|
2003
|
|
|
Nolanahi ere, kontsumitzaile horientzako gasolioak sufre kilo bakoitzeko 1.000 miligramo baino gutxiago eduki ditu 2008an. “Ez zuen zentzurik ibilgailu horiek erabiltzen duten gasolioarentzat epe berak finkatzeak, izan ere, gehienek ez
|
dute
hirietan funtzionatzen, gutxiago kontsumitzen dute eta, gainera, berritze epe motelagoa dute; beraz, ez litzateke airearen kalitatea hobetuko”, azaldu zuen Pilar Ayuso eurodiputatu popularrak, araudi berriaren bultzatzaileak. Onartutako zuzentarauak estatu kide guztiak behartzen ditu sufre gutxiko erregaiak behar adina gasolindegitan eskuragarri izatera, biztanle gutxien dituzten eremuetan barne, 2005 baino lehen, edo gobernuek erregai horiek zerga pizgarriekin sartzen laguntzeko aukerara.
|
|
2004
|
|
|
Adibide horiek argi erakusten
|
dute
hiri gehienetan lente eta lentillen prezioak (armazoienak bezalaxe) asko aldatzen direla optika denda batetik bestera; beraz, komenigarria da hainbat optika denda bisitatzea eta prezioak konparatzea ezer erosi aurretik, asko aurreztu daitekeelako.
|
|
|
Aizpirik gaineratu zuen ibilgailu pribatuek ere zirkulazioak eragindako nitrogeno oxidoen emisioen ia %80 eta partikula emisioen %60 eragiten dituztela. Ingurumen eta Sustapen Ministerioek eta metropoli eremuetako garraio publikoko agintariek osatzen
|
dute
Hiri Mugikortasunaren Behatokia. Horiekin bat egin dute Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioak (FEMP), Espainiako Trenbideen Fundazioak, Hiri Garraio Kolektiboaren Elkarteak eta Energia Dibertsifikatu eta Aurrezteko Institutuak (IDAE).
|
|
|
Horrela, Interneten udalerri eta hirien irisgarritasuna erakusten duten kale izendegiak garatzea ahalbidetzen du sistemak. Beraz, ezgaitasun fisiko edo sentsorialen bat duen edonork, edo haren laguntzaileek, “on line” ibilbidea planifikatu ahal izango
|
dute
hiri berri bat bisitatzeko edo ezgaitasunarentzat oztopo urbanistiko gutxien dituen bi punturen arteko ibilbidea ezagutzeko. Bide Librean diseinatutako plataformak aukera ematen du ibilbideen irisgarritasuna ezagutzeko eta interesdunak aurkituko dituen hirigintza eta garraio elementuak erakusteko.
|
|
2005
|
|
|
Gaur egun, munduan 250 hiri baino gehiago daude milioi bat biztanletik gora, eta horietako askok 10 milioi baino gehiago dituzte, eta batzuek 20 milioi baino gehiago, hala nola Sao Paulo edo Mexiko DF. Gero eta aditu gehiagok uste
|
dute
hiriak direla gaur egun dauden ingurumen kalte gehienen iturri nagusia; izan ere, ingurunea asko aldatzen dute, eta desorekak sortzen dituzte, epe ertain edo luzera osasuna eta gizarte ongizatea okertzen dituztenak. Horregatik, eremu horretako ikertzaileek uste dute datozen hamarkadetan metropoli eredu hori krisian sartuko dela.
|
|
|
Orain arte, gutxienez, bi bretxa handi identifikatu dira, itsasoaren mailaren azpitik eraikitako udalerriaren %80an uren igoera azkarra eragiten dutenak. Hori dela eta, agintariek agindu behar izan
|
dute
hiri horretan dauden errefuxiatuentzako zentroetan dauden milaka pertsonen ebakuazioa. Hondar ondorioak Bestalde, Katrinak urakan indarra galdu du behin betiko, eta ekaitz tropikal bihurtu da, orduko 56 kilometrora arteko uholde urak eta haizeak dituena.
|
|
2006
|
|
|
Azterlan horrek erakusten du Espainiako hirietako etxebizitzen gehieneko prezioak ez direla hain motel ibili, kontrakoa baizik. Are gehiago, azken urtean hiru hirik bat egin
|
dute
hiri kaskoen klub bikainarekin. Klub horretan, metro koadro bakoitzeko 6.000 eurotik gorako prezioak dituzten etxebizitzak aurki daitezke, hau da, etxebizitza metro koadro bakoitzeko milioi bat pezeta baino gehiago dituztenak.
|
|
2007
|
|
|
Irakeko pozoitze kasuak ere ezagutzen dira, ogia prestatzeko erabilitako gari haziak merkuriozko konposatu ez organikoen bidez estalitako landare osasunerako estaldurarekin tratatu baitziren. Gainera, berriki egindako ikerketek erakusten
|
dute
hiri hondakinen zabortegietan eta hondakin urak tratatzeko instalazioetan.
|
|
|
beste alde batetik, Brotchieren ideiak bultzada jaso zuen eta Vodafoneren babesa, operadore britainiarrak ematen dituen sarien barruan urtetik urtera besteen bizitzak salbatzen dituztenak, nahiz eta arriskuan jarri berea. Ez du balio telefonoa aurkitzen bada itzalita, larrialdi zerbitzuek PINa ezagutzen ez dutelako Ez hala ere, ideia horrek zailtasun praktikoak ditu, gisa adierazi
|
dute
hiri legendak sailkatzeko web gunean, Snopes. Adibidez, ez duela balio telefonoa itzalita badago, larrialdi zerbitzuek PINa ezagutzen ez dutelako, edo terminala hautsita badago funtzionatuko du.
|
|
|
Eta helmuga batera iristen badira, batzuetan' euro taxi' batean (taxi egokituak) mugitzea besterik ez da geratzen. Oraindik ezin
|
dute
hiriko garraio publikora jo, Madrilen edo Bartzelonan oraindik ez baitituzte metro linea guztiak eta busak guztiz egokituta. Alternatibak Turismoaren normalizazioa ere negozio aukera bikaina izan daiteke, baina ez pertsona ezinduek zerbitzu faltagatik gehiago gastatu behar dutelako, turismoa lehentasunetako bat delako baizik.
|
|
|
gondola@gondolavenezia.it eta telefonoa (39) 0415285075 Il baporettoa Horrela deitzen zaio Veneziako garraio publikoari. " Il Gran Canale", Veneziako nagusia, zeharkatzen
|
dute
hiria" ese" gisa. Hori da" la Sereníssima" bere uretatik ikusteko aukerarik azkarrena eta merkeena, bederatzi euroko tarifa laua kostatzen baita:
|
|
2008
|
|
|
Ikuspegi horrekin, gero eta hiri gehiagok
|
dute
hiri mugikortasun publikoaren eskaintza hori. Alemanian, Herbehereetan, Danimarkan eta Norvegian aspalditik erabiltzen da sistema hori.
|
|
|
Ildo horretatik, azaroaren 18ko 22/ 2005 Legeak 0,4140 zentimo/ kWh karburante gisa erabiltzeko zerga ezartzen du gas naturalarentzat. Prezio hori gasolioarena baino 6,5 aldiz txikiagoa da, eta zenbait erakundek ibilgailu horiek erabiltzea bultzatzen
|
dute
hiriko kutsadura murrizteko. Era berean, Energia Aurrezki eta Dibertsifikazio Institutuak (IDAE) eta autonomia erkidego gehienek ibilgailu horiek erosteko diru-laguntzak eskaintzen dituzte (2.000 euro turismoentzako eta 12.000 euro ibilgailu astunentzako), baita karga estazioak finantzatzeko ere (30.000 euro banakakoentzat eta 60.000 euro ibilgailu kolektiboentzat).
|
|
|
Alemanian, Wolfsburg eko biztanleek energia hainbat modutan erauzten duen sistema bat
|
dute
hiriko hondakin uretatik. Hondakin likido horien tratamenduari esker, biogasa lor daiteke.
|
|
|
Horregatik, txostenak test bat eskaintzen du, hiri bateko ahulguneak ebaluatu eta ezagutzeko aukera ematen duena, eta, aldi berean, tokiko erakundeek beranduegi izan aurretik zer estrategia zehatz hartu lituzketen zehazten duena. Hartu beharreko neurriak Txostenaren arduradunek ohartarazten
|
dute
hiri bakoitza desberdina dela; beraz, agintariek aztertu lukete zein diren mehatxu nagusiak, eta estrategia zehatzak aplikatu, tokiko testuinguruaren, lehentasunen, baliabideen eta gaitasunaren arabera. Imagen:
|
|
|
Gainera, Internet bidez ere deskarga eta inprima daitezke (nahi adina) plataformetan (oso ezaguna den bat Family Check da, Madrilgo Erkidegoan aritzen dena), edo sarearen bidez taloitegi bat bidaltzeko eska daiteke. Eskaera handiagoa
|
dute
hiri handietan. Sustapen gehienak aisiarekin lotutako produktu eta zerbitzuekin lotuta daude, hala nola deskontuak jatetxeetan, museoetarako sarrerak, aisialdiko jarduerak eta abar.
|
|
2009
|
|
|
oloretsuak dira eta jai giroan murgiltzen gaituzte baina elkarte ekologistek aspaldi esan
|
dute
hiriak girlandekin argiztatzea gehiegizko elektrizitate gastua dela eta ingurumenari kalte egiten diona, gainera.
|
|
|
“Hiri beroaren uhartea” (“urban heat island”) adierazpena 1958an sortu zen lehen aldiz, Gordon Manley klimatologo ingelesak Ingalaterrako hirietako elur prezipitazioen murrizketa eta hirietako tenperaturen igoera erlazionatu zituenean. Zenbait faktorek “bero uhartea” edo “uharte termikoa” eragiten
|
dute
hirietan, eta intentsitatea aldatu egiten da. Hiriguneak eraikitzeko moduak tenperatura igotzen laguntzen du.
|
|
|
500.000 eta milioi bat biztanle arteko hirietan, airearen tenperatura 1,1 eta 1,2 °C igo ohi da; eta milioi bat biztanleko tenperatura gaindituta, tenperatura 1,2 eta 1,5 °C bitartean igo daiteke. Bestalde, baldintza klimatologiko edo geografikoek ere eragina
|
dute
hiriko tenperaturak gehiago edo gutxiago igotzean. Hala, haizerik eta hodeirik gabeko klimak areagotu egingo du bero uhartearen efektua; udan, aldiz, kostaldeko hiri batek etekina aterako dio ozeanoaren azaleko tenperatura lurrekoa baino hotzago egoteari eta haizeak lurrerantz jotzen duenean.
|
|
|
Zelaiko lasaitasuna, ingurune ez hain asea eta zaratatsua, kerik gabea eta metro koadro gehiagoko etxea, euro gutxiago ordainduta. Horixe espero
|
dute
hiri inguruko etxebizitza konplexuetan eraikitako etxe edo txaleten erosleek. Hala ere, etxebizitza horietako bat erostea erabaki aurretik, zenbait faktore hartu behar dira kontuan, hala nola distantzia, zerbitzu falta edo eraikuntzen kalitatea.
|
|
2010
|
|
|
Horrexegatik, emaitza ona lortu
|
dute
hiriek atal horretan, 2006.
|
|
|
Guk aztertu ditugun hirietako udalek, batez beste, aurrekontuan% 2,5 jartzen
|
dute
hirien birikatzat har litezkeen gune horietarako; hau da, urtean 28,7 milioi euro.
|
|
|
Autobus bakoitzak GPSa ere badu edozein unetan aurkitzeko. Tranbiaren segurtasuna Bilbok, Sevillak edo Valentziak, besteak beste, tranbia sare bat
|
dute
hiri garraiorako. Metroak eta autobusek bezala, antzeko segurtasun neurriak dituzte (edo izateko asmoa dute).
|
|
|
Txantxa dirudi udan hiri turismoa egitea, baina ez. Hilabete beroetan, denek ihes egiten
|
dute
hirietatik, eta horrek hainbat abantaila ditu. Jende gutxiagok leku, aukera eta eskaintza gehiago ditu.
|
|
2011
|
|
|
Hondakin horiek biltzeko, nagusiki edukiontzien sistema erabiltzen
|
dute
hiri guztietan.
|
|
|
Zirkulazioari buruzko Erregelamendu Orokorra aurten aldatuko da, eta lehen aldiz sartuko ditu bizikletak, Trafiko Zuzendaritza Nagusiak adierazi duenez. Garraiobide hori “alternatibotik” “lehentasunezkora” pasatzeko asmoa
|
dute
hirietan. Erreformak indarra hartzen duenean, bizikletak galtzadaren erdialdetik ibili ahal izango dira —eta ez eskuinetik— “30 zona” deritzenetan, non gehieneko abiadura 30 kilometro orduko izango baita.
|
|
|
Mapfre Fundazioko Prebentzio, Osasun eta Ingurumen Institutuak egindako “Etxetik kanpoko adineko pertsonen istripu tasa” txostenak aitortzen du haiek erortzeko joera handiagoa dutela. 71 urtetik gorako emakumeek kontuz ibili behar
|
dute
hiri bideetako espaloi, zintarri edo eskailerekin. “Auto harrapaketak edo istripuak ere ohikoagoak dira 71 eta 75 urte bitarteko pertsonengan”, erantsi du azterlanak.
|
|
|
Valladolideko Udalak eta Jacobea Vallisoletana elkarteak Donejakue bidea sustatuko
|
dute
hirian barna.
|
|
2012
|
|
|
Huertoscompartidos.es ek ia ez du asterik bizi, nahiz eta, Cuerdaren arabera, 2.000 bisita baino gehiago jaso dituen eta ehun bat pertsona erregistratu dituen, “gehienak hortelano gisa, eta horregatik, lurzoruen jabe diren erakundeak parte hartzera animatzen ditugu.” Erregistroa doakoa izan da hasieran, baina bi euroko kuota ezarri nahi da (bat hasieran eta bestea hasieran, harremana lortu eta helburu kontratua finantzatu ondoren). Herrialde ekimen aitzindariak Herrialde ekimena
|
dute
hiri baratze partekatuen sistemak ezartzeko (“landshare” edo “shared gardens”). Erresuma Batuan, Landfit izan zen lehenengoetakoa Londresko Lewishan herrian, nahiz eta orain Capital Growth proiektuaren barruan dagoen.
|
|
|
Kalean gure zakurraren gorotzak biltzea da espainiar gehienentzat gainditu beharreko gaia. Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) 2011n egin zuen Hondakinen Kudeaketa eta Bide Garbiketa ikerlanaren arabera, Espainiako hiriek bertan behera utzi
|
dute
hiria garbi mantendu behar denean. Eta kaleetako maskoten gorotzak jasotzea da herritarren ahulguneetako bat.
|
|
|
Tamaina ertaineko hiri adimendunak eta ekologikoak “European Smart Cities” proiektuak aldagai adimendun nagusien garapena aztertzen du, hala nola ingurumena, mugikortasuna edo gobernantza, tamaina ertaineko Europako 70 hiritan. Haren arduradunek, Europako zenbait unibertsitatetako talde batek, azaltzen
|
dute
hiri adimendunei buruzko azterlanak herri handietan oinarritzen direla, baina hiri ertainen erronkak eta beharrak desberdinak izan daitezke. Aztertutako 70 hirien sailkapena eskaintzen du proiektuak.
|
|
|
Nolanahi ere, azterketa eta azterketa mota horiek arreta erakartzen dute jardunbide egokiak nabarmentzeko, arduradunek ahal den neurrian lagundu eta hobetzeko, eta gainerako hiriek eredu hori ezagutu eta jarrai dezaten. Hiri Adimendunen Espainiako Sarea Espainiako hamazazpi hirik (A Coruña, Ávila, Bartzelona, Burgos, Cáceres, Castelló, Huesca, Logroño, Iruñea, Palentzia, Madril, Malaga, Salamanca, Santander, Segovia, Gasteiz eta Valladolid) sortu
|
dute
Hiri Adimendunen Espainiako Sarea. Udal kudeatzaile nagusiek ekainaren 27an onartuko dituzte estatutuak Valladoliden, egoitza iraunkorrean.
|
|
2013
|
|
|
Adituek ere eragin psikologiko positiboak ekartzen dituzte gogora, hiri ingurune grisak leundu eta izaera natural atseginagoa ematen baitute. 2 Energia aurrezten dute «Bero irla» efektua jasaten
|
dute
hiriek, eta, horren ondorioz, tenperatura gradu bat baino gehiago igotzen da. Ondorioz, handitu egiten da klimatizazio sistemen erabilera, eta, ondorioz, energia gastu handiagoa.
|
|
|
Hilabete bat baino gehixeago falta da Aste Santurako, eta, bideraezina badirudi ere, ihesaldi bat egin daiteke eta etxean bertan geratzen den ia gauza bera gasta daiteke. Hori posible da low cost hoteletan, prezio eskuragarrietan oinarrizko prestazioak ematen baitituzte eta, beraz, dirua aurrezten
|
dute
hiria bisitatu eta bere xarma guztiaz gozatzeko. Hala ere, filosofia horrek ere aurkakoak ditu, eta zenbaitek uste du eskuoihaletik, ile lehorgailutik edo xaboitik azkenean ez dela erosoa eta merkea.
|
|
|
Los landa txakurrek abeltzaintza animaliekin harremana dute. Gainera, denbora gehiago ematen dute kanpoan. Hau da, osasunerako arrisku handiagoa
|
dute
hiri zakurrak. Hona hemen: mendian bizi den txakurra zaintzeko bost jarraibide. Besteak beste, barne eta kanpo desparasitazio ohikoena, leishmaniasia prebenitzea eta babesteko babes egokia eskaintzea.
|
|
|
Zirkulazio Araudi berrirako bizikleta proposamenak Hirigunea nahitaez hiri bideetatik kentzea. Galdetutako aditu guztiek uste
|
dute
hiriko bizikletaren erabilera murriztu eta bizikleta publikoaren sistemekin amaituko litzatekeela. Egungo legediari eustea proposatzen du RCxBk, baina ez du behartzen.
|
|
|
Un pueblo, su estación y sus ferroviarios’ 4 Ez dago trenbide kulturarik: Jesús Vigil, Madrilgo Trenbidearen Lagunen Elkarteak eta Burdinbidearen Adiskideen Elkarteen Espainiako Federazioak gogorarazi
|
dute
hiri handietara sartzeko errepideak ordu luzeetan saturatuta daudela eta, hala ere, jendeak nahiago duela auto ilara bat izan zerbitzu publiko bat baino. 5 Merkatuaren ikuspegi komertzialik eza:
|
|
|
Irudia: Lisa Omarali Hamar katutik seik gehiegizko pisua
|
dute
Hiriko hamar katutik ia seik (%58) gehiegizko pisua dute, Etxeko Animalien Obesitatea Prebenitzeko Elkartearen datuen arabera. Horrek esan nahi du Espainian 2.000.000 felido baino gehiago pisatzen dutela beren neurri idealaren gainetik, Maskotentzako Elikagaien Fabrikatzailearen Elkartearen erroldaren arabera kalkulatzen bada.
|
|
2014
|
|
|
Erleek osasun hobea
|
dute
hirietan, non parkeetan eta eremuetan flora aniztasun handiago duten eta agrotoxiko asko galarazita dauden.
|
|
|
Gurasoek eurek egin dezakete «zazpi» laburtzeko lana. Baina denborarik edo trebetasunik ez badute horretarako, aukera
|
dute
hiri guztietan arropa konpontzeko tailerretara joateko. Eta p k kategoria berezi bat du arropa konpontzeko lokalei eskainia, dozenaka aukera dituena.
|
|
|
Parkeak ere leku aproposak dira kirola egiten duten pertsonen bizi kalitatea hobetzeko. 2 Klima aldaketaren aurka borrokatzen laguntzen
|
dute
Hiri parkeek ingurumen osasuntsuagoa sortzen dute herritarrentzat Hanburgoko Unibertsitateko (Alemania) ikertzaileek berriki egindako azterlan batek dio garrantzitsua dela hiriek zoladurarik gabeko lurrak eta berdeak izatea, klima aldaketari aurre egiteko. Zuhaitzek eta landareek karbono dioxidoa (CO2) xurgatzen dute, berotegi efektuko gas nagusietako bat, eta klima aldaketa arintzen dute.
|
|
|
Metropoli egiturez eta gizakiez inguratutako ingurune natural horretako bizitza moldaketa erronka da, eta espezie batzuek modu harrigarrietan lortzen dute. 4 Bero uharteen efektua gutxitzen
|
dute
Hiri handiak itogarriak izan daitezke. «Bero uharte» deitzen zaion fenomenoari esker, termometroek hainbat gradu igo ditzakete hirikoak ez diren eremu mugakideetan baino.
|
|
|
Arrakasta izateko aukera gehien duten eremuetatik hastea. Interesa duten taldeek eta horrelako ekimen bat abian jarri nahi dutenek balioko
|
dute
hiriko beste leku batzuetako biztanleek beren abantailak ikus ditzaten eta parte hartu dezaten. ‘Placemaking’ eko ekimen nabarmenak Mundu osoko hiriguneetan «placemaking» ekimen nabarmenak daude:
|
|
|
Kanariar uharteetan kalima deitzen zaie, eta Afrikatik, Lanzarotetik eta Fuerteventura itsasotik hurbilen dauden uharteak dira. Saharako hauts hodeiek okerrera egin
|
dute
hiriko airearen poluzioaren ondorioetan Hauts intrusioak bi eta zazpi egun bitartean irauten dute, eta udaberrian eta udan heltzen dira penintsulara. Joan den apirilean, «buztinezko euri jasak» izan ziren Katalunian (Saharako 50.000 tona inguru erori zirela kalkulatzen da), eta britainiar uharteetan, berriz, auto hautsez eta zeru politez betetako irudi eta bideo harrigarriak egin zituzten.
|
|
|
2003an, Londresko eztiak lehen saria jaso zuen National Honey Show en, Erresuma Batuan erlezaintzako produktuen kalitatea sustatzen duen ekitaldia. Erleek lagundu egiten
|
dute
hiriko berdegune horiek hobetzen. Pertsona batzuek negozio aukera bat ikusi dute, Nicolás Boullosa kazetari eta ekintzailearen arabera.
|
|
|
Zehazki, 1 artikuluak hiriko eskubidea betetzeko beharrezkoak diren bost ezaugarri jasotzen ditu. Pertsona guztiek
|
dute
hiria izateko eskubidea, genero, adin, arraza, etnia edo orientazio politiko eta erlijiosoarekin diskriminaziorik gabe. Horrekin batera, memoria eta nortasun kulturala zaindu behar dira.
|
|
|
Jacinta Lluch Valero Basoek karbono dioxidoa (CO2) harrapatzen dute, klima aldaketan eragin handiena duen berotegi efektua eragiten duen gasa. Zuhaitzek gutxitu egiten
|
dute
hirietako poluzioa: partikula esekiak harrapatu eta deuseztatzen dituzte, eta zarata xurgatu eta blokeatzen dute.
|
|
2015
|
|
|
kaleko katuak Espainian babestea «Gezurra da etxeko katuak ondo bizi daitezela kalean edo inguru basati batean, eta alderantziz. «Feral izeneko felidoak, sozializatu ez direnak, eskubidea
|
dute
hiri bizikidetza askea izateko: beren osasunaren jarraipena, haien jaiotze tasa kontrolatzea eta pertsona sentibera eta trebatuek zaintzea», gehitu du Katera Plataformak.
|
|
2016
|
|
|
Ikerketa askok frogatu
|
dute
hirietako atmosfera poluzioak eragina duela gaixotasunen garapenean, batez ere arnasketa eta kardiobaskular sistemetan. Hala ere, duela aste gutxi, Seseña (Toledo) eta Valdemoro (Madril) pneumatikoen kanposantuan gertatu zen sute baten ondorioz, kautxua erretzean sortzen den keak substantzia batzuk askatzen ditu, eta horiek kaltegarriak izan daitezke osasunean, batez ere zaharretan, haurtxoetan eta haurdunetan.
|
|
|
Horietan kuantifikatzen dira osasunerako onurak, hiriak iraunkorragoak badira eta hainbat aholku ematen badituzte. Hirietan urteak kentzen dizkie biztanleei, eta autoa da erantzule nagusietako bat Nazioarteko hainbat unibertsitatetako egileek gogorarazi
|
dute
hiri garapenak, adibidez, AEBn, hiri garapenak direla. Australiak, berriz, lehentasuna ematen die ibilgailu pribatuei, eta, eguneroko joan etorrietan, oinez, bizikletaz edo garraio publikoan joateko baino ez dute balio.
|
|
|
3 Web nabigatzailearen cookieak ezabatzea Helmuga bilatzen denean, bilaketa erregistratuta geratzen da (eta lehentasunak), eta, batzuetan, aerolinea batzuek «cookien» informazioa erabiltzen dute erabiltzailearen nabigazioa monitorizatzeko eta hegaldi bateko zenbatekoak igotzeko, baldin eta badakitela interesatzen bazaie. Batzuek uste
|
dute
hiri legenda bat dela, baina ez dago aukera hori kontuan hartzea. Nola ezabatu?
|
|
2017
|
|
|
Hiri hobeak, bizi kalitate hobea Irudia: Nazio Batuak Hamar herritarretik bederatzik gomendatutako poluzioa gainditzen duen airea arnasten
|
dute
Hiriak funtsezkoak izan dira planeta azken hamarkadetan eraldatzeko. Gaur egun, 4.000 milioi pertsona inguru (munduko biztanleriaren %54) hiri batean bizi dira, eta, proiekzioen arabera, 5.000 milioira iritsiko da kopurua 2030erako, Nazio Batuen datuen arabera.
|
|
|
Gaur egun, 4.000 milioi pertsona inguru (munduko biztanleriaren %54) hiri batean bizi dira, eta, proiekzioen arabera, 5.000 milioira iritsiko da kopurua 2030erako, Nazio Batuen datuen arabera. Nazioarteko erakunde horren arduradunek gogorarazi
|
dute
hiriek «kasurik onenean, gizartean eta ekonomian aurrera egin dutela». Hala ere, arazo asko ere sortzen dituzte:
|
|
2018
|
|
|
Aldatu egin
|
dute
hirietako erdiguneen aurpegia: alokairuko prezioak igotzea, betiko saltokiak ixtea eta masifikazioa oso lotuta daude oporraldietarako apartamentuekin.
|
|
|
Adibidez, gutxiago gastatzen
|
dute
hiri argiztapenean.
|
|
2019
|
|
|
Xavier Querol ek, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) Ingurumen Diagnostikorako eta Uraren Azterlanetarako Institutuko zientzialariak, eta Espainian airearen poluzioan aditu handienetako batek, uste du «kontua ez dela dieselaren kontra joatea, karbono dioxido (CO2) gutxiago isurtzen duelako eta erregai gutxiago kontsumitzen duelako, baizik eta emisioak eta erakunde independenteak daudela egiaztatzera behartzea». Nolanahi ere, adituek adierazi
|
dute
hirietako airearen kalitate txarrari aurre egiteko neurri nagusia ibilgailu kopurua murriztea dela.
|
|
|
Irudia: Google Play Hondartzara joateko app Batzuek nahiago
|
dute
hiri berriak ezagutu, baina baita oporretan hondartzarik ez dutenak ere. Azken horientzat ere oso aplikazio erabilgarriak daude.
|
|
2021
|
|
|
Patinete elektriko batek kutsatzen du? Mugikortasun pertsonaleko ibilgailuek (VMP) eragin handia izan
|
dute
hiriko mugikortasunean, batez ere hiri handietan. Bizikletak, patineteak edo segwayak normaltasunez bizi dira auto, autobus eta motorrekin, eta, kasu batzuetan, aldatu egin dituzte, erosoagoak eta iraunkorragoak baitira.
|
|
2022
|
|
|
kutsaduraren aurkako protokoloa 2 eszenatokitik aurrera (bi egun jarraian, aurreabisu maila gaindituta edo egun bat ohar maila gaindituta), etiketarik gabeko ibilgailuak ezin dira M mugen barruan ibili. Eta 3tik aurrera (hiru egun jarraian, aurreabisu maila gaindituta, edo bi egun jarraian, ohar maila gaindituta), debekatuta izango
|
dute
hiri osoan ibiltzea, M barruan zein kanpoan. Urtarriletik 2022 DGT bereizlerik ez duten ibilgailuek debekatuta dute M eraztunaren barruko bide publikoetan sartzea eta ibiltzea.
|
|
|
Non aplikatzen da agroekologia Espainian? Adibidearekin praktikatzen
|
dute
hiri horiek
|
|
2023
|
|
|
Zergatik dira kaltegarriak su artifizialak animalientzat? Animaliak Babesteko Albaitaritza Batzordeak eta Bartzelonako Albaitarien Elkargoko (COVB) Lagun egiteko Animalien Klinikarako Aholku Batzordeak, Bartzelonako Abokatutza Elkargo Entzutetsuko (ICAB) Animalien Eskubideak Babesteko Batzordearekin batera, jakinarazpen konbentzional bat egin
|
dute
hiriko eragin kaltegarriei buruz ohartarazteko. «Pirotekniak ondorio negatibo larriak ditu animalientzat, bai maila fisikoan, bai takikardiarekin, hiperaireztapenarekin eta, batzuetan, kolapsatuarekin, bai ihes erreakzioen ondorioz (istripuak, harrapaketak, leiho edo balkoietatik erortzea, galerak, shocka), bai maila psikologikoan (antsietatea, beldurra, larritasuna)», diote organismo horiek.
|
|
|
Etxebizitza txikiei hobeto egokitzen zaie, sortzetiko ertain eta erraldoiei baino. Garaiera murritzagoa
|
dute
hirietan metro gutxiagoko etxeak dituzten pertsona eta familiek. Ale batzuek zaunka egin dezakete eta nahiko zaratatsuak izan daitezke.
|