|
2003
|
|
|
Bidaian sor daitezkeen arazo guztiak aurreikusteko modukoak ez direnez, bidezkoena dugu arazo horien konponbide izan daitezkeenez arduratzea: hortxe betetzen
|
dute
funtsezko eginkizuna bidai aseguruek, bidaiariari atsekabe asko eta, zenbaitetan, diru mordoska aurrez diezazkioketelako.
|
|
2004
|
|
|
Orain arte aurkitutako umero handiena, Paralititan dinosauro egiptoarrarena, 1,69 metro da, Turoltarra baino bederatzi zentimetro gutxiago. Lanek lurrean segituko
|
dute
funtsezko piezak ehizatzen, hala nola garezurra edo animaliaren gorputzeko beste zati batzuk. Aztarna gehiago agertzen badira, Teruelen aurkikuntza munduko hiru edo lau garrantzitsuenetariko bat izan daiteke.
|
|
2005
|
|
|
Adituek uste
|
dute
funtsezkoa dela amaren elikadura haurdunaldian, prebenitzeko
|
|
2006
|
|
|
Halaber, elikadurarako, giza osasunerako, industriarako eta energiarako gaur egungo baldintzak eta ur eskariak aztertu behar dira, eta behar horietako bakoitza modu iraunkorrean asetzeko behar den ur kantitatea eta kalitatea bermatuko duten irtenbide integratuak bilatu. Are gehiago, eguneroko elikagai eskaria ez dela negoziagarria adierazten badute ere, nekazaritza sektorea ur gezaren kontsumitzaile nagusi dela adierazi ondoren, uste
|
dute
funtsezko erronka bat dela: errendimendu unitate bakoitzeko ur gutxiago erabiliz elikagai gehiago eta hobeak ekoiztea, horrela gure biziraupenaren mende dauden uretako ekosistema konplexuak babesten laguntzeko.
|
|
|
Kojevek eskatu berdintasun ekonomikoaren alde gehiago egin dezake Udalbiltzak edozein Inperiok baino. Hauek ez dute gauza handirako balio izan, ez
|
dute
funtsezko arazorik konpondu, aztertu bestela datuak. Udalbiltza izan liteke itxaropen bide bat.
|
|
2007
|
|
|
akaroak. Errinitis alergikoaren sintoma deserosoak arintzeko eta errinitis alergikoak bronkioetako asma urte gutxiren buruan eragin ez dezan, espezialistek uste
|
dute
funtsezkoa dela gaixotasuna lehenbailehen detektatzea, tratamendu egokia emateko. José Antonio Navarro alergologoak adierazi du diagnostiko egokirik ez izateak eta automedikazioak eragiten duela alergia kasuen herenak asma sortzea, “pertsona horien bizi kalitatea are gehiago okertu dezakeen gaixotasuna.
|
|
|
Irakasleen eta nutrizionisten iritzia Gosaltzen ez bada, lo sentsazio handiagoa eta arreta mantentzeko zailtasun handiagoa izaten dira. Kanpaina instituzional horren alde eginez, eskoletako profesionalek azpimarratzen
|
dute
funtsezkoa dela haurrek ongi gosaltzea, etxean edo ikastetxean bertan. Ohitura bat hartu behar da, hala nola siesta postprandiala edo eskuak eta hortzak garbitzea.
|
|
2008
|
|
|
Alderdi negatiboak positiboak baino gehiago Atzemandako alderdi negatiboen artean, ADICESek nabarmendu du teleoperadore bakar batek ere ez ziola galdetu bezeroari Internet nola erabiliko zuen; beraz, ezinezkoa da haren beharretara egokitutako eskaintzak egitea. Nahi baino gehiagotan, operadore batzuek ez
|
dute
funtsezko informaziorik ematen zerbitzua emateko baldintza tekniko egokiei buruz. Kasuen %14an, Telefónicak mega bateko deskarga abiadurak eskaini zituen linearen mugengatik; linea berberetan, berriz, Jazztelek ez zuen muga hori onartu, eta Orangek, Yak eta Tele2k, berriz, kasuen %6an.
|
|
2009
|
|
|
Pazienteen, senitartekoen eta medikuen elkarteek modu uniformean defendatzen
|
dute
funtsezkoa dela gaixotasun onkologikoei buruz naturaltasunez hitz egitea, itxaropen faltsurik sortu gabe eta minbizia bitartean eta ondoren bizitza izateko itxaropenetik. Halaxe azaldu zuten kazetariekin eta parte hartzaileekin Espainiako Onkologia Medikoko Elkartearen (SEOM) azken Kongresuan izandako eztabaida irekian.
|
|
2010
|
|
|
Aranburuk eta Gonzalezek aho batez adierazi
|
dute
funtsezkoa litzatekeela hiru puntuak eskuratzea etzi Castelloren kontra. Arrasatearrari dagokionez, jokatzeko prest izango da.
|
|
|
Duela ehunka urtetik ezagutzen dira olio esentzialak, haien propietate terapeutikoengatik, baina orain arte oso gutxi zekiten gizakiek dituzten ezaugarri antimikrobianoei buruz, zientzialariak azaldu zuenez. Ildo horretan, zenbait ikerketak frogatu
|
dute
funtsezko olioak, ondo toleratuak izateaz gain, eraginkorrak direla zenbait bakterio eta onddoren kontra. Greziako ikertzaileek uste dute olio horiek edo haien printzipio aktiboak denbora gutxian sar daitezkeela pomada edo gel desinfektatzaileetan, ontziratutako janariaren bilgarrietan mikrobioen aurkako hesi gisa erabil daitezkeela, eta, gainera, kontserbatzaile sintetiko jakin batzuk ordezka daitezkeela prestatutako elikagaietan.
|
|
|
Gainerako% 28k bakarrik aukeratu ditu erdi mailako heziketa zikloak. Txostenaren egileek ondorioztatu
|
dute
funtsezko arazo bat dagoela. Ikasle gehienak Batxilergora bideratzen dira, geroagoko ikasketetarako titulu bat, “ziur aski eskola arrakasta heziketa zikloak aukeratu izan balitu”.
|
|
2011
|
|
|
Gehienek 2 mota jasaten dute, elikadura desegokiarekin, obesitatearekin eta ariketarik ezarekin lotuta. Adituek azpimarratzen
|
dute
funtsezkoa dela zenbait ohitura zorrotz betetzea, gaixotasunak nahi ez diren albo ondorioak sor ez ditzan, hala nola infekzioak edo azaleko ultzerak.
|
|
2012
|
|
|
Europar Batasuna erakunde sui generis da, hots, sistema hibridoa; izan ere, nazioarteko erakundeen ezaugarri batzuk ditu, eta era berean eredu federalenbeste ezaugarri batzuk (Jauregi, 2009). Gaur egun EB 27 estatuk osatzen dute etahaiek
|
dute
funtsezko boterea. Era berean, Lisboako Konstituzio Itunak (2009) estatukideei EBtik banatzeko/ irteteko eskubidea aitortu die EBI 50 artikuluan.
|
|
2013
|
|
|
Haragiek proteinen %16 eta %22 artean ematen dute, beste elikagai begetal batzuen proportzioa baino handiagoa. Proteina horiek, animalia jatorriko elikagaietatik datozen guztiak bezala (esnea eta eratorriak, haragia, arraina eta arrautza), balio biologiko handia
|
dute
funtsezko aminoazidoetan (organismoak bere kabuz sintetizatu ezin dituenak eta elikaduraren bidez lortzeko iturri bakarra). Haragi gorrien ezaugarri nagusia mioglobina eduki handia da, muskulu zuntzen pigmentu bat, zeinak kolore gorrixka eta burdina baitu.
|
|
2014
|
|
|
Psikologiaren arloko ikertzaileek oso kontuan hartu behar
|
dute
funtsezkoa dela azterlan orotan parte hartzaileen osotasun kognitiboa, emozionala eta fisikoa errespetatzea. Integritate hori errespeta dadin bermatzeko, ikerketa orotan aintzat hartzeko arau etiko batzuk argitaratu dituzte zenbait elkarte profesionalek, hala nola American Psychological Association elkarteak (APA).
|
|
|
Adinekoak: bero kolpea saihestea Udan, bertako espezialistek Geriatria eta Gerontologia Elkartea (SEGG) gogoratzen
|
dute
funtsezkoa dela bero kolpeari aurrea hartzea, batez ere, adineko pertsonengan. Adineko pertsonek, haurrekin batera, okerrago erantzuten diete udako errigeei.
|
|
2015
|
|
|
Horrez gain, ondorioztatu
|
dute
funtsezkoa dela teknika inbaditzaileen eta ez inbaditzaileen gaineko informazio zehatza eta eguneratua ematea emakumeei, ebidentzian oinarritutako erabakiak hartzeko gai izan daitezen. Diotenez, baztertu egin behar da jarduera klinikotik teknika inbaditzaileetarako errealak ez diren fetu galeren balioak, bai eta ez inbaditzaileetarako engainagarriak diren diagnostiko ahalmenak ere.
|
|
|
Baina bake nahikundeak lehen tokia hartu du eta negoziatzaileak beti Kubara itzuli dira. Aldi honetan nazioarteko adituek uste
|
dute
funtsezko urrats bat egin dutela aitzinera, Kolonbiako presidentea espresuki Habanara jin baita FARC en buruzagiekin kalakatzera. Raul Castro Kubako presidentea paradaz baliatu da bi parteek elkarri eskuak luzarazteko, eta onartu dute.
|
|
2016
|
|
|
Larzabalen lehen antzerkiak dira, edo gorago egin dugun sailkapen horretan sartzen ez direnak. Ez
|
dute
funtsezko gairik aipatzen edo adierazpen berezirik eskaintzen.
|
|
|
Familia bateko pertsonek osatzen
|
dute
funtsezko erreferentzia talderik eraginkorrena erosketa portaera eratzeko orduan; hau da, nola kontsumitu eragiten du familiak. Familia barnean kontsumitzen dira produktu asko, eta, ondorioz, familiak baldintzatzen du senide batek zein produktu nahiago duen kontsumitzea.
|
|
|
askoz gehiago zikintzen dira, eta, beraz, zazpi urtetik gorakoentzat egokienak dira. Bartzelonako Haurren Ospitaleko espezialistek azpimarratu
|
dute
funtsezkoa dela betaurrekoak erosoak izatea haurrentzat, eta ondo doituta geratzea, jolasean ari direnean mugi ez daitezen, baina sudurrean edo belarrien atzean kalterik eragin gabe. Era berean, hausturak edo marroiak saihestu daitezke buruaren atzetik eusten duten gomak edo zintak erabiliz.
|
|
2017
|
|
|
Espainian, Teresa de Calcuta Ekoeskolako (San Sebastián de los Reyes, Madril) ikasleek bideo hau grabatu zuten, eta honela azaltzen dute: Ikastetxeetan ingurumen gehiago egoteko aholkuak Fugemy de GredosSan Diegoko adituek uste
|
dute
funtsezkoa dela bai curriculumean bai eguneroko bizimoduan ingurumena eta iraunkortasuna integratzea. Luis Gonzálezek proposatu du «gai horiei buruz ebaluatzen diren helburuak eta ildo horretan metodoa aldatzea».
|
|
2019
|
|
|
Gabezia hori konpentsatu nahian, lanak jasotzen du Lehen Hezkuntzako 4, 5 eta 6 mailako ikasleekin Interneten erabilera arduratsua lantzeko formazio ekintzaren diseinua eta balorazioa. Emaitzak positiboak izan dira eta azpimarratzen
|
dute
funtsezkoa dela hezkuntza eremuan Interneten erabilera seguruari buruz hausnartzea, txikitatik eta modu aktiboan.
|
|
|
Bestalde, gaiaren garrantziari dagokionez, parte hartzaileen adierazpenek zenbait lanekin bat egiten dute. Garmendia et al. ek (2013), INTEFek (2017) edota Unicef ek (2014), adibidez, azpimarratzen dute erabiltzaileen burujabetza digitala lantzearen eta garatzearen beharra eta LHko ikasleek defendatzen
|
dute
funtsezkoa dela segurtasun digitalaren gaia lantzea eta uste dute eskola eremua egokia dela horretarako.
|
|
|
Aste Santua edo uda iristean, espainiar asko hondartzara edo mendira joaten dira. Bidaia antolatzeko, azken xehetasuneraino zaintzen dute, baina askotan ahaztu egiten
|
dute
funtsezko alderdi bat: ekipajea eta nola jarri autoaren maletategian.
|
|
|
Bere ikuspuntutik, garrantzitsua da kazetariak, osasun profesionalak eta ikertzaileak gai izatea esaldi sentsazionalistetatik haratago joatea eta, horren ordez, «baieztapenen atzean ebidentzia egiaztatzea». Halaber, adierazi
|
dute
funtsezkoa dela ulertzea nutrizio ikerketa prozesu luzea dela eta eboluzioan dagoela, eta, beraz, funtsezkoa dela ebidentzia guztia kontuan hartzea». Azkenik —eta puntu honetan haserreak dira—, argitaratu berri diren azterketek «ez lukete aldatu behar gaixotasun kronikoak prebenitzeko elikadura eredu osasungarri eta orekatuei buruzko egungo gomendioak».
|
|
2020
|
|
|
Biek esan dute erabateko lehentasuna eman behar zaiola osasun publikoari, eta horregatik eskatu dute azterketa azkarrak egitea ahalik eta jende gehienari. Gogorarazi dute «egoera latzean» ari direla lanean milaka langile, batik bat zahar etxeetan, ospitaleetan eta elikagai dendetan, eta eskatu
|
dute
funtsezkoak ez diren jarduerak murriztea, hori baita oraintxe bertan osasun publikoari egin ahal zaion mesederik handiena».
|
|
|
Salatu
|
dute
funtsezko zerbitzuetako langileak behartuta daudela egunero beren lanpostuetara joatera, beren osasuna bermatzen duten prebentzio neurri egokirik gabe, eta azpimarratu dute etengabe arriskuan daudela beren lanpostuetan. Egoera horretan dauden arloak zerrendatu dituzte sindikatuek:
|
|
|
Era hori iruditzen zaio «osasun krisitik ateratzeko modu azkarrena, kostu gehien duena izan arren». Uste du horri buelta ematen asmatuko dela gero. Sindikatuek salatu
|
dute
funtsezko zerbitzuetako langileak behartuta daudela egunero beren lanpostuetara joatera, beren osasuna bermatzen duten prebentzio neurri egokirik gabe, eta azpimarratu dute «etengabe arriskuan» daudela beren lanpostuetan. Osasunaren sektorea, adinekoen egoitzak, Etxez Etxeko Laguntza, garbiketa, garraio publikoa, anbulantziak, eta supermerkatuak aipatu dituzte.Funtsezkoak ez diren zerbitzuetako langileen egoera ere salatu du gehiengo sindikalak:
|
|
2021
|
|
|
Osasunbidearen arabera, ekainean bukatutzat eman ahal izango
|
dute
funtsezko jardunetan aritutako herritarren immunizazioa, txertaketa kanpainan «ondorio esanguratsurik» eragin gabe. Baldintzak berberak dira:
|
|
|
Funtsean, serioak dira beti, haien barre algarak gorabehera, bat batean lehertu eta sor hausten direnak, oihartzunik gabe. Oraindik sinesten
|
dute
funtsezko balio batzuetan, zeinak ahantzi egin baitira beste nonahi: lanaren seriotasuna, ikasketarena, norberarekiko leialtasunarena, lagunekikoa, emandako hitzarekikoa.
|
|
|
Teknikaren garapenak ekarri dituen aldaketa antropologiko, Zibilizazio krisi baten aurrean gaude ala ezkerrak, proiektu positibo alternatibo global bat garatu ezinda, pesimismo historiko eta apokaliptikoa hartu du helduleku gisa? ...tatu diren aldaketa linguistiko eta etiko erraldoiak; erregai fosilen berehalako bukaerak (2050erako aurreikusten da) zein berotze efektuak lurraren beraren biziraupena zalantzan jarri izana; mundu mailako eskalan gertatu den prekarizazio erraldoiaren joera aipatzen dute beste batzuek; askok, ezkerretik, razionalitate neoliberalak aurrekaririk ez daukan mundu mailako hegemonia lortu izana aipatzen
|
dute
funtsezko aldagaitzat.
|
|
2022
|
|
|
Aski ezaguna da lehoiak harrapakari bikainak direla, baina Atlaseko lehoi direlakoak harrapatzea ez da ahuntzaren gauerdiko eztula. Lerro bakoitzean
|
dute
funtsezko jokalari bat.
|
|
|
Langileek adierazi
|
dute
funtsezkoak izan direla pandemian, eta arriskuan jarri dutela bai euren osasuna, bai maite dituztetenana (kasu batzuetan ondorio larriak izanda).
|
|
|
• Enplegu eta lana ahultasun baldintzatzaile gisa: Arrisku gehiago
|
dute
funtsezko lanak egiten dituztenek, erregulatu gabeek (ezkutuko ekonomia, prostituzioa) edotalan baldintza kaxkarretan daudenek, baita enpleguagaltzeko arriskua dutenek ere.
|
|
2023
|
|
|
Kirol denda merkeagoak sustatzea. Ikerlanaren ondorio eta gomendio ugarien artean, ikertzaileek adierazi
|
dute
funtsezkoa dela elikagai osasungarriak eta iraunkorrak kontsumitzeko aukerak sustatuko eta erraztuko dituzten inguruneak eraikitzea, batez ere hezkuntzan, familian eta komunitatean, eta haurrak eta nerabeak osasungarriak ez diren elikagaiak kontsumitzeko presiotik babestuz. Halaber, azpimarratu dute oso garrantzitsua dela ekimenak garatzea, aukera osasungarriena aukeratzeko errazena izan dadin, eta aukera osasungarriak merkeenak izan daitezen sustatzea, egoera ahulenean dauden talde sozioekonomikoek elikadura osasungarriagoa izan dezaten.
|
|
|
Iritziak askotarikoak dira, eta bular bakarraren alde egiten dutenen eta biak eskaintzea gomendatzen dutenen artean banatzen dira. Hala ere, artikulu honetan azaltzen den bezala, aditu guztiek esaten
|
dute
funtsezkoa dela haurrak berak markatzea hartualdi bakoitzean bat edo biak nahi dituen, eta asetzea.
|
|
|
Gida «ondo irakurri» behar dela esan du, zalantzak argitu eta protokoloa «zentro bakoitzeko egoerara» moldatu. Era berean, biek azpimarratu
|
dute
funtsezkoa dela herritarrak informatzea. «Gizarteak bere osasun zerbitzuen informazioa jaso behar du; jakin behar du medikuak eta erizainak non dauden eta non ez», azaldu du Perezek.
|
|
|
Gainera, pribatizazioaren aldeko pausoak «geldiarazteko» eskatu dute. Uste
|
dute
funtsezkoa dela bateraezintasun medikoa berreskuratzea, eta kritikatu dute mutualitateek bi osasun sistema desberdin sortzeko erabiltzen duten estrategia. Osasun publikoak herritarren hizkuntza eskubideak erabat bermatzeko ere eskatu dute.
|
|
|
Aitzitik, Nafarroako Gobernuak kudeatzen dituen ikastetxe eta institutuetako atezainek ez
|
dute
funtsezko gutxieneko zerbitzurik, eta greba egiteko libre dira.
|
|
|
Haien argudioei erreparatuta, ematen du gauza eta pertsona orok bere prezioa duela; eta pentsatzen dute inbertsio handi bat egin bada eskubidea dugula emaitza handi baten zain egoteko. Iruditzen zaie planteamendu horrekin baliagarri bihurtzen dituztela hezkuntza eta irakaskuntza, eta erabilgarritasuna
|
dute
funtsezko terminoa. Halako printzipio funtsezkoari helduta, logikoa denez, berehala galdetzen dute zerekin justifikatzen diren unibertsitate baten gastuak eta zein den" hezkuntza liberala" deritzan artikuluak merkatuan duen egiazko balioa[...] (vii, § 2).
|