|
2004
|
|
|
–orain premia ingelesak du?. Eta guk ere ikasi
|
dugu
hizkuntza bat ez dela ia inorendako bere horretan eta mekanikoki gizatalde batetik bestera inolako oihartzun, lotura edo atxikimendu sentimentalik gabe iragaten den corpus kulturala: euskara ikasten dutenen arrazoien artean identitate kolektiboarena196 da nagusi eta garrantzia du ogibidea bilatzeko ematen duen aukerak ere; uste dugu arrazoi kulturalen leloa arestiko beste bi horien gibeletik doala, bai Nafarroan eta bai nonahi?. 197
|
|
|
Hizkuntzaren sorburuak eta gaitasun senak agortzen direlarik, hiztun herriaren zerumuga goibeldu egiten da. Barne garapeneko berritze dinamikaren osasuna omen
|
dugu
hizkuntza baten kemen zantzurik adierazkorrena: –Galduaz doa hiztun euskaldunaren sortzeko ahalmena, dio Koldo Zuazok?, galduaz hizkuntzarekin jolasteko eta gozatzeko gaitasuna, eta hori galtzen denean, hizkuntza bera dago galbidean.
|
|
2011
|
|
|
–Kontuan eduki behar
|
dugu
hizkuntza bat mehatxupean jartzen duten neurri politikoak, izatez eta egitez, hiztunen kontrako politikak direla aldez edo moldez, zeren eta asimilazio estrategia oso baten parte baitira. Erasoaren jomugan ez dago hizkuntza bakarrik?
|
|
|
Zer galtzen
|
dugu
hizkuntza bat galtzean?
|
|
2016
|
|
|
Erabilera
|
dugu
hizkuntza bat bizirik dagoela erakusten digun adierazle nagusia eta hizkuntza horren osasunaren neurgailurik behinena. Kontsentsutik gertu dago gaur egun gure artean ideia hori, bai euskalgintzaren eremuan eta baita euskararen egoerari buruzko ikerketan dihardugunon artean ere.
|
|
|
Bigarrenari egoki erantzun ahal izateko, kontu bat argitu behar dugu lehenik: zer" metro", zer" termometro", zer" neurpide" aukeratuko
|
dugu
hizkuntza baten osasunedo gaixotasun maila neurtzeko. Izendapen bakarraz jokatuko badugu ere labur beharrez, osasun neurpideak baino zuzenago osasun, gaixotasunedo bideragarritasun neurpideak dira atal honen aztergai.
|
|
|
Ezen behar
|
dugu
hizkuntza bat munduratzeko. Latina behar izan genuen Erromaren garaian, eta erabili genuen.
|
|
2019
|
|
|
Bizkaiera, gipuzkera, nafar lapurtera edo zuberera, euskal hizkuntza literarioak ez dira dialektoak, familia bereko hizkuntzak baino. Euskaldunek arraza bat, herri bat, neba arrebatasun bat dira, nazio bat izatearen kontzientzia dugu akaso, eta horregatik pentsatzen
|
dugu
hizkuntza bat daukagula, baina hori ez da egia.73
|
|
2021
|
|
|
12.3.6b Esan
|
dugu
hizkuntza batetik bestera gauzak aldatu egiten direla puntu honetan, eta hala da. Euskaraz, esaterako, ez dugu* hamabi mahats esaten (bai, ordea, hamabi mahats ale), baina gaztelaniaz doce uvas arrunta da.
|
|
|
Euskarari dagokionez, garrantzi handikoa da atal hori, Gramatika honetan zehar determinatzaile sintagmak, aditzaren jokabidea, mendeko perpausak emateko modua eta abar aztertzean ikusiko dugunez. Gramatika honetako bigarren kapituluan esan
|
dugu
hizkuntza bateko hotsak kateatuaz osatzen ditugula hitzak (§ 2.1c), eta hala da. Baina gogoan izan behar dugu hotsak hizketako unitateak direla, entzuten ditugunak, eta horien atzean unitate abstraktuak daudela, fonemak, esanahiak bereizteko balio diguten elementurik txikienak.
|
|
2023
|
|
|
Hitz bakoitzaren esentzia gordetzeko eta herri baten oroimena bizirik mantentzeko, funtsezkoa
|
dugu
hizkuntza baten poetak ezagutzea.
|
|
|
galdetu diote emakume bati Louis Malle k zuzenduriko dokumental batean erantzun du berak zein da aldea? ...kingo hemengo gatazkez hamabost lagun gela bakarreko pisu batean aberatsen kontuak dirudite horiek beste batzuk hemengoen indarraren eta ekintzen miresle izango dira jada hona heldu baino lehen guztiek ala guztiek emozio keinu hitzen ekonomia berriak izango dituzte ardura esango dugu beraien ahalegina baloratzen dugula zer gerta ere esango dugu berdin diola non diren jaioak non diren heziak esango
|
dugu
hizkuntza batek batu gaitzakeela esango dugu hizkuntza hori indartu behar dela iragana eta orainaldia lotzeko hitz magikoak asmatuko ditugu iragana eta orainaldia elkartzeko irudirik borobilenak hitz eta irudi horiekin haietako asko liluratzeko gai izango gara hizkuntza berriaren soinuak imitatzen saiatuko dira soinu horiek imitatzeko beti gai ez izateak lotsagorrituko baina behin eta berriro esk... zertarako hori guztia?
|