|
2000
|
|
|
Eta arestian kontatutako anekdota horretan, eta beste guztietan ere, bere irribarrea erdi zabalik geratzen den ate baten antzekoa da. Rocíoren aurpegian ilusio beteko begitzarrek keinu barrabaseko ahoarekin konpartitzen
|
dute
bere hizjarioa, eta noizbehinka barruan gordeta duen ume bihurria azaleratzen zaio; egunero hamar plater apurtzen dituenaren espresio era berean maltzur eta inuzentea dauka nire gelakideak.
|
|
2001
|
|
|
Gutxira, Iñaki eta Beraza etorri dira zaharrak paseatzetik. Beraiek egin
|
dute
berea gaurkoz. Gaixo diren aitona amonak etxean jaso eta furgonetaz Eguneko Zentrora eraman.
|
|
|
Ze kolore
|
dute
bere hitzek. Kolore lausoa, antzua, azkeneko ur hondarrarena bezalakoa.
|
|
2003
|
|
|
zikoizkeriaren, elkar ezin adituaren, ezin ikusiaren mugak bereziki. Kristauek ez
|
dute
beraz gerraren aurka nazioarteko frontea eraikitzen ahal?
|
|
|
Hau da euskaraz: . Herri guztiek
|
dute
bere gain jartzeko eskubidea. Eskubide horri esker, beren hautura erabakitzen dute beren estatutu politikoa bai eta beren gogara segurtatzen beren ekonomiaren, gizartearen eta kulturaren garapena.?
|
|
|
–Berandu gabiltzala uste dut –atera zitzaidan– Ez ligukete sinetsiko. Komunikabideek lau haizetara barreiatua
|
dute
bere izena. Jendeak negar asko egin du zerraldoaren aurrean.
|
|
2005
|
|
|
Esperimentu baten emaitza edo ikerkuntzarako objektua bada, gero eta argiago sentitzen baita hola, ez du zentzurik egindakoa pikutara bidaltzeak, ez bada proiektu horren aurka ei dagoen sare delako horrek erabaki duelako proiektua geldiarazteko modurik onena bera garbitzea dela. Agian gero ikertuko
|
dute
beraren burmuin zatien artean. Baina ez, zerbaitek diotso bidetik kendu nahi duten oztopoa Naroa dela.
|
|
2007
|
|
|
Eztanda egin du egoerak erlojuak hamar eta erdiak direla aldarrikatu duenean. Eztanda egin
|
dute
bere begiek, bere esperantzek. Eta negarrez dago neska andenean, bakarrik.
|
|
2008
|
|
|
Ezaugarri bereziez (dela hizkuntza, dela lege sistema, dela erlijioa) jantziriko talde etnikoa nazio bat osatzeko baldintza beharrezkoa izan daiteke, baina argi dago ez dela baldintza nahikoa: munduko talde etniko guziek ez
|
dute
bere burua naziotzat jotzen. Nazioa ez du etniak eratzen, nazionalismoak baizik (etniatik abiatuta).
|
|
2009
|
|
|
batak bestea suposatzen dute, elkar argitzen dute, borroka eta bilaketa lanaldi bakarra osatzen dute. Eta bat egiten
|
dute
bere historia pertsonalagaz (nolabait denak direlako bere aitortza intimoak), bizimodu espiritualagaz Arantzazun (eguneroko errezo, irakurketa, gaiekin), hango euskal tradizio literarioagaz (Arruti, Salbatore). Poesiak beren artean kontrastatzean ikusten dugu Gandiagaren bilaketa poetiko etengabea, haren baliabideen mugimendua.
|
|
|
Gizon emakumea, ordea, barano fisiko batean bezain errealki, errealitate horietan bizi da. Are, errealitate horiek egiten
|
dute
bera (zer den); horietan, horiek harentzat errealak izateak, egiten du abere hori gizabere, hots,, abere sinboliko?, lehenago abere razional esaten zena. Euskal Herrian bada behin eta berriro hamaika istilu ikurrinagatik edo bandera espainolagatik.
|
|
|
Haren tokian, nik Frantzia aldera joko nuen: Iratitik hurbil dago eta bertan ez
|
dute
bere desagertzearen albisterik argitaratuko. Ongi ulertu duzu, inspektore jauna, ala berriz azalduko dizut?
|
|
|
Azpezpikuen Batzarrekoek ez dute Jesukristoren mezua zabaltzen, politikari fanatikoak dira. Gehienez ere, Jesukristoren esaldirik itsusiena egin
|
dute
bere, alegia,, nire alde ez dagoena, nire etsaia da?.
|
|
|
Badago, hala ere, bigarren arrazoi bat. Zeren euskara hain ezgauza baldin bada, zergatik ez
|
dute
bere kabuz hiltzen uzten?
|
|
2010
|
|
|
Izar beltzek lohitzen
|
dute
bere masa,
|
|
|
Gauza guztiek
|
dute
bere unea. Dena gertatzen da gertatu behar duenean.
|
|
2011
|
|
|
Egun hartan, lagunak utzitako potina hartu eta uharte batera joan ziren eta biak, inguruetako herrixka bateko festetan dantzan, azkenekoz, hori artean ez bazekiten ere?, ibili ondoren. Ura begiztatzeko ertz ondoraino hurbildu beharra zegoen, hain zen itxia lainoa?, baina orduko irudiek garden eta bizi iraun
|
dute
bere oroimenean, eta begiak itxi eta aise ikusten ahal du arropak nola erantzi zituzten, hondarrean pilatuta utzi eta nola murgildu ziren uretan, larru bizirik. Kaioen txilioek baino ez zuten hango bakea urratzen.
|
|
|
Marrazki bizidunak euskaraz ikusi eta entzutera ohituago gaude, zineman behinik behin, haurrei zuzendutako produktuetan gure hizkuntza helduentzakoetan baino normalizatuago balego bezala. Baina horrez gain, euskara naturala eta zaindua
|
dute
bere lanek, beste hainbaten laborategiko sasi euskara irrealaren alboan. Kalabaza tripontzia n Eibarko jendea herriko hizkeran mintzatzeak, adibidez, bide eman zion Berasategiri hurrengo lanetan ere euskalkiak lantzeko.
|
|
|
Lan titanikoa izan zen, bizitzan berriz errepikatuko ez dena?. Eskuen imintzio nabarmenek laguntzen
|
dute
bere esanen adierazkortasuna, marrazki bizidunetatik ikasi balu bezala. Beste zigarro bat piztu du pasaitarrak, tabako beltza.
|
|
|
funtsean, kontatzen dituen istorioetan giza elementua bilatzen du eta horregatik interesatzen zaizkio jarrerez eta jokabideez hitz egiten duten kontakizunak. Hobera egitea bilatzen
|
dute
bere filmetako pertsonaiek, maila pertsonalean eta gizarte mailan, besteekiko harremanean.
|
|
|
Ile fin fin luzeaz jarraitzen du, beltza, hunkitu egiten nauen beltz distira gabea; noizbait ukitu nion, tabernan ez atzera ez aurrera jende metaketa izerditsuan kalea arnasteko gorputza nire aldamenean irristatu zuenen batean, ahula du, baina ez pelutxe ilea bezain desatsegin izateraino. Kamiseta ere ikusia niola esango nuke, tiradun zabal bat, berdea, supermerkatuetan eta azokan erosten direnetakoa, baina ezinezkoa da hura bera izatea, lodiago dago, kosta egiten zait sinestea, irudiak ordezkatzen zail zait, baina hala dago; begi azpiek salatzen
|
dute
bere alkoholismoa, ziurrenez aspaldian soziala izateari utzi ziona. Nostalgia sortu didate begi ilunek, oso urrunetik begiratuko balute bezala, orduan bezala, eta orduan nago orain; haize leunak udaberri sentsazioa sortzen du, hala delako agian.
|
|
|
Pragmatismoaren eta idealismoaren arteko lehian lehenak ezarri bide du lege soziolinguistikoaren araua: . Kanadako indioek askotan esaten
|
dute
bere hizkuntza oso garrantzitsua dela, baina gero ez diete bere haurrei irakasten, eta, jakina, horregatik hil egingo dira horrelako hizkuntzak?. Peter Bakker,. Oraingo micmac indioek, maria?
|
|
|
Ezaugarri bereziez (dela hizkuntza, dela lege sistema, dela erlijioa) jantziriko talde etnikoa nazio bat osatzeko baldintza beharrezkoa izan daiteke, baina argi dago ez dela baldintza nahikoa: munduko talde etniko guziek ez
|
dute
bere burua naziotzat jotzen. Nazioa ez du etniak eratzen, nazionalismoak baizik (etniatik abiatuta)?.
|
|
|
Ipar Katalunian gaude: . Herritarrek, oro har, ez
|
dute
bere hizkuntza eskubideak urratzen dizkieten usterik?. Jean Lluis Lluis,. Katalana ere jan du frantsesak?, Gara, Hizkuntz sumisioak eragiten duen eskubide kontzientziarik ezaren eredu garbia etxean bertan daukagu euskaldunok, modu eta neurri ezin larriagoan gainera:
|
|
2012
|
|
|
Gauzak epaitu gabe begiratzen direnean, esan nahi du askatasunez begiratzen direla. Eta askatasunez begiratzen direnean bakarrik agertzen
|
dute
bere izaera. Hau da, begiratzen duena eta begiratua, dena gauza berbera direnean.
|
|
|
Baina batzuk opakuak dira, ilunak. Sekretu bat ezkutatzen
|
dute
beren baitan, eta horrek begirada berezia ematen die. Bazen morroi bat hirugarren pabiloian begirada hura...
|
|
|
–Ba lerdo galanta bai! Segituan atzeman
|
dute
bere telefonoa erabili zuelako. Ez zuen kopeta asko nekatu artaburuak!
|
|
|
Baina zalantza dut hemen aipaturiko herrialde hauen konkista Ferdinando Cortezek larru gorritan zeuden amerikarrekin egindakoa bezain erraza izango ote litzatekeen. Liliputiarrek, nire ustez, nekez merezi
|
dute
berak menperatzeko ontziteria eta armada baten gastua egitea, eta zalantza dut zuhurra edo segurua izango litzatekeen brobdingnagiarrekin horretan ahalegintzea; edo armada ingeles bat eroso egongo ote litzatekeen Irla Hegalaria gainean izanik. Houyhnhnmek, egia esateko, ez dute ematen gerrarako hain ongi prestaturik daudenik, guztiz ezezaguna baitzaie zientzia hau, eta batez ere jaurtigaiak.
|
|
2013
|
|
|
Astean hiru egunez joaten da terapia saioetara. Aste bi daroaz gauza biak uztartuz eta kostatu egiten zaio burua zentratzea; hala ere, lankideek zein zuzendariak pazientziaz eta maitasunez jokatu
|
dute
berarekin eta horrek asko lagundu dio.
|
|
|
Atsedenaldi labur bat ematen diet orduan, eta segidan kasu konplexuago batekin hasi ohi naiz, Annie Ernauxekin. Bere eleberri onenak, Gertakizuna (23 urte zituela bizi izan zuen abortu dramatikoa), Lekua (aitarekiko harremana), Emakume bat (amarekikoa), bere bizitzarekin lotura estuak dituzten pertsona edo gertakarien inguruan idatzi zituen eta bere izaera ulertzeko adina balio
|
dute
bere garaia ezagutzeko ere. Baina badaude idazle honengan ondorengo lan batzuk non biografiaren erabilera mugaraino eramaten duen.
|
|
2014
|
|
|
Hiru bikote ikusi ditu, muxuka. Haiek ez
|
dute
bera ikusi.
|
|
|
1588 Renanek horretara jotzen du, eta joera hori erakusten
|
dute
bere esaldi famatu biribilenek. Interpretazio gehienek ere horrela ulertu izan dute.
|
|
2015
|
|
|
Oraingoan ez da txalo eta ulurik izan. Andereñoaren ezkerreko hankak eta bi belarriek asfaltoaren gainean jarraitzen
|
dute
bere lagunarekin hitz eta pitz. Eta nire ikaskideek, bakoitzak bere lekuan eta bere gauzetan.
|
|
|
Hilabete asko falta dira Gabonak izateko eta! Nola utzi
|
dute
bere kabuz mugitzen den apaingarri argiztatu bat errotondan?
|
|
|
Zuk badakizu erantzun bat nahi dudala, eta ez bota harririk errekara?. . Karl maitea, galdera guztiek poetika bat gordetzen
|
dute
beren baitan, misterio bat, eta bekatu bat ere bai, jakina. Nik, zuk nahi bazenu, ez nizuke erantzunik emango.
|
|
|
Aurrera jarraitu
|
dute
beraz adreiluzko paisaian zehar. Handik gutxira, eta zalantza une txiki baten ondoren, paperean idatzita ekarri duen helbidearekin bat zetorren atea aurkitu dute.
|
|
|
Hitzez maneatu gabe jan
|
dute
beraz entsalada eta berdin oilasko ziria. Gero, postrearen ordez café au lait eta noisette bana eskatu dituzte eta Mek beste Davidoff puru bat atera du kaxa txikitik.
|
|
|
–Beno, baina fronte guztiek
|
dute
bere garrantzia, Marta, bestela hankamotz geratzen da prozesu osoa, erantzun nion etsi ezinik?. Eta gainera, ez dakit, bide posible bat baino gehiago dago, ez?
|
|
|
Itsas asunekin, zer diren jakitea ez da gauza erraza? egiten omen
|
dute
bere habia eta itsasoaren erdira bota arrautzak errun eta berehala. Errun eta txitak atera, hamabostaldi bateko lana izaten da hegazti hauentzat, neguko solstizioa baino astebete lehenagotik hasita.
|
|
|
Ez pentsa Euskal Herriko esaera zahar guztiak misoginoak direnik. Gizonezkoek ere jasotzen
|
dute
bere errazioa, nahiz eta emakumeek jasotzen dutena baino askoz txikiagoa izan. Hemen adibide batzuk:
|
|
|
Sentimenduak azaldu, ezkutatu nahiz itxuraldatzeko eskola ezin hobea gertatu da bisitaldi hau guraso zein ume askorentzat. Beste askok, berriz, zutenik ere uste ez zuten zerbait deskubrituko
|
dute
beren baitan. Hala nola Mikelek.
|
|
|
Bera da gure laborategia azken hamar urteotan gai, tresna eta gailuz hornitu duen morroia. Txapela eta kaiku urdin berde bat jantzita ibiltzen omen da beti kalean, eta kurdua, palestinarra edo, besterik gabe, pailazoa dela pentsatzen
|
dute
berarekin kalean gurutzatzen diren paristarrek. Nazionalista zahar horietakoa da Joxe Elosegi, Luis Marianoren Maitechu mía entzuten duenean orgasmora iristen dakienetakoa.
|
|
|
(Gaur egun alderantziz: Spinozazaletzat
|
dute
bere burua Borgesek zein Toni Negrik, Savaterrek bezala Txelisek, Jose Ramon Rekaldek eta Mikel Antzak. Mixterio, enigma, horma?)
|
|
|
Emazteak, haurrek, soldaduek, zergek, hartzekodunek eta jopu lanak, dohakabe baten irudia margotu
|
dute
berarengan.
|
|
2016
|
|
|
Grimentzeko izendegiaren hasierara joan, eta han aurkitu
|
dute
bere begiek sinesteko gai ez zirena. Garrasi egin du:
|
|
|
10 Euskal idazle erretxinaren atsekabearen iturburu nagusia argitaldariak dira: ez
|
dute
bere maisulan kaleratu berria, suharki, defendatzen, bere katalogoa axolagabeki deskuidatzen dute, bere liburuak ahaztuta dauzkate Arka galduaren bila filmekoaren antzeko biltegi amaiezin batean hautsa metatzen, ez dituzte bere edizio proposamen berritzaile eta ausartenak aintzat hartzen, erabiltzeko eta botatzeko balira bezala tratatzen dute?
|
|
2017
|
|
|
Kontuan izan ekonomia berriarekin lotutako 13 klusterretatik 12 Eusko Jaurlaritzako Industria Sailak finantzatzen dituela. Kluster horiek EAEko industriaren oso zati handi bat hartzen
|
dute
beren baitan: 1.100 enpresak osatzen dituzte, eta lankidetzan jarduten dute Berrikuntzaren Euskal Agentziarekin eta Innovanetekin. Eusko Jaurlaritzak SPRIren bitartez sustatzen dituen ikerketa sare nagusiak, azken planetan garatu direnak:
|
|
|
Aurreko egunetako euriak utzitako lokatzaren gainean, barregarri dabiltza Laiaren kawasaki zuri beltzak. Larre gaineko arraina sentiarazten
|
dute
bere short bakeroek, araberako poltsa hiritarrak, kamiseta marradunak.
|
|
|
Hego Amerikan edo herrialde katolikoetan. Espainia, Frantzia, Italia? askoz ere beranduago iritsi dira salaketak, eta askoz ere inplikazio txikiagoa lortu
|
dute
bertako eliza eta erakundeen artean.
|
|
|
Henry Jamesen pareko estilistatzat hartua dago Dexter, baina eme kutsu nabarmenagoa dauka bere maisuak baino; halako moduan non, haren aurkakoek bere estilo guri, konplexu, zalantzakorra neskazaharrenaz alderatu izan bait dute. Berrogeitamar urtetan sartu gabeko gizon batek, orratz lanetarako joera nabarmena izateak eta bere buru lasai askoa baretzeko txolinkeriak ehuntzeko duen ohitura horrek, ezaugarri hau oso maite
|
dute
bere jarraitzaileek, egia esan beste batzuei atsogizon samar irudi arazten die.
|
|
|
–Oraingoan ere ipurditik sartu behar izan
|
dute
bere armarria, esan zuen egun hartan Zaratiegik?. Zer egin behar duzu orain zuk, e Zabaleta?
|
|
|
Elefante zaharrak mendira joaten omen dira hiltzera, herrenka. Amerikar zaharrek, bere auto luzeak hartu, eta errepideetara jaurtitzen
|
dute
bere burua, Las Vegas moduko helmugetara. Hemen orgia handi bat jasan, eta kito.
|
|
|
eta horri esker lortzen
|
dute
bertan bizitzea eta ugaltzea.
|
|
|
horri esker lortzen
|
dute
bertan bizitzea eta ugaltzea.
|
|
|
–Lehen momentuetan nahasmen handia egon da –azaldu zuen Rifak– Antza denez, kazetari batek eta bere argazkilariak aurkitu dituzte gorpuak. Liskarra izan
|
dute
bertan gelditzera behartu dituzten agenteekin.
|
|
2018
|
|
|
Josu Jon Zabaleta Bilbao, Auto istripuan hil zen 20 urte zituela. Bere gurasoak eta anaia biek otoitz bat eskatzen
|
dute
bere omenez. Trapuarekin hautsa kentzean, 20 zenbakiaren zeroan geratu den zikinarekin entretenitu da apur batean.
|
|
|
Bere gurasoek eta anaia biek otoitz bat eskatzen
|
dute
bere omenez.
|
|
|
Ez ziotena esan da umore bakarrizketa zekarrela prest tipoak, erraminten kaxarekin batera. Zabala da, eta barra erdi okupatzen
|
dute
berak eta bere erramintek. Makurtuta dagoenez, bezeroek ez dute Aingeru ikusten, baina bai entzun, ezkututik indartsua eta karkaileroa den ahots ozena.
|
|
|
Auto beltzean sartu denetik jakin du, familia horretatik kanpo dago lehenengo aldiz eta betiko. Aurrerantzean ez
|
dute
berari gertatutakoez deus ere jakin. Kendu egingo diete neskatoa, eraman, zauritu, hondatu, eta haiek ez dute, haatik, deus ere jakin.
|
|
|
Albisteetako bat: hiru aste hilda omen zeramatzan atsoa aurkitu
|
dute
bere etxe barruan. Katuen miauek eraman dituzte bertaraino auzokoak lehenengo eta polizia gero.
|
|
2019
|
|
|
Erreferentziak bilatze horretan, kazetaritza edo idazle lanetan saiatzen gabiltzanoi askotan azaltzen zaigu Martha Gellhorn, batean eta bestean. Askok miresten
|
dute
bera. Nik ere bai.
|
|
|
Euskaraz aritu dira pixka bat gu biotaz, ez gauza handirik, ez itsusirik ere. Carlosek erretzera ateratzean argazkia egin didala komentatu
|
dute
beren artean edo, zerbitzari batek atea irekita utzi duenean, hotz handia egiten zuen Budapesten, udaberria izanda ere. Carlos bera altxatu eta ixtean zerbitzariari, loca, que se te va a helar el chichi?
|
|
|
Atsekabetu egin zen poetak Léopoldine alabaren esku utzi zuenean lan horren parte bat. Antzeko ezaugarriak ditu emakume maitemindu orok. Behar bada, bere buruaren tirano bihurtzen da, maitalearen izenean; gizonarentzat izan behar
|
dute
bera den guztiak, berak daukan guztiak, bere bizitzaren une guztiek, hala aurkituko dutelako izateko arrazoia; ez du ezer eduki nahi, gizonarentzat ez bada; gizonak ezer ez eskatzeak, horrexek nahigabetuko luke, hainbesteraino, non maitale finak exijentziak asmatzen baititu. Ororen gainetik, berrespen bat aurkitu nahi du amodioan:
|
|
|
indibidualistak ez du ikusten emakumea balio unibertsalki onartuen neurri gisa, baizik bere meritu berezien eta bere izatearen errebelazio gisa. Gizonak zer egiten duen, horren arabera epaitzen
|
dute
bere parekoek, bere objektibotasunean eta neurri orokor batzuen arabera. Baina emakumeari bakarrik interesa dakizkioke gizonaren nolakotasun batzuk, besteak beste, bizi nolakotasunak?; emakumearen aldean baino ezin da izan gizon gizona, xarmagarria, seduktorea, samurra, krudela:
|
|
|
Egunez, zerbitzari otzanaren rola betetzen du maltzurki, baina, gauez, kateme bihurtzen da, orein eme; bere sirena larruan sartzen da ostera, edo, erratz batean zaldika, alde egiten du deabruzko errondetara. Batzuetan, senarrari berari egiten dio bere gau magia, baina zuhurragoa da nagusiari ez erakustea halako metamorfosiak; arrotzak aukeratu ohi ditu harrapakin; haiek ez
|
dute
beraren gaineko eskubiderik, eta haientzat landare da oraindik, iturri, izar, sorgintzaile. Beraz, desleialtasunera kondenatua dago:
|
|
|
Emakume horiek bizirik daude, sinpleki; badakite egiazko balioen iturburua ez dagoela kanpoko gauzetan, bihotzetan baizik; horixe da bizi diren munduaren xarma: munduan egote hutsarekin, asperdura uxatzen
|
dute
bertatik beren ametsez, desirez, plazerez, emozioez, irudimenez. Sanseverinak,, arima aktibo?
|
|
|
Biharamunean, amak emakume galtzerdiak jantzarazi zizkidan, eta gona luzarazi, baina ez dut behin ere ahaztuko nolako shocka izan zen niretzat neure burua ikusia ikustea?. Neskatoak sentitzen du bere gorputzak ihes egiten diola, jadanik ez du bere indibidualtasunaren adierazpiderik argiena; arroztu egiten zaio, eta, aldi berean, bestek objektutzat hartzen
|
dute
bera: kalean, atzetik ditu begiak, eta komentarioak egiten dizkiote bere anatomiaz; ikusezin bihurtu nahi luke; beldur dio haragi bihurtzeari eta bere haragia erakusteari.
|
|
|
barnetegietan, nesken eskoletan, erraza da intimitatetik sexualitatera lerratzea; askoz ere lesbiana gutxiago aurkitzen ditugu neska mutilen arteko laguntasun giroetan, halakoek bidea zabaltzen baitiete esperientzia heterosexualei. Lantegietan eta bulegoetan beste emakume batzuekin batera aritzen diren eta gizonekin egoteko aukera gutxi duten emakume askok maitasunezko adiskidantza izaten
|
dute
beren artean: materialki eta moralki, erosoa zaie beren bizitzak lotzea.
|
|
|
Galindo zuen izena, honako hau da, gelditu den moduan erditu zuen amak ere ez luke ezagutuko, burua zanpaturik, alde batetik, eta gainerakoa dena odol idorrez estalirik, eta bere eskuinean Remigio dago, geziz zulatua, bik alderik alde zeharkatu dute, aldi berean jo puntutzat aukeratu zuten bi mairuek belatzaren begia eta Sansonen besoa zeukaten, baina hauek ere ez dute luze itxaron beharrik izango, egun gutxi barru haiei iritsiko zaie txanda, eta hauek bezala, eguzkitan utziko dituzte, noiz lurperatuko zain, hiri barruan, hiria setiaturik dagoenez ezin baita iritsi hilerrira, non galiziarrek litezkeen profanaziorik gaitzesgarrienak egin baitituzte. Mairuek gauza bakar bat
|
dute
bere alde, bere aldekoa dela esaterik badago, familiek egiten dieten azken agurra, emakumeen garrasiak, baina hori, batek daki, beharbada okerragoa izango da soldaduen moralerako, ekarriko duen oinaze eta sufrimenduzko malkoen ikuskizunarengatik, kontsolamendurik gabeko doluarengatik, Nire semea, nire semea, kristauen kanpamentuan, bitartean, dena gizonen artekoa da, zeren han, emakumerik bada, b... Galindok eta Remigiok azken aldiz zeharkatuko dute estuarioa, baldin eta aldez aurretik zeharkatu bazuten, zeren, setioa bere hasieretan dagoenez, beren umore sekretuak arindu ez dituzten gizonak ez baitira falta, hauek inork baliatu duen biziaz beterik sartu ziren heriotzan.
|
|
|
Izan ere, esango nuke gutxi izango direla munduan bere hizkuntzarekin gu baino inseguruago sentitzen direnak. Euskaldun zahar ez ondo alfabetatuek uste
|
dute
bere euskarak ez duela balio, euskaldun berriek uste dute berea ez dela, jatorra?, herri txikietakoek, kashero, konplexuaren eraginez beren euskara, txartu?
|
|
|
Izan ere, esango nuke gutxi izango direla munduan bere hizkuntzarekin gu baino inseguruago sentitzen direnak. Euskaldun zahar ez ondo alfabetatuek uste dute bere euskarak ez duela balio, euskaldun berriek uste
|
dute
berea ez dela, jatorra?, herri txikietakoek, kashero, konplexuaren eraginez beren euskara, txartu?
|
|
|
Nire ustez, kasu berezia da, bai hiztun kopuruarengatik eta baita alboko erdarekiko duen distantzia linguistiko txikiarengatik ere. Katalanek berek Europako hizkuntza ertainen artean kokatzen
|
dute
bere burua, hiztun kopuruari dagokionean Europako 16 hizkuntza delako hamar milioi hiztunekin. Bestalde, hizkuntza erromanikoa hitz egiten dutenentzat ulergarri samarra izateak bidea errazten die erabilera elebakarrei eta ate asko zabaltzen bere kultur eskaintza eta produktuei.
|
|
2020
|
|
|
Hots, etxeko lanen %90, 6 emakumezkoen esku dago. Epe luzera, ordea, belaunaldi ordezkapen traketsa indartuko da eta, beraz, gizarte babeseko politika berritzaileak abian jarri ezean, emakumeek, bertan nahiz kanpoan jaiotakoek, zaintza lanen zama oso handia hartuko
|
dute
bere gain. Horretarako, gure proposamena zera da:
|
|
|
Emakumeen aisialdiaren ezaugarria sekuentzialitatea den bitartean, denbora tarte motzak, eta normalean familiako beste norbaitekin egindakoak, askotan umeak. Gizonek diakronikoki antolatzen
|
dute
beraz aisialdia eta lan ez ordaindua. Horri, balioaren eta kapital sinbolikoaren pisua gehitu behar zaio.
|
|
|
Euskararen eta euskal kulturaren egoera zaila ez da COVID ondorio, aurretik genuen egoera zaila, eta krisi honek hori areagotu egin du. Euskarak eta euskal kulturak lortu behar
|
dute
bere lurraldean, Euskal Herrian, nagusitasun nahikoa bigarren mailakoa izan ez dadin, eta gaur egun hala da. Norabide horretan lan egitea ezinbestekoa da eta hori lortzeko beharrezkoa da hizkuntzaren ezagutza unibertsalizatzea.
|
|
|
Gaur, portxean jarrita, erruloak dauzka ilean eta hanketako atzazalak margotzen ari da. Kolore ilunez margotzen ditu, eta bere azala ere iluna da, baina argi egiten
|
dute
bere mi milioi hortz zuriek. Ezti poto biak portxean daukan egurrezko mahai txiki baten gainean utzi dizkiot eta kolorezko oihal batean batuta eman dizkit amari eztiagatik zor dizkion txanponak.
|
|
|
Goizegi da oraindik, baina udaberriaren hasiera epeletik datorrenez, kanpora atera da kafearekin, baserriaren atarian jarrita daukan egurrezko mahaitxora. Lorategian landatuta dituen izpilikuen eta minberen ubel argian atseden hartu
|
dute
bere begiek.
|
|
2021
|
|
|
Emateko eta hartzeko prest egonez. Horrela, bi parteek mantentzen
|
dute
berea eta, aldi berean, bi parteek aberasten dute, bai bestearena eta bai norberarena. Azkenean, sortzen da zerbait berria, biena eta inorena ez dena.
|
|
|
Irudi hau egunero, behin eta berriro errepikatuko da Bilboko tren geltokian hurrengo urteetan. Irudi hau erabiliko
|
dute
bertakoek kanpokoei buruz hitz egiteko. Trenak ekarritakoak, horrela esango diete.
|
|
|
Zenbat egunetarako etorri den ez daki Hans Castorp bisitariak, berdin dio. Haatik, medikuek ikuskaritzak eta azterketak egitea proposatu diotelarik, eta onartu berak, gaixotzat jotzen
|
dute
bera ere, tarte batez bertan geratzera gonbidatu, eta azkenean kasik behartu ere egiten dute.
|
|
|
Alkateek aginte makila izan ohi
|
dute
bere agintearen adierazle, baina zenbait garai eta lekutan zume adar bat biribilean bilduta izan ohi zen aginte makila. Hortik zumeari egiten zaion aipamena, alkatearen zume edo aginte adierazleari.
|
|
|
Kontakizunean bi amoranteek arreta handia hartuko
|
dute
beren arteko amodioa errege zaharraren eta gorteko gainerako jendearen aurrean ezkutatzen eta gordetzen. Ez dira biak elkartuko, erregea jauregitik kanpo dagoenean izan ezik.
|
|
|
Haren ile beltza besterik ez zuen ikusi. Guraso gehienek esan ohi
|
dute
bere seme alaba guztiak berdin tratatu izan dituztela beti. Baina hori ez da ia inoiz egia izaten.
|
|
|
Telebistan berriz eman
|
dute
bere argazkia. Ile lisoarekin, pittin bat alde batera burua, zeharka begiratuz bezala.
|
|
|
Zigarroa gerturatzen
|
dute
bere titi puntetaraino. Nagorek zigarroaren beroa sentitzen du.
|
|
|
Neskak begiak ixten ditu; hitzek ez
|
dute
bere ametsa zeharkatu. Amets astuna, non odol morea isurtzen den eta nik ezin dudana amets egin.
|
|
2022
|
|
|
Badirudi berak kontratatutakoek Globoko banatzaile baten eskutik jaso dutela titulua, erdipurdiko unibertsitateren batean eskuratu ondoren edo, zimel eta kaskarrak iduri dute eta Deustuko beste horien aldamenean. Kiloka kobratzen
|
dute
bere biek ere, haatik.
|
|
|
egin ahal guztiak eginda ere ez zait iruditzen amets gozorik eraikitzeko beste neurona gelditzen zaizkidanik. Guztiek egin
|
dute
bere buruaz beste. Optimistak, ez zaizkit bat bera gelditzen.
|
|
|
–Cestero –imitatu
|
dute
bere lagunek barre artean. Beti egiten diote iseka amerikar filmetan bezala erantzuten diolako telefonoari.
|
|
|
hain zuzen ere, klausurako moja bat. Baina iturri judizialek ukatu egin
|
dute
bera zenik hiltzaile tulipazale izengoitiaz bataiaturiko kriminala. Poliziaren aurrerapen urrien aurrean, izua ari da zabaltzen Gernikan eta inguruetan.
|
|
|
Hiritik helbururik gabe paseatzearen plazerean murgiltzeko prestatzen da beraz. Tak tak tak egiten
|
dute
bere zapaten plataformek espaloiaren gainean. Pelikula baten hasiera izan daiteke hau, eta bera gidoilari eta zuzendaria izango den ilusioari eusten dio goizeko lehenengo momentu hauetan.
|
|
|
Edu, bitartean, sor. Seme alabek agindua
|
dute
berak eskatu ezean laguntzera ez saiatzeko.
|
|
|
Andoni buru doa, urrats sendoz. Taldekideek aspaldi uste
|
dute
bere kasa entrenatzen dela beraiek ez daudenean. Haren ondotik, Bixen.
|
|
|
Eduren eskuek estutu
|
dute
bere koparen oina.
|
|
|
(Moztu egingo dio) Eskerrak behin ezkonduta sasi gizon horren albotik aldenduko zaren; fama handia izango
|
dute
bere soinekoek, baina berak geroz eta txutxu mutxu gehiago sortzen du Donostian. Lotsagabea!
|
|
|
Eta, batzuetan astun samarrak badira ere, Limak ikaragarri maite ditu. Eta haiek ere izugarri maite
|
dute
bera. Bai:
|
|
2023
|
|
|
Laetitia irakiten jartzen
|
dute
bere proiektuen kontrako mobilizazioek. Baina, funtsean, ez da gehiegi kezkatzen; badaki, ororen buru, beti irabazten duela, bere proiektu guztiak beti obratu direla, aitarenak bezala.
|
|
|
Ez du gogorik. Eta bezperako koplek jarraitzen
|
dute
bere tinpanoetan kantari: " galdetu nion, neure buruari, nor nintzen ni...".
|
|
|
garbitu, sikatu, gorde, garbitu, eskegi, lisatu, tolestu, gorde. Ez dago ezer sortzeko modurik, zeren gauza guztiek
|
dute
bere lekua: bat eta bakarra.
|
|
|
Igel batzuek errekasto, putzu eta ur aska txikietan askatzen dituzte euren arrautzak, eta horietako asko eguzkiarekin idortu egiten dira. Eta ur geldiak ez badira, ez
|
dute
bertan ugaltzeko aukerarik.
|