fasean txapelketarako txartela lortu
|
duten
bertsolariak: Aissa Intxausti Aburuza, Aitor Arrutia Azkueta, Ander Sarriugarte Garcia, Araitz Katarain Mugarza, Arkaitz Zipitria Mendizabal, Asier Galarza Garai, Beñat Bilbao Landa, Bittor Altube Sarrionaindia, Garazi Navarro Ugarteburu, Garikoitz Sarriugarte Onaindia, Ibai Amillategi Omaetxebarria, Igor Galarza Intxausti, Iker Garitagoitia Astigarraga, Iker Uriarte Urrutia, Inazio Vidal Gurrutxaga, Iñaki Iturriotz Zuluaga, Iruri Altzerreka Martinez, Izaro Bilbao Arostegi, Janire Arrizabalaga Munduate, Jone Larrinaga Dañobeitia, Koldo Gezuraga Seijiido, Koldo Muñiz Aldamizetxebarria, Lurdes Ondaro Mallea, Maite Sarasola Isazelaia, Mikel Goiriena Larrazabal, Mikel Retolaza Etxebarria, Peru Irastortza Santxo, Peru Vidal Gurrutxaga eta Unai Mendiburu Valor.
|
|
Nerea Ibarzabal izan da nagusi, eta argitu da zein izango den finaleko zortzikotea. Hiru saioetako irabazleez gain, Onintza Enbeita, Oihana Bartra, Gorka Pagonabarraga, Aitor Etxebarriazarraga eta Aissa Intxausti izango dira abenduaren 16ko fiinalean kantatuko
|
duten
bertsolariak.
|
|
Urriaren 7an abiatuko da 2023ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa, abenduaren 2ra bitarte luzatuko dena. Aurretik, ordea, bi aurrekanporaketa saio jokatuko dira, txapelketan parte hartuko
|
duten
bertsolarien zerrenda osatzeko. Maiatzaren 26an Larraunen, eta ekainaren 2an Etxaurin jokatuko dira bi saio horiek, eta 12 bertsolarik hartuko dute parte guztira.
|
|
Urriaren 7an abiatuko da 2023ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa, abenduaren 2ra arte luzatuko dena, eta aurretik bi aurrekanporaketa saio jokatuko dira, txapelketan parte hartuko
|
duten
bertsolarien zerrenda osatzeko: maiatzaren 26an, Larraunen, eta ekainaren 2an, Etxaurin, jokatuko dira bi saio horiek eta hamabi bertsolarik parte hartuko dute, tartean Saats Karasatorre. Txapelketaren araudiaren arabera, azken ekitaldian parte hartu zuten bertsolariek bakarrik dute bermatuta txapelketarako txartela, Sekula parte hartu ez dutenek, edota 2021ekoa baino lehenagoko edizioren batean parte hartutakoek, aurrekanporaketa fasea jokatu dute sailkatzeko, Karasatorre kasu.
|