2002
|
|
Gabezien artean, ETAren aurrean jarrera berririk ez agertu izana azpimarradu da. Ezker abertzaleak historikoki gatazkaren erdigunean jarri ohi
|
duen
autodeterminazio da proposamenaren oinarria eta, Ekialde Hurbileko similak erabiliz, bakea autodeterminazioaren truke finkatzen du. Hauteskundeetako porrotaren arrazoi handietako bati helduz, bere burua bake proposamenetan ere jorratu behar duela ikusi du.
|
|
autodeterminazio ilustratuaren arazoak. Ez soilik Euskadi XIX. mendeko nazio burgesa ez delako, eta izan ez delako, baita azken hamarkadan azaleratu diren eraldaketa ekonomikoek eta kulturalek zuzeneko ondorioak dituztelako politikan eta, jakina, estatu nazioaren ideiarekin zuzeneko lotura izan
|
duen
autodeterminazioan.
|
2004
|
|
Bertzeak bertze, bi puntu ditu, funtsezkoak, Batasunak aitortu nahi ez eta koalizioko ateak zeharkatzea uzten ez diotenak: bata, noski, ETArekin «finitzeko» erantzukizuna hartu beharra, argi eta ozen erraten armak isilarazi behar dituela; bertzea, gutxiago aipatua, ezin dela Nafarroatik bakarrik egin Bergarako agiriak nahi
|
duen
autodeterminaziorako negoziazio prozesua Espainiarekin. Nahikoa dugu bazter honetakook nafarron aniztasuna, euskaltzaletasuna, erabakitzeko ahalmena eta gizarte askoz justu eta irekiagoaren beharra aldarrikatzearekin, bai Madrilen, bai hemen bertan.
|
2008
|
|
Euskal gizartean bertan aspaldiko eztabaida da eta, gaur egun, indar handia hartu du (egia esan, egungo gizarte guztietan gai erabakigarria da), subiranotasun nahia beldurrik gabe, ahots gora adierazten baita; baina zuzenen ere eragiten dio, edo garrantzia areagotu egin dela esan daiteke, erronka berriak ekarri baititu" hegoaldeko" herrialdeetako immigrazioak bizikidetzarako. Estatu subiranoetako nazio eta herrientzat zaila bada halako gaiari aurre egitea, are zailagoa da gurea bezalako nazioentzat, kide anitzekoa baina gehiengoak onartzen
|
duen
autodeterminazio prozesuaren aldarrikapena abian duenarentzat. Aurreko atalean zenbait arazo adierazi ditugun arren, auziak lerro asko hartuko lituzkeenez eta konplexua denez, ezin dugu gehiegi luzatu.
|
2009
|
|
Nazioarteko legediak aitortzen
|
duen
autodeterminaziorako eskubidea aldarrikatzen dugu uigurrok, modu baketsuan. Baina oso oso urrun gaude hori lortzetik.
|
2012
|
|
Ondorenez, hauxe baiezta dezakegu: estatulurraldetasunaren araua estatu harremanei dagokie, nazioarteko zuzenbideakaintzat hartzen
|
duen
autodeterminazio printzipioari inola ere eragin gabe.
|
|
Ikasi egin dute gobernuak eta konstituzioak alda daitezkeela eta negoziaturikoak ezerezean gelditu. Horrexegatik nazioartean ospe eta oihartzuna
|
duen
autodeterminazioan bilatu dute euren interes eta posizioaren bermea. Funtsean estatuen blokeari aurre egiteko eta zinez eta borondate onez negoziatzera behartzeko tresna da autodeterminazioa.
|
2014
|
|
Bistan da instituzioak bakarrik ez direla nahikoa, eta gizartearen indarrak askatzen asmatzea giltzarri dela. Nola uler liteke bestela Eusko Legebiltzarrak ekainaren hasieran hartu berri
|
duen
autodeterminazioaren aldeko ebazpenak oihartzun askoz txikiagoa izatea handik astebetera antolatzen den giza kateak baino? 600.000 boto baino gehiago ordezkatzen zuten EAJ eta EH Bilduren Legebiltzarreko botoek, giza kateko 150.000 pertsonena baino gehiago, baina bigarren ekimen honek izan du askoz garrantzi handiagoa.
|
2017
|
|
Besteak beste, aldarrikatzen dutena da" Katalan Herriak bere etorkizun politikoa autodeterminazioaren bidez erabakitzeko eskubidea duela, eta gatazka politikoak konpontzeko" biderik eraginkorrena" prozedura demokratikoen erabileran datzala. Horrez gain, azpimarratu dute," Kataluniak bere etorkizun politikoa hautatzeko
|
duen
autodeterminazio eskubidea" Euskal Herriarentzat ere aldarrikatzen dutela.
|
|
Kataluniak bere etorkizun politikoa hautatzeko
|
duen
autodeterminazio eskubidea Euskal Herriarentzat ere aldarrikatu dute, eta keinu egin diote iazko ekainean Hitzartuk Azpeitian egin zuten herri galdeketari: " Ezin dugu ahaztu, Azpeitian, adibidez, 2016ko ekainaren 5ean herritarren %39, 37k bozkatu zuela; 4.781 lagunek hain zuzen ere, eta horietako 4.524ek baietz esan ziotela euskal estatu independenteari".
|
2018
|
|
Bide batez, Trebiñuko eta Turtzioz Villaverdeko lurraldeen integrazioa EAEn, eta Nafarroa Garaiarekin eta Lapurdi, Nafarroa Behere eta Zuberoarekin egin behar diren lan komunak egiteko behar diren erakundeen sorrerak eta horien epe laburrerako helburuak ere jaso behar ditu testu berriak.2 Autodeterminazio eskubidea: Nazioa denez, Euskal Herriak nazio orori dagokion eta NBEk onartzen
|
duen
autodeterminazio eskubidea du, kolonialismoak sortutako ezinegonak, minak eta menpekotasun egoerak amaitzeko asmatutako eginbide demokratikoa; EAEko legebiltzarrak birritan (1990ean eta 2014an) onartua du eskubide hori. Beraz, Estatus Berriak autodeterminazio eskubidea jaso lukeela uste dugu, eta baita eskubide hori egikaritu ahal izateko prozedura ere.3 Euskara:
|
2021
|
|
" Euskal Herriak
|
duen
autodeterminazio eskubidea defendatzen dugu; Euskal Herriari autodeterminatzeko eskubidea ukatzen dioten estatu espainiar eta frantsesari, eskubide demokratiko hori errespeta dezaten eskatzen diegu; Euskal herritarren hitza eta erabakia errespetatuz, orobat eskatzen diogu ETAri su etena deklara dezala, distentsio garai berri batez guztion arteko elkarrizketa jorratzeko baldintzak lor ditzagun, et...
|
2022
|
|
Espainia Maroko okupatzailea defendatzen ari da bere legez kanpoko jarrerarekin, eta beste behin traizio egin die Saharako herritarrei. NBEk eskatzen
|
duen
autodeterminazio eskubidea defendatzeari utzi dio, eta orain legez kanpoko okupazio bat babesten ari da.
|