2001
|
|
JOXEPAk gogoz begiratzen
|
du
leihotik.
|
|
Sardina eta hegaluze lata irekiak daude mahai gainean. JOXEPA largabistekin jarraitzen
|
du
leihotik begira.
|
|
Gela honek ez
|
du
leihorik baina, leihorik balu, ireki eta leiho horretatik seguru Bilbo ikusiko litzatekeela, Santutxuko paisaia urbano bat, eta eraikinek tapatu ezik igual Otxarkoaga edo beste bazterrauzo bizi eta humanoren bat aldapan. Horixe da gela honetako leiho horrek, zabalik edo itxirik, erakutsiko lukeena.
|
2003
|
|
Pam. Ia jo ere egin
|
du
leihoko gaztea ezkutuko tiroak. Baten batek egin dio tiro arbola artean kukuturik.
|
2004
|
|
Aaa! Ez
|
du
leihoa itxi eta.
|
|
Signora Maria kafea prestatzen ari zaio. Burua jiratu
|
du
leiho aldera, jakiteko ze mahastiri buruz ari den. Zehazteko beharrik balego legez.
|
2005
|
|
Erantzunaren zain geratu barik, zapatila batzuk lurretik jaso eta arineketan egin
|
du
leihotik jauzi. Metro pare bat aurrerago Naroa dago itxaroten, zuhaitz baten atzetik begira.
|
|
Asuntoa tumore bat da. Emakume haurdunaren gelaren paretik pasatzean, hau ohetik altxata, zutik aurkitu
|
du
leihotik begira; irribarre egiten du sabel betea laztanduz. Ohean etzanda, bere ordez, senarra behar duena dago lo.
|
2006
|
|
Barruko patiora edo emango
|
du
leiho horrek.
|
2007
|
|
Aulkia mahai gainean dudanez, leihoari buruz buru, ordu luzeak eman ditut asteon leihotik begira, eta konturatu naiz gutxi egiten dugun zerbait dela hori, leihotik begiratzea. Jende zaharrak bai, jende zaharrak asko begiratzen
|
du
leihotik. Askotan, edozein etxetako errezelen atzean amona baten begiak egoten dira ezkutatuta, baina guk ez dugu ohiturarik; errezelek ez dituzte gure begi gosetiak estaltzen; alderantziz, gure intimitatea babesten bide dute besteen begi kuxkuxeroetatik.
|
|
Neguko hotzak ez dio etxea behar bezala aireztatzen uzten. Ez
|
du
leihorik ireki azken bi egunetan. Berokia sarrerako pertxeroan zintzilikatu duenean, begiek alboan dagoen aterki ontzira egin diote ihes.
|
|
Herri edo nazio arazoen gaineko ideologia etnikoaren mugak aski ezagunakditugu hemen eta mundu zabalean. Ideologia horri darion iritziak edo ikuspegiakez
|
du
leihorik zabaltzen bere herriari gertatzen ari zaiona ikusteko eta behatzeko.
|
|
CKAC irratiak atzo zioen bezala, goiz honetan elurrak berriz kukutu
|
du
leiho parean dudan zimenduzko teilatu grisa. Sator kolorezko hogeita hiru uso xumeek burua papo eta hegalaren beroan gordea dute.
|
|
Gizonak kalera begiratu
|
du
leihotik," ipurdi ona dauka gero", esan du bere kabutan, purutxoa piztuta.
|
2008
|
|
Eraikitzaileak, ordea, behin eta berriz esaten
|
du
leihoetan agertu den arazoak ez duela zerikusirik eraikitze lanekin.
|
|
Kobratzailea doa ate ondoan, hip hopeko estetikaz jantzitako gaztea da. Kokoteraino gaude denak, ia egosi arte ez
|
du
leihorik zabaltzen, bekokia freskatzeko doi doi, orrazkerari eusteko edo. Ordua joan, ordua etorri.
|
|
Bestalde, alboko ertzak leihoa handitzeko programatuta egongo dira, pantailaren tamainaren %50eraino. Ertz kentzekoa bezala, eremu horretatik kanpora arrastatu ondoren, jatorrizko tamaina berreskuratuko
|
du
leihoak.
|
|
Aitak burua itzuli
|
du
leihotik, zain nago, baina aitak ez du hizketan segituko.
|
|
Eguzkiak isla egin
|
du
leiho arasako baltsa gainean. Anpuluek alkandoran utzitako arrastoei erreparatu diet. Halako hustasun bat nabari dut, ezinegon bat, eta aldi berean lasaitasuna, aspaldi esperatutakoa gertatu delakoz.
|
|
Furgonetaren klaxon hotsak iristen zaizkie. Tomasek, algara batean, besoa ateratzen
|
du
leihotik eta erdiko hatza erakusten die:
|
|
Itzalak soinutxo bat ateratzen du hatz koskoekin karrozeriaren kontra. Tomasek burua ateratzen
|
du
leihotik eta atzera jiratzen du. Begiak arranpalo jartzen zaizkio.
|
|
Rosa ere zutitu egiten da eta autora doa. Zapata bat eran  tzirik, bere eserleku aurreko zorura botatzen
|
du
leiho zabaldutik. Ilbeheraren argia aski da Tomasen aurpegia odol mukuru bat dela ikusteko.
|
|
Inazioren irudiak hartzen
|
du
leihoko kristal erdi irekia. Esertzeko baimena eskatzen ari zaio, Rosaren parez pareko aulkia seinalatuz.
|
|
Gizona esertzen da. Ukondo bat pausatzen
|
du
leihoaren markoan eta kokotsari eusten dio eskuarekin. Beste eskua belaun parean pausatzen du.
|
2009
|
|
Goiz erdian, logelatik ateratzen direnean, betaurrekoak jantzi behar dituzte abuztuko eguzkitik babesteko. Santa Luziako begiralekura hartzen dute tranbia eta Norak irribarre egiten
|
du
leihotik begiratzen duenean. Amets ederra izan du, goizeko lauretan, lo geratu denean.
|
|
Euria ari
|
du
leihoetan, Felix hil zenetik aurreneko aldiz. Tantek lurraren kontra lehertzean egiten duten soinua gogoratzen saiatu da Eulali, eta irribarre egin du irudi batzuei beren berezko soinua zeinen ondo gelditzen zaien pentsatu duenean.
|
2010
|
|
Kontsumintzaileei zuzendutako saioa ere iragarri du Idigorasek. ETB ordutegi nagusian emateaz gainera, irrati eta Interneten ere izango
|
du
leihoa.
|
|
ITXASO k irribarre egiten dio KANDIDO ri eta joan egiten da. KANDIDO k berriz begiratzen
|
du
leihotik; kezkatuta dago.
|
2011
|
|
Merzlinek, gau osoa lotarako begirik batu ezinik eman ondoren, Enare abiatzen ari dela ikusi
|
du
leihotik. Eta larri abiatu da bera ere Etxaburudorretik kanpora, asto iletsu zuriaren gainean.
|
|
Blai eta artega daude ama eta umea. Euriak, orain, atabalaren moduan, ehun atabalen moduan jotzen
|
du
leihoko kristal zabala. Haurrarenarekin gurutzatzen da nire begirada, eta marinel zaharraren begietako diamante berbera dago haurraren begi urdinetan ere.
|
|
Horman eskegirik daude soldadu baten argazki horitua, Afrikako gerlakoa beharbada, eta Ama Begoñakoaren irudia. Oihal beltz batek estaltzen
|
du
leihoa, mutilak gortinaren bazterretik so eginaz patio itxia kontenplatu du, oilar bat ere begiz jo du han behean. Goiko argia amatatu eta ohe alboko mahaitxoko lanpara piztu du neskak.
|
|
Errekuntza produktuen irteerak gutxienez ko distantziara egon behar
|
du
leihoak edo aireztapen zuloak dituen alboko paretatik, edo 30 cm-ra leihorik edo aireztapen zulorik ez duen alboko paretatik.
|
|
Errekuntza produktuen irteerak gutxienez 3 m ko distantziara egon behar
|
du
leihoak edo aireztapen zuloak dituen aurreko paretatik, edo ra leihorik edo aireztapen zulorik ez duen aurreko paretatik.
|
|
Susmagarriaren atzean etorri den agenteak esan digu litekeena dela gizona jazarpenaz ohartu izana. Hemen egon garen bitartean ere, pare bat aldiz begiratu
|
du
leihotik. Nik esango nuke konturatuta dagoela.
|
|
Annek liburua erortzen utzi du. Adi begiratu
|
du
leihora, plaza hutsera. Ilunabarra da, eta herri txikiak are itogarriago, are miserableago ematen du orain.
|
|
Elurra ari
|
du
leihoaren bestaldeko belardian.
|
|
Elurra ari
|
du
leihoaren honako orrialde denetan
|
|
Biziki haserretzen da. Halakoetan ontzi bat ur botatzen
|
du
leihotik. Haurrak ez baina inguruko jendea bustitzen du askotan.
|
|
Bere bi zaindariek utzi egin diote joaten –ongi daki, haien gonbita izan da, orain ez dauka dudarik–, sorbalda bastidorean bermatuz jauzi egin
|
du
leihotik, begiak itxita. Bizkarrez erori da garo artera, aurki ikusi ditu Fabian eta Fabian leihoan barrez, apenas erori den metro eta erdi," tortura amaitua zelakoan Lazkano?
|
2012
|
|
Jaunek, bere ezkon-anaiaren etxera heltzean, Panpoxa ikusi
|
du
leihora irtenda.
|
|
– Elbar batek, hobeto esan elbarritu batek, ez
|
du
leihoa beste ikuskizunik:
|
|
Iluna da gaurko eguna eta gaua ere laster etorriko da gainera. Egun osoa eskolaz eskola ibili eta gero, gogoa ematen
|
du
leihoa ireki, eta haize freskoa aurpegian hartzeko. Bere arnasarekin, berriro lurrundu zaio begien pareko kristala.
|
|
Ziega bat, edo eskailera kiribil amaiezin bat zeukan hark bere baitan, inola ere ez eztizko pinakulurik. Bizitzeko bultzadarik ez duenak nondik ateratzen
|
du
leihoaren ertzera ateratzeko kuraia. Nortasunez ezegonkorra izango zen betidanik agian.
|
2013
|
|
Gai horrekin genbiltzan, bizitzako aukerei buruz, laino itxia sartu denean. Hotz egiten du kanpoan, zure hatsak lurrina sortzen
|
du
leihoa garbitzen hasi zarenean. Bat batean, bihurgune batera iritsi gara, ezin nuen aurrean zetorkidana ikusi eta kotxea ezin kontrolatuta gelditu naiz.
|
|
Lehengo egunean bezala, irudipena lotu zaio norbait berari so dagoela karrikatik. Jendeen joan etorri apaldua baizik ez
|
du
leihotik ikusi. Zubiaurren etxe azpian ematzen ari da eguneko asots etengabea.
|
|
Bazkaritan soberan geratu zaion ogia izango da agian. Begira nagoela igarri du, eta berehala itxi
|
du
leihoa. –Ez duk delitua ez daukanari jaten ematea, gizona.
|
|
—Mendekuen garaia heldu duk Kokoherrira oihukatu
|
du
leihotik Alkaxoko aztiak. Nor da Antsoneko baserria, amona Ixako barruan zelarik, erre zutela esan zuena?
|
|
Ziega bat, edo eskailera kiribil amaibako bat zeukan hark bere baitan, inola ere ez eztizko pinakulurik. Nondik ateratzen
|
du
leihoaren ertzera ateratzeko kuraia, bizitzeko bultzadarik ez duenak. Nortasunez ezegonkorra izango zen agian.
|
2014
|
|
Amaitu du lana. Bota
|
du
leihotik behera bota beharrekoa. Negarrez ari da, lurrean eserita.
|
|
Konturatu gabe, behin baino gehiagotan laztandu du aurpegia. Masailak hondoratu balitzaizkio bezala ikusten
|
du
leihoko islatik. Ez daki ziur zenbat kilo argalduko zen.
|
|
Galtzerdi suizida, Mariasun Landa Antton Olariaga (Elkarlanean, 2001) Augustoren abentura kontatzen du liburuak. Garbitu ondoren Plinio nagusiak lehortzeko esekitzen duenean, bere burua botako
|
du
leihotik Augusto izeneko galtzerdiak. Jeniala iruditzen zait abiapuntua, eta bikaina, baita galtzerdi suizidak biziko dituen abenturen kontaketa ere.
|
|
Norbait bada. (Behatzen
|
du
leihotik.) Haaa. Senarra.
|
|
Aitak haurrei so egin die atzeko ispilutik autoa martxan jarri aurretik. Xabik burua atera
|
du
leihotik: kale hutsetan ibiltari bakartiak, txanoa buruan, ibili makalean, zakurra paseatzen; saltokietako idazkiak frantsesez:
|
2015
|
|
Lurrunak okupatu
|
du
leihoa.
|
|
Tjornin aintzirako jauregiko atariko itxarongelan zain egoteko agindu dio gobernadorearen morroiak mezulariari eta bertan geratu da, nagusia jaitsi zain. Begirada asperra bota
|
du
leihotik, eta hegaztien zalaparta etengabeak erakarri du bere arreta: dozenaka eta dozenaka ahate, beltxarga, gabian, kaio, antzar eta beste mota askotako txori ugari dabiltza lakuaren ur gainean eta airean, izozten hasitako paraje haietan aintzira bihurtzen baita haientzat janaria aurkitzeko toki bakanetako bat.
|
|
Mek presaka itxi
|
du
leihoa berriz, baina badirudi kanpoko morroiari ez diola axola dagoeneko. Drogak ematen duen geldotasunaz, zerbait esaten ari da, itxuraz lasai.
|
|
Hemen ez da ezer ikusten, esan du Marisak sartzean. Gela oso txikia da, eta ez
|
du
leihorik.
|
|
Esklusiboa balitz berariaz hartaraxe joango ginateke, eta oso garestia balitz, behar dena ordainduko genuke. Baina hegazkinetik bide batez bezala ikusten da, arrunta da nonbait, eta jende askok ez
|
du
leihotik begiratu ere egiten.
|
|
euria ari
|
du
leihoetatik
|
|
Nork ez
|
du
leihoa itxi?
|
|
Argi batek dirdira egiten
|
du
leihoan.
|
2016
|
|
Eta, geroztik, hilda nengoke kasik min ezarengatik ez balitz, ez balitz liburuak ez direlako esterilizatzen, emazteak ez banindu zulotik urka bilurrez atera. Orratz batek ez
|
du
leihorik, ez da lore baten zurtoina, ez du malko baten itsasoa zulatzeko balio. Orain orratz bat ekarriko balidate opari, hilkutxa batean demagun, edo zapelatz baten gainean hegan, biluztu egingo nintzateke antxintxika belaze gardenenak zeharkatzeko, eta hala ere ez ninduke inork atzera harrapatuko ohatila zuriaren orpoetara lotua izan nendin.
|
|
–Jaun honek kea ikusi
|
du
leiho batean, azaldu zien?. Hiru pertsona egon daitezke etxe barnean.
|
|
Fikzioa da sinesgarria izateko lanak dituena, errealitateak ez du zertan. Adreiluzko etxe laranja koloreko horietariko batean, adibidez, adreilu laranjaz estali dute jabeek garai batean leihoarentzat egindako zuloa, baina, orain dena horma den arren, bertan jarraitzen
|
du
leihoa babesten zuen hesiak. Koadernoan apuntatuta geratu da herriak oharkabean arkitektura garaikideari egindako ekarpen kalkulaezina:
|
|
Bat batean haizearen hotsa entzuten da kanpoan. 4rak izututa begiratzen
|
du
leihorantz. Gero Xbeli; honek esan dizut adierazten dio aurpegiarekin.
|
|
Eta haren gainean ez da egon behar koadrorik, apalategirik edo haurra erortzeko moduko ezer. Halaber, ez
|
du
leiho batetik hurbil egon behar, haurra zutik jartzeko tentazioa eragin baitezake, eta hori lortzeko igo. Garrantzitsua da, halaber, sehaska ez egotea bero iturrietatik edo aire lasterretatik hurbil.
|
|
Aita sartu zen etxean, ardi kanpotik jinik, eta ikusten
|
du
leiho gainian" Tapioca" eginik.
|
|
Bertze igandian heldu da artzaina menditik, berriz ere" pieia" hartzen
|
du
leiho ixkinatik.
|
2017
|
|
Azkena da politena. Ez
|
du
leihorik, ez daukagu horren beste dirurik, baina kolore guztietako telak daude eskegita. Ez dago mahairik eta ama lurrean dago jesarrita, bere kontu koadernotxoa irakurtzen.
|
|
" Eguraldi epela dago, gauden sasoian egonda", esan zuen Framtonek;" edozelan ere, ba al
|
du
leihoak zerikusirik tragediarekin?"
|
|
Jaiki eta leihora inguratzen da. Parez pare zabaltzen
|
du
leihoa. Haizeak kortinak mugitzen ditu.
|
|
Amerikaren fikzio honek hautatu du bere presidenterik esankorrena. Trumpek ireki
|
du
leihoa azkenean munduak ikus dezan Amerikaren Ametsa bere biluzian. Las Vegas du hiri distiratsu eta esanguratsuena, kasinoko kapitalismoa, espektakuluaren algara, misilak eta urrezko dorreak?.
|
|
Leihotik begiratu, eta emakume baten errainua ikusi uste du pareko eraikuntzan, gortinen atzean. Jakin mina pizten zaio, ikusmin hori irrika bihurtzen zaio, ia ia obsesio, eta denbora igarotzen
|
du
leiho ondoan, aurreko andre hori noiz ikusiko, harekin ezaupidea nola lortuko.
|
|
6 errorea. Leihoak irekitzea etxea oso bero badago Etxebizitza ilunantzean mantentzea eta pertsianak jaitsita edukitzea bero gutxiago pasatzen da, baina kaletik oso bero iristen denean, etxea labea da… nork ez
|
du
leihoak ireki nahi aire pixka baten artean. Ez da komeni hori egitea!
|
2018
|
|
Goikoak itxoiteko egin dio besoaz. Itxi
|
du
leihoa eta gutunontziraino jaitsi da.
|
|
Zigarroa iziotu du. Begiratu du atzerantz, eta gizona ikusi
|
du
leihoan jarrita. Ikusi duenean berari begira zegoen, eta fatxadako beste leihoei so egin dienean berari begira dago.
|
|
Ametsetan zegoela konturatzean lasaitu egiten da. Tabletari begiratzen dio, ikusten
|
du
leiho bat agertu dela eta leiho horretan 10.000 euro irabazi dituela iragartzen diotela
|
|
" Eta zer egin dezaket nik orain", pentsatzen du halaber," zer egin dezake komediante batek; gerra galdu dugu, dagoeneko ezin dugu barrerik egin, ezeri barre ez, heriotzari akaso, baina alferrikakoa da hori". Heriotzak ez
|
du
leihorik.
|
|
Sirenen hots sarkorrak ametsetan entzun dituela iruditu zaio. Eguna argitu duenean, antzigarrak zuritutako paisaia ikusi
|
du
leihotik. Behe lainoa izoztuta etzan da belazean, eta dena estaltzen duen azal gardenak mamu itxura ematen dio parkeari.
|
|
Añesen begirada sentitu izan balu bezala, Kaik burua biratu
|
du
leihotik begiratzeko. Sakon hartu du Añesek arnasa.
|
|
Euria uharka ari
|
du
leihoaren beste aldean. Añes eta biok bistro bateko mahai txiki batera eserita gaude, elkarrengandik oso hurbil, euritako baten azpian kabitzeko bezain estu.
|
|
... lo hartu ondoren berriz zabaltzeko. Haizeak kolpez ireki
|
du
leihoa. Hotza sartzen da gela barrura.
|
2019
|
|
Mamia: mutiko bat auzoko emakumearekin maiteminduta dago eta leihotik berari begira ari zaio gizon batekin larrua jotzen ari dela; emakumeak, umearen begiradaren jakitun, ez
|
du
leihorik ixten. Sarrionandiaren ipuinean, hogei urte geroago umea gizona da, eta bere emaztearekin larrutan ari dela leihoa zabalik uzteko eskatu dio; ilunpean, leihoaren beste aldean, mutikoaren begirada aztoratua igartzen du.
|
|
Horrelakoak bazarete zuek ere, sentitzen dut, Saizarbitoriak bere azken eleberriaren lehenengo orrietan liburuaren bukaera kontatzen baitu; eta nik iruzkin honetan ere liburuaren bukaera kontatuz hasteko asmoa daukat; hona hemen: eleberriaren amaieran protagonistak, gizon batek, bere emaztea hiltzen
|
du
leihotik botaz.
|
|
Isil isilik egin dute ospitaletik etxerainoko ordubetea; Karmele hiruzpalau aldiz ahalegindu da baserrian egun batzuk pasatzeko prest dagoela iradokitzen, baina Sabinak eskutokiari estu estu heldu eta berari zuzentzen ari ez balitzaio legez jarraitu
|
du
leihotik begira.
|
|
–Horrek ez nau hainbeste kezkatzen. Egun osoa pasatzen
|
du
leiho aurrean eserita. Iruditzen zait mugitzeko zailtasunak dituela, apenas aldentzen da-eta leihotik.
|
|
Gure tenpluak ez
|
du
leihorik. Garaje zahar bat da, guk egokitua.
|
|
Parez pare zabaldu
|
du
leihoa. Egia da, ahaztu egin zait Moritzek alde egin ondoren etxea haizatzea.
|
|
Bat batean, Alonsok ez dakit nondik hartu eta ez du ba pipa bat atera!, hots, pistola bat. Magnum 45 bat zen, dena nakarrez eta zilarrez forratua, jaitsi
|
du
leihoa eta ez da ba hasi pumm, pumm, pumm, tiroka.! Hiru tiro jo kartel metaliko haiei eta lasai baino lasaiago geratu da, irribarrez.
|
|
Zizta egin dio belaunak Rosari altxatu denean. Eguzkia ikusi
|
du
leihoa irekitzean, baina zikin zerua; ez da hodeirik baina zikin dago zerua. Azazkaletako bat odoletan daukala ikusi du Rosak leihoa zabaldu duenean.
|
|
Hotza handia da orain, Rosak ezin
|
du
leihoa itxi, ez daki zergatik, ezin da altxatu.
|
|
Ez zaie hainbesterako iruditzen, gauza asko gerta litezke oraindik. Aitak hamabost minutuan behin begiratzen
|
du
leihotik, familiaren mugimenduak komentatzen ditu. Semea ikasteko ahalegina egiten ari da, lantzean behin, baina, aulkitik altxatu eta leihoren batera hurbiltzen da.
|
2020
|
|
Dena den, ez da obraren material bakarra izango. Alabastroa baliatuko
|
du
leihoetan, argia iragazteko. Halaber, eraikinaren estalkia oso kaltetuta dagoela azaldu du, eta, berregin egingo dutenez, piezaren parte izango dela.
|
|
Hilda aurkitu dute ama, eta semea atxilotuta eraman dute. Soraluzeko Mugimendu Feministak eskatu
|
du
leihoetara eta balkoietara zapi eta ehun moreak ateratzeko, “hilketa matxista hau salatzeko”.
|
|
Deseroso, botoiak lotzeko eskatu eta umeaz galdetu dio. " Ez da komeni neskamearen gelan jarraitzea; ez
|
du
leihorik eta ez dago behar bezala aireztatzerik. Hobeto zenuke hemen zurekin".
|
|
Lanetik etorri berria da. Behin baino gehiagotan ikusi
|
du
leiho atzetik atarian sartzen, eskuak eta aurpegia koipez zikinduta. Garaje batean egiten du lan aprendiz.
|
|
AITAk sagardo basoari bueltak ematen dizkio eskuetan. AMAk agur esaten
|
du
leihotik eskuarekin. Gero AITAri begiratzen dio)
|
|
Tenienteak begiratu
|
du
leihotik, eta presoak ikusi ditu kanpoan, han behean.
|
|
Ba, egia esan, hori da gogoz egiten dudan gauza bakarra. Eserita jarri eta Mariannek berak zabaltzen
|
du
leihoa. Egun  argia moteltzen ari da baina kanpoan epel eta geldi dago airea.
|
|
Bitartean, senarra falta zuela eta, ama beldurtuta, bakarrik geldituko zelakoan. Han ikusten
|
du
leihotik aita korrika trenaren atzetik, eta berak ezin ezer egin. Justu justu, azkeneko bagoiko azken atera igo omen zen.
|