|
2008
|
|
|
5 Batzuek diozue promozio eta propagandak eragin izugarria
|
duela
idazleen hierarkietan. Beste batzuen ustez, ordea, gurea bezalako merkatu txikietan ahoz ahoko gomendio eta iritziak dira, gehienetan, liburu bat edo bestea irakurtzeko motibazio nagusiak.
|
|
|
4 Batzuek diozue promozio eta propagandak eragin izugarria
|
duela
idazleen hierarkietan, eta argitaletxeek desberdin (oso desberdin) jokatzen dutela idazle" kuttunekin" eta" gainontzekoekin". Horrek idazle" kuttunari" gizarteratzen eta salmentetan gora egiten dezente laguntzen dio.
|
|
2009
|
|
|
Irakurleak eraiki du, hortaz, istorio osoa (edo ahal duena). Eta gero, beste bertute handi bat, aipatzen diren gaiei buruz (bikote harremanak direla, edo ditxosozko gatazka) hitz egiteko modurik serioena hautatu
|
duela
idazleak: umorearena.
|
|
2010
|
|
|
Adibide asko jar litezke. Demagun, esaterako, argitaratzaile batek argitaratzen
|
duela
idazle baten testu antologia bat. Kasu horretan, argitaratzailea izango litzateke esatari biltzailea (hots, irudikatzea egiten duena) eta testuak, berbaldi irudikatuak.
|
|
|
larri zaurituta behar
|
duela
idazleak.
|
|
2011
|
|
|
...o VIak Angelusa errezatu duela San Pedro plazan eta milaka lagunen aurrean, baina zorroztaile batek gure etxepean jo duen txirula hotsak albistearen argibideak estali ditu, eta ni kikararen hondarreko azukrea dastatzeko puntuan nengoela, txirula isildu egin da eta parteari entzun diot Heinrich Böll idazle alemana izan dela literaturako Nobel sariaren aurtengo irabazlea, nabarmena da kazetariak ez
|
duela
idazlea ezagutzen, nabarmena da literatura ez zaiola piperrik interesatzen, baina nik saltotxo bat eman dut aulkian, orratz batek ziztatu banindu bezalakoa, eta pozak Soriara eta abuztura eraman nau, Covaledako kanpinera, han eta orduan irakurri bainuen Böllen Pailazo baten aburuak nobela, bukatu arteko onik hartu gabe, Hans pailazoaren kontu asko berritu dit albisteak, batez ere protagonistak b...
|
|
2012
|
|
|
Ados al zaude? Ematen du idazten duenean jendearengandik aparte egon behar
|
duela
idazleak, eta bizitzen ari denean, jendearekin. Uste dut idazleak bilatu behar duela modu bat idazteko eta, aldi berean, jendearekin egoteko.
|
|
|
Hori, beti. Uste dut, gainera, partidu politiko bateko militantziak ez duela aberasten idazlea, alderantziz, pobretu egiten
|
duela
idazlea. Eta partidu politikoak erabili egiten du idazlea bere mesederako, zukua ateratzen dio idazleari han eta hemen erabiliz." Eta hori adibide batez erakustearren, Octavio Pazek beti ematen zituen XX. mendean izandako poeta handi batzuen izenak, partidu komunistako militanteak izan zirenak (Louis Aragon, Pablo Neruda, Rafael Alberti, Paul Eluard...) eta azpimarratzen zuen haien poesia ez zela batere hobetu militantziaz idatzi zutenean, alderantziz, haien poemak kontsignekin elikatu zirenean asko txirotu zirela zioen.
|
|
2013
|
|
|
Narrazioaren denbora ere aldatu egiten da: kronologikoa izan beharrean, aurrera eta atzera dabil etengabe, oraina eta iragana nahastuz; badirudi irakurleak galduta egotea nahi
|
duela
idazleak, pertsonaiak eurak bezala. Dena den, narratzaileak eta gertakizunak horrela tartekatzeak itxura berezia ematen dio eleberriari.
|
|
2015
|
|
|
Esan gabe doa, Austerrek luze eta sobera irabazi
|
duela
idazle izatearen meritua. Nik hamasei urterekin ezagutu nuen eta harrez geroztik kuttunetarikoa dut, horregatik barkatzen diot bere bizitzaz idatzi izana.
|
|
2016
|
|
|
«Hain zuzen, Cervantesen lanaren indarrak sutzen ditu kritikariak; haren lanak bizitzarekin duen antzaren sekretuak, alegia. Flaubertek esaten zuen jainkoa sorkuntzan dagoen bezala egon behar
|
duela
idazleak ere bere nobeletan. Jainkoak dena sortu zuen, eta, halere, ez da inon ageri, isilean, itxuraz absente, axolagabe.
|
|
|
Eva García Sáenz de Urturiren El misterio de la ciudad blanca tokiko best sellertxo beltzaren eszenalekuetan zehar (Planeta, 2016). Ematen du lan literario bat, osoa izateko, bere pakete turistikoarekin batera diseinatu
|
duela
idazleak, hemendik aurrera?
|
|
|
Azpimarratu beharra dago, alabaina, kritika mota hori gutxitan zuzentzen zaiela idazle handien lanei, eta errazago jotzen
|
duela
idazle gazte eta eskarmentu gabeen ituetan; nekez aurkituko dugu, esaterako, Hasier Etxeberriaren bost idazleetako baten liburuari egindako kritika gogorrik: hurrengo puntuan azalduko dudanaren ondorioz, ez da harritzekoa halakorik gertatzea, kritikoak ez baitaude izuaren birusetik libre. Ibon Egañaren ustez, ukiezintasun hori zabaltzen ariko litzateke jada Tropeleko belaunaldiko idazle jakin batzuengana, nahiz eta oraindik ez litzatekeen inolaz ere joera orokor bihurtu?.
|
|
2018
|
|
|
Epaltzak bere lan prozesuaren nondik norakoak eman zizkigun. Liburu bat idaztea sorkuntza lana dela adierazi zigun, zerbait kontatzeko izan behar
|
duela
idazleak, baina hori ez dela nahikoa, kontatu nahi duena era egokian kontatzen jakin behar duela, sofistikazio puntu batez. Zerbait kontatu ahal izateko hiru pausu eman behar dira:
|
|
|
Pharosek ezezkoa egin du buruarekin, horretan ere ezin
|
duela
idazlearekin bat etorri.
|
|
2020
|
|
|
politika. Eta jakiten dugu gaitz larri batek jota
|
duela
idazlea, independentista eta marxista dela aldi berean jainko potzoloa!. Eta horregatik akaso euskaraturik dioten lanik garrantzizkoenak, Mugaldeko jendea honek eragin dezake gauza bat besteren gainetik:
|
|
|
Distopiak gaur egungoa baino okerragoa den gizarte bat irudikatzen du, ez munduaren azkena. Lyman T. Sargenten definizioak dio zehaztasun handi samarrez deskribatutako gizartea dela distopia, ez dela existitzen eta irakurlea bizi den gizartea baino okerragoa den bat irudikatu nahi izaten
|
duela
idazleak (‘The Three Faces of Utopianism Revisited’). Hau da, gaurkoa baino okerragoa den eta existitzen ez den gizarte baten deskribapena da distopia.
|
|
2021
|
|
|
Badira, aldiz, lirikoagoak diren poemak, zeinetan idazlearen «ni» ak, metaforek eta sinboloek eremua hartzen dioten kontakizun tonuari. Bi estiloen arteko zubi lanean, alabaina, esan daiteke estetika konstante bat topatu
|
duela
idazleak, delikatua eta sendoa aldi berean, xaloa eta sakona, liburua hasieratik amaierara lotzen duena. Argitasuna dario idazketari, apenas baitago hitzik sobera, eta hori zail izaten da poesia ontzean.
|
|
2022
|
|
|
Eta beste koma bat, eta jarioari inoiz erritmoa moteltzen utzi gabe, segi. «Ematen du ez
|
duela
idazle estrategiarik», ohartarazi du Jorge Gimenez Bech Alberdaniako editoreak, «baina, hain zuzen ere, hori da estrategia. Ematen du idazkeraren kontra ari dela, idazkera zibilizatuaren kontra; hobe esanda, idazkera burgesaren kontra ari dela.
|
|
2023
|
|
|
Hasieratik dakizu bata beltza dela eta bestea zuria, baina ez da inongo momentutan zehazten nor den nor; interpretazioaren atea erabat zabalik dago. Berehala ohartzen zara zure estereotipo eta espektatibekin jolasten
|
duela
idazleak, trebeziaz aurpegiratzen dizu arraza testuinguruaren eta begiradaren araberako eraikuntza soziala dela. Bataren amak gaua dantzan pasatzen duela irakurtzen duzu eta ondorioztatzen duzu seguruenik hura izango dela beltza; berehala, ordea, bestearen familia pobreagoa dela jakiten duzu eta etiketak trukatzen dituzu.
|