|
2002
|
|
|
Abuztuaren 26tik irailaren 4ra Johannesburg en (Hegoafrika) egingo den Garapen Jasangarriari buruzko Munduko Gailurrera arte luzatuko da ekimen hori. Klima aldaketa Erregai fosilak erabiltzeak eragiten
|
du
klima aldaketa, eta herrialde pobretuek jasaten dituzte, eta izango dira aldaketa horren inpaktu handienak. Horrek, herrialde horien baliabide eskasiarekin batera, pobreziatik ateratzea eragozten die.
|
|
2004
|
|
|
NASAren ikerketa batek gutxitu egin
|
du
klima berotzean ur lurrunak duen garrantzia
|
|
|
Ken Minschwanner ek ondorioztatu zuenez, “gure azterlanak berresten du atmosferan ur lurruna dagoela, baina guk uste baino gutxiago dagoela ikusi dugu”. “Journal of Climate” aldizkarian argitaratutako aurkikuntza horrek balioko
|
du
klima aldaketa zer neurritan gertatzen den kalkulatzeko erabiltzen diren eredu birtualak askoz fidagarriagoak izan daitezen.
|
|
2005
|
|
|
Etsigarriak Arazoaren norainokoa hain da handia non Nazio Batuen Batzar Nagusiak 2006 urtea Basamortuen eta Desertifikazioaren Nazioarteko Urtea izendatu baitu. 2080rako, FAOk kalkulatu
|
du
klima aldaketak munduko azalera %5 eta %8 bitartean handitzea eragin dezakeela, hau da, 50 eta 90 milioi hektarea bitartean. Garatze bidean dauden 65 bat herrialdek, nazioen guztizko biztanleriaren erdia baino gehiago, 280 milioi tona zereal ekoizpen potentziala gal dezakete.
|
|
2006
|
|
|
Milioika urteetan, animalia bakoitzak bere bidea egin
|
du
klima â? ¦
|
|
|
|
du
kliman. Eta esan beharra dago aurreikuspenak ez direla
|
|
|
Horrez gain, herrialde horrek onartu egiten
|
du
klima aldaketak animalien biziraupenari eragiten diola.
|
|
2007
|
|
|
Hain zuzen ere, gizakiak eragindako klima aldaketaren froga garbiak bilatzeko gune egokia da azal azpiko ozeanoa. Izan ere, klima sisteman aldaketaren bat gertatzeak, adibidez, berotegi efektuko gasek eragindakoa, oreka berria aurkitzera behartzen
|
du
klima sistema osoa: Lurra beroago dagoenez, bero gehiago isurtzen du espaziora, konpentsatzeko.
|
|
|
Txosten batek erakusten
|
du
klima aldaketa energia berriztagarriekin eta energia eraginkortasunarekin saihets daitekeela
|
|
|
NBEk ohartarazi
|
du
klima aldaketak izotz eta elur ekosistemetan izango dituen ondorioak
|
|
|
“Ezin diogu klima aldaketari ihes egin, eta ez diogu kasurik egin. Haren ondorioei aurrea hartu behar diegu, eta orain jardun behar dugu”, adierazi du Madeleen Helmerrek, Hagako Klima Aldaketari buruzko Ikerketa Zentroko zuzendariak, eta adierazi
|
du
klimaren aldakortasunak 150 milioi errefuxiatu eragingo dituela 2050erako. Lehorteari buruzko foroa Ekainaren 17tik 20ra, Lehorteari buruzko Nazioarteko Foroa egingo da Sevillan.
|
|
|
Lorpen horrek aukera ematen
|
du
klima aldaketak bakterio eta birus desagertuak askatzeko
|
|
|
Granja britainiarren %60 inguru haragia ekoizten dute; gure zereal asko animalia horiek elikatzeko erabiltzen da. Behiek eta ardiek sortutako metanoak eragin handia
|
du
klima aldaketan. Urte gutxiren buruan bederatzi mila milioi pertsona elikatu dira, gurea bezalako dieta bat nahi dutenak, animalia proteinak dituena, eta hori ezinezkoa da, besterik gabe.
|
|
2008
|
|
|
D. Hoyos. Orain dela gutxi, Eusko Jaurlaritzaren Klima Aldaketaren Aurkako Euskal Plana dela-eta, hirietako bidesarien inguruko eztabaida mahaigaineratu da, eta horrek, nolabait, estali egin
|
du
klima aldaketari aurre egiteaz hitz egiten ari zirela. Autoa zigortzeaz mintzatzen gara, eta nire ustez halako neurriak guztiz bestelako ikuspegitik aztertu behar dira.
|
|
|
Eguzki izpiek eta horiek dakarten indarrak baldintzatu egiten
|
du
klima eta haren bilakaera.
|
|
|
Ematen du ezaugarri guztiak kontra dituela Durangok teleskopio batetik espazioa behatzeko garaian: bailara batean sartuta dago, ez
|
du
klima ona eta herriko argiek ez dute askorik laguntzen. Hala ere, behatoki bat dago han, oinarrizko behaketak egiteko eta, batez ere, helburu didaktikoa betetzeko.
|
|
|
Azterketa herrialdeko hainbat lurraldetako 15 urtetik gorakoei egindako 2.000 elkarrizketa pertsonalen lagin batetik abiatuta egin da. Halaber, herritarren% 42k uste
|
du
klima aldaketari buruzko informaziorik ez dagoela. Era berean, argi utzi du arazoa gehien ezagutzen dutenak klase ertainak eta altuak direla, 25 eta 55 urte bitartekoak eta goi mailako ikasketak dituztenak; elkarrizketatutako hamarretik lauk, berriz, lehen mailako ikasketak eta urtetik gorakoak izan arren, ez dute Kiotoko Protokoloaren berri ere izan.
|
|
|
NBEk goi mailako eztabaida hasi
|
du
klima aldaketaren aurkako borrokari buruz
|
|
|
Eredu okerrak Zientzialarien arabera, portaera horren arabera, Lurra urtero milaka milioi tona CO2 xurgatzeko gaitasun naturala galtzen ari da. Horrek esan nahi
|
du
klima ereduak, basoak eta ozeanoak xurgatzeko ustezko gaitasunean oinarrituak, oker egongo liratekeela. “Hitz egiten den guztia gorabehera, egoera okertzen ari da”, esan zuen Martin Parryk, Klima Aldaketari buruzko Gobernu arteko Taldearen zuzendariak.
|
|
|
Hala, penintsularen barrualdean, egungo klimarekiko tenperatura igoerak, egoerarik okerrenean, bost gradutik zazpira bitartekoak izango lirateke udan, eta hiru gradutik lau gradura bitartekoak neguan; hipotesirik baikorrenean, berriz, balioak gradu bat baino ez lirateke mugituko bi urtaroetan. Kostatik gertuen dauden eremuetan, eta Balear Uharteetan, termometroen igoera barrualdean baino bi gradu txikiagoa izango litzateke; Kanarietan, berriz, askoz gutxiago jasango
|
du
klima aldaketa, eta tenperaturak penintsulako barnealdean baino hiru gradu beherago egongo lirateke udan, eta bi gradu neguan. Muturreko fenomeno klimatikoak Berotze horren ondorioetako batzuk ez dira modu mailakatuan azalduko, bat batean baizik.
|
|
|
Eta Txinan, aintzirak eta hezeguneak berriro lotzeko Yangtse zentralean egindako lanei esker, ur goraldiak bildu eta tenperaturen igoerarekin eta lehortearekin lotutako kutsadura larriaren aurka borrokatzeko, edateko uraren eskuragarritasuna nabarmen hobetu da eta arrainaren aniztasuna eta kantitatea handitu egin dira. WWF/ Adenak deitoratu egiten
|
du
klima aldaketaren aurkako erresistentzia bultzatzen duten ibaiak lehengoratzeko ekimen gehienak hondamendiren baten ondorio izatea. Haren iritziz, “zentzuzkoagoa litzateke alderantzizko bidea egitea, ibaien egoera hobetuz eta indartuz, hondamendien eragina saihesteko edo arintzeko prestatuta egon daitezen”.
|
|
|
Klimaren Batzorde Nazionalak ohartarazi
|
du
klima aldaketak eragin kaltegarriak izango dituela, eta, beraz, urik ez duten eremuek izango dituzte ondorio okerrenak. Espainian, lurralde nazionalaren% 18k desertifikazio arrisku handia edo oso handia du; beste% 19k, berriz, ertaina.
|
|
|
Ikerketaren egileek diote berotze globalaren ondorioak nabari direla gaur egun. Adibidez, Adelia pinguino kolonia baten populazioa %60 jaitsi da azken 25 urteetan, eta Enperadore pinguinoen beste kolonia bat, 250 bikotetik 10era jaitsi dena. Hori dela eta, Casavelosek beste akordio bat eskatu
|
du
klima aldaketaren aurka, Kyotoko Protokoloa baino askoz zorrotzagoa, animalia horiek ez galtzeko. Urte hasieran, “Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS) aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera, Antartikako errege pinguinoak ere (pinguino enperatzaileen atzetik bigarren tamainan) arriskuan daude klima aldaketaren ondorioz.
|
|
2009
|
|
|
Zientzialariak nabarmendu duenez, Australiako hainbat lurraldetan aborigenek zortzi urtaro desberdin ere erabiltzen dituzte, eta horrek baieztatzen
|
du
klima australiarra konplexuegia dela bakarrik lau urtarora mugatzeko. Baina EAEri dagokionez, zer?
|
|
|
Horrela baieztatu du Jose Romerok, gaur, hilak 4, Genevan bukatuko den Klimaren Goi bileraren koordinatzaileak. Radio Euskadiko Boulevard saioarekin izandako elkarrizketa batean, Romerok azpimarratu
|
du
klima aldaketarekin gertatuko dena iragartzeko baliabide lagungarriak daude, zenbait sektoretan jasoko diren ondorioak aurreratuta eta klima aldaketaren ondorioak arintzen, edo horietara moldatzen laguntzen.
|
|
|
Oro har, gizakiak onartu
|
du
klima aldatzen ari dela, aldaketa horrek ondorio kaltegarriak dituela, batez ere ingurumenean, eta, neurri batean, giza jardueraren ondorioa dela. Hori dela eta, azken urteetan, ingurumen arazoen zerrendaren lehen postuan dago klima aldaketa.
|
|
|
Gizakiak nekez geldituko
|
du
klima aldaketa, baina ahaleginak egin ditzake giza jardueraren eragina ahalik eta txikiena izateko. Horretarako errezeta oso ezaguna da.
|
|
|
Ez badiogu aurre egiten klima aldaketari, litekeena da mende honen bukaerarako Lurraren batezbesteko tenperatura bost gradu zentigradu igotzea. Horrek biodibertsitatearen gaineko presiobide nagusi bihurtuko
|
du
klima aldaketa, eta horrek larriagoa egingo du berez larria den egoera. Ura urritu egingo da, elikagaien produkzioa ere txikitu egingo da, osasun arazo batzuk ere larriagoak izango dira, eta gertaera meteorologiko bortitzak ugarituko dira (lehorteak, beroaldiak, urakanak, uholdeak eta abar).
|
|
|
Azken 100 urteetan jardun hori haziz joan da, orain bi aldiz handiagoa da. ... Svensmark en teoria baieztatzen bada, bere ideia zuzena bada, horrek eragin handia izango
|
du
klimari buruzko eztabaidan. Lainoak elementu eraginkorrak (on) direlako klima aldatzeko, edo erradiazioa harrapatzeko.
|
|
|
FAOk eskatu
|
du
klima aldaketaren eraginaren aurrean erantzukizuna duten arrantza jardunbideak orokortzeko
|
|
|
Lurraren Egunak deigarri egiten
|
du
klima aldaketaren mehatxua
|
|
|
Estatu Batuetako, Australiako, Brasilgo, Hego Afrikako, Erresuma Batuko eta Herbehereetako 22 zientzialarik osatutako talde batek kalkulatu du erregai fosilak erretzean sortutako karbono dioxidoaren (CO2) %50 isurtzen dutela atmosferara baso suteek. Horrek esan nahi
|
du
klima aldaketan duen eragina gutxietsi egin dela, aditu horiek diotenez. Horregatik, “Science” aldizkarian argitaratutako azterlan batean, Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu arteko Taldeak (IPCC, ingelesezko siglak) datu hori kontuan har dezala eskatu dute klimari buruzko txostenetan eta ereduetan.
|
|
|
“Nature” aldizkariak argitaratutako bi azterlanek adierazten dute “presakoa” dela baliabide naturalak modu arduratsuan erabiltzeko beharra, klima aldaketak okerrera egin ez dezan. Hala, gizakiak gas, petrolio eta ikatz erreserba guztien laurdena bakarrik kontsumitu ahal izango
|
du
klimarekiko muga seguruetan mantentzeko konfiantza izan nahi badu, lan horien egileek diotenez. Munduko biztanleek dute 2024tik aurrera petrolio, gas edo ikatz gehiago kontsumitu beren etxeetan, autoetan eta fabriketan orain kontsumitzen duten mailan, zientzialariek azpimarratu dutenez, berotze globala bi gradu zentigradutan igotzeko arriskua murrizteko helburua dute.
|
|
|
Era berean, FAOko adituek ekoizpen horrek ingurumenean duen eragina gogorarazten dute: eragin handia
|
du
klima aldaketan, giza jarduerak sortzen duen co2 aren %9ren eta metano guztiaren %37ren (co2 a baino 23 aldiz kaltegarriagoa) erantzule delako. Gainera, deforestazioaren arazoaren parte dira, basoak mozten baitituzte larre bihurtzeko.
|
|
|
Estazioetako zikloetako aldaketak ere eragina
|
du
klima aldaketan.
|
|
|
Gainera, karbono gutxiko ekonomia etorkizunean zabaltzen jarraituko duela aurreikusten da; erauzte eta kutsatze lanak, berriz, gutxitzen jarraituko duela dio erakunde ekologistak. Jason Andersonek, WWFko Europako Energia eta Klima Politikako arduradunak, adierazi duenez, “argi eta garbi adierazi ditu irabazleak, eta frogatu
|
du
klima eta teknologiak errespetatzen dituzten politikek ekonomiari mesede egiten diotela”. “Ekonomia garbia aireratzear dago.
|
|
|
Lagunduriko kolonizazioa ere deitzen zaio ekintza horri. Jessica Hellmann biologoak (Notre Dameko Unibertsitate Estatubatuarra) esan
|
du
klima aldaketaren ondorioak datozen hamarkadetan jasango direla, eta berehala neurri praktikoak eskatu ditu. Iaz, Australiako, Ingalaterrako eta Estatu Batuetako ikertzaileek Science aldizkarian azaldu zuten berotze globalak animalien mugimenduak eragin zituela, baina gizakiak naturan egindako aldaketek zaildu egiten dute beste espezie batzuetarako bidaia.
|
|
|
Erresuma Batuak eredu izan nahi
|
du
klima aldaketaren aurkako borrokan. Karbono Beheranzko Trantsizio Planaren helburua da berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak% 34 murriztea 2020ra arte, 1990eko mailatik behera.
|
|
|
Karbono gutxiko hiri bihurtzeko lasterketak ondo kokatutako hainbat lehiakide ditu. Copenhaguek abenduan egingo
|
du
Klimari buruzko Munduko Gailurra, Kyotoren ondorengoa, eta 2025ean co2 rik isurtzen ez duen planetako lehen hiriburua izateko helburua iragarri du. Energia eolikoa handitzea edo auto elektrikoak eta hidrogenozkoak orokortzea dira haren aukeretako batzuk.
|
|
|
Organismoak energia berriztagarrien eta energia nuklearraren alde egiten
|
du
klima aldaketa arintzeko
|
|
|
Klima aldaketa historikoek gida egokia ematen dute gaur egun zer gertatzen den ulertzeko. Manuel Vázquez Abeledok azaldu
|
du
klima aldaketa historikoek gida egokia ematen dutela gaur egun zer gertatzen den ulertzeko. Baina inork ez dezala pentsatu ezagutza hori erabili ahal izango denik hurrengoak noiz gertatuko diren jakiteko.
|
|
|
Nabarmentzekoa da, halaber, erruz gainditzen dituztela karbono dioxidoaren isuriak (CO2); gas horrexek eragiten du berotegi efekturik handiena, eta, beraz, jokabide horrek gezurtatu egiten
|
du
klima aldaketaren kontrako borrokan dihardutela. Horren haritik, siderurgia alorreko hainbat enpresa eta zentral termiko nabarmendu lirateke, azken belaunaldiko batzuk barne, hala nola Bahia de Bizkaia Electricidad (Zierbena), Bizkaia Energia (Zornotza) edo Iberdrola Ciclo Combinado (Santurtzi).
|
|
|
NBE Nazio Batuen Erakundean klima aldaketaren ondorioak galarazteko lanean diharduten adituek egindako kalkulua da: fenomeno horren ondorio txarrenak nozitu nahi ez baditu, munduak 500.000 eta 600.000 milioi dolar artean gastatu
|
du
klima aldaketari aurre egiten. Diru kopuru hori munduko BPG barne produktu gordinaren %1 litzateke.
|
|
|
NBEk ohartarazi
|
du
klima aldaketa azkartu dezakeela biztanleriaren hazkundeak
|
|
|
Zenbait estatutan, Ugandan eta Malawin kasu, biztanleria bikoiztu egiten da hogei urtean behin, eta horrek ondorio larriak eragiten ditu, ez bakarrik ingurumenean, baita osasun zerbitzuetan eta hezkuntzan ere, adierazi zuen atzo NBEko biztanleriarako ordezkariak, Werner Haugek. Munduko biztanleen egoera, 2009 txostenaren aurkezpenean, Genevan, ohartarazi dutenez, demografiak eragin zuzena
|
du
klima aldaketan, nahiz eta elementu erabakigarria izan ez.
|
|
|
Nicholas Stern ekonomistak ondorioztatu
|
du
klima aldaketak urtean BPGaren %5 eta %20 arteko galerak eragingo dituela
|
|
|
Adituen hitzak eta naturak mundu zabalean eskaintzen dituen irudi ikusgarriak tartekatuz osatu dute Flysch, haitzen hitza. Zein bilakaera izan
|
du
klimak. Eta bizitzak?
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, adituek gogoratzen dute ehiza komertziala ez dela baleen arazo nagusia.’ Renaud de Stephanisek, CIRCE baleen defentsarako erakundeak, bere habitaten degradazioa, elikadura baliabideen urritasuna, kutsadura eta itsasontziekin izandako talkak aipatzen ditu. WWFk erronka berri gisa sartu
|
du
klima aldaketa, bereziki Antartikoko biztanleentzat. Gailurrean zehar, Errusiak Shakalin uhartearen inguruan, Siberiako iparraldean, itsaspeko petrolio esplorazioak egiteari uko egin diola jakin da.
|
|
|
Milurtekoko Garapen Helburuak betetzeko mehatxua egin
|
du
klima aldaketak
|
|
|
“Nekazariak, arrantzaleak, abeltzainak eta enpresariak dira, nortasun etnikoen, ezagutza tradizionalen eta praktika iraunkorren gordetzaileak, zaintzaileak, amak eta tutoreak”, nabarmendu du NBEk. FADEMURek gaineratu
|
du
klima aldaketaren ondorio batzuei aurre egiten dietela, nekazaritza praktika iraunkorrei eta arintze estrategiei esker, “hala nola, zuhaitzak landatzea eta basoak modu iraunkorrean erabiltzea”. Landa ekonomietan duten eginkizuna funtsezkotzat jotzen da, laboreen ekoizpenean parte hartzen dutelako, baina ganadua zaintzen dutelako eta eskulangintzaren arloan lan handia egiten dutelako, seme alabak eta etxea zaintzeaz arduratzeaz gain.
|
|
|
Kezka horren ondorioz, GKEak gutun bat bidali dio konferentzian parte hartzen duen Espainiako ordezkaritzari, iradokizun batzuekin. Erakundeak beharrezkotzat jotzen
|
du
klima aldaketari buruzko negoziazioetan haurren eskubideak, beharrak eta gaitasunak kontuan hartzea. Halaber, uste dute klima aldaketari lotutako krisi egoerako alerta mekanismoek beren finantzaketari buruzko erabakiak hartzearekin lotuta egon behar dutela.
|
|
|
Ia komunitate zientifiko osoak onartzen
|
du
klima aldaketa, eta gutxi dira baieztapen hori zalantzan jartzen dutenak. Aldaketa horri eta elikadurarekin duen erlazioari buruzko albiste gehienak klima eta elikagaien ekoizpena (batez ere nekazaritza eta abeltzaintza) lotzen dituen lotura estuan oinarritzen dira.
|
|
|
Horren helburua da baso tropikalak babestea eta energia ekologikoak sustatzea. “Klima Funts Berdea” onartzeak, Patricia Espinosa Mexikoko kanpo arazoetako ministroaren iritziz, “nazioarteko lankidetzaren aro berria ekarri
|
du
klima aldaketaren aurkako borrokan”. Akordioa sinatu egin da, nahiz eta Boliviak uko egin dion.
|
|
2011
|
|
|
Fenomeno naturalek eragindako hondamendien ikuspegi katastrofikoa dugu, eta atmosferako fenomeno harrigarrienen argazkiak. Testuinguru mediatiko horrekin lehiatu behar
|
du
klima aldaketak. Hori dela eta, ez da harritzekoa publikoak horri buruz jasotzen dituen mezuak eta irudiak topiko errepikakorrez osatutakoak izatea.
|
|
|
benetako dinamika egon behar
|
du
klimaren, jendearen
|
|
|
Irudia: Xavi Talleda Tabakoaren ekoizpenak hainbat modutan eragiten
|
du
klima aldaketan. Baso eta oihanak landatu eta sendatzeko mozterakoan, suntsitutako zuhaitzek gordeta zuten karbono dioxidoa (CO2) igortzen dute.
|
|
|
Itsasoen azidotzeak koralezko arrezifeak suntsitzen ditu eta, horren ondorioz, karbono dioxidoa (CO2) handitzen da. Dioxido horrek eragina
|
du
kliman, biodibertsitatearen galeran eta turismoaren industrian. Uste duzu kontsumitzaileek egunero erabiltzen dituzten produktuak handituko direla, hala nola elikadura eta energia?
|
|
|
Proiekzio batzuen arabera, ur kontsumoaren erritmoak orain arte bezala jarraitzen badu, 25 urte baino gutxiagoan, hiru pertsonatik bik arazoak izango dituzte baliabide hori eskuratzeko. Hori gutxi balitz, NBEk gogorarazi
|
du
klima aldaketak ur hornidurari eragingo diola, bereziki uholdeek, lehorteek edo bestelako hondamendi naturalek. Nola egin aurre uraren arazoari Erakundeek arazo horren aurka borrokatzea dute esku.
|
|
|
Cristiano Hofek eta haren laguntzaileek anfibioen banaketa globalari dagokionez mehatxu horien banaketa geografikoa ebaluatu zuten. Alde horretatik, ikertzaileak azaltzen
|
du
klimak eta lurzoruaren erabilera aldaketak anfibioetan eragin handiena duten eskualdeek gainjartzeko joera dutela, nahiz eta, alderantziz, gaixotasun fungikoaren mehatxuak beste biek baino gainjartze gutxi erakusten duen espazioan. Zientzialariek ikusi zuten, halaber, munduko espezieetan aberatsak diren eremu gehienek arrisku bat edo gehiago izateko aukera handiagoa dutela espezie aberastasun txikiko eremuek baino.
|
|
|
Ekimen horrek “lehorteen eragina nabarmendu du, gero eta errepikakorragoak eta gogorragoak baitira klima mediterraneoan”, adierazi du CREAFek. Mediterraneoko arroan eta hegoaldeko Europan, iraupen luzeko serie meteorologikoen azterketak adierazten
|
du
klima aldaketak azken hamarkadetan lehorteen maiztasuna eta intentsitatea nabarmen handitzea eragin duela. Alde horretatik, Klima Aldaketari buruzko Gobernu arteko Taldeak (IPCC) “hainbat aldiz ohartarazi du zaurgarritasun hori eta arintze presako neurriak bultzatu beharra”, gogoratu du ikerketa zentroak.
|
|
2012
|
|
|
Ingurumena: energia modu ez eraginkorrean kontsumitzeak poluzio handiagoa sortzen du ingurunean, eta eragin handiagoa
|
du
klima aldaketan, eta horrek kalteak eragiten dizkie planetako izaki bizidun guztien ingurumenari eta osasunari. Osasuna:
|
|
2013
|
|
|
Mugan dago, Europa iparraldeko landarediak eta Mediterraneokoak bat egiten duten eremuan. Espezieen nahasketa horrek oso interesgarri bihurtzen
|
du
klima aldaketei dagokienez. Garde ingurukoa, aldiz, 1.400 metroko garaieran dago eta kontinentalagoa da:
|
|
|
Aireak gobernatzen
|
du
klima.
|
|
2014
|
|
|
" Baten batzuek nahiago lukete kudeaketa txar bat, gobernu honek hau kudeatu dezakeela garbi geratzea baino, horren ondorioz hau gaizki atera arren", dio Izagirrek. Donostian izan den Europako jarraipen batzordeak ere ohartarazi
|
du
klima politikoak ez diola mesederik egiten proiektuari.
|
|
|
NBEk nazioarteko arreta jarri
|
du
klima aldaketan inplikatutako co2aren emisioak azkar gehitzearen aurka
|
|
|
Gaur egun, ordea, giza jarduerek, hala nola garraioak edo industriak, klima aldaketa eragiten dute. Hala adierazi
|
du
Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu arteko Taldeak (IPCC), klima gero eta muturrago bihurtzen ari dela adierazten baitu. Azken hamarkadetan, CO2 emisioak izugarri igo dira atmosferara, neurri handi batean erregai fosilak erabiltzearen ondorioz (petrolioa, gasa eta ikatza).
|
|
|
Ingurumenak ere eragina du: energia modu ez eraginkorrean kontsumitzeak kutsadura gehiago sortzen du eta gehiago eragiten
|
du
klima aldaketan. Ekonomiari dagokionez, energia pobrezia etxebizitzen eraginkortasun txarrarekin lotzen da.
|
|
|
Adostasun zientifikoak muga hori ez gainditzea gomendatzen du, batez besteko tenperaturen igoerak sistema klimatikoa egonkortu ez dezan. Zenbat eta tenperatura handiagoa izan, orduan eta eragin handiagoa izango
|
du
klima aldaketaren eraginak. Xavier Labandeira Vigoko Unibertsitateko Ekonomia Katedradunak eta IPCCren bosgarren ebaluazio txostenaren egile nagusiak honakoa adierazi du:
|
|
|
Ekarpen txiki bat izan dezake «erradiazio behartua» (klima sisteman sartzen den edo irteten den erradiazioan sartzen den edozein aldaketa). Kontzeptu hori Klima Aldaketari buruzko Gobernu arteko Aditu Taldeak (IPCC) erabiltzen
|
du
klima parametroetan aldaketak eragin ditzaketen kanpo perturbazioak aipatzeko. Osasunean dituen eraginei dagokienez, jakina da giza kartzinogenoa dela.
|
|
2015
|
|
|
Homo sapiens aren geroa ez dago batere argi. Eboluzioak erakusten
|
du
klima aldaketa handiak izan direla, eta gure bilakaera neurri handi batean sistema ekologiko ezberdinetan suertatu dela, eta sistema ekologiko horiek tankeratu dira klima aldaketa horien arabera. Gaur egun, klima aldaketa batean gaude, datuek hala diote.
|
|
|
Eguzki erauntsiak ere kontrolatu behar ditugu; izan ere, eragin handia dute Interneten funtzionamenduan, eta sare elektronikoan. Halaber, nekazaritza guztiz baldintzatzen
|
du
klimak. Orokorrean, meteorologiarekin lotuta daude ekonomia eta aisialdia.
|
|
|
Demokraten arabera, bi arazo horiek hartu dituzten neurriak indartzen dituzte. Hillary Clinton presidentetzarako hautagai demokratak bere konpromisoa azaldu
|
du
klima aldaketari aurre egiteko hartu dituzten neurri horiek betetzeko presidentetzara iristen bada.Europako Batasunak txalotu egin du Obamak klima aldaketari aurre egiteko hartutako erabakia. Frauke Stamer Ingurumen Saileko bozeramaileak uste du «pauso oso garrantzitsua» dela AEBek hartu duten bidea.
|
|
|
Horren aurrean, Morak uste du gehiegizko populazioarekiko kezka lausoegia dela oro har, eta erakundeek ez diotela behar adina garrantzia ematen. Adibidez, artikuluan salatzen
|
du
Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Erakundeak (IPCC) ia ez dituela aipatu ere egiten populazio hazkundea, familia plangintza edo antzeko kontuak. Agintariek ere ez omen dituzte gehiegizko populazioa eta familia plangintza aintzat hartzen, biztanleen osasuna eta ongizatea hobetzeko neurriak proposatzean.
|
|
|
Txostena egiteko, nazioarteko hainbat aditu independentek 30.000 ikerketa aztertu dituzte, eta haien ondorioak garbiak dira: gizakiak eragin zuzena
|
du
klima aldaketan, eta ez bada geldiarazten, kalteak larriak, orokortuak eta atzerabueltarik gabekoak izango dira, bai pertsonetan bai ekosistemetan.
|
|
|
Science Alerta maximoko bi mugak dira biodibertsitatearen galera, «erritmo azkarregian» gertatzen dena, eta atmosferako nitrogenoaren zikloa aldatzea, besteak beste, kutsadura eragiten duena. Halaber, karbono dioxidoaren (CO2) emisioen hazkundeak arriskua areagotzen duen eremu batean kokatzen
|
du
klima aldaketa. Science aldizkarian argitaratutako lanak «lurraren erabileraren aldaketa» gehitzen du, batez ere deforestazioak eta nekazaritzarako landaredi eremuak desagertzeak eragiten dutena, gero eta arrisku handiagoa baita segurtasun eremua gainditu duena.
|
|
|
). Planetako sei espezietik bat desagertu egin liteke klima aldaketak gaur egungo ibilbidea jarraitzen badu 131 ikerketa desberdinetako datuak konbinatzen dituen metaanalisiak erakusten
|
du
klima aldaketak eragina duela orain arte uste zen baino biodibertsitate galera garrantzitsuenean. Azterketak agerian uzten du espezieen desagerpena handitu egiten dela berotze globalarekin, eta tenperatura gradu zentigrgradu igotzen den bakoitzean erritmoa bizkortzen dela.
|
|
2016
|
|
|
Are gehiago, Parisko klimaren goi bilerak argi utzi zuen: erregai fosiletan oinarrituriko energia ekoizteko ereduak zuzeneko eragina
|
du
klima aldaketan berotegi efektuko gasen isurien ondorioz, eta gaur egungo energia eredua ingurumenerako jasangaitza da1. Berotegi efektuko gas isuri horien arduradunak zenbait motatako akuilatzaileak dira, eta, nolabait, eragile horietan eragin behar dugu gure munduaren osasuna berreskuratu nahi baldin badugu. Energia metaketan dihardugun ikerlariok faktore horietako bi ditugu identifikatuak, eta gure aletxoa jartzen saiatuko gara borroka honetan.
|
|
|
igotzen ari da itsasoaren maila, uholde handiak eta lehorte izugarriak ari dira izaten lehen pentsatu ere egingo ez genukeen zenbait tokitan, indar izugarria dakarte urakanek? Ematen
|
du
klima erotu egin dela, hainbeste hondamendi ezin jasanik.
|
|
|
Ura ezinbestekoa da bizidunentzat, eragin handia
|
du
kliman, eta eragile nagusienetako
|
|
|
Ura ezinbestekoa da bizidunentzat, eragin handia
|
du
kliman, eta eragile nagusienetako
|
|
|
Ura ezinbestekoa da bizidunentzat, eragin handia
|
du
kliman, eta eragile nagusienetako bat da lurrazaleko erliebean.
|
|
2017
|
|
|
1,1 egin du gora, jada. Antxon Olabe ingurumen ekonomialariak nabarmendu
|
du
klima aldaketa azkartzen ari dela, bai eta hari lotutako ondorioak ere. " Industriaren iraultzak eragindako isuriek ekarri dute egungo klimaren krisia; CO2 pilaketak milioiko 410 parteren muga gainditu du jada".
|
|
|
Esaten
|
du
Klimako santuak (Scala Paradisi, 14 k.) nahi dena izan kasto eta, alabaina, ardoan zopatua egon eta asean ibili, halakoa dela suari iraungitzeko olio eta orari beregandik hastantzeko ogi puska ematea bezala, zeren nola ora bazkarekin hurbiltzenago baita, eta bai sua ere olioarekin piztenago, hala haragiaren gutizia ere jan edan harekin berretzenago eta handitzenago da.
|
|
|
Tillersonek aitortu du «klima aldaketaren arriskua» badagoela, baina esan du «oso zaila» dela haren ondorioak zehaztea. Trumpek «iruzurtzat»
|
du
klima aldaketa.
|
|
|
Txosten horrek klima aldaketa eta pobrezia lotzen ditu eta haien ondorioak kuantifikatzen ditu. Munduko Bankuaren arabera pobreak pobreagoak izatea eragiten
|
du
klima aldaketak MBko adituen arabera, gaur egun, garapen guztia klimak zehaztutako munduan gertatzen da. «Klima aldaketa gertatzen ari da orain, eta herrialde eta pertsonei eragiten die, baina batez ere pobreenei», azpimarratu dute.
|
|
|
Berria da, ordea, urrian gertatzea. Berretsi
|
du
klima aldaketak izugarri aldatzen duela suteen erregimena», dio WWF Espainiako adituak. 7 errorea.
|
|
2018
|
|
|
Botere publikoek axola guti dutela eta horiek kriminal batzuk direla zion kide batek, erabakitzaileek sakrifikatuz jendarte baten bizia. GIEC (Groupes d’expert Intergouvernemental sur l’Evolution du Climat) egiturak, ONUren gerizapean dena, erakustera emaiten
|
du
klimaren aldaketa eta fosil energien erabilpena lotua dela. Beraz hau erran eta galdera da zergatik munduko estatuak ez diren mugitzen.
|
|
|
Baina Perez Riverok dioenez," Irmak zerbaitetan lagundu digu: jendeak ulertu
|
du
klima aldaketa jada gertatzen ari dela".
|
|
|
«Pertsonek benetan diren baino berdeagoak edo iraunkorragoak izateko joera dute», ohartarazi du. Paradoxikoa dirudien arren, segi Heras, Eurobarometroak adierazten
|
du
klima aldaketak gehien kezkatzen dituen europarren artean gaudela, espainiarren% 79k uste du oso arazo larria dela. . Baina, egia esan, «ardura hori neurri pertsonaletan gauzatzean ere ez gara hain aktiboak».
|
|
2019
|
|
|
COP24ko ordezkariek esperantza ONU erakunderat itzuli dute. Heldu den irailean eta NewYork en Nazio Batuen Erakundeak buru biltzar bat muntatu gogo
|
du
klima aldaketaren geldiarazteko neurri anbiziokoak hartzeko. Antonio Guterres ONU ko idazkaria hiru aldiz etorri zen Poloniara COP24 ko 200 estatuak bilkura horretara joaiten berotzerat.
|
|
|
Horren aurrean, Morak uste du gehiegizko populazioarekiko kezka" lausoegia" dela oro har, eta erakundeek ez diotela behar adina garrantzia ematen. Adibidez, artikuluan salatzen
|
du
Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Erakundeak (IPCC) ia ez dituela aipatu ere egiten populazio hazkundea, familia plangintza edo antzeko kontuak. Agintariek ere ez omen dituzte gehiegizko populazioa eta familia plangintza aintzat hartzen, biztanleen osasuna eta ongizatea hobetzeko neurriak proposatzean.
|
|
|
Txostena egiteko, nazioarteko hainbat aditu independentek 30.000 ikerketa aztertu dituzte, eta haien ondorioak garbiak dira: gizakiak eragin zuzena
|
du
klima aldaketan, eta ez bada geldiarazten, kalteak larriak, orokortuak eta atzerabueltarik gabekoak izango dira, bai pertsonetan bai ekosistemetan.
|
|
|
legedi hori ondoen ezagutzen duena mendien altzoan kokatuta dagoen landaredia da. Hark seinalatzen
|
du
klima hori egokien: jantzia neguan galtzen duten hosto txapalak beheko mendi oinetan egon ohi dira.
|
|
2020
|
|
|
Iruñean tesia egiten hasi nintzenean [1998an], CO2 balioak 350 ppm [milioiko parte] ziren; gaur egungo ikerketetan, berriz, 409 ppm. Orain, jendeak ezagutzen
|
du
klima aldaketa, eta hori garrantzitsua da, baina ez da berria: aspaldi ari ziren adituak abisuak ematen.
|
|
|
Zer eragin izan
|
du
klima aldaketak Nafarroan?
|
|
|
Zer eragin
|
du
klimaren aldaketak zerealen ekoizpenean?
|
|
|
Hala, Youngek gogorarazi
|
du
klima errefuxiatuen kopuruei buruzko datuak ez direla oso fidagarriak. " Azken urteotan lehorte gogorrak izan diren landagune batean bizi bazara, eta zure familiari gizon batek esaten badio zure seme edo alaba nerabeari lana bila diezaiokeela Italian modaren industrian lan egiteko, edo Ingalaterrako Premier Leaguen futbolean aritzeko, eta daukazun diru apurra gizon horri ematen badiozu, handik bueltan bidaliko dizulakoan...
|
|
|
Lehendakariak nabarmendu
|
du
klima aldaketaren aurkako borroka mundu mailako erronka dela, eta guztion ardura dela.
|
|
2021
|
|
|
Bizitza jokoan dagoela ulertzen dugu Mugarik Gaben, krisi klimatikoak bizitza bera mehatxatzen duela, gizakion eta inguratzen gaituen guztiaren bizitza. Gaur egun, inork ez
|
du
klima krisia ukatzen, baina gizarteari ulertarazten zaio bere gain dagoela erantzukizun nagusia. Egia da denon esku dagoela neurriak hartzea, baina benetan aldatu behar dena ekoizpen eredua da, enpresa kutsakorrek eta estatuek dute arazo honen giltza nagusia eta beraiek dira krisi honen erantzule zuzenak.
|
|
|
14.000 artikulu zientifiko aztertu ondoren, Nazio Batuen Klima Aldaketari buruzko Aditu Taldeak (IPPC) bere epaia argitaratu du: gizakiaren eraginak aurrekaririk gabeko erritmoan berotu
|
du
klima industriaurreko mailetatik(), eta, zalantzarik gabe, mundu osoko eguraldiak okerrera egitearen arduraduna da. Txosten* gogor baten emaitza da.
|