|
2005
|
|
|
Jakin badakigu, eguneroko praktikak erakusten duelako eta atzerriko espezialistek behin eta berriro esan digutelako, elebidun orekatuaren eredu hori gutxitan lortzen dela gizartean, ehuneko ehun. Ele biko hiztun gehienek errazago egiten
|
dute
hizkuntza batean bestean baino, edota trebetasun batzuk landuagoak dituzte hizkuntza batean eta beste trebetasun batzuetan beste hizkuntzan errazago manejatzen dira. Hori izan ohi da arau nagusia.
|
|
2007
|
|
|
Kulturak eragina du daukagun antolamendu politiko ekonomikoan eta era berean, hauek eragina dute kultura baten hedapen eta garapenean, onerako batzuetan, txarrerako nahi baino gehiagotan. Erabaki politikoak baldintzatu izan
|
dute
hizkuntz baten etorkizuna, hizkuntz komunitate baten irudia...
|
|
2008
|
|
|
Egia da, halaber, prozesu hori ulertzeko eta prozesu horretan jarduteko mailarik baxuena hitz egiten duen pertsonaren maila dela. Gobernuen hizkuntza politikak legeetan islatzen dira, eta hizkuntza erabileraren ereduak sortu behar dituzte, eraginkorrak izango badira Azkenean, baina, ekintza horiek guztiek, edozein eremutatik abian jarrita ere, norbanakoen iragazkitik igaro behar dute halabeharrez; izan ere, norbanakoek aukeratuko
|
dute
hizkuntza bat edo bestea testuinguru jakin batean. Ikuspegi psikologikotik, hizkuntza aukeraketa esaten zaiona ikasitako jokabidea da; izan ere, giza jokabidea gidatzen duten ikaskuntza legeek arautzen dute Testuinguru jakin batean hizkuntza bat aukeratzeko ekintza aurretiaz jasotako estimulu batzuen mende dago, eskuragarri dagoen aukeretako bakoitzaren kostua onura harremana zehazten baitute; halaber, aukeraketaren ondorioen mende dago.
|
|
2010
|
|
|
1.Euskara, Euskal herriaren berezko hizkuntza, gaztelaniarekin batean hizkuntza ofiziala izango da Euskadin. Bertako biztanle guztiek
|
dute
hizkuntza bata zein bestea jakiteko eta erabiltzeko eskubidea. 2.Euskal Autonomia Erkidegoaren amankomuneko Erakundeek, leku batetik besterako desberdintasun soziolinguistikoak kontuan izanik, hizkuntza bien erabilera garantizatuko dute, beren izaera ofiziala arautuz eta beren ezaguera ziurtatzeko behar diren neurri guztiak hartuz eta bideratuz.
|
|
2012
|
|
|
Geuk, berriz, frogatuko dugu elebitasunaren oreka egonkorra izan daitekeela A eta B hizkuntzak elkarrengandik urrun egonda ere, alegia, elkarrizketak hizkuntza bakarrean izan behar duenean, eta, esan bezala, ez ditugu kontuan hartuko B hizkuntzaren gotorleku diren eremuetan behin bakarrik jazotzen diren interakzioak. Azkenik, hainbat baliabide erabiliz, bada esan duenik agente elebidunek elebitasunaren oreka egonkortzen dutela eta arau edo hitzarmen linguistikoak sortzen direla (Castelló et al., 2006); adierazi
|
dute
hizkuntza batek bestea menperatzen duela epe luzean eta hizkuntza menperatua desagertu egiten dela, eta populazio elebiduna hizkuntza bakarra hitz egiten duten komunitateetan banatzen dela.
|
|
|
Horrek Damroschek proposatzen duen bigarren definiziora garamatza. Ikusi dugunez, literatura lanek zerbait galdu ohi
|
dute
hizkuntza batetik beste batera pasatzean, baina baita zerbait irabazi ere. Irabazitakoa galdutakoa baino gehiago denean bihur daiteke literatura lan bat munduko literatura:
|
|
2014
|
|
|
Bourdieu ren hitzetan ikusi bezala, eskolak, administrazio publikoak nahiz gainontzeko instituzio politikoek pisu berezia hartzen
|
dute
hizkuntza baten boteretzean. Eta ezinbesteko dira hizkuntza bat ofiziala bilakatzeko, hori ezin dugu ukatu.
|
|
2015
|
|
|
Andreak eta senarrak itxuraren arabera egin izan
|
dute
hizkuntza batean edo bestean, baina aldez aurretik jakitea eskertuko lukete. " Nola dakigu euskaldunak direla?" Beraien koadriletan euskaraz egiten zuen senarrak, eta dena erdaraz andreak.
|
|
|
Hizkuntza jarrerek berebiziko garrantzia
|
dute
hizkuntza baten etorkizunean, baina David Crystalen definizioan (1992) argi ikus daiteke jarrera baino zerbait gehiago dela: " The feelings people have about their own language or the language of others".
|
|
|
Bigarren horixe da PPren kasua eta, neurri txikiagoan, PSEEErena. Bi alderdiok ez
|
dute
hizkuntza baten normalizaziorako funtsezkoak diren esparruaskotan sustapen neurri konkreturik proposatu. Areago, PPk euskararentzako neurri aktiboenordez indarrean dauden sustapen bideen kritika gogorra burutu du, diskriminatzaile etabaztertzaile direlakoan, eta sustapen neurri alternatiborik ez du proposatu.
|
|
|
Herritarren iritziak" askotarikoak" direla erran du. Halaber, idatziaren arabera herritarrentzat elebitasuna eta eleaniztasuna" balio positiboak" dira eta ez
|
dute
hizkuntza bat bestearen aitzinetik jartzen, baizik eta euskara eta gaztelania" aukeratzearen" alde daude. Inkestak erakusten duenez, herritarren ustez" zilegi da" egungo egoera soziolinguistikoan euskararen aldeko politikak garatzea, eta elebitasuna" berdintasunarekin eta bizikidetzarekin" lotzen dute.
|
|
2017
|
|
|
Bestalde, eta talde hitza aipatu dugunez gero, eskubideak norbanakoenak, kolektiboak, lurraldekoak edota berezitutako taldeenak izan daitezke, Kymlicka eta Patten en arabera (2003: 26 in May, 2010: 135). Banaketa honek oraindik ere hainbat gatazka sortzen ditu, izan ere, batzuek ez
|
dute
hizkuntza batek (komunitateak) eskubideak dituela sinesten, lurralde batean eskubideak zehazteak ere asimilazioa ekar lezakeela salatzen dute beste batzuk, eta edonola ere, hizkuntza gutxituak biziberritzeko horietako ezer nahikoa ez dela uste dute beste batzuek, hizkuntzen kasuak guztiz baitira anitzak (Arraiza, 2016).
|
|
2018
|
|
|
Euskaraz egiteko hautuari indartsu eusten diote Ondarroan, eta ahul Bermeon. Zentzuzkoa da; izan ere, transmisioak, gaitasunak eta motibazioak eragin zuzena
|
dute
hizkuntza bat edo bestea aukeratzerakoan.
|
|
|
Esaten
|
dute
hizkuntza baten eta dialekto baten arteko aldea zera dela, hizkuntza armadadun dialektoa dela. Armada hori zehazki definitzeko eskatu, eta Kilitok berehala esango digu maila ideologikoan funtzionatzen duela batik bat baina haren eragina ez dela eremu horretara mugatzen.
|
|
|
Eta hemendik beste galdera bat sortzen zaigu: Hiztunek nolakoak izan behar
|
dute
hizkuntza bati bizi indarra emateko. Zer hiztun mota behar du hizkuntza batek gero eta indartsuagoa izateko?
|
|
|
Zer hiztun mota behar du hizkuntza batek gero eta indartsuagoa izateko? Nolakoak izan behar
|
dute
hizkuntza baten taxuzko hiztunak edo berezko hiztunak, alegia, hizkuntza batek bere bereak dituen hiztunak?
|
|
2019
|
|
|
Ez dira hain ezagunak orain tesela honetara dakartzadan hiru idazle entzutetsuen hiru egoera: Hakiro Murakamik, Agota Kristofek eta Jhumpa Lahirik ohiko hizkuntzatik (ez nahitaez, ama hizkuntzatik) beste batera txango egin dute beren prozesu artistikoaren momenturen batean, baina hiru idazleok arras desberdina
|
dute
hizkuntza batetik bestera pasatzeko motibazioa.
|
|
2020
|
|
|
Bale, ipuin luze bat, nobela gisa saldu duena, baina, funtsean, ipuin izaera duena. Eta, ados, denek aukeratzen
|
dute
hizkuntza bat, hasieratik; Lahiriren kasua, alde horretatik, pixka bat muturrekoa litzateke, noski... Baina hizkuntzen arteko talka hor dago, haien jardunaren erdian.
|
|
2021
|
|
|
Hizkuntza bat hitzekin osatzen da, eta hitza beharrezkoa da ohiturak aldatzeko. Ekimenek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea, eta, inguruan eragiteko, ekintza nahitaezkoa dugu. Euskal Herri osoko euskaldunak, beraz, hitzekin ekitera animatzen zaituztegu, Korrika eta Euskaraldia batzordeetan parte hartzera, hizkuntza ohiturak aldatzeko dinamikak sustatzera, euskarazko guneak sortzera, eta euskara erabil dadin baldintzak bermatzera zeuen entitateetan edo ingurunean.
|
|
|
Hizkuntza bat hitzekin osatzen da, eta hitza beharrezkoa da ohiturak aldatzeko. Ekimenek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea, eta, inguruan eragiteko, ekintza nahitaezkoa dugu. Euskal Herri osoko euskaldunak, beraz, hitzekin ekitera animatzen zaituztegu, Korrika eta Euskaraldia batzordeetan parte hartzera, hizkuntza ohiturak aldatzeko dinamikak sustatzera, euskarazko guneak sortzera, eta euskara erabil dadin baldintzak bermatzera zeuen entitateetan edo ingurunean.
|
|
2022
|
|
|
KORRIKAren 22 edizioa aurten antolatua da," HitzEkin" lelopean: " Hizkuntza bat hitzekin osatzen da, baina ekimenek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea. Euskarak aurrera egin nahi badu, euskaldun (pro) aktiboak behar ditu, konbentzimendutik ekintzara, praktikara, jauzi egingo dutenak" aurkezpenean antolatzaileek adierazi dute.
|
|
|
Hizkuntza bat hitzekin osatzen bada ere, ekintzek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea. Eta Korrikak urrats hori aspaldi egin zuten hiru protagonista omendu nahi izan ditu aurten:
|
|
|
Hizkuntza bat hitzekin osatzen da, eta hitza beharrezkoa da ohiturak aldatzeko. Ekimenek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea, eta, inguruan eragiteko, ekintza nahitaezkoa dugu. Euskal Herri osoko euskaldunak, beraz, hitzekin ekitera animatzen zaituztegu, Korrika eta Euskaraldia batzordeetan parte hartzera, hizkuntza ohiturak aldatzeko dinamikak sustatzera, euskarazko guneak sortzera, eta euskara erabil dadin baldintzak bermatzera zeuen entitateetan edo ingurunean.
|
|
|
Hitzekin da aurtengo leloa, eta honela dio mezuaren zati batek: " Hizkuntza bat hitzekin osatzen da, baina ekimenek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea. Euskarak aurrera egin nahi badu, euskaldun (pro) aktiboak behar ditu, konbentzimendutik ekintzara, praktikara, jauzi egingo dutenak".
|
|
|
Aurtengo edizioa HitzEkin lelopea izango du nagusi 2500km baino gehiagotan. AEK ak azaldu duen moduan, hizkuntza bat hitzekin osatzen da, baina ekimenek eraikitzen
|
dute
hizkuntza baten komunitatea: " Euskarak aurrera egin nahi badu, euskaldun (pro) aktiboak behar ditu, konbentzimendutik ekintzara, praktikara, jauzi egingo dutenak" azaldu dute.
|
|
|
Bale, ipuin luze bat, nobela gisa saldu duena, baina, funtsean, ipuin izaera duena. Eta, ados, denek aukeratzen
|
dute
hizkuntza bat, hasieratik; Lahiriren kasua, alde horretatik, pixka bat muturrekoa litzateke, noski... Baina hizkuntzen arteko talka hor dago, haien jardunaren erdian.
|
|
2023
|
|
|
Ahozko gaitasuna eta hizkuntzaren atxikimendua komunikazioaren jokalekuan 36 erabakigarria da; hau da, hizkuntza aukeraketa ez da soilik hiztun bakoitzaren gaitasun pertsonalaren araberakoa; hizketaldiko partaideen arteko gaitasun mailan egon ohi diren aldeek ere baldintzatzen
|
dute
hizkuntza bat edo bestea aukeratzea. Mackey k azaldu zuen bezala (1994:
|
|
|
Nola osatzen eta eraldatzen da beren hizkuntza komunitatea? Zehazki, zein faktorek eragiten
|
dute
hizkuntza bat edo bestea aukeratzeko orduan?
|
|
|
Nola osatzen eta eraldatzen da beren hizkuntza komunitatea? Zehazki, zein faktorek eragiten
|
dute
hizkuntza bat edo bestea aukeratzeko orduan?
|