|
2000
|
|
|
" hamar narrazio ezberdinez osatzen da. Duela guti euskal kritiko batek izkiriatu
|
du
ipuin liburuei gai eta egitura batasuna eskatu behar zaiela, aurreiritzi absurdua ezarriaz. Martin Lezetak libururako narrazio gaiz eta egituraz apropos desberdinak moldatu zituelarik ipuinen batasuna bere idazkerak eta, modurik definitiboenean, irakurketak eginen zutela ondo zekien." (114 or.)
|
|
|
Kasu hauetan, Paddy narratzaile homodiegetikoa litzateke, ez autodiegetikoa. Bestalde, narratzaileak berak Whisky koloreko gauak liburuari buruzko erreferentzia egiten
|
du
ipuin batean. Era honetan, kritikaren aurka eta bere idazteko moduaren aldeko aldarrikapena egingo du.
|
|
|
Baina, beti egoera batetik besterako loturak argazkiak berak izango dira. Gehienetan, gainera, ezusteko amaiera batek biribiltzen
|
du
ipuina. Bestalde, zorigaiztoko patuak biltzen ditu pertsonaiak.
|
|
|
Felipe Juaristik egoki laburtzen
|
du
ipuin honen argumentua:
|
|
2002
|
|
|
Mikela igel txiki eta lotsatiaren abenturak kontatzen dituen bilduma hau bitik sei urtera bitarteko haurrei eskaintzen die Ibaizabal argitaletxeak. Merce Aranegak idatzi
|
du
ipuina, eta berak eginak dira, baita ere, testu horren lagungarri agertzen diren koloretako margo politak. Euskarazko moldaketa, berriz, Patxi Zubizarretari zor zaio.
|
|
|
LEYENDA Damaskoko Nofara kafe etxeko koplariak gauero kontatzen
|
du
ipuin bat.
|
|
2003
|
|
|
Tuboz inguratua. Ama ondoan
|
du
ipuin kontalaria sartu denean. «Nahi duzu ipuina entzun?».
|
|
|
Jose Mari Carrerek esaten
|
du
ipuin kontalari ona izateko entzule ona izan behar dela entzuten duenean, irribarre egiten duela, berak hitz egiten besterik ez dakielako. Gazte eta helduentzako prestatzen ditu bere emankizunak, umeekin aritzea zailagoa iruditzen zaiolako.
|
|
|
Eta hemen hartzen du maitagarrien ipuinak bere zeregin erabakigarria. Irizpide ‘objektiboen’ errezitaldi baten bidez, zientzialari sortzaileek eta hiritarrek oro har zientziaren atalik zurrun eta aurreratuenetan ere hautatzeko duten eskubidea ezkutatzen
|
du
ipuinak, eta era horretan handikiak babesten ditu (Nobel saridunak, laborategi zuzendariak, hezitzaileak...) masetatik (ezjakinak, esparru ez zientifikoetako adituak, beste esparru batzuetako adituak): zientzi erakundeen presiopean egondako (heziketa prozesu luzea jarraitu baitute), presio horri men egindako (beren azterketak gainditu baitituzte) eta orain maitagarrien ipuinaren egiaz guztiz konbentzitutako hiritarrak bakarrik hartzen dira aintzat.
|
|
2005
|
|
|
Higuinaren estetikan ibili nahi duen idazlea genuke Mikelats Gorroto. Horrela abiatu zituen bere lehenengo olerkiak, eta ildo beretik jo nahi izan
|
du
ipuin bilduma honetan. Asmoak asmo, benetan adierazgarria da liburuaz eta Gorrotoren non22 Mikelats, euskal mitologian Mari jainkosaren seme gaiztoa omen. dik norako literarioez gehitzen zaigun argibidea.
|
|
|
Zalantzarik gabe Jon Arretxe da benetan traiektoria gorantz eraman duena. Paddy Rekaldek ere ematen
|
du
ipuinetan hasitako ildoei eusten diela. Berriz, Joseba Sarrionandiak eta Edorta Jimenezek beherantz eraman dutela esan dezakegu.
|
|
|
11 Kandela, kritika aldizkaria, Hordago, 1984 hartu duen inportantzia ikusirik, posibilitatu
|
du
ipuina, jenero gisa, aurrera eta indartsu kaleratzea euskal literaturaren munduan. Fenomeno asko izan dira ipuingintza bultzatu dutenak eta asko dira ipuinak idaztearen aldeko arrazoiak; nobelaren aurrerapausoa, ariketa erraza,... eta ipuinaren beraren funtzioa; Pere Calders idazle katalanak honako hau dio bere liburu baten hitzaurrean:
|
|
|
Gizon hau den kontalari aritu eta trebea bezain jokalari iaio eta arinak balira Vigoko zeltarrak,! Adar eta abar narratu
|
du
ipuina, paragraforik ahaztu gabe. Zumardi batera ailegatzean segurtatu dit Galiziako herri guztietan bizi dela Carmiña.
|
|
|
Holandar batean alde egin zuen Marinak, herrian fox terrier batekin promenatzen eta denokin hitz egiten astebete eman zuen kapitain bilo horiak eramanda. Ez dut esanen noiz itzuliko zain nagoela, aski
|
du
ipuinak narratzailea zoratuta daukan neskaren aitak osaba mitiko bat sorturik, txarra izateko.
|
|
2006
|
|
|
Egun, ipuin kontalaria eszenatoki batean aritzen da. Aldaketa horrek hala edo nola eragin izan
|
du
ipuinaren kontaketan. Eszenatokiaren estetikak badu bere munta.
|
|
|
Xabier Mendiguren Elizegik lau ipuin luze edo lau nobela labur bildu ditu Arima enkoniatuak (Elkar) liburuan. Egileak aipatu duenez, emakumeen psikologian barneratzeko saioa egin
|
du
ipuinotan.
|
|
2007
|
|
|
Horretaz gain, erizain batentzat, suhiltzaile batentzat eta Haur Hezkuntzan arituko den irakasle gai batentzat gauza berdinak lantzen ditugu, azterketa ereduek halaxe eskatzen dutelako. Haur Hezkuntzakoak alkateari makina bat gutun idatziko dizkio, baina ez
|
du
ipuin bakar bat kontatuko. Ez dugu kontuan hartzen ikasleak hizkuntza zein testuingurutan eta zertarako erabiliko duen, baizik eta zein ariketa mota menperatu behar dituen.
|
|
|
Haur Hezkuntzakoak alkateari makina bat gutun idatziko dizkio, baina ez
|
du
ipuin bakar bat kontatuko. Ez dugu kontuan hartzen ikasleak hizkuntza zein testuingurutan eta zertarako erabiliko duen, baizik eta zein ariketa mota menperatu behar dituen.
|
|
|
Haurrek minusbaliotasuna ulertzea sustatzen
|
du
ipuin bilduma batek
|
|
|
Etxe zahar batean bizi den bikote gazte istorioa kontatzen
|
du
ipuinak," umore ukitu batekin". " Lehiaketa batera aurkeztu nintzen lehen aldia izan da, eta gustura nago", esan du Odriozolak.
|
|
|
Ez dut esanen noiz itzuliko zain nagoela, aski
|
du
ipuinak narratzailea zoratuta daukan neskaren aitak osaba mitiko bat sorturik, txarra izateko.
|
|
|
Engels izena
|
du
ipuin honetako protagonistetako batek. Burutik egina ote?
|
|
2008
|
|
|
Nik esan diot, argitaratzeko liburua ipuin hau gabe; baina ez du onartu. Ez duela halako gauzetan sinesten esan dit (baina, badaezpada, ez
|
du
ipuina irakurri). Ziur nago marketing aldetik interesgarria iruditu zaiola ipuin madarikatuaren istorioa.
|
|
|
Epaimahaiak, hunkigarritzat? jo
|
du
ipuina, batez ere, narrazioaren izaera dialogikoak irakurketa anitzak egitea ahalbidetzen duelako?.
|
|
2009
|
|
|
5 urterekin ekintzak bere horretan (eta aditza soilik erabiliz) bakarrik kontatzeko joera nagusitzen den bitartean, 8 urterekin ikasleek ipuinetako ekintzak baloratu edo iruzkindu egiten dituzte eta pertsonaien egoera psikologikoak ere txertatzen dituzte. Ipuin kontaketaren dimentsio hauek (eta beste batzuek) 8 urterekin 5ekin baino gehiago agertu izanak erakusten
|
du
ipuin kontaketak testu genero modura dauzkan beharrizanak hobeto menderatzen dituztela adinean aurrera egin ahala. Labur esanda, euskararen erabilera jakin bat (ipuin kontaketa) menderatzeko prozesuan aurrera egin dutela, euskara bigarren hizkuntza izanda, gainera.
|
|
|
Printze batek gauero birjina bat hartzen zuen ohelagun, eta hil egiten zuen gero. Xaharasadek, ordea, printzea erabat limurtzen
|
du
ipuin bat kontatuz, hurrengo gauean beste bat, eta beste bat, eta hola mila eta bat gau, printzea bere patologiatik sendatua den arte, birjina kontu kontariak hala ipuinik ipuin heriotzari apustua irabazten baitio.
|
|
|
Oraingo txapapotearen aldean zoragarria zen lotsa hura, imajinatu behar hura. Xabier Mendigurenek ere antzeko esperientzia kontatua
|
du
ipuinen batean.
|
|
|
Camille hartzari buruzko ipuina aukeratu eta irakurtzeari ekin dio. Gero, marrazki batera ekarri
|
du
ipuin atalak sortutako irudia.
|
|
|
lau haizetara aldarrikatzen dugu gure eskubide naturala dela garagardoa muga barik edatea, Gabonetan otarrainxkak barra barra jatea, eta low cost hegaldien bidez asteburuak Londresen igarotzea. Herritar aseak, eskubide naturalak haizatuz, bere burua bihurtu
|
du
ipuineko printze.
|
|
2010
|
|
|
Jaurlaritzan sartu berri den emakume batek bizkartzainarekin izandako gorabeherak, futbol profesionalean arrakasta izatearekin amets egiten duten gazte batzuen historia, etxeko abusu sexual zahar batek oroimenean utzitako zauriak... Oro har, egilearen obran ohikoa denez, garratzak gozoak baino presentzia handiagoa
|
du
ipuin guztietan.
|
|
|
Argumentua ez da berria G. Durrelli irakurriak dizkiogu antzekoak, esaterako baina Bilbaok ederki lortu
|
du
ipuinari dagokion tonua eta amaiera orijinala eta logikoa bilatzen, lastima irudien artean dagoen desoreka. Batzuetan lehen planoetan galdu egiten baitute, eta besteetan, aldiz, nahiko lortuak direlako.
|
|
|
Fox i esker, zinemagileak muga hau ganditu eta pelikula borobil bat landu du. Horretarako, Roald Dahl-en liburu bat hartu eta moldaketa txukuna burutu ondoren, pantailara eraman
|
du
ipuin izenkide hau. Berez, istorio hau nahiko kontserbadorea da.
|
|
|
Errauskine ipui klasikoaren ondorengoa kontatzen dute; hain justu ere, Errauskine eta printzea ezkondu ondoren zer gertatzen den. " Ezkondu ondorengo bizitza, batzuetan, guk espero bezalakoa ez dela kontatzen
|
du
ipuinak, eta horixe plazaratu gura izan dugu", diote Amuskakoek.Antzezlaneko protagonistak Errauskine eta printzea dira, baina beste pertsonaia batzuk ere agertzen dira. " Sei pertsonaia aukeratu ditugu protagonistei laguntzeko.
|
|
2011
|
|
|
Haurra bere atabala jotzen doa makilatxoekin, blai eta estropezuka. Deika ditu akaso errekako eta itsasoko laminak, zain ditu moiletan kristalezko ontziak eguzkiak ostentzen direneko urrutietan, eta uraren bidetik joan gura
|
du
ipuinetako herrialderantz. Txori habiak daude haurraren bihotz barruan, orein instintua dabil haren gorputz hain txiki hain hauskorrean.
|
|
|
Eta hamar narrazio desberdinez osatzen da. Duela gutxi euskal kritikari batek izkiriatu
|
du
ipuin liburuei gai eta egitura batasuna eskatu behar zaiela, aurreiritzi absurdoa ezarririk. Martin Lezetak, libururako narrazio gaiz eta egituraz apropos hain desberdinak prestatu zituelarik, ipuinen batasuna bere idazkerak eta, modurik erabatekoenean, irakurketak eginen zutela sinetsi zuen.
|
|
|
Bosgarren ipuinak eskaintza biziki errealista
|
du
ipuin fantastikoa izateko:
|
|
|
Gizaki izateko, Jaungoiko izateari uko egin behar. Bidea argiztatze aldera osagai utopikoak dira, patu zorionekoari buruzko nolabaiteko narratiba, baina gaurko kontzientzia erreflexiboagoak ez
|
du
ipuin berririk erraz ametituko. Sekularizazioak politika ere harrapatu zuen, eta jende askok aspaldi utzi zion hasperen egiteari lurrean paradisua eraikitzearekin.
|
|
2012
|
|
|
Oso aspaldian ez
|
du
ipuinik idatzi, hizkera eta estilo aldetik aurreko liburuekiko jauzia emanez, pertsona lumaren bi muturretan, Carverren tankerako ipuinak, idazlearen eta irakurlearen arteko lotura ezkutukeriarik gabe, bizitza bere gordinean ederrean, bere min zorion krudelkeriekin, jendeen arteko harremanez, eguneroko bizitzan oharkabean jazo diren gertaera ttipi hainbatetan izugarriez, elkarrizketa xaloen atzea...
|
|
2013
|
|
|
Teknikaren oinarria oso sinplea da. Ipuin kontalariak marrazkiak prest ditu eta orriak pasatuz kontatzen
|
du
ipuina.
|
|
|
Gustatzen zait sartzea eta ateratzea, printzipio hori; interes gunea aldatzea, beti zerbaiten bila joatea...». Emaitzarekin gustura geratu ez, eta behin baino gehiagotan moldatu behar izan
|
du
ipuina. Hamar ipuin dauzka errepertorioan, eta gehienak bai frantsesez eta bai euskaraz kontatzen ditu; dena den, sarritan erabiltzen dituenak hiruzpalau dira.
|
|
|
Lev Tolstoi-k parabola ederrez erantzun zion «Zenbat lur behar ditu gizon batek bizitzeko?» galderari. Amaiera adierazgarria
|
du
ipuinak, nahi beste lur eskuratzeko aukera duen jaunak, aseezintasunak jota, direnak eta ez direnak galtzen ditu azkenean (Jacobs, 2007). Kostako bi herri hauek mugaraino eramandakoa, ordea, oso orokortuta dagoen fenomenoa denik ezin uka; itxuraz, halabeharrak jota, balaztatzen ari den fenomenoa.
|
|
|
Musika zuzenean entzungo da, instrumentuak Zumarteko irakasleek joko dituzte. Alde horretatik euren laguntza pila bat eskertzen diet. Leire Agirre ipuin kontalaria ere han izango da, berak kontatuko
|
du
ipuina. Lezon egina du hau.Nola daude haurrak egunotan. Oso ilusionatuta.
|
|
|
Nolatan etxetik bota berria den amonari ipuina kontatzeko eskatuko ote dio, bada? Zer gogo mota eduki behar
|
du
ipuinetarako argirik eta erosotasunik gabeko estalpean babesturik dagoen amona zaharrak. Ez al lezake isekatzat edo ankerkeriatzat har?
|
|
2014
|
|
|
Uxue Manzisidor Aldalur LH4 mailan dago eta lehen saria eskuratu du, Lore Gorria ipuinarekin. lorategi batean dagoen arrosa baten istorioa kontatzen
|
du
ipuinak, bere bizitza eta jabearekin duen harremana. Halako batean, bera baino ederragoa den lore bat jartzen diote ondoan, eta bi loreen arteko lehia hasten da.
|
|
|
Ahaleginak ez dio axola. «Polikiago ikasten badute ere, haiek, guztiok bezala, barre egiten dute, negar egiten dute, hazi egiten dira eta amets egiten dute, zu bezala», gogoratzen
|
du
ipuin honek. Dantza ez ezik dantza irakaslea ere izan nahi du.
|
|
|
Ipuinetako baten protagonista Jose Angel Iribar bera da, eta Iribarrek bere ahotsa ere sartu
|
du
ipuinean.
|
|
|
Ahotsa ez da esaten duen aurpegian identifikatzen, hau da, identitate batean, bere bakartasunean baizik, Calvinoren istorioan bezalaxe. Idazle italiarrak irauli egiten
|
du
ipuin honetan mendeetan filosofiak egin duena, bizkarra ematen dio esanahia lehenetsi duen pentsamendu metafisikoari. Ipuin bakar batean.
|
|
2015
|
|
|
Arrate Egañanaren Paradisua (2012) ipuin liburua aipatu nahiko nuke oraingoan. Haur eta gazte literaturako ibilbideagatik, edo Donostia Hiria lehiaketan saritutakoEgiaantzezlanagatik ezagunagoa denegile errenteriarraren «helduentzako» lehenengo liburua dugu berau.Estilo zehatz eta biluzia, tonu hotza, egileak asmatuegin
|
du
ipuinetan azaltzen diren pertsonaiekin istorio deigarriak, harrigarriak ere bai batzuetan, osatzen.Erakargarria, liburua hasten duen «Neguko udareak»ipuinaren sentsualtasuna, udare urtsuz betetako ortuaridarion bakea, bertako biztanleen arteko gerren kontrastean. Aipatzekoa, halaber, «Abenduak 21» ipuingogorrak barneratzen duen pertsonaia puzzlea, bizitzaetenen kaleidoskopio bitxia.
|
|
|
Lau urtetik zortzi urtera bitarteko haurrei, haien familiei eta irakasleei zuzenduta dago, eta horren helburua da hezkuntzaren garrantziaz informatzea eta sentsibilizatzea. Animazioak eta musika erabiliz, hain zuzen ere, mugikorrak bezain gailu arrunt batetik. justizia, adiskidetasuna, zainketa, laguntza, ahalegina edo poza bezalako balioen garrantzia nabarmentzen
|
du
ipuinak. Horrela, istorio bat egiten da, eta bi bloketan banatutako gida didaktiko batekin osatzen da:
|
|
2016
|
|
|
Harrigarria, ezta? Bada, ez; esango nuke hori dela ume gehienen esperientzia gure gizartean.Umeak ez
|
du
ipuin homofoborik irakurri, ados, baina homofobiak zipriztindutako gizarte batean hori ez da nahikoa jarrera homofoboak ez garatzeko. Familian antzera gertatzen bada, eta ikusten uzten diogun marrazki bizidunetan eta filmetan ere bai, nora zuzentzen ari gara umea hezitzaileok. Bi.
|
|
|
Lehen aurreratu dugun bezala, ipuin batek duen ezaugarri eztabaidaezin bakarra, genero narratiboko pieza bat izateaz gain, bere luzera da, hots, bere laburtasuna. Horrek esan nahi
|
du
ipuinaren idazketan emango dugun denbora erlatiboki motza izango dela, orobat: ipuin baten erredakzioa bi edo hiru hilabetez luzatzen bada, eta amaituta ikusten ez badugu, agian unea heldu da idazle gisa eskura daukagun tresna analogiko zein digital eraginkorrenetako bat erabiltzeko, zakarrontzia alegia.
|
|
|
hain justu, Kurdistango emakumeen borrokaz jardundo du Ane Belategik goizeko kafe tertulian. Horren ondotik, Zuriñe Baztanek gorputz eredu ezberdinez hitz egingo
|
du
ipuin eta hitzaldi bana bidez. Aniztasun politikak sortzen dituzten gorputzen berri emango du Gasteizen bizi den iruindarrak.
|
|
2017
|
|
|
Zer kontatzen
|
du
ipuinak. Fikzioa ala errealitatea da?
|
|
|
Julio Llamazaresen kontakizun bat etortzen zitzaidan behin eta berriro gogora. Idazle batek egunkari batetik ipuin bat idazteko enkargua jaso ondoren –kasu hartan 30.000 karakterekoa oker ez banaiz– dituen zailtasun eta buruhausteen berri ematen
|
du
ipuin horretako kontalariak.
|
|
|
Biziki polliki dio ipuingintza supazterreko gauza dela, irriarekin edo ustegabekoarekin gozatzeko egina. Esplikatzen
|
du
ipuinek isladatzen dutela gure lurraren mintzoa, gure arbasoek moldatu bazterrak, gure ohidurak eta pentsamoldeak. Istorioak gaurkotzen direla erraiten dauku.
|
|
2018
|
|
|
" Galdosen ipuinak asko gustatzen zaizkit, natura, harremanak, bizitzako gorabeherak edota heriotza dituztelako hizpide. Oso interesgarriak dira, laburrak izan arren, hainbat gairen inguruan hausnartzeko bidea irekitzen dutelako", aipatu
|
du
ipuin kontalari oriotarrak.
|
|
|
Fikzioaren festa bat, azken batean».Ana Malagon idazle eta adiskidea ere izan zen atzo Donostian egindako aurkezpenean. Hark ere bat egiten
|
du
ipuinen ugaritasuna azpimarratzean. «Zaila da oso liburua zertaz den esatea, gauza asko baitira, Ibanen gauzak.
|
|
|
Euskarazko ipuinei dagokienez, Bertol Arrietak erdietsi du saria Bi doberman beltz lanarekin. Epaimahaiak nabarmendu
|
du
ipuinak nolako freskotasunez jakin duen islatzen eszenarik errealistenak. " Ipuinaren erritmoa narrazio planteamendu eraginkor baten zerbitzura dago, non narrazio eta deskribapen egoerak izugarri iradokitzaileak baitira.
|
|
2019
|
|
|
Kabitu ezina izena jarri nion sentsazio multzo horri. Behin behineko izenburua zen, baina betiko izan da, eta seguru asko eragin egin
|
du
ipuinetan ere. Ez zuen beka irabazi, baina Elkarreko editore Xabier Mendigurenek deitu zidan esanez proposamena asko gustatu zitzaiela eta bukatzen banuen, argitaratzeko prest zeudela.
|
|
|
" Bazen behin zortzi liburutegi" izenekoa, beste zazpi liburutegi txikirekin batera elkarlanean egiten ari gara. Liburutegi bakoitzak prestatu
|
du
ipuin baten irakurketa gida, jarduerak eta tailerrak, eta hilabetez hilabete pasatzen ari gara liburutegi batetik bestera. Lan kolaboratiboa da, oso interesgarria.
|
|
|
Bestetik, liburuak merezi
|
du
ipuin hauek ez soilik lan literario onak direlako, baizik eta, orobat," denbora errealean" idatzitako literatura konprometituaren adibide bikainak direlako. Badago defendatzen duenik gatazka politikoen edo belikoen testuinguruan idatzitako literatur lanek, garaiko tirabiren eta jarrera hartzeko premien ondorioz, kalitate eskasa izateko joera daukatela, edo bizkorregi iristen dutela iraungitze data; ondoren idatzitako fikzioa izan ohi dela hobea, hots, denborak perspektiba pixka bat eman duelarik.
|
|
|
“Dantzipuinak”, jaietarako sarbideaIzenburuak dioen moduan dantza eta ipuinak tartekatuko dituen saioa antolatu dute ostegun honetarako, ekainaren 27rako Muxurbilek eta Sebastopol dantza eskolak. Herritar batek, Ixabel Agirresarobek parte hartuko
|
du
ipuin kontalari gisa eta aipatu moduan, Sebastopoleko kide Jaione Albenizek dantzan. “Europako eta ekialde hurbileko ipuin eta dantzak elkartuaz sortu dugu dantzipuinak.
|
|
|
Gustave Flauberten miresle eta laguna, le mot juste bilatzea zen Maupassantentzat ere idaztea, eta modurik naturalenean âhau da, zehatzenean, bisturi batekin bezalaâ marraztu zuen Frantziako errealitate kultural iraunkorra, bertako pertsona eta paisaia partikularren bidez aztertu zituen mendekua edo inbidia edo gorrotoa bezalako irrika unibertsalen mekanismoak, guztiak ere bertako pertsonaien psicologie pronfondeko sakoneran obserbatu eta deskribatuak. Hori lortzeko, naturalismoak le mote juste du giltzarri, eta zapatak oinaren neurrikoa behar baitu, Maupassantek zehaztasuna bilatzen
|
du
ipuin bakoitzeko hitz eta paragrafo guztietan. Halaxe Jexuxmari Mendizabalek ere bere itzulpenean:
|
|
|
astoa. Zerbait jakingo du zerbaiti buruz, baina ez
|
du
ipuinaz hitz egiten jakingo, azalean geratuko da, itxurak egin nahi izango ditu, noren eta hiltzen ari den Soro Barturenen aurrean.
|
|
|
Leirek herrialde horretako aldizkariak bilatzen ditu, interneten, paperean, Pedro Iturriak zerbait publikatu duen bilatzen du. Beti topatzen du zerbait, beti topatzen
|
du
ipuinen bat herrialde horietako aldizkarietan. Aldizkariak erosten ditugu orduan, ipuinak itzularazi, itzultzailearekin hitz egin.
|
|
|
Hemengo bigarren ipuina itzultzen amaitu du Eszterrek, Budapesten bertan publikatu zena, orain urtebete eskas. Gaur ekarriko
|
du
ipuina eta baliteke horregatik ere egotea urduri Soro, edo Eszterri proposatu behar dionagatik. Oso labur hitz egin du nirekin Sorok atzo eta gaur, eta ezin diot igarri zergatik dagoen urduri.
|
|
|
Zenbat lokatz mota dago, Eszter, badakizu? Iturriak lokatz asko sartzen
|
du
ipuinetan. Lokatz modu asko, hobeto esanda.
|
|
|
Egia esan, ez zatekeen erremedio txarrena. Inork ez
|
du
ipuin bat bera ere eramaten, baldin eta interesatzen ez bazaio, eta horretarako obraren izena jakin beharra dago; nork idatzi duen, besterik ez bada. Nolanahi ere, auskalo, ez dago erraza Manterolaren asmoak igartzen.
|
|
2020
|
|
|
Egun beherakorra dena literatur kontsumoari dagokionean, liburuek ez daukatelako jada, helduen eta gazteen hezkuntzan, 1990eko hamarraldiaren amaierara edo 2000koaren hasierara arte izan zuten zentraltasuna, ez hemen ez inon. Horrek, ondorioz, zaila egiten
|
du
ipuin liburuen bestsellerismoaren fenomenoaren errepikapena, aurrerantzean. Nahiz eta ez dagoen sekula jakiterik, noski.
|
|
|
2020ko Etxepare Sarietako irabazlea da Sandra Garayoa Cotera eta Itziar Otegi Aranburu egileek sortutako album ilustratua. Txano Gorritxoren alabaren istorioa kontatzen
|
du
ipuinak. Pamiela argitaletxeak argitaratu du
|
|
2021
|
|
|
Uholdeak muino puska bat eramango du ibaian behera, eta han joango da, lokatz eta guzti, haltza ere, beti amestutako bidaian. " Horrek hasten eta definitzen
|
du
ipuina: bidaiatzeko gustua eta ametsa ez da pertsona edo animalia batena, berez geldirik egotea tokatuko litzaiokeen izaki batena baizik", esan zuen Lertxundik.
|
|
|
idazleak, itzultzaileak, kritikariak... dira protagonista (eta sariketak, argitaletxeak, kongresuak, liburu dendak... agertoki). Zalduak bere buruaren erretratua ere egiten
|
du
ipuin liburuan (Asurmendi, 2013: linean), eta ildo horretan ezinbestekoa zen itzulpena ere bertan agertzea.
|
|
|
Gaizkileak beti dira anonimo eta ikusezinak, eta, esnatzean gogoratzen ez ditugun ametsekin gertatzen den bezala, gertatu dira baina ez dago zer eta nola gertatu den jakiterik. Gaizki jositako istorioekin ordaintzen saiatzen direnei kobratu nahi dienean, gehienetan, etxera heldu nahi duen beste norbaitek jartzen ditu euroak eta bultzaka atzerantz eramaten
|
du
ipuin kontalaria. Batzuetan, geltokian gelditu behar izaten du.
|
|
2022
|
|
|
Aizkorriren bueltan kokatutako balizko Aloñako ermitan gertatutako milagroa kontatzen
|
du
ipuinak. Miserian bizi den bertsolari batek bere biolinaz doinu triste bat joz laguntza eskatzen dio bertako Ama Birjinari, Santa Zeziliari.
|
|
|
Literaturazaleentzat «familiakoa bezalakoa» da Txekhov, Sanchok azaldu duenez, baina, dioenez, zirkulu horietatik kanpo, haren ezagutza «ez da hain orokortua», eta horregatik jo du harengana. Urtebete eman
|
du
ipuinak hautatzen eta itzultzen, eta, esan duenez, «Txekhov euskaraz irakurri nahi bat» izan du motibazioa. Besteak beste, Andrei Platonov, Svetlana Aleksievitx eta Sergei Dovlatov euskaratu ditu aurrez, eta hogei urte inguru daramatza Euskal Herriko Unibertsitateko Itzulpengintza graduan errusiera irakasten.
|
|
|
Helduei ipuinak kontatzean, erregistroa da Alzelairentzat «nabarmen» aldatzen dena. Delgadok uste
|
du
ipuina ez dela serio hartzen: «Eten bat dago 10 urteetatik aurrera».
|
|
|
–Errespetua, emandako hitza, zuzentasuna, hori dena erakusten
|
du
ipuinak. Nik uste, edo asko esatea ez bada –Arantzak.
|
|
|
Egun beherakorra dena literatur kontsumoari dagokionean, liburuek ez daukatelako jada, helduen eta gazteen hezkuntzan, 1990eko hamarraldiaren amaierara edo 2000koaren hasierara arte izan zuten zentraltasuna, ez hemen ez inon. Horrek, ondorioz, zaila egiten
|
du
ipuin liburuen bestsellerismoaren fenomenoaren errepikapena, aurrerantzean. Nahiz eta ez dagoen sekula jakiterik, noski.
|
|
|
suizidioa, hilketa, berezko heriotza...). Bizitzaren zentzurik ezak belztu, ilundu, egiten
|
du
ipuinotako mundua, pertsonaiak sufrimenduaren eta oinazearen ataka estuan jarriz, era guzietako gaitz eta gabezien eramaile"*, idatzi zuen Ibon Egañak Ez balego beste mundurik (2000) ipuin bildumari egin iruzkinean. Jakina, Linazasorok, aukeran, beti hautatuko ditu umorea eta ironia, eta, ez dezagun ahaztu, baita maitasuna ere, bizitza, eta batez ere heriotza den bidegabekeria lazgarri horri aurre edo atze egiteko, eta ez dezagun ahaztu Godot ez datorrela jarrera horren kontra agertzeko, gu esperoan izan arren.
|
|
|
Hiruen izena: Eki, Eztia eta Mihixa Ematen
|
du
ipuina Haurtzaroko poesia Lehengo jainkoen egoitza Aspaldiko lañoetan galdua Da gure maitasuna Iraultzan bizitzea ederra Da baina beldurgarria Iraultza hitz ezin errana Gure amodioa hil duena Iraultzak herioa dakar eta!
|
|
|
• Nork
|
du
ipuina kontatzen. Nor dira ametseko pertsonaiak?
|
|
2023
|
|
|
" Irakurketa partekatua egiteko aitzakia ematen
|
du
ipuinak"
|
|
|
Musika moldaketak Xabier Zabalak egin ditu, Arantxa Urbek idatzi
|
du
ipuina eta Irrimarrak ilustratu. Esan bezala, Txapasen sorkuntza lana hartu dute oinarri eta istorio zirraragarri bat osatu, aipatu diziplina artistiko horiek guztiak uztartuta.
|
|
|
Kontalariaren arma Hitza da! Hitzarekin bereganatuko
|
du
ipuina, artatuko eta pasatuko. Hitzaz besterik ezer ez du.
|
|
|
Zipittekin ezin asmatu. Gustuko
|
du
ipuinaren protagonista izatea, baina gustuko du ni ere hor, haren aldamenean, jartzea.
|
|
|
Pertsonaia baten edo biren barne egoera harrapatzen
|
du
ipuinetako bakoitzak, batzuetan gertaera traumatiko baten osteko edo bitarteko trantzean. Senarrak engainatzen duela jabetu den emakumea, hiltzear den aita bisitatzera doan alaba, senarra hil berritan alabari gutuna idazten diona, maitale bat duen emaztearen gorabeherak...
|
|
|
Karramarro baten abusua jasaten duen Yodög arraintxoari buruzko istorioa kontatzen
|
du
ipuinak. Zuri gertatutakoa islatu duzu.
|
|
|
Bertoko euskarak ere bere lekua izan
|
du
ipuinean, ezta?
|
|
|
Bai, keinua egin gura izan diot bertoko berbakerari, Uribe Kostakoari, baina txikia, ez nintzelako gehiagorako gai ikusten. Beraz, bai, tartetxoa hartu
|
du
ipuinean. Ildo horretan, eskerrak eman nahi dizkiot tarte horretan lagundu nautenei, baita testuaren orrazketan eta bestelakoetan lagundu nautenei ere.
|
|
|
Ordurako, baina, nekatuegi egoten da. Noiz idatziko
|
du
ipuin bat. Noiz hartu ahal izango du astia trama bat sortzeko, umeekin gau eta egun egonda?
|
|
|
Kosme etxetik joan ostean, bere burua eder jartzen ahalegindu da, baita umeak ere. Karpeta batean gorde
|
du
ipuina. Bankukoak zer esango dio?
|
|
|
Heroi ongile eta, batera, iruzurgile honek Samartin txiki izena
|
du
ipuin ugaritan. Izenak —San Martin— Elizaren itzal eta eragin luzea erakusten du berriz ere, kristautasunetik kanpo zeuden narrazioak bereganatzeko; oinarrian mitologia ugariko Errementari ezaguna dago.
|