|
2001
|
|
|
Martínez Plumé hizlari izango da Bilboko Euskalduna jauregian ekainaren 21etik 23ra Bilbao 2001 erakundeak antolatzen
|
duen
Hiria atzamar puntan Biltzarrean, Garraiorako Sistema Inteligenteak aztertu eta etorkizunean tamaina ertaineko hirietan aplikatu ahal izateko, garraio eta mugikortasun arazoei konponbidea jarri ahal izateko.
|
|
|
Baina ñabardura bat egin beharra dago: Kataluniako hiriburuan, OHZ kontzeptuan zerga gehien biltzen
|
duen
hiria izanik, maila ertaineko etxebizitza tipiko baten metro karratuko balio katastrala 73.000 pezeta ingurukoa da eta Iruñean, berriz, (hiri hori ez da nabarmentzen OHZ garestia izateagatik) 110.000 pezetara iristen da.
|
|
|
Internet, zeinahi gairi buruzko informazioa eskaintzen
|
duen
hiri batekin konparatu izan da, askotan.
|
|
2002
|
|
|
Oso helburu prosaikoak betetzeko baliatzen dira cookies izenekoak: orri barnean internautek egiten dituzten ibilbiderik ohikoenak ezagutzea, erabiltzaileak oraino ikusi ez dituen iragarkiak (banners) erakustea edo bisitariak aldez aurretik zehaztu
|
duen
hiri baterako iragarpen meteorologikoa pertsonalizatzea, adibidez.
|
|
|
Paperontziak oso egoera onean kontserbazio eta garbitasun aldetik eta parke guztian zehar ongi banatuta; hiru berdeguneetan baldintza hori betetzen
|
duen
hiri bakarra da.
|
|
|
Logroñorekin batera, azterturiko hiru parketatik bitan lorerik ez
|
duen
hiri bakarra.
|
|
|
Hiru guneetatik bitan bidegorria
|
duen
hiri bakarra.
|
|
2003
|
|
|
Proba hori bertatik bertara egiteko CONSUMER eko teknikariek (hiri jakin hori ezagutzen ez zutenak) bisitatu nahi
|
duen
hiri horretara turistak egiten omen duen ibilbide ohikoena egin zuten: automobilean iritsitakoan, erdiguneko hiru izarreko hotel batera jo zuten eta bertatik gertueneko turismo bulegora abiatu ziren.
|
|
|
Hiria ezagutzen ez zuten CONSUMEReko teknikariek, bisitatu nahi
|
duen
hiri horretara turistak egiten omen duen ibilbide ohikoena egin zuten: automobilean iritsitakoan, erdiguneko hiru izarreko hotel batera jo zuten, bertan (teorian behintzat) turistak maleta utzi eta atsedenaldi txiki bat egingo zuen.
|
|
|
Azterturiko alorretan, turistarekin arreta gehien eskaini
|
duen
hiria, askozaz ere.
|
|
|
Helbideak aurkitzeko erraztasunean bikain kalifikazioa lortu
|
duen
hiri bakarra da, orientatzeko seinale ugari, zehatz eta ikusgarriak daudelako.
|
|
|
“animalien jabeen arduragabekeriagatik zehapen ekonomikoak areagotzea, ez afaltzea, “txipa” ez sartzea edo gorozkiak bide publikoan ez jasotzea”. Bartzelonan 14.000 lagun egiteko animalia daude erroldatuta, nahiz eta Udalak uste
|
duen
hirian 150.000 inguru daudela. Gaur egungo araudiak 60tik 1.500 eurora bitarteko zehapenak aurreikusten ditu lagun egiteko animaliak ez erroldatzeagatik, bide publikoan libreki defenda ditzaten uzteagatik edo tratu txarren ondorioz 15.025,30 eurora irits daiteke.
|
|
|
Singapurrek 126 zauritu ditu, baina hiru bakarrik. Hong Kongen, gaizkiak gehien zigortu
|
duen
hirietako batean, nerabe gutxi batzuek baino ez dute laguntza medikoa eskatu. “Hasieran okerrenaren beldur gara.
|
|
2004
|
|
|
Atzerrirako bidaiak Atzerriko herrialderen batera joateko asmoa izanez gero, ez dira beharrezko txertoak ahaztu behar eta bisitatu nahi den herrialdeko gaixotasun endemikoen profilaxia egin behar da. Horretarako, bizileku
|
duen
hiriko Nazioarteko Txertaketa Zentrora joatea gomendatzen du AEDVk. Gainera, gogorarazi du beharrezkoa dela Gizarte Segurantzako txartela eramatea eta helmugako herrialdeak Espainiarekin osasun arloko hitzarmenik duen ala ez jakitea.
|
|
|
Horiekin bat egin dute Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioak (FEMP), Espainiako Trenbideen Fundazioak, Hiri Garraio Kolektiboaren Elkarteak eta Energia Dibertsifikatu eta Aurrezteko Institutuak (IDAE). Aizpirik azaldu zuenez, helburua “garraio publikoa ibilgailu pribatuak mehatxatzen
|
duen
hiri ingurunearen kalitatean islatzea” da. Horretarako, mugikortasunaren eskaintzaren eta eskariaren jarraipena egingo du, garraio publikoaren finantza sistemak aztertuko ditu, baita pribatuarekin duen lehiakortasun maila ere, besteak beste.
|
|
2007
|
|
|
Areago, A Coruña, ikerlanean osoko nota hoberena lortu
|
duen
hiria, ez da gauza izan berariazko proba honetanerdipurdi baino zerbait hobea ateratzeko.
|
|
|
Errealitate horretaz jabetuta, karabanak hiri bakoitzeko jendearekin topaketak antolatzen ditu eta Malira eramateko laguntza nahi duten pertsonen materiala biltzen du. Karabanak hiri bakoitzeko jendearekin topaketak antolatzen ditu eta Malira eramateko laguntza nahi duten pertsonen materiala biltzen du Geldialdia egiten
|
duen
hiri guztietan kilometroko ibilbidea Paris, Bartzelona, Valentzia, Tarifa, Maroko, Mauritania, Tombuctú eta Taboye (Mali) afariak eta topaketak antolatzen ditu kultura tuarega zabaltzeko eta lagundu nahi duen jendearen dohaintzak jasotzeko. Karabanaren berariazko helburuak Bizia.
|
|
2009
|
|
|
Zahartze aktiboa bultzatzen
|
duen
hiria da adinekoekiko adeitsua. Adin handieneko biztanleen bizi kalitatea hobetzeaz arduratzen da, eta haien parte hartze soziala, autonomia eta jokabide osasungarriak sustatzen ditu.
|
|
|
antzeko aseguru batek ordaindutako zenbatekoa hirukoiztu egin daiteke, poliza sinatu duen aseguru etxearen arabera. Agian atentzioa ematen duena asegurua kontratatzen
|
duen
hiriak eragin handia izatea haren kostuan. Aztertutako 31 kasuen erdietan, %20rainoko aldeak hauteman dira hiririk merkeenaren eta garestienaren artean; izan ere, bost kasutik batean %50 gainditu du, eta horietako batean %94ra ere iritsi da; hau da, ibilgailu konpaktu bat gidatzen duen 30 urteko eta bost urteko esperientzia duen gidari batentzat hirugarrenentzako asegurua:
|
|
2010
|
|
|
Ordaindu beharreko zor osoan esku hartzen duen bigarren aldagaia da katastro balioa. Adibidez, Donostia da zerga tasarik txikiena
|
duen
hiria, baina klase ertaineko familia batean OHZren kuotagatik ordaindu beharreko zenbateko osoa aztertzen badugu, 363 euro da kopuru hori, hirugarren hiri garestiena. Bestalde, Bilbo da zerga tasarik altuena duen hiriburua, baina klase ertaineko familiek hiririk garestienak, Bartzelonak, OHZren erdia ordaintzen dute (292 euro; 589 euro).
|
|
|
Adibidez, Oslok (Norvegia) edo Goteborgek (Suedia) 25 metro karratu inguru dituzte biztanleko, eta hiri horietan berdeguneek hiriaren %68 inguru hartzen dute. Gure herrialdean, informazio hori eman duten udalen artean, Iruñea da berdegunerik handiena
|
duen
hiria: «lorategia», iruindar bati dagokiona, 26 metro koadro da.
|
|
|
Eloy Celaya, Javier Gómez, María Rosa Cervera eta Javier Manrique Bide, Ubide eta Portuetako ingeniariak 1997an sortua. Helburua da 1.228 metroko altuera eta 100.000 lagunentzako lekua
|
duen
hiri bertikala eraikitzea, 12 auzotan eta 300 solairutan banatuta, mila metroko diametroko laku artifizial baten erdian. Ohiko hiri bateko azpiegitura eta zerbitzu guztiak eskaintzeaz gain, Dorre bionikoa naturan inspiratuko litzateke, biomimikaren jarraitzaileek bezala.
|
|
2011
|
|
|
Zein dira garrantzitsuenak? Paris, New York eta Londres dira beren legediak hiri erlezaintza baimentzen
|
duen
hirietako buruak. Eta Espainian?
|
|
|
Penedés, Somontano edo Errioxa dira, besteak beste, bisitaldi gidatuak egiten dituztenak, hotel enologikoetan ostatu hartuta, 120 eurotik gora. Gurutzaontziak Beste aukera bat da oporrak itsasoan igarotzea eta ontziak eskala egiten
|
duen
hiriak ezagutzea. 850 euro inguru ordainduta, zortzi eguneko itsas bidaia egin daiteke Mediterraneoan zehar, Frantzia eta Italiako hiriak ezagutzeko.
|
|
|
Gabon zahar gauean merkeenak Irudia: Wikimedia Palma de Mallorca da Gabon zaharra pasatzeko prezio merkeena
|
duen
hiria. Oso leku aproposa da sakel estuenentzat, 5,66 eurotik gorako ostatuak baititu pertsonako eta eguneko.
|
|
2012
|
|
|
Irudia: Orin Zebest Espainian debekatuta dago hamar kilotik gorako txakurra
|
duen
hiri autobusean ibiltzea Hamar kilo baino gehiago eduki arren, txakurraren jabeentzako erabateko buru hausgarri bihur daitekeen txakur batekin autobusez ibiltzea, gure herrialdean debekatuta baitago. Micaela de la Mazak, SrPerro.com webgunearen arduradunak eta «erdi schnauzer mini, erdi jakitera» maskota eder baten jabeak, honela dio:
|
|
2013
|
|
|
Mugikortasun iraunkorreko aholkularia eta ICYT Ingeniería enpresako arduraduna da Diego Naya. Aipatzekoa da Kopenhage dela munduko bizikletaren erabilera gehien
|
duen
hiria. Xavier Corominasek, Bizikletaren Aldeko Hirien Sareko idazkari exekutiboak (RC x B), honako hau jarraitzeko eredu bat dela dio:
|
|
|
Udalak hainbat neurritako erabilera sustatzen du, hala nola 3.500 aparkaleku seguru eta txirrindularientzako zerbitzu bereziak sortzea. Diego Naya nabarmentzen da, Kopenhage eta Amsterdamen atzean, biztanle bakoitzeko bizikleta gehien erabiltzen
|
duen
hiria dela,% 40rekin. 5 Ferrara (Italia) Esther Anaya eta Alberto Castro bizikletan ibiltzen adituak dira, eta aitortu dute ez direla hirien araberako rankingen aldekoak, sistematikoki egitea zaila delako.
|
|
|
Munduko trafiko gehien
|
duen
hiria Mosku da, planeta osoko 161 hiri alderatzen dituen ikerketa baten arabera. Espainian, Bartzelonako biztanleek jasaten dituzte auto ilarak gehien.
|
|
|
Sergi «Congestion Index 2012″ delakoak bost kontinenteetako 161 hiritan erregistratutako trafikoa neurtzen du, iaz. GPS nabigazioan espezializatutako Tomtom konpainiak egindako ikerketak 2012an munduan botilaraziorik handiena izan
|
duen
hiria esan nahi du Moskun. Batez beste, Errusiako hiriburuko ibilbide denborak% 66 handiagoak izan ziren auto ilararik gabe ibiltzen zirenean baino.
|
|
|
Sr Perro.com atariak Lucasen El Barhuerto de Lucasetik pasatzea gomendatzen digu. Pintxoak txakurrarekin Bartzelonan eta abegitsuak Bartzelona da dog friendly mugimendua azkarren besarkatu
|
duen
hirietako bat. Zaletasun iraunkor hori hiriak txakurrarekin estaltzeko eskaintzen dituen aukera ugaritan nabaritzen da.
|
|
|
Aplikaziotik ezin da ordaindu. Irudia: ByTaxi Taxible da, By Taxiaren oso antzekoa, eta taxi eta hiririk gehien
|
duen
hiria da. Sistema eragile mugikor nagusietan dago, eta ez du ordaintzeko aukerarik ematen, nahiz eta garatzaileek ziurtatzen duten laster sartuko dutela, erreserbatutako taxiaren maparen jarraipena bezalaxe.
|
|
2014
|
|
|
Hala, Iphone batek New Yorkeko Apple ren dendan 700 dolar balio badu, Bartzelonakoan 700 euro balio luke, 514 eurotara igo balitz, kanbio baliokidetasuna aplikatuz gero. Eta gauza bera gertatzen da Microsoft en lizentzia batekin edo HP inprimagailu batekin, etab. Iphone batek 700 dolar balio badu New Yorkeko Apple ren dendan, Bartzelonakoan 700 euro balio du, eta 514 ordaindu luke Baina hori hiri legenda bat besterik ez da, errealitatearen atzean konplexua
|
duen
hiri legenda bat; izan ere, teoriaren oinarri pikareskoaren bidez, enpresek moneten parekotasunaz baliatzen dira, ez baitago halakorik, eta produktuak Europako Batasunera heltzean garestitzen dira. Baina errua inportazioaren muga zergek eta gure gizarte, hezkuntza eta osasun sistema sostengatzen duten zerga nazional ugariek dute, eta Estatu Batuetan, adibidez, txikiagoak dira.
|
|
2015
|
|
|
Bizikleta publikoa gehien erabiltzen duten hiriak Irudia: Sally Mahoney Espainia da bere bizikleta publikoaren sistema gehien erabiltzen
|
duen
hiria, eta ordena horretan jarraitzen du Bartzelona, Zaragoza, Sevilla, Bilbo, Madril, Malaga, Elx, Donostia, Castelló, Valladolid eta Albacete. Horrela adierazten du «Bizikleta Publikoaren Egoera 2014an» azterketak, gure herrialdeko 30 hiri konparatuz datu berrienak eskaintzen dituena.
|
|
2016
|
|
|
1 Gabonetako Azoka Txikiak Irudia: Italiance Gabonetako azoka ez
|
duen
hiri edo herririk ez dago Espainian. Madrilgo Plaza Nagusitik, Bartzelonako Santa Luzia azoka, Valentziako Merkatu Zentralekoa edo Bilboko Bailen kalekoa, herrialdeko eskualde txikienetan daude.
|
|
2017
|
|
|
Googlek izenburua, zinema eta saioa aukeratzen lagun dezake. Bilaketa eremuan «karteldegia» hitza idaztea bezain erraza da, eta, ondoren, programazio zinematografikoa kontsultatu nahi
|
duen
hiriaren izena; Googlek bertan proiektatzen ari diren filmen laburpena erakutsiko du. Gero, tituluren batean klik egitean, informazio gehiago lor daiteke:
|
|
|
5 Google, denboraren aurreikuspena lortzeko Eguraldiaren iragarpena da Google k eskaintzen duen beste datu oso erabilgarria, bilaketa sinplearekin. «Denbora» hitza bilatzea bezain erraza da, eta, ondoren, datozen egunetan zein eguraldi egingo duen jakin nahi
|
duen
hiriaren izena. Zerrenda honetako gainerako aukerekin gertatzen den bezala, Googlek emaitzen zerrenda erakutsiko du, baina, horien gainetik, diseinu bereziko kutxa bat jarriko du eskatutako informazioarekin:
|
|
2019
|
|
|
Paisaia malkartsuan paseatu ondoren, jateko gogoa izango duzu». Hiriak 45 jatetxe ditu free gluten. 9 Valentzia «Valentzia eguzki eta hondartza helmuga bat da, urtero Flas herrikoiak ospatzeko behar den erromesaldia, eta kulturaren aldeko apustu sendoa egiten
|
duen
hiria Arteen eta Zientzien Hiriarekin, baina hori ez da guztia diote Holidutik. Erreferentzia gastronomikoa ere bada, 5 Michelin izar eta 28 Repsol eguzki ditu, eta erakargarri dira horchata freskagarria edo paella gozagarria».
|
|
2021
|
|
|
Eta, ildo horretatik, administrazioek hori posible egingo duten politikak abian jartzeko gai izan behar dute. Kirola sustatzen
|
duen
hiriaren ezaugarriak Gasteiz, 2012an Europako Hiriburu Berde bihurtu zena, eta 2019an Hiri Berde Global izendatu zutena, politika horien adibide da, agian beste hiri batzuek egin ditzaketenak. Zein dira euskal hiriburua jarraitu beharreko eredu izatera eraman duten oinarrizko oinarriak?
|
|
2023
|
|
|
Etxebizitzen balioa %20raino igo dezakete. Laburbilduz, Osasunaren Mundu Erakundeak dioenez, «ongi planifikatutako eta ondo kudeatutako azpiegitura berdea
|
duen
hiria jasangarriago bihurtzen da, bizi kalitatea hobetzen du, klima aldaketara hobeto egokitzen da, hondamendien arriskua murrizten du eta ekosistemak kontserbatzen ditu».
|
|
|
Azken urteotan, ebidentzia zientifikoaren arabera, gaitasun intelektualak, gaitasun kognitiboa eta oroimena murriztearen ondorio da kutsadura. Hau da, atmosferaren kutsadura handia
|
duen
hiri handi batean arnaste hutsagatik, estres oxidatiboa izateko eta nerbio sistema zentralaren narriadura goiztiarra izateko arrisku handiagoa dugu. Ikerketa epidemiologikoek etorkizuneko agertoki posibleaz ere ohartarazten dute, non, biztanleriaren zahartzeaz gain, atmosferaren kutsadurak narriadura kognitiboa —goiztiarragoa eta pertsona gehiagori— eragiten baitu.
|
|
|
Eta gauza bera egin litzateke geriatrikoekin, lehen mailako arreta zentroekin, ospitaleekin, ikastetxeekin”, dio Querol ek. Herritarren osasuna babestuko
|
duen
hiri baten helburuak izan luke inguruak berraztertzea, hirigunetik trafikoa ateratzea eta herritarrengandik hurbil dauden ibilgailuen kopurua murriztea.
|