2000
|
|
Une honetan, Europako batez bestekoa erretiratu bakoitzeko 4 edo 5 langilekoa da; 50 urte barru erretiroa hartu duen bakoitzeko 2 langilekoa izango da, eta Espainiako Estatuan, 1,4koa bakarrik. Honek, ulertzekoa denez, funtsezko aldaketa eragingo
|
du
lan merkatuan
|
2002
|
|
Lehenengoan garapen propioa esleitzendio Borjak MCC taldearen ibilbideari, Euskal Herrian ez ezik atzerrian ere eredubihurtu baita ekonomia sozialaren esparruan zein toki garapeneko estrategienarloan ere. Hamaikagarrena lanari eta gizarte antolaketari eskainitako kapitulua da.Bertan, Garikoitz Otazuak azterketa zabala gauzatzen
|
du
lan merkatuaz. Gaihorrekin lotuta, analisi zehatzak egiten ditu Otazuak lan harremanen sistemaren, enplegu politiken eta gizarte babesaren inguruan.
|
|
Hego Euskal Herriko kasuan, eraldaketa hirurogeita hamarreko urteetako krisiaren eskutik etorri zen. Eraldaketa horrek eragin traumatikoa izan
|
du
lan merkatuan, eta horrek gaur egungo arazorik larriena langabezia masiboa izatea ekarri du.
|
2005
|
|
Horrek denak adinagatiko diskriminazioa sortarazten
|
du
lan merkatuan.
|
2007
|
|
Hala ere, kreditua sinatu eta hurrengo lau hilabeteetan bakarrik kontrata daiteke. Hala, adibidez, langabeziaren kasuan, aukera ematen
|
du
lan merkatura itzultzeko, lasaiago, maileguaren kuotaren %50 eta %100 bitartean estaltzen baitu. Berme pertsonala edo hipoteka bermea duen mailegua eman duten pertsonentzat, Kutxak beste SPP bat du, istripu edo gaixotasun batek eragindako aldi baterako ezintasuna edo langabezia egoera espezifikoetarako.
|
|
Atari horrek profesionalen eta enpresen arteko harreman modu berria adierazten du, eta karrera profesionalaren kudeaketa eta enplegu bilaketa ulertzeko modua. Hautagai bakoitzak bere karrera kudeatu ahal izanen
|
du
lan merkatuari, prestakuntza aukerei, lan eskaintzei eta bere harreman sareari buruzko informazioa sartuz. “Profesional bakoitza bere ibilbide pertsonala kontrolatzera gonbidatzen da, hiru alderditan:
|
2008
|
|
4 Goi mailako ikasketen mailakatze eta dibertsifikazio handiagoak ez
|
du
lan merkatua desarautzeko bidea bilakatu behar.
|
2009
|
|
Erretiro adinari zegokionez, laginaren zati handiena(% 37) 61 urte arteanerretiratu zen, eta erretiratuta zeramaten denborari zegokionez, gehiengoak 5 urtebaino gutxiago zeramatzan erretiratuta. Generoa kontuan hartuz, emakumezkoengehiengoak ez
|
du
lan merkatuan lan egin eta, ondorioz, ez dira lan merkatutikerretiratu. Hala, erretiratuta daramaten urte kopuruak ezberdinak izan dira.
|
|
Kezka hori nabarmenagoa da emakumeen eta Giza, Gizarte eta Lege Zientzietako ikasleen artean. Halaber, azterketak erakusten duenez, inkestatutakoen %82k uste
|
du
lan merkatura sartzeko presak eragiten diola; iaz, berriz, %61ek. Premia hori bereziki nabarmena da Giza eta Osasun Zientzietako ikasleen artean.
|
2010
|
|
Hala eta guztiz ere, Lanaren Nazioarteko Erakundearen txosten batek adierazten
|
du
lan merkatuaren desazelerazioak aurtengo lehen hiruhilekoan jarraitu zuela.
|
|
Enpresek beren langileen kontratua deusezta dezakete koiunturalak ez diren galerak frogatzen badituzte. Testuak neurri multzo bat jasotzen
|
du
lan merkatuaren dualtasuna eta behin behinekotasuna murrizteko, kontratu amaierako kalte ordainak finkatzeko edo kontratua iraungitzeko. Kaleratzea merkatzea eta aldi baterako kontratuak mugatzea dira xedapenak.
|
2012
|
|
Amaiurren iritziz, «erreformak azken 50 urteetan eskuratutako garaipen eta lorpen sozialak murriztuko ditu» eta erabat desegituratuko
|
du
lan merkatua. Prentsa ohar baten bidez adierazi du erreforma berriak patronalaren gehiegikerien aurrean «babesik gabe» uzten dituela langileak eta agerian geratu dela «alderdi popularra sektore pribatuarekin duen erabateko morrontza».
|
|
Ikerketa hori Change Pain ek sustatutako beste batzuen parte da, osasun komunitatea eta, oro har, gizartea kontzientziatzeko min kroniko biziari aurre egiteko oraindik bete gabe dauden behar medikoez. Txostenaren ondorioen arabera, oinazeak eragin handia
|
du
lan merkatuaren alderdi guztietan, sarreratik hasi eta egindako lanaren kalitateraino, “horrek sendotzen du lan horri egoki ekitearen eta tratatzearen garrantzia, pazientearen bizi kalitatea hobetzeko, bai maila pertsonalean, bai lan arloan”, nabarmendu du Ruiz Ibanek.
|
2015
|
|
Bada, jarduera tasa %57, 6 da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, lau hamarren txikiagoa aurreko hiruhilekoarekin alderatuta.Eustatek argitaratutako datuen harira, «hiru lurraldeetan enplegua sortu izana» pozik hartu du Angel Toñak, Eusko Jaurlaritzako Lan eta Gizarte Politiketako sailburuak. Toñaren ustez, industria sektorean 1.200 langile gehiago egoteak erakusten
|
du
lan merkatua «suspertze fasean» sartu dela. Hala ere, ohartarazi du bidea «luzea» dela.
|
|
«Konpromisoa» eskatu du. Aberastasuna sortzeko xedea ez ezik, «ikuspegi herrikoia» ere izan behar
|
du
lan merkatuak, haren ustez. «Herri bat ikusten badugu pabiloi baten modura, dena bada errentagarritasuna, ugazaba langile harremana, horrek esan nahi du produktiboak ez direnen arazoak sobera daudela; gazteen laneratze arazoak, esate baterako».Heziketaren eta lan merkatuaren arteko aldea da beste gakoa.
|
2020
|
|
«Datuak benetan txarrak dira, eta espero dugu apirilekoak oso txarrak izatea, pandemia bere gorenean egongo baita. Egoera gehiago luzatu ahala, eragin handiagoa izango
|
du
lan merkatuan».
|
|
Pentsio sistema publikoa soldaten gaineko kotizazioetan oinarritzen denez, pentsioen bideragarritasun ekonomikoak lotura zuzena
|
du
lan merkatuaren egoerarekin. Hori dela eta, pentsiodunek 2019ko abenduan Gasteizko eta Iruñeko ganberetan erregistratutako eskarien artean jarri zuten 1.200 euroko gutxieneko soldata bermatzea, Europako Gutun Sozialaren gomendioetan oinarrituta.
|
2021
|
|
Apirilak suspertu egin
|
du
lan merkatua Hego Euskal Herrian
|
|
Dela Aste Santuaren efektuarengatik, dela ekonomia oro har suspertze zantzuak ematen hasi delako, apirilean hobera egin
|
du
lan merkatuaren egoerak Hego Euskal Herrian. SEPE Espainiako enplegu zerbitzuak 168.727 langabe zenbatu ditu enplegu bulegoetan, martxoan baino 3.781 gutxiago.
|
|
Arnasa apur bat hartu
|
du
lan merkatuak, baina hazteko gaitasun ahula erakusten du oraindik ere. Otsailean, igoera txikia izan da Gizarte Segurantzako kotizatzaileen kopuruan(+ 1.563), eta langabeen kopuruak gutxitzen jarraitzen du, baina motel ari da behera egiten, eta zalantza handiz, pandemiak izan dezakeen bilakaeraren arabera.
|
|
Pandemiak markatu
|
du
lan merkatuaren eboluzioa azkenengo urte eta erdian. Aurtengo martxotik aurrera konfiantza giroa nagusitu da, COVID aurkako txertaketa kanpainarengatik eta gobernuek zenbait jarduerari jarritako mugak kendu izanagatik, eta sektore gehienak indar handiz itzuli dira.
|
2022
|
|
Azken bi arazo horiek urteak aurrera egin ahala apaltzea espero du. Horrekin batera, espero
|
du
lan merkatuaren bilakaera onak, pandemiaren leuntzeak eta Europako funtsek hazkundea hauspotzea.
|
|
Legez ahal izan zuen bezain pronto utzi zuen eskola, irakurtzen ikasi gabe. Horrek desabantaila etsian uzten
|
du
lan merkatuaren aurrean. Enplegu zerbitzuei eta nagusiei irakurtzeko gaitasun falta ezkutatzen saiatzen da.
|
2023
|
|
2022 urteko bilakaera ona den arren, ezin da gauza bera esan iazko azken hiruhilekoari buruz. Ekonomiaren hazkundea asko moteldu da urteko bigarren erdian, eta hala egin
|
du
lan merkatuak ere. Eustatek 6.100 langabe gehiago zenbatu ditu(+ %7, 4).
|
|
Azaldu du «normala» dela langabeziak urteko lehen hilabeteetan gora egitea, Eguberriei begira egiten diren kontratuak amaitzen direlako. Dena den, nabarmendu
|
du
lan merkatuak lurzoru sendoa duela, langabeen kopurua eta afiliatuena inoizko onenen artean daudelako. Gainera, kontratuen kalitatea hobetu egin dela azpimarratu du, mugagabe gehiago daudelako.
|