|
2001
|
|
|
Autonomia Erkidegoei buruz guztira eman ziren albisteen kopurua, berriz, 582koa izan 17 1987ko urteari buruzko beste ikerketa baten arabera 18, Euskal Herriari buruzko kazetari erreferentziek (estatu osoan hedatzen diren hedabideak aztertu ziren azterketa honetan) balantze global negatiboa eskaintzen dute. Iritzi publikora zabaldutako inpaktu positiboak %40, 31 izan ziren, eta inpaktu negatiboak %59, 68 Indarkeria da Euskal Herriaren irudia eratzen
|
duen
faktore garrantzitsuena, %33ko presentziaz. Hamar urte geroago, 1997ko uztailetik hurbil dauden egunetan, are indartsuagoa zen indarkeriarekin lotzen zen irudi negatibo hori:
|
|
2002
|
|
|
1957an, Leon Festinger ek ondokoa aurreratu zuen, alegia, inguru koherentea esperimentatzearen beharra dela gizakiaren konportamoldea baldintzatzen eta modelatzen
|
duen
faktore garrantzitsua.
|
|
2006
|
|
|
Erritmo zirkadianoa: barne erlojua Organismoak aldizka errepikatzen diren jarraibide finko batzuk ditu, eta argi iluntasunaren eta egun gauaren zikloa da erritmo zirkadianoa zehazten
|
duen
faktore garrantzitsuenetako bat. Barne biorritmo horiek lo esnatze ereduak eta hormona jarioa markatzen dituzte, eta gorputz tenperaturaren oszilazioak kontrolatzen dituzte egunez.
|
|
2008
|
|
|
Ezagutza maila neurtzen
|
duen
faktore garrantzitsuena.
|
|
|
Ezagutza maila neurtzen
|
duen
faktore garrantzitsuena.
|
|
|
Kaloria gutxiago, bizitza gehiago Jaki gutxiago jateak bizitza baliagarria luzatzen du espezie askotan Frogatuta dago kaloria gutxiko dieta batek ondorio onuragarriak dituela zahartzearen zenbait biomarkatzailetan, hala nola intsulinarekiko sentikortasuna murriztea, adinarekin lotzen den diabetesaren aitzindari baita. Zahartzeari aurre egiteko dietak duen gaitasunari dagokionez, jakina da gorputz funtzioak murriztearekin zerikusia
|
duen
faktore garrantzitsu bat organismoan “kalte oxidatiboa” metatzea dela, erradikal askeek proteinetan, gantzetan eta DNAn eragiten dutelako. Erradikal askeak ekoizteko modu organikoetako bat elikagaiak mitokondrio izeneko zelula egituretan energia bihurtzen direnean gertatzen da.
|
|
2009
|
|
|
“Ikasleak dakiena da ikaskuntzan eragiten
|
duen
faktore garrantzitsuena. Jakin ezazu hori eta erakuts ezazu horrela”.
|
|
2012
|
|
|
Hegelek Kanten arrazoimennolabait estatikoari dialektika sartuko dio, historia. Marxek arrazoimen hori gehiagopuskatuko du, historia mugitzen
|
duen
faktore garrantzitsutzat klase borroka jarriz.Beste alde batetik, Kanten pentsamendutik beste bide bat zabalduko da, Schopenhauereta Nietzscheren bidetik, Kanten noumenoa edo berbaitango gauza, ezagutezina denhori berreskuratuz. Borondate nahia izango da bizitza erregulatzen duen printzipiometafisikoa, bi pentsalari horien ustez.
|
|
|
Hegelek Kanten arrazoimennolabait estatikoari dialektika sartuko dio, historia. Marxek arrazoimen hori gehiagopuskatuko du, historia mugitzen
|
duen
faktore garrantzitsutzat klase borroka jarriz.Beste alde batetik, Kanten pentsamendutik beste bide bat zabalduko da, Schopenhauereta Nietzscheren bidetik, Kanten noumenoa edo berbaitango gauza, ezagutezina denhori berreskuratuz. Borondate nahia izango da bizitza erregulatzen duen printzipiometafisikoa, bi pentsalari horien ustez.
|
|
|
Hala ere, ernaldia planifikatuko bada, espezialistek gomendatzen dute lehenbailehen hastea (hiru hilabete eta hilabete artean) folatoak jaten; izan ere, ikerketa eta saiakuntza klinikoek frogatzen dute haurdun egon baino hilabete lehenago gutxienez azido folikoa hartzeak nabarmen murrizten duela hodi neuronalean, garaia baino lehenagoko erditzeetan edo jaiotzean pisu txikia duten haurtxoen jaiotze arriskua. 2 Tabakoaren kontsumoa uztea edo gutxitzea Tabakoaren gehiegizko kontsumoak, bai gizonenak bai emakumeenak, ikusmena zailtzen
|
duen
faktore garrantzitsua izateaz gain, ondorio kaltegarria du haurrarengan, haurdunaldia lortu ondoren. Zenbait azterketa eta ikerketak agerian uzten dute tabakismoa lotuta dagoela fetuaren hazkunde txikiagoarekin, abortu espontaneoa izateko arriskua handitzearekin eta, are, jaio ondoko osasun arazoekin, hala nola asma edo bat bateko heriotza.
|
|
|
Horiek aldatzeak ahultasuna, suminkortasuna, digestio arazoak, diabetea, osasun mentaleko arazoak edo, are, minbizia ere eragin ditzake. Orain arte ezagutzen zen immunitate sistemak aldaketa zirkadianoak izaten dituela egunean zehar, baina ikerketa berri batek harreman hori indartu du, eguneko ordua infekzio bat hartzeko arriskua areagotzen
|
duen
faktore garrantzitsua dela esaten baitu.
|
|
2013
|
|
|
Eta maila makrosozialeko faktoreen artean input mediatikoaren (bereziki, telebistaren) eragina izan da gehien nabarmendu den faktorea. Pitkänen Huhta eta Nikula k (2013) Finlandiako nerabeekin egindako ikerketan ere hizkuntzaren aukeraketan eta erabileran eragiten
|
duen
faktore garrantzitsutzat hartzen dute telebista eta gure kasuan ere baieztapen hori berresten dugu. Beraz, testuinguru soziolinguistikoa eta etxeko input a bezalako faktoreak alde batetara utzita, telebistak daukan eraginaz jabetzea komenigarria dela frogatu dugu.
|
|
2015
|
|
|
Hori da Madrilgo Unibertsitate Politeknikoak (UPM) egindako eta Chemosphere aldizkarian argitaratutako ikerketa baten ondorioa. Aurkikuntza hori oso interesgarria izan liteke zenbait eskualdetan (Galizian, adibidez), gehienak azidoak baitira (aluminio kantitate handia lurzoru horien emankortasuna mugatzen
|
duen
faktore garrantzitsua da). Gainera, Galiziako komunitatea muskuilu gehien ekoizten den herrialdeetako bat da, eta bigarrena, berriz, munduan, Txina ondoren.
|
|
2019
|
|
|
Alberdi horri buruz ari da, zalantzarik gabe. Horrekin nolabait lotura, Egañak aipatu zigun bertsolarien postura dela hika gehiago egitea eragozten
|
duen
faktore garrantzitsu bat: bertsolariak ez daude aurrez aurre, elkarri begira; zeharka kantatzen diote elkarri, eta beraz mikroaren bitartez publikoaren filtroa pasa ostean iristen zaio bertsoa aldamenekoari.
|
|
2022
|
|
|
Euskal presorik gabeko agertoki bat irudikatzeko aukerak pizgarria izan luke zalantzarik gabe historikoa izango den une hori azkarrago irits dadin, une hori non, ekuazio politikotik sufrimendua eragiten
|
duen
faktore garrantzitsu bat desagertuta, energia guztiak bideratzen hasiko baitira oraindik konpontzeko dauden gaietara: egia, errekonozimendua, erreparazioa, memoria inklusiboa… Gainera, lasaitasuna ekarriko luke ekosistema politikora, arazoaren sakoneko arrazoien inguruko gaiei heltzeko behar beharrezkoa den patxada.
|
|
2023
|
|
|
Euskararen erabilpena gizarteereduaren parte izatea: Euskararen etorkizuna eraiki behar
|
duen
faktore garrantzitsuenetakoa da euskara erabiltzen duten hizkuntza komunitateen konpromisoa. Euskara* gizarte ereduaren parte izan behar du, hizkuntza horren erabilera osoa sustatuz, adibidez, komunikazioan, hezkuntzan, administrazioan eta kultuHala ere, euskararen etorkizunaren inguruan lehenetsitako faktoreak nahastu eta aldatu daitezke, eta hori dela eta ezin dugu egiazki zehaztu zer gertatuko den...
|
|
|
Beste aldetik, egun mekanizatuta dagoen sistemak ez dio on egiten mentalki orekan dagoen indibiduoari. Bada, gizabanakoaren osasun mentalaren egoera baldintzatzen
|
duen
faktore garrantzitsuenetarikoa ingurunean eta bizi baldintzetan oinarrituta dago. Hori dela eta, erlazio horretan sakonketa sendoa egitea egokia izango litzateke, gizakiak edota gizarteak alda dezakeen arazoa delako.
|