|
2008
|
|
|
Gaur egungo euskaldun gehienek, hain zuzen,, inorentzat?
|
dute
Euskara Batua. Ipar Euskal Herriko askok Hegoaldeko kontutzat dute,, hegoaldeko euskara+ española?
|
|
|
Bertan hainbat baieztapen aurkituko dugu erregistro formal eta informalen gainean, lan honekin bultzatu nahi dugun ildoarekin bat datozenak. Arauaren sarreran esandakoek ederki zehazten
|
dute
euskara batuaren hasierako esparrua zein izan zen eta zertarako:
|
|
|
Gernika aldean, idatziari dagokionez, gehienek erantzun
|
dute
euskara batua erabiltzen dutela beti, eta batek, diktaketa lanetan batua, baina ipuinetan askatasun handiagoz jokatzen duela. Ahozkoaren esparruan, ostera, %95ek bi ereduak erabiltzen direla ikasgelan, banaketa irizpide desberdinen arabera:
|
|
|
Euskara batuko eta euskalkietako adierazpideek, idatzizkoek nahiz hitzezkoek, elkarren aberasgarri izan behar dute: zehatzago esanda, euskalkietako formek berezko bide izan behar
|
dute
euskara batuko formetara heltzeko. Besteak beste, hiztegian, sintaxian eta esapideen arloan, euskara batua eta euskalkiak ukipenean daude, bi errealitate horiek bizi biziak direla.
|
|
2009
|
|
|
" D" eredukoek, jatorriaz euskaldun direnek eta giro euskaldunagoan bizi izan direnek, euskalkien defentsa egiten
|
dute
euskara batuaren aurrean.
|
|
|
" D" eredukoek, jatorriaz euskaldun direnek eta giro euskaldunagoan bizi izan direnek, euskalkien defentsa egiten
|
dute
euskara batuaren aurrean. Aldi berean, elebiduntze prozesua euskararen ikaskuntzarekin lotzen dutenek hizkuntza zatitzaile gisa ere bizi dute euskalkien erabilpena; ikasle horiek bigarren mailako euskaldun sentitu dira euskalkian mintzatzen zirenen alboan.
|
|
|
–Euskara batuko eta euskalkietako adierazpideek, idatzizkoek nahiz hitzezkoek, elkarren aberasgarri izan behar dute: zehatzago esanda, euskalkietako formek berezko bide izan behar
|
dute
euskara batuko formetara heltzeko[?]. Euskalkia erabiltzean, egoera eta eremua kontuan hartuta aukeratu behar dira formarik egokienak:
|
|
2012
|
|
|
Hipotesi hau aurreko gizarte aldagaiarenarekin lotua dago, adinarekin; ikasketa maila altua dutenak, gehienetan, gazteak dira. Ikasketa maila altua dutenak adinekoak diren kasuetan (kasu bakar batean, gure laginean), gaztelaniaz ikasi dute, eta beraz, ez
|
dute
euskara batuaren eragin gehiago izanen ikasketen ondorioz.
|
|
2013
|
|
|
Zuberotarrek ez dituzte haien berezitasunak galdu nahi, eta mesfidantza erakusten
|
dute
euskara batuari buruz. Batua beharrezkoa ikusten dutenek aldiz, idatziari, komunikabideei, ulermenari eta irakaskuntzari lotzen dute.
|
|
|
Maulen, beste bi herriei konparatuz, jendeak ez du aukera asko euskara batua erabiltzeko, eta Zubererarekin moldatzen dira haien artean. Bestalde, zuberotarrek ez dituzte haien berezitasunak galdu nahi, eta mesfidantza erakusten
|
dute
euskara batuari buruz. Batua beharrezkoa ikusten dutenek aldiz, idatziari, komunikabideei, ulermenari eta irakaskuntzari lotzen dute.
|
|
|
Hiru emaitza hauek ikusiz, ondorioztatu dezakegu emaitza hauek ere, lehenago aipatutako arrazoi geografikoekin lotuak direla. Ziburun, kostaldean eta mugatik gertu izanez, ikasleek Lartzabalen baino aukera gehiago
|
dute
euskara batua erabiltzea eta entzutea.
|
|
2014
|
|
|
Beste herri batzuetakoekin erabiltzen
|
dute
euskara batua elkar ulertzeko arazoak daudenean.
|
|
|
Hori dela-eta, interesatzen zaigu elkar eragite hori nola geratzen den ikustea, adin guztietan eta bereziki Nafarroan, eta inguruan, alegia, Gipuzkoa aldean.Izan ere, helduek harreman txikiagoa izan
|
dute
euskara batuarekin, baina, semealaben bidez eta hedabideen bidez, batez ere, izan badute. Xede hau dela-eta, gukelkarrizketa arruntetan oinarritu gara, hiztunak bi barietateen erabiltzaileak direlako (herriko hizkera eta batua), gradu desberdinetan.
|
|
2015
|
|
|
Hegoaldean, berriz, nafar eta bizkaitar askok euskara batua Gipuzkoako hizkeratzat daukate. Jakina, euskara normalizatuko bada, hiztun guztiek jakin eta erabili behar
|
dute
euskara batua, eta jakiteko eta erabiltzeko, hiztun bakoitzak bere hizkuntzatzat hartu behar du euskara batua.
|
|
|
Aldaera lexikoen artean ere badira horrelakoak. Arantzazun ezarritako irizpideen arabera, zaharrenek eta eremurik zabalenean erabiltzen direnek
|
dute
euskara batuan lehentasuna: beltz eta berdin aukeratu dira baltz eta bardin aldaeren ordez.
|
|
|
Alde batetik bada euskalkien problema: adin batetik goiti ez
|
dute
euskara batua ulertzen, nahiz orain Euskal Telebistaren eraginez pixkanaka ari den hedatzen. Ohitura kontua ere bada:
|
|
2016
|
|
|
Vene Herrero zuzendariak patxadaren aldeko apustu sendoa egin du, hasieratik amaiera arte, argumentuaren argitasunaren izenean eta, seguruenik, antzezleak lasaiago ibili zitezen. Antzezleek, berriz, orbangabe ahoskatu
|
dute
euskara batuzko testua, eta txukun bete dituzte beren rolak, Mariasun Pagoaga euren artean nabarmenduta. Une batzuetan Genet en Les bonnes (Las criadas gaztelaniaz eta Neskameak euskaraz) ikusten geundela uste izan dugu eta behin edo behin antzezleen akats txikiak antzeman ditugu, baina hori du maitagarri antzerkiak, eta are gehiago herritik sortutako antzerkiak!
|
|
2018
|
|
|
Ikus entzunezkoak dira zuberotar hiztunaren transmisioaren laguntzaileak, halarik ere, idatzizkoek egunkariek eta aldizkariek, Berria eta ARGIA, adibiderako nekez lortzen dute euskararen normaltasuna finkatzea. Ehun euskaldunetatik bostek baino ez
|
dute
euskara batuaz irakurtzen.
|
|
|
Euskara Batuaren Adierazpena: atxikimendu berriakIpar Euskal Herriko zenbait erakunde eta elkartek Euskal Museoko erakusketaren inaugurazioa profitatu
|
dute
Euskara Batuaren Adierazpenari (EBA) atxikimendua adierazteko.
|
|
2019
|
|
|
Seigarren hipotesia (Ondarroako nerabeek Ondarroako hizkera gehiago erabiliko
|
dute
euskara batua baino, aztertutako erabilera eremu guztietan) guztiz baieztatzen dute datuek: tokiko hizkeraren erabilera nagusi da batuarekiko aztertutako eremu guzti guztietan, alde handiarekin gainera.
|
|
|
Dena dela, gaur gaurkoz ez dakigu jarrera horiek zein neurritan duten zerikusia euskara batuan hitz egiteko (eta are ulertzeko) bost nerabetik hiruk adierazi dituzten mugekin(% 36,4k bakarrik erantzun
|
dute
euskara batuaz ondo hitz egiteko gai direla). Edonola ere, etorkizuneko ikerketek arnasguneetako nerabeek euskara batuaz jarduteko duten zailtasuna baieztatuko balute, zer pentsatua emango luke euskara batuaren irakaskuntzaren helburu eta lorpenei buruz.
|
|
2021
|
|
|
Alderdi garrantzitsu bat gehitu behar da, euskaldun zaharrarekiko harremanak, hori da nabarmen tranpa edo zepo bitxia euskaldun berriarentzako ikasketak hasten dituelarik. Hark euskara batua ikasten duelarik segidan nahi luke euskaldun zahar batekin ikasi duenaz saio bat egin, zoritxarrez zaharrenek beren euskalkia baino ez dakite, edo hobekiago erranez, ez
|
dute
euskara batua erabiltzen, edota, batzuek, ohituraz pisuarengatik ez dute gogorik; egia erran ere sarritan ez dute biziki maite batua madarikatu hori. Klasetik at ikasi berri dituen hitzak erabiltzeko, txistuka haiengana doa berri hori, banba!
|
|
2022
|
|
|
Orain arte, euskarari buruz egin diren lan bariazionista garrantzitsu guztiek (Haddican, 2005; Ensunza, 2015; Lujanbio, 2016; Eguskiza, 2019) agertu
|
dute
euskara batua tokian tokiko euskaran izaten ari den eragin handia; hala ere, intentsitate handiagoarekin edo txikiagoarekin, leku bakoitzeko hizkerek (edo euskalkiek) bizirik jarraitzen dute. Beraz, estandarrari buruz, berdintzea gertatzen ari da, baina hizkerek kolorea izaten segitzen dute.
|
|
2023
|
|
|
Lehen hitzordua otsailaren 20tik 24ra finkatua da. Orduan, duela hogei urte gertatu zen Euskaldunon Egunkariaren hestea oroitaraziko dute, zenbait ekitaldiren bidez. Martxoaren 24an, berriz, 8.000 laguneko giza katea eginen
|
dute
euskara batuaren sortzaileak omentzeko. Alabaina, 60 urte betetzen ditu aurten Oreretako ikastolak, eta 60 urte dira ere euskara batuaren lehen oinarriak finkatu zirela.
|
|
|
«Bai hizkera arloak, bai bere irudia eta metafora mundu poetikoaren erabilerak eta, oro har, bertsoak egituratzeko moduak iraultza suposatu zuten bertsolaritzan». Era berean, gehitu
|
dute
euskara batua bertsolaritza txapelketetara eraman zuela.
|