2000
|
|
Euskararen legean aipatzen da euskalkiaren garrantzia beti ere euskara batuaren kaltetan ez doanean, euskara batua delako Euskal Autonomi Erkidegoko hizkuntz ofizial amankomuna, eta hitz egiten den lekuetan zaindu egin behar direla. Lege batek hori baino askoz gehiago ezin du eman seguruenik, baina bidea ematen
|
du
legeak, adibidez mahai honetan aipatu ditugun guztiak aurrera eramateko eta gehiago ere bai. Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian, alor estrategikoen artean badago Gorputz Plangintza deitzen den atal bat eta han, bai diagnostikoa bai neurriak lantzen direnean, aipatzen dira euskalkiak.
|
|
Ez da nahikoa ingurune naturalak legez babestea, benetako kontserbazioa, kudeaketarekin hasten baita. Esperientziak erakutsi
|
du
legez babestea ez dela behar adina berme.
|
|
Kalamuaren bertute ugariak aipatu ondoren, eragin ditzakeen kalteak txikiak direla ikusi dugu. Zergatik zigortzen
|
du
legeak, orduan, kalamua. Kalamudiakoen ustez," droga legal eta ilegalen arteko bereizketa erabat arbitrarioa da, interes ezberdinen arabera egina".
|
|
Gainera, kasu honetan desobedientzia zibilak badu funts politiko bat. Hau da, helburua da euskal nortasun agiri bat ateratzea, eta gaur gaurkoz, hori ez
|
du
legeak baimentzen. Galindo epaileak arazo bat kendu nahi izan du bere gainetik, ez da sartu arazoaren muinan.
|
|
Zerbitzu publikoaren betebehar orokorra honela mugatu
|
du
legeak: programa eskaintza dibertsifikatua, anitza, kalitatezkoa eta innobatzailea ematea, modu analogiko zein digitalean, informazio, kultura, ezagutza, dibertimendu eta kirolaren arloetan.
|
|
Hori hala gertatu ahal izatea posible da, eta azterketa historikoak eta soziologikoak ebatzi behar dute kasu bakoitzean.Hirugarren urratsa, erlazio sozio-ekonomikoak historian zehar, gaur eta hemendikaurrera ere, beti azpiegiturako oinarri erabakiorrak direla esatea litzateke. Honeksuposatzen
|
du
lege historikoak eta soziologikoak badirela esatea. Hirugarren urrats hauda, intelektualki gaurko munduan oso gutxik, geroz eta gutxiagok gainera, onartzendutena, nahiz eta euskal militante askok onartu oraindik.
|
|
Orduantxe gorpuzten da Europako herrietan Kode Zibilaren lerrakera eta ikuskera hori, Britainiako Uharteetako Common Law pentsamoldearen aurrean. Lehenak zimentarria
|
du
lege idatzian. Bigarrenak, aldiz, jurisprudentzia jarraituan, ohitura eta ekitatean.
|
|
Legeak bere gogoa erakusten du gizakien egoera zibila agiri publikoetan idazteko; norbanakoekin ez ezik, familiekin ere arduratzen da nagusiki. Beraren egoeran zirikatua izan daitekeen horretan, norbanako baten zori ilunak indar gutxiago
|
du
legearentzat gizarteak berak izan dezakeena baino, lekukotza gezurrezko batzuen bitartez familia batengana bil baitaitezke familiako ez diren zalantzazko gizaki batzuk.
|
|
Salatzeko titulua dakarren egintza baino aurreragokoa izan behar
|
du
legeak. Legegileak ezinezkoa du kolpe ematea aurretiaz ohartzeke; bestela izatera, legeak, berezko duen helburua bazter utzita, gizakiak hobetu beharrean, zorigaiztokoagoak egingo lituzke eta hori, bistan da, gauzen izatearen beraren aurkakoa da.
|
2001
|
|
dekretu berriak eremu mistoa desagertarazi egiten du eta, beraz, 1986ko Euskararen Legearen aurka doa. Euskararen Legearen 17 artikuluak dio Nafarroako herritar guztiek administrazioarekin harremanak euskaraz zein erdaraz izan ditzaketela; oraingo dekretuak eskubide hori urratzen du eta, beraz, Euskararen Legea; eta dekretu batek inoiz ezin
|
du
legea aldatu. Euskararen legea eztabaidatu zenean, UPN eremu mistoa izatearen aurka azaldu zela gogorarazi du Agirreazkuenagak, eta orain, dekretu hau baliatu nahi duela orduan lortu ez zuena lortzeko, hau da, eremu mistoa desagertaraztea.
|
|
urte horretan sartu den guztirako muntaren %15 murritz daitekeen arren, ohiko bizitoki den etxebizitza erostean ezarritako kopuruak hurrengo lau urteetan inbertitu behar direla xedatua
|
du
Legeak.
|
2002
|
|
Kataluniako sozialisten buruzagi den Pasqual Maragall-en ustez ez da harritzekoa hezkuntzak okerrera egitea Lege horrekin, bere ustez hasieratik" hankekin egindako legea da eta». PP ko Hezkuntza Ministroak bere aldetik esan
|
du
Lege honekin Espainiako ikasleak Europako lehen lekuetara igoko direla... Eta horrela jarraitzen dute mokoka etengabe jendea erabat aspertu eta nazkatzen.
|
|
Zerga jakinen batean beherapenik erdiesteko unean ere, izatezko bikotea ez
|
du
legeak aintzat hartzen.
|
|
Matrimonioei dagokiela, babesaren premiarik larriena duen alderdiaren eskuetan uzten
|
du
legeak etxebizitza.
|
|
Matxuraren kargu egitea dendari ala fabrikatzaileari dagokion, berriz, saltzailearen eta fabrikatzailearen erantzukizun solidarioa ezartzen
|
du
Legeak, garantia agirian kontsumitzaileak eskubide horri uko ez badio behintzat eta bermatzailea fabrikatzailea bakarrik izan dadin baimena eman ez badu.
|
|
Izan ere, tratamenduari uko eginez gero, idatziz jaso behar da, eta legeak, etikak eta praktika mediko onak jasotako kasuak errespetatu behar dira. Gainera, agindutako tratamenduaren aplikazioa onartzen ez bada, medikuak borondatezko alta sinatzeko eta ez onartzeko proposatuko dio pazienteari, eta ikastetxeko zuzendaritzak nahitaezko alta xedatu ahal izango
|
du
legeak araututako baldintzetan. Informazioa Araudi horrek, halaber, herritarren osasun egoerari eta komunitatearen osasunari buruzko informazioa jasotzeko eskubidea indartzen du.
|
|
Zer gertatuko litzateke semeak bere zatia erreklamatzen badu? Alarguna etxebizitzarik gabe uztea ekar lezakeen aukera hori aurreikusten
|
du
legeak. Hala, Zuzenbide komunean, eta irabazpidezko ondasunen araubide ekonomikoaren peko ezkontza bada, alargunak, irabazpidezko ondasunak banatuz gero, etxebizitza osoa jabari osoan eskuratzeko lehentasuna izango du, baina, hala badagokio, oinordekoei diruzko kalte ordaina emango die.
|
|
Genetika forentseko hainbat espezialistarekin eta Guardia Zibileko kriminalista zerbitzuaren arduradunekin batera, ‘Prozedura judizialari aplikatutako teknologia berriak’ foroan hartu zuen parte. Datozen asteetan, ministerioak aditu batzorde bat sortuko
|
du
lege esparru berri horretaranzko bideari ekiteko. Horri esker, “ad hoc” erregulazioak DNA bidezko ikerketei zer alderdi bildu behar lituzkeen eta justiziari aplikatutako profil genetikoen datu baseen erabilera aztertu ahal izango da.
|
|
Moluskuen ekoizpenean erabili beharreko itsasoko urak edo salobreak ez du kutsadura mikrobiologikorik izan behar, ez eta jatorri naturaleko edo ingurumenean dauden konposatu toxiko edo kaltegarririk ere, molusku bibalbioen osasun kalitatean eragin negatiboa izan dezaketen edo haien zaporea alda dezaketen kopurutan. Zuzeneko giza kontsumorako molusku bibalbio bizien komertzializazioari dagokionez, arauak ezartzen
|
du
legez onartutako ekoizpen eremuetatik etorri behar dutela, modu higienikoan manipulatu behar direla, eta ekoizpen eremutik bidalketa zentro batera, arazketa zentro batera, berrinstalazio eremu batera edo eraldatze establezimendu batera eraman behar direla, nahitaezko jarraibideei jarraituz, eta, hala badagokio, baimendutako establezimenduetan garbituta. Moluskuak osasun kontrolpean daude, eta ontziratzeko, markatzeko, biltegiratzeko eta garraiatzeko berariazko baldintzak betetzen dituzte, higiene baldintza egokienak betetzeko.
|
2003
|
|
Gehiegizko zaraten sortzailea salatzeko bidea ematen
|
du
Legeak
|
|
Fotokopiak plastifikatzea ere onartzen
|
du
Legeak.
|
|
Produktu baten izendapenean (azalpenean) kontsumitzaileak produktu horren benetako izaera ezagutu eta nahasgarri gerta daitezkeen besteetatik bereizteko bezain zehatza irakurri behar duela xedatzen
|
du
legeak.
|
|
3 Adingabearen letraduak zenbait eginbide proposatu baditu, eginbide horiek eragina badute adingabearen edo beste gizabanako batzuen oinarrizko eskubideen gain, eta Fiskaltzak eskabideari egoki baderitzo, fiskaltza horrek adingabeen epailearengana joko
|
du
lege honen 23.3 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz; horri kalterik egin gabe, letraduak ahalmena du adingabeen epaileari eskari berbera egiteko, artikulu honen 1 paragrafoan ezarritako baldintzetan.
|
|
Adingabetasun zibila duenak oso osoko hezkuntza eta heziketa jaso behar ditu eremu guztietan, eta izan behar
|
du
legeek haren izaera kontuan hartzeagatik berari eskaintzen dioten babes berezia.
|
|
Erantzun berezia behar duten egoeren artean, beren beregi arautu dira kasu zehatz batzuk; kasu horietan, adingabeak zorotasun sintomak ditu, edo, bestela, haren erantzukizuna aldarazten duten bestelako inguruabarrak gertatzen dira. Adingabea halako egoeretan izanez gero, Fiskaltzak neurri zehatzak sustatu behar ditu, adingabearen interesarekin bat datozenak; horrez gain, Fiskaltzak sustatu behar
|
du
legeetan ezarritako babes organismoak eratzea. Legearen arabera, bestalde, zuhurtziagabekeriazko egite eta ez egiteak ezin dira zehatu erregimen itxiko barneratzea dakarten neurriekin.
|
|
Hala, antenetako emisio mugak ez betetzeagatiko arau hausteak sartzen dira. Zigor ekonomikoez gain, arau hauste bat egiten duen operadorea desgaitzea eta funtsezko baldintzak betetzen ez dituzten ekipo eta aparatuak merkatutik kentzea aurreikusten
|
du
legeak. Era berean, operadoreei eska dakizkiekeen zehapenak gehitu dira.
|
|
Hala ere, kopuru horiek sarritan kontu korronteetan ordaintzen direnez, aitzakiarekin enbargatzen dira, hau da, banku produktuen saldoekin, eta, beraz, enbargatu egin daitezke. Horrek argi eta garbi urratzen
|
du
legearen izpiritua, ez baitira inola ere enbargagarriak izan behar arlo horretan indarrean dagoen legeriak adierazitako zenbatekoetan.
|
|
“Txakurra ez da arriskutsua ile motza, balio handikoa edo lepo zabala duelako”, azaldu du udalbatza honek. Goi mailako epaimahaiak, txakur bat arraza batekoa izate hutsagatik arriskutsua ez dela dioen argudioarekin bat badator ere, adierazi
|
du
legearen arrazoien azalpenak “oso gogoan” duela “arriskugarri gerta daitezkeen animaliek baldintza hori izan dezaketela, jasotako trebakuntzaren ondorioz eta jabeek eta hazleek ezartzen dizkieten ingurumen eta erabilera baldintzen ondorioz beren jokabidea aldatzen dutelako”. “Hau da, nahiz eta legeak onartzen duen arriskugarri gerta daitekeen txakurra ez dela arraza jakin batekoa izateagatik, arraza tipologia baten barruan egoteak (haren ezaugarriak deskribatzen ditu) eraman dezake arraza bat izaera horren eramaile potentzialean sartzea, baina horrek ez du esan nahi zakur guztiak arraza horretakoak direnik”, erantsi du epaiak.
|
|
«Cava» ardoen Jatorrizko Deitura arautzen duen Erregelamenduak eta haren Kontseilu Arautzaileak hainbat auzi izan dituzte, eta auzialdi horiek goi mailako epaitegietara, Auzitegi Gorenera eta Konstituzio Auzitegira iritsi dira. Orain, Erregelamendu hau 1991ko azaroan Ministerio Agindu bidez onartu zen, eta ez
|
du
lege indar nahikorik arau hauste administratiboak zehatzeko. Lehen batailaren prestaketak Cavak gutxienez bederatzi hilabeteko elaborazio aldia egiaztatu behar du, eta Jatorrizko Deiturako oinarrizko ardoa erabili.
|
|
Beste batzuk, aitzitik, ez dira hain agerikoak, eta euren zehaztasuna aurkitzeko, ondorioak atera behar dira; horrek erakusten
|
du
legeok euren gaineko printzipioekin duten lotura. Bigarren mota horretako erregelak eta horiek aztertzeko beharrizana adibideen bitartez azalduko dira.
|
|
Horretara, gatazka zalantzazkoa izan ezean eta duda muda edo arriskurik izan ezean, baiezko epaitza erdietsi duenaren ez jakituriak ezin oztopa dezake gauza epaituaren aginteak egiari eta zuzentasunari ematen dien ondorea. Hori ezartzen
|
du
legeak, gora jotzeko errekurtsoa edo bestelako errekurtsoak onartzen ez diren kasuetarako. Erregela hori, beraz, hain agerikoa ez denez, ezin daiteke esan zalantzaezina denik.
|
|
36 Ohartarazi behar da, esparru bientzako lege erkideak direnak modu desberdinetan erabiltzen direla batean eta bestean. Erlijioak agintzen
|
du
legeak betetzeko asmo garbia izan behar dela, eta kanpo jokabideak ez direla nahiko, bihotzaren sentimenduekin bat ez badatoz. Politikaren ikuspegitik, ordea, legeak kanpotik betetzen badira eta eurek xedatutakoaren kontrako zerbait egiten ez bada, horrekin balio du.
|
|
Jainko ordenak bidezkotzen
|
du
lege ororen agintea, ordena horrek gizakiei agintzen baitie legeak bete behar direla: baina lege naturalen eta nahierarakoen zuzentasuna desberdina denez, euren aginteen artean ere proportziozko aldea dago.
|
|
Domatek berak ere, arreta berezia jartzen
|
du
Legeen Tratatua zergatik idatzi duen azaltzeko. Arrangura nagusi zaio, ea lege zibilei buruzko liburu batean beharrezko ote den legeen izaera orokorrean hartu eta liburu batean jartzea.
|
|
Jainko ordenak bidezkotzen
|
du
lege ororen agintea, ordena horrek gizakiei agintzen baitie legeak bete behar direla: baina lege naturalen eta nahierarakoen zuzentasuna desberdina denez, euren aginteen artean ere proportziozko aldea dago.
|
|
19 Aurreko horrek erakusten
|
du
legeen ikerketa eta aplikazioa noraino den garrantzitsu eta, soka beretik ere, jarraikoak sailkatu: lehen, gai guztietan erkide diren erregelak; hurren, gai anitzetara heltzen direnak, baina ez guztietara, eta, azken, gai bakar bati dagozkionak; bestela, sarritan gertatzen den moduan, gai zehatz baten erregela berezia beste batera zabaltzea, bigarren horretan aplikagarria ez dela, gezurrezko izan daiteke.
|
2004
|
|
Ez, ez da tontoa: tirano eroriekin soilik aplikatzen
|
du
legea.
|
|
Erradiazio ultramoreen bidez larruazala brontzeatzeko aparatuen salmenta eta erabilera arautzen
|
du
legeak, UVA izpiak hartzearen eragin kaltegarriak gogoratzen ditu eta brontzeatze zentroei hainbat obligazio betearazten dizkie: irradiazioaren intentsitatea mugatzea, horrelako izpietara egotearen ondorioez bezeroei informazioa ematea, zentro horietako enplegatuei lanbidezko berariazko prestakuntza hartzea eta autonomi erkidegoko agintariei brontzeatzeko aparatuei aldizkako mantenua eginarazten die.
|
|
Brontzeatzeko makinetan lehen eta bigarren saioen artean 48 ordu igaro beharra xedatzen
|
du
legeak baina CONSUMER ek bisitatu dituen establezimenduen %16k onartzen dio bezeroari solariumean bi saio elkarren segidan egitea.
|
|
Kontratuaren gutxieneko betetzea ere xedatzen
|
du
legeak eta, horrela ez izatekotan, eskumena ematen dio erostunari hiru hilabeteko epean kontratua baliogabetzeko.
|
|
Etxe komertzializatzaileek beraiek edo banatzaileen bitartez egiteko aukera ematen
|
du
legeak.
|
|
Legeak froga arautu du, beharrezko batasun eta argitasunarekin, aipatu xedapenen artean hori kokatuz eta Kode Zibilean prozesu garrantzia besterik ez duten manuak indargabetuz. Bestalde, hiru aldetan hobetu
|
du
lege honek, eta nabarmen gainera, frogaren arauketa.
|
|
Ildo horretatik, prozesuko legeriak ez ditu interpretazio eztabaidak ebatzi behar, horiek sortzen direnean fede emateari buruzko arauen inguruan edo negozio juridikoak agirian jasotzeko beharrezko laguntza juridikoaren inguruan. Amaitzeko, legegileak zeharo desegokitzat jo
|
du
lege honek negozio juridikoak agirian jasotzeko betekizunak ezartzea edo lehendik legez xedatutako aukerak eraldatzea.
|
|
Enkanterako deialdia arautu da ondasunaren balioa ondoen adierazten duen eran, batez ere, ondasun higiezinei buruzko enkantea denean. Ondasun higiezinen enkante bidezko besterentzeak behar duen arreta berezia jaso
|
du
legean, eta, bereziki, kontuan hartu dira erregistroari eta hirugarrenak babesteari buruzko arazoak. Zamak indarrean irauteari eta zamen kitapenari dagokienez, honako sistema honi eutsi zaio:
|
|
Horregatik, lege berriaren asmoa da estatuaren itxuraketa politiko eta konstituzio itxuraketa berria aintzat hartzea. Hori berori aipatzen
|
du
legeak zioen azalpenean:
|
|
Doktrinarismo itxura ere saihestu da. Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko ikusten
|
du
legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «protzak darabiltza, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
|
|
Norbait desagertzen denean, alderdi interesdunak eskatzen badu defendatzailea izendatzea, epaitegiak, behin 181 artikuluaren nahitaezko betekizunak laburtutako informazioaren bidez egiaztatuta, defendatzaile izendatuko
|
du
legearen arabera bananduta ez dagoen ezkontidea, halakoa izanez gero; hori ez badago, seme edo alaba legitimoetatik nagusia, gizonezkoek emakumezkoen aurrean lehenespena izanik, eta, horrelakorik ere ez badago, gazteena den aurreko ahaiderik hurbilena, lehenespen bera aplikatuta.
|
|
Aurreko paragrafoetan aipatu diren tituluez beste batzuk betearazteko, eskumena izango
|
du
lege honen 50 eta 51 artikuluen arabera kontuan hartu behar den tokiko lehen auzialdiko epaituko I. liburuaren II. tituluko II. kapitutegiak. Halaber, alderdi betearazleak hala aukeratuta, betearazpena eska daiteke, tituluaren ariora betebeharra zein tokitan bete behar eta bertako lehen auzialdiko epaitegian, edo alderdi exekutatuaren ondasunetatik enbargatzeko modukoak zein tokitan egon eta toki horietatik edozeinetako lehen auzialdiko epaitegian.
|
|
Hala ere, alderdi exekutatuak jardun zehatz baten aurka errekurtsoa jarri eta horren etendura eska diezaioke auzitegiari, alderdi horrek egiaztatzen badu errekurtsoa zein ebazpenen aurka jarri eta horrek kalte konpongaitza eragiten diola. Horrez gain, alderdi exekutatuak behar besteko kauzioa eman behar
|
du
lege honetan xedatutakoaren arabera, atzerapenak eragin ditzakeen kalteei aurre egiteko.
|
|
Gizarte eraldaketek prozesuaren erabateko berrikuntza aldarrikatu dute, bai eta ahalbidetu ere; berrikuntza horrek zatikako eraldaketa baten edo batzuen edukia gaindituko du. Urte askotan, esparru juridiko material berrien jurisdikzio babesak eragin
|
du
lege sustantiboziak sortzea, nahiz eta hori beti justifikatuta egon ez. Halere, gizarteak eta zuzen modernoetan prozesuko erregela berebideko profesionalek izaera orokorreko aldaketak eta sinplifikazioak erreklamatzen dituzte.
|
|
Doktrinarismo itxura ere saihestu da. Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko ikusten
|
du
legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «prozesu» terminoak sinonimo gisa erabiltzeari; eta, batzuetan, «uzia» edo «uziak» hitzak darabiltza, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
|
|
Horrela, ez dago zertan bidegabe behartu «argitze errekurtso» deritzonaren erabilera; horrekin batera, ez erabakitzearen ondoriozko kongruentziarik eza ezin izango da oinarri moduan hartu, errekurtso arruntak eta bereziak jartzeko. Argi dago, eta horrela utzi
|
du
legeak ere, erakunde hori ezertan ere ez doala epai osatugabeak izan dezakeen irmotasunaren aurka. Izan ere, batetik, emandako erabakiak irmoak dira berez, eta, bestetik, erabaki horiek eraldatzea debekatuta dago.
|
|
Aurreko lerrokadaren kasuan, ordezkaria izendatzean epaileak zuhurtziara finkatuko
|
du
legez lizentzia judizialaren beharrik ez duten administrazio egintzen zenbatekoa, betiere kontuan hartuta ondasunen garrantzia, izaera eta horiek eragingarritasunez babesteko komenigarria dena.
|
|
hori? Bestela esanda: zerk bereizten
|
du
lege zientifikoa edozein enuntziatu unibertsaletatik. Erantzunak legearenformaren inguruan, hots, legaliformitatearen inguruan zeutzan (ikus Nagel 1961).
|
|
CECUk nabarmendu duenez, “arbitraje sistema berria da, doakoa”. Bestalde, Ekintzan Dauden Kontsumitzaileen Federazioak (FACUA España) uste
|
du
legeak eginkizun “funtsezkoa” eta “positiboa” izan duela 20 urteko indarraldian, nahiz eta nolabaiteko “lotsa” sumatzen duen bere arauzko garapenean. Horregatik, “gizarte zibilarentzat eginkizun garrantzitsuagoa” eta Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Kontseiluaren aintzatespen juridikoa eskatzen ditu, bai eta erakunde horren presentzia handiagoa ere “erabakiak hartzeko orduan”.
|
|
Ilaria Capuak azaltzen duenez, legez kanpoko txertoen arazoa da funtzionatzen ez duen txerto bat eros dezakezula, edo dosi batek funtzionatzen duela eta besteak ez, «birusa behar bezala desaktibatuta ez badago». Erantsi
|
du
legez kanpoko txertoek ez dituztela industria farmazeutikoaren kontrol guztiak, eta produkzioan istripuren bat izanez gero, birusa sakabanatu egin daitekeela. Baina nondik ateratzen dira legez kanpoko txertoak?
|
|
Etxebizitza berrietan eguzki plakak jartzera behartuko
|
du
lege berri batek
|
|
" Legea? musturtu zen Joxemari; zer ikusia
|
du
legeak hor?"
|
2005
|
|
Azkenean, Kontseiluak, hau da, estatu buru eta lehen ministroen artean, egin dira legeak eta haiek dute boterea. Orain arte bezala, etorkizunean ere parlamentuak bigarren mailako esku hartzea izango
|
du
legeak egiteko orduan. Gaur egun, Konbentzioaren ekarpen berria goraipatzen da, Gobernutik aparteko instituzioek parte hartze handiagoa dutela dirudi.
|
|
Bakoitzak nahi duena egiten
|
du
lege horiekin... poliziarik ez delarik bide bazterrean, baina lege horiek hausten baldin baditugu, ondorioak hor dira: hilak milaka urte oroz, zaurituak dotzena milaka.
|
|
Zenbatentzat ez da libertate osoa etxeko katixima. Bakoitzak nahi duena
|
du
lege. Denak haizu.
|
|
Hori zuzen ez dagoen arren, ez
|
du
legea urratzen, bi arrazoirengatik: testuak ez du xedatua produktuaren osaketa eta, bestetik, txerri gibeldun patea izendapena agertzeko, produktuak eduki behar duen txerri gibelaren gutxieneko proportzioa ere ez du agintzen.
|
|
Horiez gainera, aurretiaz deus ordaintzea debekatzen
|
du
Legeak, kontsumitzailea atzera egin eta kontratua iraungitzeko eskubidedun den bitartean.
|
|
1 Prozedura Zibilaren Legeko 1489 artikuluak ezarritakoa betetzeko eman den ziurtagiriaren ostean, erregistratzaileak adierazi behar
|
du
lege horren 1490 artikuluko komunikazioak egin dituela, eta zehaztu behar du nola egin dituen komunikazio horiek.
|
|
Legearen 19 artikuluko kasuetan, interesdunek agiria hartu eta akatsa ongi dezakete, aurkezte idazkunaren indarraldiaren barruan; aurreneurrizko idatzoharra eska dezakete, eta horrek izango
|
du
legearen 96 artikuluak zehaztu iraupena; erregistratzaileak eginiko kalifikazioaren aurka gobernu errekurtsoa jar dezakete, edota kasuan kasuko demanda jar dezakete auzitegietan, lege horren 66 artikuluaren arabera.
|
|
Jabetza nork kendu edo jabetza kentzearen onuraduna nor izan eta horren izenean aurreneurrizko idatzoharra egin daiteke, okupazioaren aurreko aktaren bidez eta behin behineko gordailuaren gordekina erabilita. Idatzoharrak izango
|
du
legearen 86 artikuluan zehaztutako iraupena, eta idatzohar hori inskripzio bihurtuko da, prezio zuzena ordaindu dela edo zainpean utzi dela egiaztatzen duen agiriaren eta okupazio aktaren bidez.
|
|
Finka bakoitzak legezko hipotekaren ondoriozko erantzukizuna izango
|
du
legearen 194 artikuluak ezarritakoaren arabera, bai eta ondasun higiezinaren gaineko zuzeneko eta banakako kontribuzio zein zergen ondoriozkoa ere, eta estatuak, probintziek nahiz herriek lehentasuna izango dute horiek kobratzeko, beste edozein hartzekodun nahiz hirugarren eskuratzaileren gainetik, nahiz eta horrek bere eskubidea Erregistroan inskribatuta izan. Aurreko lerrokadan zehaztutako kontribuzio zein zergak ez direnetan, eskubide erreala enbargoaren aurreneurrizko idatzohar egokiaren bidez inskribatu bada kobratze eskubidea Erregistroan agerrarazi baino lehen, harako lehentasunak ez du ukituko eskubide erreal horren titularra.
|
|
Geldiarazitako segidako traktua berriro hasi nahi denean, jabari espedientea onesten duen aktak aginduko
|
du
legearen 202 artikuluak aipatu kontraesaneko inskripzioak ezereztea, eta akta horrek nahitaez adierazi behar du, bai artikulu horrek kasuan kasuan ezartzen dituen betekizunak gauzatu direla, bai legearen 201 artikuluaren hirugarren erregelako zitazioak nola egin diren.
|
|
Ondoko astean berean, urtarrilaren 16ko zenbakian, Piarres Lafittek luma hartzen
|
du
lege berriaren ondorioak zehazteko, gai beretsuen inguruan zenbait aste lehenago, euskaraz eta frantsesez, uztailaren 25ean, urriaren 1Oean eta abenduaren 19an Herriaren ezagutzaz, Eskualdeko irakaskuntzaz, eta Euskarazko katiximaz erabiliak zituen solasei jarraikiz.
|
|
–KonstituzioAuzitegiaren 128/ 27 edo 166/ 88 Epaiak, besteak beste?. Halatan,, berdintasunarenprintzipioak ez du parekotasuna helburutzat ez eta bitartekotzat ere aldarrikatzen, eta tratu bereizkuntzaren arrazoizkotasuna baizik ez du xedatzen; bazterkeriaren debekuek, aldiz, helburutzat eta oro har bitartekotzat jotzen etaxedatzen
|
du
legearen aurreko tratuaren parekotasuna eta, beraz, salbuespengisa baino ez ditu legelariak erabiliko, bereizkuntza juridikorako irizpidemoduan?. Konstituzio Auzitegiaren 229/ 1.992 edo 126/ 97 Epaiak,, beraz, kanonaskoz zehatzagoak eta askoz ere zorroztasun handiagokoak bideratu beharkodira ezinbestean, proportzionaltasunaren araberako eskakizun materialenzilegitasun konstituzionala epaitzerakoa... Konstituzio Auzitegiaren 1994ko Azaroaren 28ko 317/ 1.994 epaiak, justifikazio sendo?
|
|
2000ko irailaren 9an, esaterako, horrelako izenburua jartzendio Alardearen garapenari: «Ertzaintzak ez
|
du
legea betearazterik eta emakumeakAlardean sartzerik lortu». Eta jarraitzen:
|
|
Beren aldarrikapenen alde emakumeek daramatenborrokaren irudia bitartekaritza instituzionalaren menean utzitakoarena da, horilehenesten da maila testualean subjektu aktibo gisa gertaeren bilakabidean izanlezaketen eragiletza apaltzean. Baieztapen hau ilustratzeko hainbat adibide: «Ertzaintzak ez
|
du
legea betearazterik eta emakumeak Alardean sartzerik lortu» (2000/9/9) edo «Irungo alkateak, Alberto Buen sozialistak, belarriak haize eginzien atzo Arartekoaren gomendioei, ekitaldiaren antolakuntza pribatua dela-eta, etabaimena eman zuen San Martzial Alarde tradizionala ospatzeko(...). Ebazpenhorrek babesa eskaintzen dio praktikan auzitegien epaiek eta Arartekoarentxostenek behin eta berriro, baztertzailetzat?
|
|
Betekizun berezi honek, lehenik eta behin, delitugileei helburu eta bide terrorista bertan behera uzteko eskatzen die hirugarren gradua edota baldintzapeko askatasuna lortu nahi izanez gero. Baina, bigarrenik, horrezaz gain, agintariekin elkarlanean modu aktiboan jarduteko ere galdatzen
|
du
legeak. Alegia:
|
|
Bidaia saltzen duen antolatzailearen edo xehekariaren betebeharra jasotzen
|
du
legeak, kontsumitzaileari eskaintzari buruzko informazio liburuxka argia eta zehatza emateko. Dokumentu hau gordetzea ezinbestekoa da erreklamatu ahal izateko.
|
|
Haren iritziz, itxura guztien arabera, etorkizuneko LOE “kontrako noranzkoan doa”, irakaskuntzaren kalitatearekin zerikusirik ez duten interesei erantzuten dielako, “Teknologiako irakasleen ustezko ordutegi falta konpentsatzeko aitzakia bakarrarekin”, neurri iragankorrak bilatu ordez, antzeko beste espezialitate batzuk aukeratu ahal izateko. Testu “irekia” Alde horretatik, Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak adierazi
|
du
lege berriaren testua, gaur egun aurreproiektu fasean dagoena, “iradokizunetarako irekita” dagoela. Era berean, adierazi du, etorkizuneko arauak planteatzen duen berrantolamenduarekin, “ez duela zertan aldatu ikasleentzat aurreikusitako eskola ordu guztiak, ez irakasgai bakoitzari esleitutako ordu guztiak, ez eta, beraz, sail bakoitzari eta bere irakasleei esleitutako ordu guztiak ere”.
|
|
Era berean, mozioak Exekutiboari eskatzen dio oinarrizko legeria bat egin dezala, zeru iluna Gizateriaren Ondare gisa babesteko. Gainera, ekimenak proposatzen
|
du
legeak eragimena susta dezala, energia aurreztuz, bai Estatuaren titulartasuneko instalazioetako kanpoko eta barneko argiztapen instalazio eta gailuen eremuan, bai kontsumo txikiko lanparak eta argia zerura alferrik ez bidaltzeko ekipoak bultzatuz. Badira hilabete batzuk Zerua Babesteko Taldeak (GPC) behin baino gehiagotan salatu duela Espainian eraginkortasun energetiko eskasa.
|
|
Greenpeacek salatu
|
du
legez kanpoko ia 45.000 etxebizitza eraiki direla Espainiako itsasertzean azken urtean
|
|
Europar Batasuneko legeriak berebiziko garrantzia
|
du
legez kanpoko jarduerak saihesteko, hala nola heldugabeen arrantza.
|
|
“Internetetik abestiak jaistea delitu dela sinetsarazten digute. SGAEk gezurra esaten
|
du
legez kanpokoa dela esatean, gure solaskideak esaten du, eta, aldi berean, “hackerrek” duten ospe txarrez kexatzen da, askotan justifikaziorik gabe. “Hackerrek egiten dutenaren %90 gero besteekin partekatzen duten softwarea garatzea da”.
|
|
“Bereizketa fisikoa” egin behar da espazioak ez kutsatzeko”. 30 zentimetroko horma Horri dagokionez, Valentziako Ostalaritzako Enpresaburuen Federazioak (FEHV) kritikatu
|
du
legeak 100 metro karratu baino gehiagoko establezimenduak “30 zentimetroko lodierako horma” batekin zatitzera behartzen dituela erretzaileentzako eremu bat izan nahi badute. Hori dela eta, jarduera lizentzia berria eskatu eta indarrean dagoen horma automatikoki bertan behera utzi behar da.
|
|
2 Ororen gain, argi erakusten
|
du
lege hebertarrak han esaten dena ez doala zuzenbide naturalaren aurka. Zuzenbide naturala berez da betiko eta aldaezina, lehen esan bezalaxe, eta ezin zuen inoiz ere Jainkoak, izatez zuzen dena, zuzenbide horren kontrako zerbait agindu.
|
2006
|
|
Gurea, ordea, beranduago etorri zen Frantzia edo, zer esanik ez, Suedia edo Finlandiarekin konparatuta, Frankismoaren 40 urte horiek zama izugarria izan direlako. Jende askok uste
|
du
legean berdintasuna egotea nahikoa dela gizartean berdintasuna dagoela sinesteko. Hitzaldi hartako beste hizlaria 18 urteko neska bat zen, Gasteizko fakultatean ikasten hasi berria.
|
|
Bizkaia eta Gipuzkoako beste duna sistemen mantentzeaz galdetuta, Biodibertsitate zuzendariak argi utzi
|
du
legearen arabera Jaurlaritzak Urdaibain eta Txingudiko badian baino ez duela eskumen zuzena. Gainontzekoetan tokian tokiko udalak dira ardura dutenak eta, Bizkaiko kasuan, udalerriek Aldundiari utzia diote ardura.
|
|
Nitratoak eta nitritoak toxina horren suntsitzaile indartsuak direnez, formulan horrelakoak sartzea baimendua
|
du
legeak: nitratoetatik 250 zm (mg/ kg) eta nitritoetatik 50 zm (mg/ kg), gehienez ere.
|
|
Konkurtsoaren atzeraeragineko sistema nahasgarriaren ordez, itzulketa akzio bereziak ezarri dira, masa aktiboari begira kaltegarriak diren egintzak hutsal daitezen. Zenbait kasutan, kalte hori ustezkotzat joko
|
du
legeak, eta, beste batzuetan, konkurtso administrazioak, edo, modu subsidiarioan, kasuan kasuko akzioa egikaritzeko legitimazioa duten hartzekodunek egiaztatu dute berori. Akzio horiek ukitutako ondasun edo eskubideak eskuratu dituzten hirugarrenek izango dute, hala denean, onusteak, erreibindikaezintasun arauek edo erregistroak eratorritako babesa.
|
|
Auzitegiak bere kontzientziaren arabera balioetsiko du epaiketan egindako frogak, akusazioak eta defentsak azaldutako arrazoiak eta auzipetuek eurek adierazitakoa; horrela, epaia emango
|
du
lege honetan zehaztu epe-mugan.
|
|
Poliziak atestatua luzatuko
|
du
lege honen arau orokorrak kontuan izanda, eta atestatu hori epaitegi eskudunari emango dio, atxilotuak horren esku jarriko ditu, halakoak izanez gero, eta Fiskaltzari kopia bat emango dio.
|
|
Bikotea ezkondu gabe baldin badago, ordea, ama automatikokierregistratuko baldin bada ere, aitaren filiazioa finkatzeko beharrezkoa izango dagizonezkoak bere aitatasuna errekonozitzea. Eta ezkondu gabeko aitak borondatezaitortzen ez duenerako, gizonezkoaren aitatasuna frogatzeko prozedura judizial bataurreikusten
|
du
legeak.
|
|
Lagundutako Giza Ugaltze Legeak aukera ematen dio, edozein emakumeri? (LGUT, 6 art.) hazi bankuetako semena erabiltzeko. Inguruko legeek ez bezala, bikotekiderik gabeko emakumearen intseminazioa onartzen
|
du
lege espainiarrak, emakumeak familia osatzeko duen eskubidean oinarrituz.
|
|
Konstituzio Auzitegiak ontzat eman
|
du
Legearen 6 artikulua, uste baituadingabearen interesa ez dela kaltetzen aita edo ama bakarrik duen familia bateanjaiota. Konstituzio Auzitegiaren arabera, eskubide honen alde badira analogiak: gurasoetako bat ezezaguna duten familiak, eta pertsona bakar batek egindakoadopzioa, esate baterako.
|
|
Aurrerago, publizitate desleiala aztertzen dugunean aipatuko dugun arren, doktrina eta jurisprudentziaren zati baten ustez, PLOren arauek lege berezia osatuko dute eta LDLren arauek, berriz, lege orokorra; horrek esan nahi
|
du
lege haustearen izaeraren arabera bata zein bestea aplika daitezkeela; batzuetan, biak aintzat hartzea izango da egokiena (Tato, 1994b: 608 eta 611).
|
|
Erregulazio orokor horren ondorioz, publizitate lege hori batera biziko da publizitateak ukitzen dituen beste zenbait gai arautzen dituzten Estatuko legeekin. Beraz, publizitatearen erregimen juridikoak kontuan hartu behar
|
du
lege horietan aurreikusita datorrena. Ondorioz, publizitate jarduerarekin zerikusia duten lege nagusien artean, honako hauek aipa daitezke:
|
|
Espainiako Konstituzioak gure legedi positiboan sartu ditu aipaturiko eskubide horiek 10.1, 18.1 eta 4, eta 20.4 artikuluetan. Nortasunaren eskubideen babes eraginkorra ere arautu da, 1/ 1982ko Pertsonaren Berezko Irudia, Intimitate Pertsonala zein Familiarra eta Ohorea Babesteko Lege Organikoan, maiatzaren 5ekoan; Konstituzioak 18.1 artikuluan jasotzen
|
du
lege horretan esaten dena.
|
|
Horren froga bat tabakeren “engainua” da, nikotinazko marka baxuak iragartzen dituztenean. Makinak agerian uzten
|
du
legeak arautzen ez dituen elementuek, hala nola paperaren porositateak, iragazkiko aireztatze zuloen egiturak eta kopuruak edo zigarroaren kontzentrazio mailak eragin kaltegarria dutela nikotinaren, mundrunaren eta karbono monoxidoaren mailan, eta horien adierazle maximoek tabako ontziek errespetatzen dutela. Diseinuko elementu horiei esker, erretzaile batek “uste du gutxiago erretzen duela nikotina marka baxuak erostean, baina, egiaz, gehiago eta gehiago erretzen du, eta ondorio kaltegarri berak ditu”, Batzordeko teknikarien arabera.
|
|
Afinsako bost kide horien artean José Antonio Cano Cuevas lehendakaria, Albertino de Figueiredo eta Formumeko beste lau, F.B.N, M.A.H.S, A.F.R. direla. eta J.M.M. Zer esan dute ikertutako gizarteek? Afinsak esan
|
du
legea “zorrotz” betetzen duela, eta lasaitasuna eskatu die bezeroei. Bere kontuak ikuskatuta eta erregistroan aurkeztuta daudela dio, eta enpresen aktibo filatelikoek, higiezinek eta finantzarioek “bezeroekin hartutako konpromisoak babesten dituztela”.
|
|
FEFEk azaldu du desagertu egiten dela botikariak eman dezakeen informazio gehigarria, gogoratu baitu farmaziako banaketa ez dela jarduera komertzialera mugatzen. Gainera, Federazioak ohartarazi
|
du
lege horri esker botikak eskaintzen dituzten eta atzetik botikarik ez duten web orri asko sortuko direla. Sendagaiak Sarearen bidez ematea ere kritikatzen dute medikuek.
|
|
Halaber, administrazio publikoetan erregistro elektronikoak sortzea arautuko da, egunean 24 orduz eta urtean 365 egunez irekiko direnak. Azkenik, zerbitzu publikoak telematikoki emateko administrazioen arteko lankidetzaren alde egiten
|
du
legeak. Lankidetza hori hainbat arlotan gauzatu da:
|
|
Thailandiara egiten dituzten bidaiak bertan behera uztea erabakitzen duten bidaiariek dirua osorik itzultzeko eskubidea dute, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) adierazi duenez, bidaia bertan behera uztea erabaki zuten turisten kontsultak jaso dituzte eta. OCUk gogorarazi
|
du
legeak babesten dituela bidaia bertan behera utzi nahi duten turistak, gertaera saihestezin eta ustekabekoengatik. Alde horretatik, beharrezkoa da estatu kolpea araudiak eskatzen dituen ezaugarriak betetzen dituen ezinbesteko kausa dela, ez turistak ez agentziak ezin baitzuten jakin zer gertatuko zen.
|
|
Gainera, Corseses (Zamora), Daimiel (Ciudad Real), Noez, Pulgar eta Menaslabas (Toledo) eta Torralba de Calatrava (Ciudad Real) abeltzaintzako ustiategiak ere ikuskatu dira, eta atxilotuen bezero izan daitezkeenak identifikatzen ari dira; beraz, ez dira baztertzen atxiloketa berriak. Guztira, Espainia osoko 18 abeltegirekin lan egiten zuen sareak, eta horrek adierazten
|
du
legez kanpoko gizentze jarduerak gero eta urriagoak direla, Mossos d’Esquadraren arabera.
|
|
Hori, bere ustez, positiboa da elkarte horiek indartu eta sendotzeko. Bestalde, Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioak (CECU) uste
|
du
lege berriak hobekuntza garrantzitsuak dituela herritarren defentsarako, eta horren aplikazioa lehenbailehen gauzatzea espero du. “Bere interes ekonomiko eta sozialen babesa areagotzea ekarriko duten aldaketak sartu ditu, kontsumitzaileen elkarteek lege aldaketa gisa eskatzen zituzten aldarrikapenei erantzuna emanez”, azaldu du.
|