|
2000
|
|
|
1556 urtean Nafarroako Urdazubin jaioa zen Pedro Dagerre Azpilkueta, guretzat. Axular? bezala hain ezaguna
|
dugun
idazle ospetsua. Salamancan ikastaroak egina zen eta bere bizitzan zehar hil arteraino Lapurdiko Saran parroko izana.
|
|
|
Urteak zerbait pozgarria ekarri izan badu, idazle gazteen, hasiberrien eta ezezagunen ugaltzea izan da, eta joera hori nabarmen ikusi zen Lekeition urrian burutu zen Galeuscaren edizioan. Deigarria izan zen aspaldidanik elkar ezagutzen (oso aspaldidanik eta oso ezagutzen)
|
dugun
idazleen artean, behin eta berriz honelako galdera entzutea: " eta hori, nor da?".
|
|
2001
|
|
|
Hasi narratologiaren ildoan bideratutako" Fokalizazioa 100 metro n" artikulutik, eta irakurketa askeagoa aurkezten duen" Bihotz bi. Gerrako kronikak" artikuluraino, euskal nobelagintza modernoaren zutabe funtsezkoenetakoa
|
dugun
idazle donostiarraren bilakaera literarioa izan dugu aztergai. Edozein kasutan, artikulu guztiotan aldatzen ez dena egilearen lanarekiko dugun errespetu eta zaletasuna dira.
|
|
2002
|
|
|
Nepote, adibidez, ez litzateke sartu kalitateari begiratuta, baina Euskal Autonomia Erkidegoko ertainetako irakaskuntzan derrigorrezkoa izan denez, komeni da ezagutzea. Estazio bat ordea, kanpoan utzi behar izan dugu, maite
|
dugun
idazlea izan arren.
|
|
2005
|
|
|
Irakurle euskaldunek erdaraz bakarrik irakurtzen dugula pentsa dezakete, agian... baina komunikabide erdaldunetan irakurri ere egiten ez
|
dugun
idazle arlotetzat gauzkate.
|
|
2010
|
|
|
DENONARTEAN, 2010" GILTZURRUN HARRIAK". MILENA AGUS. Itzultzailea, FERNANDO REY. CENLIT. DENONARTEAN, 2010" Zubi foralak", urtero bezala, aurten ere aisialdirako beta ekarriko digunez egun horietarako hiru proposamen luzatu nahi dizuet: Lehenengoa, gure lerroetan ezaguna
|
dugun
idazle bizkaitarraren, Irati Jimenezen azkeneko lana" Atsekabe zaitut". Eleberri motza bezain sakona, atsekabetuko zaituena, irakurle. Beste biak, Milena Agus, idazle italiar gaztearen eleberri motzak hauek ere, goxoak eta magia lurruna darienak." Atsekabe zaitut" eleberriak denok ikusi ezin dugun Bilbora garamatza, ezezaguna zaigun Bilbora, ezkutura, gauekora, katu eta txakur hirira, haiek baitira ikusi dezaketen bakarrak; Katu kalera, atsekabearen karrikara.
|
|
|
Egilea eta lana bereiztezinak diren neurrian, Lotsatiren lana agertu ahala, horrexekiko eta Lotsatiren bizitzarekiko interesa handituz joan da, hasieran guztiz ezezaguna zen olerkari hori ilunpetik argira atera den arte. Alabaina, orain arte izan
|
dugun
idazle honen ezagupena tantaka lortu dela esango genuke, gehien bat, aldez edo moldez, Lotsatiren inguruarekin zerikusiren bat izan dutenen eskutik.
|
|
2012
|
|
|
Has ninteke –errazkerian eroriz– biok partekatzen
|
dugun
idazle ofizioa abiapuntutzat hartuz, baina azkenerako utziko dut hori. Aitzitik, alderdi fisikoen eta psikologikoen konparaketan murgilduko naiz lehendabizi, zalantza guztiak uxatzera bideratutako zorroztasun zientifikoz eta zehaztasun erabatekoaz.
|
|
2014
|
|
|
Xabier Etxeberria idazlearen ustez, euskal gazteriaren aniztasuna gutxitan islatzen da fikzioan: " nork bere giroa agertzen du, eta, beharbada, euskal gazteriari buruz idatzi
|
dugun
idazle gehienak giro jakin batekoak gara". Hala, normalean, fikziozko lanetan prototipo batzuk dira nagusi:
|
|
2016
|
|
|
Bestalde, Gauzaren literaturaren inguruko urrezko balizko aro berriaren inguruko baikortasuna apaltze aldera, ezin dugu alde batera utzi egon badagoela gaiaren banalizatzearen edo bestsellerizazioaren ageriko arriskua, armak isildu diren zirkunstantzia berriotan; Stuart Neville bera, lehen hizpide izan
|
dugun
idazle irlandarra, thrillerren egile izateagatik da batik bat ezaguna, eta gaiaren, postalizazio, arriskua salatzen zuen Ibon Egañak, nolabait, Katixa Agirreren Atertu arte itxaron nobelari (Elkar 2015) egin zion kritikan (Deia,), eta nik ere pentsatzen dut, gaiari heltzeko arintasunari dagokionez, egileak berak aurkezpenetan eta elkarrizketetan elikatu zituen itxaropenen azpitik geratu zela.
|
|
2017
|
|
|
Hori bai: lotura handia dute aurrerago aipatuko
|
dugun
idazlearen militantziarekin.
|
|
|
Horiek guztiek ekarri zuten kidekoek taldearen lidergoan jartzea eta Ekuadorko idazle onenen artean hartua izatea. Esate baterako, hau esaten zen 1926an aipagai
|
dugun
idazleaz Guayaquilgo bi aldizkaritan: " Laburbilduz, esan dezakegu Joaquín Gallegos Lara dugula Ekuadorko literaturgintzan etorkizun handiena duen idazlea" 179.
|
|
|
Gero, Hordago agerkari ttipian baina umorez betean publikatu zuen, gure etsai guzien kontra. Eta hondarrean bilakatu zen denek ezagutzen
|
dugun
idazle handia, Hegoaldean gehiago publikatua hemen baino.
|
|
|
Aberri Eguna ala Sarako Idazleen Biltzarra? Horrela izan da aurten, nahita nahi ez, orain arte Sarako Idazleen Biltzarrean parte hartu
|
dugun
idazle ttipioi harrarazi diguten hautua, eta ainitzi konponezinezko korapilo bihurtu zaigu. Sarako Idazleen Biltzarra, orain arte, aitzindaria izan da Iparralde osoan, idazle eta erosle irakurleen arteko harreman zuzeneko kontuetan, horretaz gain, ongi antolatua eta arras baliagarria.
|
|
2019
|
|
|
Baina ikusi nuena ikusita gero, hara joan ginenok, hamar minutu haietan, zoriontsu izan ginen, barre ezin gogotsuagoaren haritik!?, lotsa ere ematen dit bururatutako galdera bururatu izanak. Izan ere, zer harrokeria da gurea (ustez LITERATURA idazten omen
|
dugun
idazleona), bigarren mailakotzat hartzen ditugula Pellorena bezalako ekitaldi motak. Letren pailazoak omen dira horrela idazten dutenak; geroztik, beste pailazo batzuk ere ezagutu ditut, zorionez:
|
|
|
Inoiz esana dut hizkuntza agoniko batean idazten
|
dugun
idazle/ itzultzaileak garela. Horrek ez gaitu, berez, idazle/ itzultzaile agoniko bihurtzen, baina bai zaintzaile eta erizain, mediku eta garbitzaile lanak egitera behartzen.
|
|
2021
|
|
|
Literatura erakutsiak norberaren izateko baldintzak hausnartzen ditu eta orain arte ezagutu
|
dugun
idazlearen irudia zalantzan ezartzen du. Idazlea ez da gehiago bizitzen bere bulegoaren bakartasunean.
|
|
|
Bat baino gehiago izan dira gure Aldiriri amaiera emateko arrazoiak, baina, erabakia hartzerakoan, berezko pisua izan du azken urteotan somatu
|
dugun
idazle eta artikulu faltak. Aldiritarrok (Erredakzio Kontseiluko kideak zein aldizkariaren orbitan zaudeten idazle, irakurle eta harpidedunak) adinean gora, bizitza profesionala eta pertsonala uztartzea gero eta zailagoa egiten da, batez ere, zaintza lanak bilakatzen direnean bulegotik kanpora ematen ditugun orduen protagonista.
|
|
2022
|
|
|
Horien baitan, Jon Casenaveren begietarako, argi eta garbi ageri da Ramuntcho ren eragina, baina, dioskunez, bada denetarik tropel horretan, bai Pierre Lotiren eleberriaren miresle zintzo eta kreatiboak, bai imitatzaile oso gogotsuak, eta are zenbait erdipurdiko ere. Hau da, behin beroarena kenduta eta esku artean
|
dugun
idazleari dagokiola, ez dakit esaten zenbaterainoko merezimendu literario dekantatu zaien Maddi Elizagaren liburuei plazaratu zirenetik: ez dakit zer geratu den orduko leinurutik.
|
|
2023
|
|
|
Kontua da berak ere ez zuela egin. Benetako erantzuna eman zidan, esan nahi dut, nik eman nion nire hitzaldia eta bera hurrengo egunean Galiziara joan zen, trenez, biok maite
|
dugun
idazle baten etxera, Olga Novorenera, eta bidaia horretan idatzitako gutunak ziren.
|