|
2000
|
|
|
Eskaintzen diren programetan Euskal Herriaren erreferentzialtasuna erakusten otedeneko galderari erantzunez, kanal biek joera bertsua
|
dutela
esan dezakegu. Alegia, hemengo gaiak, pertsonaiak, lekuak edo istorioak kontatzen dira sarriago beste orduetan baino.
|
|
2001
|
|
|
Hurrengo herria Plentzia da, Barrikatik banatzen duen ibaia inguratu eta zeharkatu ostean harrapatuko dugun herri turistiko gogoragarria. Plentzia zeharkatuz Gorlizen sartuko gara (etxe multzo bakarra osatzen
|
dutela
esan dezakegu), bi herriek konpartitzen duten eta beren erakarpen turistikorik garrantzitsuena den Hondartzaren ingurutik. Hondartzaren azken muturretik hain zuzen (aldapan metro batzuk gora egin eta ezkerrera), Gorlizko Itsasargiraino eta inguruko Uztrikoetxe lur mutur ikusgarriraino eramango gaituen oinezko bidea hasten da, biziki gomendatzen duguna; besteak beste, Barrikako mirariak kontrako aldetik mirestea ahalbidetuko gaituelako.
|
|
2002
|
|
|
Txakur harrapariak dira, behi montxino basatiak harrapatzen ondo irakatsiak. Ile motz eta gogorrekoak, azal" atigratua" edo" barreatua"
|
dutela
esan genezake. Hainbat koloretakoak izan daitezke, zuri, beltz edo gaztain kolorekoak.
|
|
|
Pentsamendua eta berba ez daude genetikoki uztarturik, bien arteko uztardura sortu egiten da, hazi egiten da eta aldatu egiten da pentsamenduaren eta hizkuntzaren beraren garapenaren gurpilean. Ez dago inor pentsamenduak eta berbak loturarik ez
|
dutela
esan dezakeenik. Lotura hori soziala da, kulturala, ez genetikoa.
|
|
2003
|
|
|
J. M. JUARISTI. PPk eta PSOEk orain arteko guztia hankaz gora jarriko
|
dutela
esan dezakete. Beste kontu bat da lortuko duten ala ez.
|
|
|
Zer esanik ez, ikusi baino lehen hitz egiten hasi direnek. Bestalde, hitz egiten baino gehiago, kritikatzen jardun
|
dutela
esan dezakegu, ez baitu inork ezer positiborik aipatu, iritzi guztiak negatiboak izan baitira. Egileari, bere pelikulari eta parte hartutako guztiei eman diete egurra; Medemen iragan guztia jarri dute kolokan, eta, sinestea zaila baldin bada ere, azkeneko marka ezarri dute, hau da, «Lucia y el sexo» pelikularengatik TVEri kobratutako dirua bueltatzea eskatu diote Medemi.
|
|
|
Bera izan zen probintzia bakoitzaren gainetik euskal identitate komun bat iradoki zuen lehena, eta baita Espainian eta Frantzian zeuden euskal lurralde guztiak batuta estatu independente baten aukera irudikatu zuen aurrenekoa ere; Estatu egitasmo hori ez  zitzaion egingarria ezta komenigarria ere iruditzen, baina bai zilegia. Larramendiren idatziek Borboien zentralizazio asmoen aurrean" euskal berezitasuna" ren hastapena seinalatzen
|
dutela
esan dezakegu. Zaldibia, Garibai eta Pozak zabaldutako ildoa sakoneraino jorratu, eta euskal etnizitatea eraikitzeari ekin zion:
|
|
2005
|
|
|
Paddy Rekaldek ere ematen du ipuinetan hasitako ildoei eusten diela. Berriz, Joseba Sarrionandiak eta Edorta Jimenezek beherantz eraman
|
dutela
esan dezakegu. Ia ez dago ipuingile petorik, idazle asko ipuingintzan hasi eta eleberrira salto egin dute, edo eleberria eta ipuingintza tartekatu dituzte.
|
|
|
Ipuinen artean batasunik ez dagoen bilduma honetan Mintegik aniztasunera jotzen du. Zazpi ipuin hauetan hainbat estetika azaltzen du, fantasiatik errealismorako joera
|
dutela
esan genezake.
|
|
|
Eztabaida politikoa gatazkaren konponbidearen inguruan kokatzen den honetan, bide poliziala indartuz Euskal Herriaren askatasun egarria ito nahi zutenek huts egin
|
dutela
esan dezakegu. Euskal Herriak bizirik jarraitzen du, eta independentea, euskalduna, sozialista edota feminista izateko ateak zabalik ditu gainera.
|
|
2008
|
|
|
erdaldun elebakarrek oso gutxi ezagutzen dute euskararen unibertsoa (euskaraz egiten diren gauzen eta aritzen den jendearen unibertsoa alegia), eta gaztelerazko kanala ez da ezagupen hori handitzeko erabili. b) Telebista pribatuen etorrerarekin handitu zen audientziagatiko lehian, gaztelerazko kanala euskarazkoaren audientzia potentzialaren eremuan aritu da hazkunde bila. Izan ere biak baitira erakunde bereko kanalak, ezaugarri bertsuekin beraz, eta biak orotariko telebista gisa aritzen direlarik, audientzia" natural" berbera
|
dutela
esan dezakegu. Eta norgehiagoka horretan, euskarazko kanala kaltetuta geratzen da; batetik, gaztelerazko telebistak euskaldun guztiak erakar ditzakeen bitartean (elebidunak direlako) euskarazkoak ezin ditu gazteleradun gehienak erakarri (elebakarrak baitira); bestetik, nahikoa da etxean telebista ikusten ari direnetako bakarra euskalduna ez izatea, euskarazko kanala alboratu eta hizkuntza komunekoa aukeratzeko.
|
|
2009
|
|
|
Laburbilduz, anorexia eta bulimia elikadura nahasteak emakumezkoen arteanmaiztasun handiagoz jazotzen dira gizarte industrialetan. Nahaste horiek izaerasozial garrantzitsua
|
dutela
esan genezake; izan ere, gizarte industrialek duten edertasun idealekin bat datoz: argal egoteko desira edota loditzeko beldur irrazionalarekin batera agertzen dira.
|
|
|
Familiako egitura (eta honen barne egituraketa) ere aspektu garrantzitsua etalagungarria da presidentetzako lanak egiteko. Emakume hauek beste emakumeekbaino familiako zama txikiagoa
|
dutela
esan genezake. Hau da, elkarrizketatugenituen emakume batzuek ez dituzte sema alabak, edota edukiz gero, hauek jadahelduak dira, independenteak, beraz.
|
|
|
Ikertzaileak ere saiatzen ari dira zehazten zenbateraino egongo diren babestuago birusaren aurka kutsatutako pazienteak eta dagoeneko berreskuratu direnak. “Babes erlatiboa
|
dutela
esan dezakegu. Dagoeneko kutsatuta badaude, birus berarekiko nolabaiteko babesa dute, baina normalena bi urte inguru irautea da, gero birusa aldatu egiten delako eta dagoeneko babesik ez dagoelako”, esan zuen Fukudak.
|
|
2010
|
|
|
Energia fosilak, azken batean, lurzorutik datoz; milioika urtez zorupean lurperatuta egon ondoren, ikatz, petrolio edo gas bihurtu den materia organikoa da. Halere, hura berriz sortzeko milioikaurte behar dira, eta ondorioz, pertsonen neurrira, kopuru mugatua
|
dutela
esan dezakegu.
|
|
2011
|
|
|
esperientzia egin. Esperientzia egin
|
dutela
esan dezakegu, esperientzia egiteko aukera eman digula. Nola ulertu esperientzia egin esaldia gaurko begiradatik?
|
|
2013
|
|
|
Politikan ia beti gertatu ohi den moduan, bi aldeek aldarrikatu dezakete garaipena. Barack Obama presidenteak esan dezake aberatsenei zergak igotzeko konpromisoa bete duela, errepublikanoek, berriz, kolpea geldiaraztea lortu
|
dutela
esan dezakete, eta zerga igoera horrek hasieran Obamak nahi zuena baino askoz aberats gutxiagori eragingo diola.
|
|
|
Gure belaunaldiak ere politikaren alorrean frakasatu egin duela uste dut. Aguantatu
|
dutela
esan dezakete talde bateko edo besteko konformistek, baina pegatina paparrean ipini eta errua besteei botatzea ez da nahikoa. Modu kritikoan eta autokritikoan begiratu behar zaio egoerari, eta ametitu da abertzaleek ere lan handiak egin dituztela euskal nazioa antolatzeko bideak hondatzeko.
|
|
|
naturari eta giza aztarnari loturiko suspertze ekonomikoa. Ingurumen hezkuntzan oinarritutako turismo berria sustatu
|
dutela
esan genezake. Eremu horretan dagoen paisaia eta arroketan idatzitako liburu erraldoia «irakurtzeko» ibilbideak, gidak, panelak, eta abar ahalbidetu dituzte.
|
|
|
Bestetik, telebista pribatuen etorrerarekin handitu eta digitalizazioarekin biderkatu zen audientziagatiko lehian, gaztelerazko kanala euskarazkoaren audientzia potentzialaren eremuan aritu da hazkunde bila. Izan ere, biak baitira erakunde bereko kanalak, ezaugarri bertsuekin, beraz, eta biak orotariko telebista gisa aritzen direlarik, audientzia" natural" berbera
|
dutela
esan dezakegu. Eta norgehiagoka horretan, euskarazko kanala kaltetuta geratzen da; batetik, gaztelerazko telebistak euskaldun guztiak erakar ditzakeen bitartean (elebidunak direlako), euskarazkoak gazteleradun elebakarrak erakartzea zailagoa delako; bestetik, nahikoa da etxean telebista ikusten ari direnetako bakarra euskalduna ez izatea, euskarazko kanala alboratu eta hizkuntza partekatua aukeratzeko.
|
|
|
Koartada asmatua duela uste dut, kontuak ematera deitzen badiote ere. Hori da, kalean ostu egin
|
dutela
esan lezake, dena kendu diotela, dirua, giltzak... Laster zabalduko litzateke berria lagun artean.
|
|
2014
|
|
|
Eskizofrenia moduko horren arrazoiak gizartean bertan topa daitezke. Garaibatean emakumeek bertsolariak izateko trabak gizartean topatzen zituzten, eta egunoztopoek bertan jarraitzen
|
dutela
esan dezakegu. Feminismoa edo berdintasuna ezda, oro har, proiektu sozialtzat hartzen eta, ondorioz, aldaketa sakonak bultzatzeaoso zaila egiten da.
|
|
|
gizatalde horietako kideek partekatzen dituzten esperientziak eta balioak. Balio horiek, hortaz, belaunaldi arteko ondarea osatzen
|
dutela
esan genezake; beste hitz batzuekin esateko, ondare horri talde bateko kideak elkartzeko eta kanpokoekiko bereizteko «esanahiak moldatzen dituen errepertorio eraginkorra» dei geniezaioke (Smith, 2000: 328).
|
|
|
Trazadura eskema Cambraiko Notre Dame Saint Marieko buruaren oinaren ondoan. Bi marrazkiez sistema bat irudikatzen
|
dutela
esan dezakegu, arkitektura elementu zehatz bat baino gehiago.
|
|
|
Horiek, normalean, testuinguruaren interpretazioa egin, lehentasunak ezarri, eszenatoki bat irudikatu eta, beren ezagutza tekniko eta estetikoak erabiliaz, espazioa diseinatu egiten dute. Espazioa ekoizteko prozesuan, edozein espazio, eraikin eta gune diseinatzerakoan gizarte eredu, harreman eredu eta errealitate zehatzen irudikapena egiten
|
dutela
esan genezake. Zentzu horretan, asko dira diseinatzaileak jendartean duen papera azpimarratu eta horren garrantziaz mintzo izan diren ahotsak; hau da, diseinuaren erabilgarritasun soziala ikusmiran jarri eta diseinua ingurumen iraunkortasuna edota justizia soziala eskuratzeko erreminta gisa aldarrikatu dutenak.
|
|
|
A.A: Azken hogei urte hauetan festarako eta dantzarako jantziek bilakaera handia izan
|
dutela
esan genezake, zalantzarik gabe. Hala ere, aurreko urteetan izan ziren aldaketa askoren metaketa ere izan dela esango nuke kasu askotan.Atondu liburuan diozu, besteak beste, janzkera tradizionalean ere, jantziak pertsonaren eta gizartearen izaera eta egoera adierazten duela.A.A.:
|
|
2015
|
|
|
Eta azkena atzo gauekoa. Kulpa guztia neskak
|
dutela
esan neike, edo edanak bestela, baiño ez: guk daukagu errua.
|
|
|
Ordenagailuek ere kontzeptuak gordetzen dituzte, egia da, baina azken buruan gu gizakiok gara lan hori kontrolatzen dugunok. Kontzeptu horiek edukia
|
dutela
esan bagenezake, azkenean gure neuronekin kontaktuan jartzen direlako da, ez dago beste kausarik. Adamsen eta Aizawaren kritikaren muina teknikoa da, semantikoa, euren jergan?.
|
|
|
Horrelakoetan itxarotekoa da espainiar edo frantziar nazionalista diren euskal herritarrek espainiar edo frantziartasunari oratzea, batzuetan Euskal Herriko ondarearen edo onuraren kalterako izanda ere, euskal herritar batzuek euskararen bultzapenari ipintzen dizkioten oztopo eta trabak lekuko. Baina, printzipioz, euskal nazionalistek eta euskal erregionalistek Euskal Herriaren alde jotzen
|
dutela
esan dezakegu, eta euren arteko banaketa naziotzat Euskal Herria, lehenek, edo Frantzia eta Espainia, bigarrenek, edukitzea dela.
|
|
2017
|
|
|
Neskak, beraz, ezin zuen ezer esan, ahoa beteta zuelako. Bestela, zerbait esango zidala pentsatu dut, gisa horretako egoeretan beti ematen dira azalpenak, horretara behartu
|
dutela
esan zezakeen, edo nahi gabe aurkitu dela trantze horretan. Halakorik egin izan balu, gertatuari buruzko arrazoiren bat eman eta arren baino arren barkatzeko eskatu izan balit, bihotza samurtuko zidakeen, baina ez da saiatu ere egin.
|
|
|
Lan hauek, funtsean, geure garaikidetasuna baldintzatzen duten errealitateen konplexutasunaazaleratzen
|
dutela
esan genezake. Baina geure hasierako galdera berreskuratuz, ba ote dagohorretaz harago, inguruarekiko, lekuarekiko bestelako imajinario proposatzaile bat eraikitzekoaukerarik?
|
|
2018
|
|
|
Hiritarrak edo herri handi samarretako biztanleak dira. Euskaldunen artean klase ertain altua osatzen
|
dutela
esan dezakegu: kooperatibisten seme alabak, administrariak, banketxeetako langileak, irakasleak, profesionalak… Soldata ona daukate, igandetako arropa garestia erosteko ahalmena, eta BECen ez dira gutxiago izango.
|
|
|
Beraz, esan dezakegu lokala hartzen duten gazteen adinak erabateko eragina duela lokala erabiltzeko moduan zein lokalaren barnean ager daitezkeen arazoetan. Hori horrela, bi ideia horiek beste ikerketa batzuetan azpimarratu den lokalaren eta adinaren arteko lotura sendotzen
|
dutela
esan dezakegu (García, Alonso eta Berasategi, 2016); izan ere, Bermeoko kasu azterketan parte hartu duten agenteen aldetik lotura hori ikusteko aukera izan dugu, hau da, lokal bat izatean gazteen adinak duen garrantzia ezagutzeko aukera izan dugu. Aldi berean, adinak hazkunde pertsonalaren garrantzia azpimarratzen du; izan ere, lokalaren erabilera adinarekin erlazionatzen da eta adina hazkunde pertsonalarekin erabateko lotura daukan elementua da.
|
|
2019
|
|
|
Nazio Batuen Erakundea, bitartekari eta hark espresio testualek NBEari erreferentzia egiten diotenez, korreferenteak direla edo korreferentzia erlazioa
|
dutela
esan dezakegu.
|
|
2020
|
|
|
Azken finean, bitakora baten olerkiak dira, bazterreko bideetatik eta bide bazterretatik egindako bidaiarenak eta road trip poetiko bat osatu nahi
|
dutela
esan genezake.
|
|
|
(iii) Giza eskubideak, gizakiaren historian, modu batean edo bestean, konstante bat izan dira. Jatorria askotarikoa bada ere, oinarri kristaua
|
dutela
esan genezake. Egun ezagutzen ditugun giza eskubideak 1948ko estatuen adierazpen batean sinatu dira Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsal bezala.
|
|
|
Esate baterako, lagunartean gizonezkoen artean hitanoa osasuntsu mantentzen da adin tarte guztietan, baina emakumezko bat tartean den elkarrizketa guztietan behera egiten du. Beraz, gure ikerketako emaitzek Alberdik (1993) eta Legorburuk (2018) esandakoarekin bat egiten
|
dutela
esan genezake. Senideen artean hika egiteko joerak ere beheranzko joera dauka baina 36 urte artekoetan, anaien artean joera hori hautsi eta erabilerak gora egiten duela ikusi dugu.
|
|
2021
|
|
|
21); nolabait, euskarara egindako itzulpenak euskal literaturaren barneko osagaitzat jo izan dira euskal literatura bat badela frogatu eta justifikatu beharrez, euskal testuen corpusa handitzeko; alabaina, eta arestian azaldu dugunez, horrela egitea zilegi ote den esplizituki plazaratu izan dute autore batek baino gehiagok. Horiek horrela, euskarara egindako itzulpenek funtzio sinboliko nabarmena bete izan
|
dutela
esan dezakegu, literatur esparrua bera autonomizatzen eta normalizatzen hasi arte bai, behintzat; eta geroago ere bai. Geroago etorri dira euskal historiografietan itzulpenaren beste funtzio batzuk agerrarazteko ahaleginak, batez ere literaturari ikuspegi sistemikotik begiratzeko ahaleginetik eta literatura konparatua egitetik:
|
|
|
Halaber, eremua botere harremanen esparrua den aldetik, eremuetan borrokak gertatzen dira, erresistentziari aurre egin behar dioten menderatzaileak daude, menderatuek gurariak dituzte... Beraz, eremuek historia
|
dutela
esan dezakegu (Mauger, 2004: 65), eta eremuen arabera pentsatuta historia ere egin daitekeela, zer eta eremuaren bilakaera deskribatuta.
|
|
|
Sail honetako atzizkiek oro har oinarriak adierazten duenerako joera, erraztasuna edo zaletasuna adierazten duten heinean, izaera ere adierazten
|
dutela
esan dezakegu (agian horregatik eman zien Azkuek ‘derivados pasionales’ deitura).
|
|
|
5.1.1a Ondoren aztertuko ditugun atzizki guztiek adjektibo kategoriako elementuak, lexemak, sortzen dituzten heinean, adjektibo eratorri hauen ezkerrean doan izenaren kualitate bat adierazten
|
dutela
esan dezakegu (§ 14.1), hau da, adjektibo kalifikatzailetzat hartuko ditugu. Beraz, ondoren aztertuko ditugun eratorriak, adjektibo kalifikatzaile bakun (zuri, handi, txiro, zabal...) eta elkartuak (eskuzabal, burusoil, ilegorri...) bezalakoak dira:
|
|
|
Aurreko puntuko perpausak —katua saguak jan du, saguak katua jan du, saguak jan du katua, katua jan du saguak— eta beste hauek ere —jan du katuak sagua, katua saguak jan du— baliokidetzat har ditzakegu osagaiak eta hauen funtzio sintaktikoak kontuan hartzen baditugu: ekintza bera dugu (jan) eta argumentu berak (agentea edo egilea, katua, eta pazientea, gaia, sagua) eta, hein horretan, esanahi bera
|
dutela
esan dezakegu. Hala ere, desberdinak dira informazio egituraren mailatik begiratuta.
|
|
|
" Istorio bat istorio bat da norbaitek irakurtzen duen momentuan eta irakurle bakoitzak istorio desberdin bat eraikiko du bere baitan. Kanpotik, ostera, istorioen interpretazio zurrun eta hertsiak eskatzen dizkiegu bueltan, pentsamendu askea suntsituz eta, era honetan, umeei eta gazteei zeharka bada ere irakurri duten hori ulertu ez
|
dutela
esan diezaiekegu, beraien irakurketarekiko autoestimua jaitsiz, eta ondorioz, beste liburu bat hartzeko motibazioan hozka eginez". (GE4)
|
|
|
agorraldia udazkenaren barrenean luzatuz joan da, udazkena gero eta gehiago udaren azken parte bilakatuz. Norabide bereko joerak lurraldearen eremu zabaletan agertzeak joera horien kausak erregionala behar duela izan adierazten du; beraz, lekuan leku egon daitezkeen beste eragile batzuen gainetik, sistema klimatikoan bertan egon diren aldaketek ibaietako ur emarietan eragin negatiboa izan
|
dutela
esan dezakegu.
|
|
|
Laburbilduz, emakumezko poetek berrikuntza ugari ekarri dituzte poesiaren mundura; are gehiago, ikuspegi berri bat sortu
|
dutela
esan dezakegu. Ikus daiteke emakumeen poesia indartzen ari dela urteen joanarekin, eta etorkizun oparoa izango duela pentsa genezake.
|
|
|
euskaldun patetikoak edo militanteak; euskaldun sinpatikoak edo euskararekiko atxikimendua agertu arren, euskaraz bizitzeko ahaleginik egiten ez dutenak; eta, euskal antipatikoak euskararengandik urruti bizi direnak. Martinez de Lunak aipatzen dituen hiru tipologien antza
|
dutela
esan dezakegu, ñabardurak ñabardura. Eus Ele taldekoak lirateke euskaraz bizi diren eta bizi nahi duten ikasleak, Ele Pa taldekoak dira euskararekiko jarrera ona agertzen dutenak baina portaera jarrerarekin bat ez datozenak, eta Erd Ele taldekoak euskararen antipodetan bizi direnak.
|
|
2023
|
|
|
Estereotipoek badute nolabaiteko lotura errealitatearekin eta besteen ezagutzaren lehen forma kontsidera daitezke. Estereotipoek eragina dute besteez eraikitzen dugun errepresentazioan; balio performatiboa
|
dutela
esan dezakegu; hau da, besteek egozten diguten identitateak eragin zuzena du gure taldearen portaeran eta antolamendu sozialean. Sarritan umoregileak norbere taldea goratzen du eta kanpoko taldearen gutxiagotasuna azpimarratzen du, hari buruzko estereotipoak erabiliz.
|
|
|
Grafologiara emandakoak ere lan barik geratuko dira. Kolore ezberdineko koadernoetan nire letra begiratzen dut, eta ondo idazten ikasteko umetako Rubio koadernoek, azkenik, emaitza eman
|
dutela
esan nezake: artez idazten dut.
|
|
|
Argentinar batzuen bizkarrera. Hegoa galdu
|
dutela
esan genezake, eta ego elefantiasiko bat irabazi.
|
|
|
Euskal gizartea pizten ari zen eta musikak eta jaialdiek berebiziko garrantzia izan zuten prozesu horretan guztian. Artista haiek, kasuz kasu aztertu litzatekeen arren, aitortza ere halakoa jaso
|
dutela
esan genezake.
|
|
|
Ikerketa zehatzagoa eskatzen duen arren, hein batean kontzeptuok hipotesiaren parte bihurtu dira: hau da, kulturak eta arteak prestigio sozialik ez
|
dutela
esan dezakegu. Prestigio mailak edo hierarkiak ere egon badauden arren, elkarrizketetan azpimarratu izan den moduan.
|