|
2000
|
|
|
Adin batetik aurrera jada idazleok ez omen
|
dugu
nobelarik irakurtzen. Nik nobela oso gutxi irakurtzen dut orain, saiakera eta poesia gehiago.
|
|
2001
|
|
|
Era berean, ARGIA
|
dugu
nobelan zehar denborarekin lotuta azaltzen zaigun sinboloa. Pertsonaia hizkuntzaz balia ezin daitekeen bezala, ARGIA ere ez du lagungarri denboraren iragaiteaz jabetzeko.
|
|
|
Ezagunegia, aukeran. Gerran gertatutakoek eta ikasitakoek arrasto handia utziko dute bere baitan eta, hein batean," Putzu" karlismotik nola urrunduko den
|
dugu
nobelaren gai nagusietako bat; Euskal Herria rekiko maitasuna da harengan tinko iraungo duen gauza bakarrenetakoa. Alde horretatik, azken Karlistadan parte hartuko zukeen nolabaiteko aurrenazionalista baten bilakaera pertsonala renistorioa kontatzen zaigu.
|
|
2002
|
|
|
Baina pertsonaia gehienak izaki ustelak dira (Aita Santu poloniarra, antikomunista sutsua eta marihuanazalea), eta Ama Birjina oso sexya, eliztar bat baino gehiagorentzat, eta horrek polemika sortzen du. Nolanahi ere, uste
|
dugu
nobelaren haria alde batera utzita, ideologia behin eta berriz adierazian egiten duela porrot nobelak hein batean, behin eta berriz errepikatzen diren autore inplizituaren iritzi ideologiko, politiko edo moralek desoreka handia eragiten baitute ideologiaren eta literaturaren arteko balantzan.
|
|
2004
|
|
|
erdia hutsa eta bestea putza. Dena den, desilusio guztien gainetik aurrera jarraitu beharra helarazi nahi izan
|
dugu
nobela honen bitartez. 68an zioten moduan:
|
|
2006
|
|
|
Rosa. Rosa
|
dugu
nobela honetako protagonista (Todorov 1972). Nobelan zehar azaltzen diren gizonezko guztiak Rosaz maiteminduko dira.
|
|
|
Ireneri. Irene
|
dugu
nobela honetako protagonista, Irene ez da ohiko emakume bat. Helen Jones-ek, 2003an EHUk antolatutako udako ikastaroetan, Atxagaren nobelagintzako ahots politikoak aztertzerakoan ondo adierazi zuen bezala, Irene ez da ohiko emakumea, amari eta ohiko emakumeei sorbalda eman die Irenek.
|
|
2008
|
|
|
Eta, beste aldetik, eskirol izateko gonbiteak. Ez
|
dugu
nobelaren bukaera kontatuko, ez dago beharrik.
|
|
2011
|
|
|
Uxueri Kontxu Odriozolarena ipiniko diogu eta Sarasola baboari, Marino Lejarretarena. Hala, ia osatua
|
dugu
nobelaren bizkarrezurra. Kontua borobiltzeko zer edo zer falta zaigu oraindik, beste pertsonaia gatz eta piperdunen bat edo.
|
|
|
Guk irakurleok egiten ez duguna da pantaila batera eraman; geure baitan gordetzen dugu egin dugun pelikula. Baina pelikula bat muntatzen
|
dugu
nobela irakurtzen dugun aldiro. Galdetzekoa da XIX. mendean, zinemarik ez zegoenean, orduko irakurleek nola irakurtzen zituzten Stendhalen, Flauberten edo Tolstoiren nobelak.
|
|
2016
|
|
|
Nolabait umiliatuta, umiltasun erabatekoz mintzatu nintzaizun. «Nahi baduzu bertan behera utziko
|
dugu
nobelaren kontua; zure historia da, zurea erabakia».
|
|
|
masturbazioaz ari gara, ez hitza eta ez ekintza ez baitira liburuetan usu agertu ohi, are gutxiago emakumezkoena, istorio pornografikoa ez bada behintzat; gure hau ezin esan pornografikoa denik, ez da erotikoa izatera ere iristen, banaketa horiek kontzientzia txurien eskrupuluak lasaitzeko baizik ez diren arren; ez da erotikoa baina ez dugu isilduko zer ari den egiten Alsina bainuan, urteek eta praktika jarraituak ematen dituzten lasaitasun, trebezia eta segurtasunarekin, bere gorputzean barrena elektrizitate txinpartak piztuz estreina eta baretasun uhinak hedatuz hurrena, uretan txaplasta uhinak eragin dituen orgasmoaren ondoren. Gizonekiko beldurra, masturbazioaren babesera jotzea, lehen ia ezer ez genekien eta orain berriz ia gehiegi eta guzti emakume honen bizitzaz, are alderdi intimoenez ere; orain baten batek eska liezaguke mamu horietan sakontzeko, beste sexuarekiko harreman zuzenerako zailtasun horretan aztarrika jarraitzeko, baina liburu erotikoa ez den bezala ez
|
dugu
nobela psikologikoa egin nahi ere; hortaz, arazoaren aipamen hutsarekin konformatu behar, baldin eta arazo deitzerik badago, izan liteke aukera pertsonala ere, nork bere bizimodua nahi duen eran antolatzeko askatasuna behar baitu, are gehiago aukeren eta askatasunen herria omen diren Estatu Batuetan.
|
|
|
ez litzateke zailegia ere, aski da orduko egunkari batean begiratzea, eta bide batez garaiko soziologia pixka bat egingo genuke: telesailak, berriak, filmak, lehiaketak... oharkabean pasatzen zaigun arren, oso adierazgarria da telebistan ikusten dena garai eta leku jakin bateko ideologia, modak eta abarrekoak ulertzeko; dena dela, ez
|
dugu
nobela soziologikorik ere egin nahi, baliabide erraz horiekin behinik. Beraz, piztu bai baina ikusten ez denean bezala utziko dugu tramankulua, gelako txoko batean diz diz; kafetegitik igo dioten afari legeak ere ez du interes berezirik:
|
|
2020
|
|
|
Baina konpetizioa baino, literatura lehenetsi nahi duen tarte honetarako, hara: Graziana Barrenetxea
|
dugu
nobelako protagonista, 58 urteko emaztea. Bidegurutze batean aurkitzen da, seguru bere bizitzako garrantzitsuenean.
|
|
2021
|
|
|
Italian, esate baterako, bi eleberrik ematen dute atentzioa. Nanni Balestriniren Den dena nahi
|
dugu
nobelan Fiat automobil fabrikako langileen borrokak eta kontzientzia hartzea kontatzen dira. Fernando Reyk euskaratu zuen 2019an, Katakrakentzat.
|