|
2002
|
|
|
“Emigrazioa estres egoera bat da berez”, dio José Julio Pardo doktoreak, zentro horietako batean lan egiten baitu. Familia medikuek uste
|
dute
osasun sistemak gabezia ugari dituela emigratzaileari ematen zaion lehen mailako arretan. Horietatik guztietatik, “presakoena”, Guijo doktorearen arabera, medikuak trebetasun berrietan prestatzeko beharrari buruzkoa da.
|
|
2004
|
|
|
Parkinsoneko gaixoek salatu
|
dute
Osasun Sistema Nazionalak ez diela fisioterapiarako eskubiderik ematen
|
|
2006
|
|
|
Ezarritako tramitazioa dela eta, ez da aplikatuko aurtengo bigarren hiruhilekoa arte. Sindikatuek nahi
|
dute
Osasun Sistema Publikoak baja ematea, eritasun profesionalik badela susmatzen bada, eta Institutu Nazionala izatea onartzen dute. Gizarte Segurantzakoak (GSIN) eta Istripu eta Gaixotasun Profesionalen Mutuak, patologia deklaratu eta onartzen dutenak.
|
|
2009
|
|
|
Nola funtzionatu behar
|
dute
osasun sistemak eta laguntza sistemak adinekoei arreta egokia emateko?
|
|
|
Beraz, batetik, osasun gastuen gorakada nabarmenak ez du osasun maila hobetu, edo ez espero zen beste; bestetik, aldakortasunaren gradua oso altua da; eta azkenik, zalantzak daude prozedura mediko batzuek osasunean duten eraginari buruz. Horiek guztiek adierazten
|
dute
osasun sistemei eta praktika klinikoaren zenbait arlori buruz ezaguera eza dagoela. Eta gabezia horrek zaildu egiten du baliabide eta erabilpen zuzenei buruzko erabakiak hartzea.
|
|
2013
|
|
|
Geratzen den diru kopurua, txikiagoa denez, hezkuntzak eta osasungintzak pairatuko dituzte murrizketak, beste hainbat gizarte gastuk ezagutuko dituzten bezala. Aipatu murrizketa horien ondorioz, eskola uzteak areagotu egingo dira eta pertsona ugarik, batik bat adinekoek eta gaixoek, ezin izango
|
dute
osasun sistemaz behar adina profitatu.
|
|
|
Farmaziako multinazionalek beren interesen arabera aldarazi
|
dute
osasun sistema osoa. Kimika eta energia alorretan ere ari diren konpainia erraldoiok kontrol kasik erabatekoa daukate.
|
|
2020
|
|
|
Hasteko, osasun zerbitzuetara jotzeko gainerakoek baino joera txikiagoa dute, eta, joandakoan ere, besteak baino geroago joaten dira. Normalean, aurretik esperientzia txarrak bizi izan dituztelako izaten da; hala, guztiz beharrezkoa izan ezean, saihestu egiten
|
dute
osasun sistemari laguntza eskatzea. Horrek, ordea, diagnostikoa eta tratamendua berandutzea dakar.
|
|
|
Medikuaren eta pazientearen arteko harreman birtuala ez da gauza berria, baina orain areagotu egin da haien beharra. Egokitzapenak eta berrasmatzeak lehentasuna
|
dute
Osasun Sistema Nazionalarentzat (SNS), mundua, pandemia baino lehen genioenez, erabat aldatu ondoren, eta telemedikuntza paradigma berriaren aliatu bihurtu ondoren.
|
|
|
Egungo egoeraren indarguneen artean, parlamentari gehienek nabarmendu
|
dute
osasun sistema publikoaren garrantzia eta hura indartzeko beharra. 2015 aurreko murrizketek eragina izan badute ere, beste erkidego zein herrialde batzuekin alderatuta, «ez dago hain ahuldua», Marisa de Simonen arabera; eta profesional guztien lana goraipatu du:
|
|
|
Kontaktuen —eta arrisku tokietan egon diren pertsonen— ardura da, batez ere, adi adi egotea sintomen aurrean, eta, deus sentitzen badute, abisu ematea.«Sukar pixka bat izatea ja aski da horretarako», ohartarazi du Barrikartek; izan ere, sintoma oso arinak izaten ditu jende askok koronabirusarekin. Etxean bakartzera egin dute pertsona horiek, eta abisu emango
|
dute
osasun sisteman. «Koronabirusa duten jakiteko azterketa egingo zaie orduan», azaldu du Barrikartek.
|
|
|
Osasun agintariek «lasaitasun» mezua zabaldu nahi izan dute orain arte koronoabirusaren harira, eta mezu hori bera errepikatu nahi izan dute susmopean zegoen kasu honen berri eman eta gero ere. Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko agintariek gogoratu
|
dute
osasun sistemak halakoetarako ezarriak dituen «prebentzio, detekzio, jarraipen eta ekintza» sistemek ondo dihardutela, eta ez dela aparteko neurririk hartu behar.
|
|
2021
|
|
|
«Maskararekin eta distantziarekin jarraitu da, bereziki toki itxietan». Era berean, positiboak «atzemateko eta haiei jarraipena egiteko» sistemetan ere irmo jarraitu
|
dute
osasun sistemek. Hilabeteotan ohiko bihurtu diren zenbait ohiturak eta ikurrek luzaroan jarrai dezaketela iragarri du.
|
|
|
«Migratzaileek ez
|
dute
osasun sistema gertuko ikusten»
|
|
|
Tesia egoera administratibo irregularra duten pertsonengan zentratu nahi izan genuen, sinbolikoki pisu handia baitu bertan bizileku bat izateak. Horren ondorioz, migratzaile askok ez
|
dute
osasun sistemara hurbildu nahi ere, uste baitute pertsona irregular gisa identifikatuko dituztela.
|
|
2022
|
|
|
Horiek horrela, elkarteek ezinbestekotzat jo
|
dute
osasun sistemaren arta oinarrizkoa ere, funtsezkoena, indartzea: «Osasun sistema publikoan ematen den arta psikologikoan, kontsulta batetik bestera denbora asko igaro ohi da; lotura hori indartzera egin behar da», azaldu du Canok.
|
|
|
Orain egun bi eman zuen abisua ECDC Europako Gaixoasunen Prebentzio eta Kontrolerako Erakundeak; hepatitis akutu mota hedatzen ari da umeen artean, eta osasun arazo horren gaineko«kontzientziazioan» urrats bat egin behar
|
dute
osasun sistemek, zer gerta ere. Iragan asteotan Ingalaterran, bereziki, hepatitis kasu ezohikoak atzeman dituzte 16 urtetik beherako adingabeen artean; 2 eta 5 urteko umeen artean eman dira usuen, eta kezka dago gaiarekin.
|
|
|
Azken urteotan Osakidetzan jasotako arta ez da aski izan bi emakumeen osasun egoera hobetzeko, eta oraintxe bertan «baztertuta» sentitzen dira, eritasunak eraman dituen kale itsuan argirik ikusi gabe. Biek ala biek ahotsa altxatu
|
dute
osasun sistema publikoari eskatzeko unitate berezi bat sor dezala elikadura portaeren nahasmenduak artatzeko. Eskaera horixe eraman zuten duela pare bat aste Eusko Legebiltzarrera, eta, talde guztien babesarekin aurrera egin zuen ekinbide bati esker, legebiltzarrak Osakidetzari eskatu zion, besteak beste, osasun mentaleko estrategia berrian elikadura portaeraren nahasmendua dutenen arreta hobetzeko, eta plaza eta profesional espezializatu nahikoa jartzeko eguneko zentro eta jantoki terapeutikoetan «benetako terapia» jaso dezaten.
|
|
|
Mutualitateek zalantzan jartzen
|
dute
osasun sistema publikoak nola kudeatzen dituen gaixoaldiak. Mutualiateek probak proposatu, diagnostikoak aurreratu eta tratamenduak proposatzen dituzte altak lehenago emateko.
|
|
2023
|
|
|
Ildo horretan, %34k uste
|
dute
osasun sistema publikoak «funtsezko aldaketak» behar dituela, «nahiz eta gauza batzuek funtzionatzen duten», eta %33k iritzi hobexeagoa dute: iruditzen zaie ondo funtzionatzen duela baina «aldaketa batzuk» behar dituela.
|