|
2002
|
|
|
Luis Ros Mar ek, Zaragozako Miguel Servet ospitaleko Gastroenterologia eta Nutrizio ataleko buruak, esan du haurrek “nahi dutena jaten dutela”. Hala ere, aditu horrek uste
|
du
seme alabak “gero eta gehiago arduratzen direla elikaduraz”, eta oso kontuan hartzen dute ikastetxe jakin bat aukeratzea jantokietan ematen den elikadura hezkuntzaren arabera. “Bazkari nagusia ikastetxean egiten da, eta, askotan, ama ere ezin da etxean egon umea askaria edo afaria egiten ari denean”, zehaztu du Ros Mar ek.
|
|
|
Izan ere, amak edo aitak ez du semea eskolako jantokira uztea erabakitzen, elikadura arloko intoxikazio edo infekzio bat jasango duela uste badu. Ziurtzat jotzen da mota horretako jardueretan aritzen denak eta elikagaiak erabiltzen dituenak legezko baldintza guztiak betetzen dituela, eta kontrolatzen, zaintzen eta egiaztatzen
|
du
seme alaben eskura jartzen diren elikagaiak, gutxienez, kaltegarriak direla osasunerako. Garaiz hartutako erabaki judiziala Adingabeen gurasoek, prozeduraren tramitazioan haien legezko ordezkari gisa, hasitako ekintza adingabeek jasandako kalte galerak erreklamatzeko demanda zibilean gauzatu zen.
|
|
2003
|
|
|
Gaur egungo bikoteen %20k tratamendu medikoren bat behar
|
du
seme alabak izateko. Osasun arloko azken aurrerapenek antzutasun arazoei konponbide bideragarriak aurkitzea lortu dute kasuen erdietan, Carmen Mendozaren arabera (Granadako Unibertsitateko Biokimika eta Biologia Molekularreko saileko irakaslea eta Lagundutako ugalketaren bioteknologia ikastaroaren koordinatzailea).
|
|
2004
|
|
|
Pentsio eman behar duen gurasoak ez badu bere betebeharra betetzen, edo bi aldeek adostasunik lortzen ez badute, epaileak erabakiko du guraso bakoitzak eman beharreko zenbatekoa zein den, eta zaintza egokitu ez zaion gurasoak ordaindu
|
du
seme alabak elikatzeko pentsioa.
|
|
|
Emakumea lan munduan sartzeak eta guraso askok denbora gutxi izateak, lan jardunaldi luzeak direla eta, guraso asko zapuztu egin dira, eta, ondorioz, ezin izan zaie seme alabei gizartean bizitzeko behar dituzten balioak transmititu. Erakunde horren datuen arabera, Espainiako hiru gurasotatik batek uste du ez duela ondo hezten edo ez dakiela egiten;% 40k aitortzen du ez dituela ondo erabiltzen bizikidetzan sortzen diren gatazkak;% 25ek onartzen
|
du
seme alaben iritziak nagusitzen direla, eta% 20k gainezka egiten duela, haurrek eskatzen dituzten eskakizun ekonomikoengatik. Horregatik, hainbeste desorientazio eta frustrazioaren aurrean, gurasoen %60k hezitzaileen inplikazio handiagoa eskatzen du.
|
|
2006
|
|
|
Bestalde, seme alabengatiko kenkariak zergaren kuotara aldatzea aurreikusten du Gobernuak. Horrek esan nahi
|
du
seme alaben kenkaria lineala izango litzatekeela zergadun guztientzat, eta ez orain bezala, errenta altuenak gutxiago irabazten dutenak baino gehiago murrizten direla. Etxebizitza erostea Azpimarratu behar da, halaber, erreformak ez dituela aldatuko ohiko etxebizitza erosteko pizgarriak, baina alokairura zabalduko dituela.
|
|
|
Haurdunaldian gehiegizko pisuak handitu egiten
|
du
seme alaben obesitatea, eritasun metabolikoak eta kardiopatiak, helduarora iristen direnean.
|
|
2007
|
|
|
Semenaren “kalitate txarra” dela eta, lagundutako ugalketa erabiltzen duten 28 urtetik beherako gizonen %70 inguruk ezin
|
du
seme alabarik izan modu naturalean, Marisa López Teijón doktoreak azaldu duenez. Marisa López Teijón aditua da lagundutako ugalketan eta Madrilgo Enbrioi medikuntzako Zentroko aholkularia da.
|
|
|
Mozio horren edukia ERCk uste du “haurtxo txekea” arautzen duen legearen testuari ere erantsiko zaiola. Pixkanakako prestazioa Familia Ugarien Espainiako Federazioak (FEFN) positiboki baloratu
|
du
seme alaben jaiotzagatiko edo adopzioagatiko laguntza gehitzea. Hala ere, prestazio horrek progresiboa izan lukeela uste dute, eta seme alaben kopuruak gora egin ahala handitu egin litzatekeela.
|
|
2008
|
|
|
Hobari berberak lortzen dira mailegu pertsonala eskatzean, hau da, %0, 25ekoa aplikatzen den interes tasan, eta bikoitza (%0, 50) irekitze komisioan. Kataluniako kutxak ere jasotzen
|
du
seme alaben ikasketen finantziazioa, lehentasunezko baldintzak dituzten kredituak baititu, gainerakoak baino lehiakorragoak. Bizi aseguruak, etxe aseguruak eta osasun aseguruak kontratatzeko baldintza bereziak, Visa Classic eta Visa Oro txartelak doan lehen urtean lortzea eta berritze komisioa %50 murriztea dira erakunde horrek familia ugariei eskaintzen dizkien beste abantaila batzuk.
|
|
|
Belaunaldien arteko programak Adineko pertsonen erdiak baino gehiagok(% 57) uste
|
du
seme alabek beren aurreko belaunaldiek baino okerrago tratatzen dituztela gurasoak. Aldiz, %35ek uste du gurasoek aurreko belaunaldiek baino hobeto zaintzen dituztela seme alabak.
|
|
|
Ahaideak zaintzeko eszedentzia langileen banakako eskubidea da, gizonezkoa edo emakumezkoa. Gehienez ere hiru urte iraunen
|
du
seme alaba bakoitzeko, eta beste bi urte odol edo ezkontza bidezko bigarren gradura arteko beste pertsona batzuengatik. Baimena antzinatasunaren ondorioetarako kontatuko da, baina lehen urtean hartutako lanpostua bakarrik gordeko du.
|
|
2009
|
|
|
Familia bat oso oso itxia bada, oztopatu egingo
|
du
seme alaben sozializazioa, eta haurrak ez direnez beren inguruan modu natural eta librean integratzen, ohikoa izaten da egoera zailak agertzea egokitzapen sozialaren prozesuan.
|
|
|
Auzitegiaren erabakian eragin txikia du bi gurasoek lan egiteak; izan ere, zaintzapeko gurasoaren seme alabekiko dedikazioa ere balio ekonomikoa duen eginkizuntzat hartzen da. Epaileak zenbateko zehatz bat ezarriko
|
du
seme alaben mantenurako, gurasoen diru sarreren, irizpideen eta prozedura judizialean aurkezten diren frogen arabera. Balioak hauek izan daitezke:
|
|
|
Luis Torres Cardona haur psikologoak adierazi zuenez, “janariak 20 edo 25 minutu iraun behar duenean, haurrak denbora horretan jateari uko egin badio, platera mahaitik kendu behar zaio, eztabaidarik sortu edo haserre dagoela adierazi gabe”. Inkestaren arabera, gurasoen %90ek onartzen
|
du
seme alabekin haserretzen dela janaria errefusatzen dutenean edo bazkaltzeko denbora gehiegi luzatzen denean; %40an, berriz, bazkaltzeko ordua liskarrean amaitzen da. Gainera, gurasoen %60k seme alabak bazkaltzera behartzen ditu, Andaluziak (%69) eta Madrilek (%64) batezbestekoa gainditzen duten arren.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, oraindik gabeziak daude, hala nola haurren menura behar adina fruta eta barazki ez ekartzea. Egunean bost pieza kontsumitzea gomendatzen den arren, Espainiako gurasoen %40k adierazi
|
du
seme alabek egunean hiru fruta eta barazki baino gutxiago jaten dutela. 0tik 6 urtera bitarteko seme alabak dituzten 1.000 gurasoren artean egindako inkesta baten ondorioak dira.
|
|
|
Egoera horretan, gurasoek «gelditze ukitua» ezarri behar dute, medikuen arabera. Horrek esan nahi
|
du
seme alabak ordu logiko batean atseden hartzera bidali behar dituztela. Horrekin batera, ez zaie utzi behar adingabeek garatzen dituzten mekanismo eta trikimailuei, denbora gehiago esna egon daitezen.
|
|
2013
|
|
|
Ezein legek ez du behartzen, eta familia bakoitzak erabakitzen
|
du
seme alabak txertatu edo ez.
|
|
|
Amen osasuna hobetzea Irudia: Nazio Batuak. amen osasuna eragina
|
du
seme alaben artean. Ezinbestekoa da ondo sentitzea, haurrek behar dituzten zainketak izan ditzaten.
|
|
|
Hala ere, abantaila hori arindu egiten da, neurri batean, herrialde garatuetan askoz emakume gehiagok ez dutelako seme alabarik: WCRF/ AICR txostenak zehazten
|
du
seme alabarik ez izateak areagotu egiten duela minbizi mota hori izateko arriskua. Gehiegizko pisua eta endometrioko minbizia:
|
|
|
Bere gain hartzen duen erantzukizunak, hain zuzen ere, ez du pentsarazten berari buruz, bere gustuei buruz edo bere premiei buruz, baizik eta besteen gustu eta beharrei buruz. Bestalde, etxekoandrearen lanak, bakarkako eta, oro har, gutxi baloratutako hainbat lan eskatzen dituenak, pizgarri indartsua
|
du
seme alabek eta bikoteak egiten duten aintzatespenean. Bereziki, sukaldean egiten duen lanagatik.
|
|
|
Izan ere, Gabonetako ospakizunak prestatzeak sortzen duen estresa hainbat arrazoik eragin dezake. Pertsona batek, lan egin edo ez, uste badu festak prestatzea estresagarriegia dela, eskubidea
|
du
seme alabei, bilobei edo anai arrebei laguntza eskatzeko. Lehenik, lan karga erostea, janaria prestatzea, etxea txukuntzea… ohikoa baino jende gehiagorentzat.
|
|
|
Kontuan hartu behar da kezka horiek estres iturri garrantzitsua direla». Gainera, pertsona batek, lan egin edo ez, jaiak prestatzea estresagarriegia dela sentitzen badu, eskubide osoa
|
du
seme alabei, bilobei edo anai arrebei laguntza eskatzea besteak beste, ospakizunak egingo diren etxean bizi ez badira ere. Eguberriak eta familia harremanak Gabonetan, gomendagarria da itxaropen errealistak sortzea Beste bat estresaren eragilea gaiztoak dira harreman pertsonalak. Senide asko Gabon Gaueko edo Urtezahar Gaueko afarian baino ez dira elkartzen, harreman onik ez dutelako.
|
|
2014
|
|
|
Ez du esan nahi Gabonetan haurrek «urtez urte» oparirik erosi behar ez dutenik; izan ere, «urtetik urtera» atsegin hartu behar zaie, eta, ahal dela, ez zaie gustatu. Azpimarratu
|
du
seme alabak «ez direla traumatizatuko», eskatzen dutena ez baita beti gehien komeni zaiena. Hezkuntza jostailuei dagokienez, hauek hartu behar dira kontuan:
|
|
|
Herrialde horretan irakurketa sustatzen duten eta zero eta zortzi urte bitarteko 1.003 gurasoei elkarrizketak egin zitzaizkien. Amen %87k ezinbestekotzat jotzen
|
du
seme alaben garapenerako irakurtzea, baina %13k bakarrik irakurtzen ditu egunero Datu deigarriena hauxe da: lotara joan aurretik, hiru gurasotik batek bakarrik irakurtzen du bere semea (%33).
|
|
|
gertaera zaila haurrentzat Haurrek jakin behar dute beren gurasoak, txikiak izan arren, adituak direla Gurasoengandik bereiztea da haur baten bizitzan ager daitezkeen atal zailenetako bat. Izan ere, ezaugarri horiek hausteak eragin emozional handia
|
du
seme alabentzat, eta horrek kalte egiten dio bere inguruneari. Alde horretatik, gurasoengan kezka gehien sortzen duen gaietako bat da nola kontatu banantzea, eragina ahalik eta mingarriena izan dadin.
|
|
|
Helduen %90ek uste
|
du
seme alabak ongi elikatzen direla, baina inkesta bateko datuek kontrakoa adierazten dute
|
|
2015
|
|
|
mekerra, besarkada, eguzkiarekin, bainatu, paseatu, jolastu, pixoihala aldatu eta abar. Eta Carlos Gonzálezek ere, bere liburuan, adierazi
|
du
seme alaben zaintzan inplikatu nahi duten gurasoentzat ez dela falta: «Haurtxoa bainatu, jantzi, aldatu eta paseatu behar da; erosi, prestatu, garbitu, garbitu eta lisatu».
|
|
2016
|
|
|
Onartzen
|
du
seme alabak zelatatzeko aplikazioak bolada boladan daudela, baina adierazi du berak ez dituela sekula erabili.
|
|
|
Irudia: Ed Yourdon 1 Haurren aurrean eztabaidatzea triste dago Gurasoen emozio egoerak eragina
|
du
seme alabengan. Eta biek batera erakusten badute ondoezaren sentimendu negatiboa edo haserrea haien aurrean, eztabaidatzen dutenean bezala, efektua are handiagoa izango da.
|
|
|
Horrez gain, larrialdietarako laguntza zerbitzua ematen duen ordainketa bertsioa ere badu, baita lapurretaren kasuan asegurua ere. Connect Aplikazio honek aukera ematen
|
du
seme alaben kokapena zein den jakiteko, biek antzeko gailurik eduki beharrik gabe, Iphone eta Android artean arazorik gabe funtzionatzen baitu. Connect en puntu bereizlea da telefono kontaktuak, Facebook, Google, Twitter eta LinkEdin lotzen dituela, non dagoen jakiteko.
|
|
2018
|
|
|
Konstituzioak eta Kode Zibilak berdintasuna ezartzen
|
du
seme alaben artean, ezkontza barrenean jaio izan edo kanpoan.
|
|
2019
|
|
|
“Zoritxarrez, liderrak gara arazoaren prebalentzian, kasu kopuruan, hala nola horretan diharduten ikasketa, baliabide eta profesionaletan”. Roberto Pereira Espainiako Filio Gurasoen Indarkeria Aztertzeko Elkarteko presidenteak (SEVIFIP) aitortu du hori, eta hark esan
|
du
seme alabek erasandako gurasoen salaketak izugarri igo direla (%400) azken 10 urteetan. Kasu zehatzak ‘Estatuko Fiskaltza Nagusiaren Memoriak’ jasotzen ditu.
|
|
|
Horri dagokionez, esan behar da industriak eragina duela araudietan, hemen Juan Reven dietista nutrizionista, eta elikagai korporazioek oso teknika araztuak erabiltzen dituztela osasun erregulazioaren arloko erabaki politikoetan eragiteko, lan hau Miguel Ángel Royo Bordonada ikertzailea. Gurasoen jokaerak eragin handia
|
du
seme alabengan. . Horregatik, adibidea eman Osasun Publikoan gehien aipatzen den kontseiluetako bat da.
|
|
2021
|
|
|
“Aita izan nahi dut, baina munduarekin horrela? ” Anbibalentzia duten pertsonen, aldaketen beharraz pentsatzen duten emakumeen eta gizonen galdera eta zalantza propioak dira, kasu honetan gurasoak izatea, baina, bestalde, baztertu egiten dute. “Nire buruaren zati batek nahiago
|
du
seme alabak izan, eta beste batek nahiago du nagoen tokian egotea. Anbibalentzia kognitibo hori oso ondo ikusten da erretzaileekin:
|
|
2022
|
|
|
Hemen kontsulta dezakezu. Cataluña Generalitateak 600 euroko laguntza ematen
|
du
seme alaba bakoitzeko, 2020ko irailaren 1etik aurrera (hori barne) jaiotza, adopzio, tutoretza edo harrera izan duten familientzat, betiere gehienezko diru sarrerak gainditzen ez badira. Informazio gehiago nahi izanez gero, begiratu hemen.
|
|
|
Aholkuak seme alabekin Nola egiten dugu seme alabekin? Informazio txarra eta ona, baliozkoa eta egiaztatua bereizten irakasteaz gain, Foucek hau proposatzen
|
du
seme alabekin: “Elkarrizketan aritzea, hitz egitea, zalantzak eta miaketak planteatzea edozein kasutan, baina ez haiekin alderatzea —neurri batean, haien bila dabiltza—, baizik eta alternatibak idaztea eta haiekin praktikatzea, eredu izatea eta adibidea erakustea, bidezidor pseudozientifikatuen ondorioak adieraztea eta modu sokratikoan planteatzea (galdera sistematikoak) arima, energia edo antzeko elementuak adieraztearen zentzugabekeria, besteak beste?
|
|
|
Zaintza duen gurasoa: harreman handiagoa
|
du
seme alabekin; oro har, familia etxebizitzaren erabilera esleitzen zaio, eta haurrek jasotzen duten elikadura pentsioa kudeatzeaz arduratzen da. Zaintza gabea:
|
|
2023
|
|
|
Haurtxo bati bularra etxean ematea ez da arazo ama batentzat, baina, batzuetan, jendaurrean egitea da, kalean, udal igerilekuan, zineman, metroan, museoan edo merkataritza gunean, besteak beste. Eta, orduan, emakumeak erabaki
|
du
seme alabak ez maitatzea.’ Duela hamar urte, ‘Edoskitze Ohiturei buruzko Inkesta Nazionalak’, Amagandiko Edoskitzearen Mundu Ekimenak bultzatutako ikerketa batek, erakutsi zuen ama askori “deseroso” gertatzen zitzaiela edoskitzea jendaurrean: %43rentzat edoskitzearen eragozpena zen; %14rentzat, haurrari bularra emateari uzteko arrazoietako bat; eta %9rentzat, bularra emateko arrazoia.
|