Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 22

2005
‎Boterearen bozgorailu ugariek hedabideek, publizitateak, kontsumoak arrunkeriaz janzten dituzte eta zehaztasun faltarekin mozorrotzen komeni ez zaizkien hitzak. Botereak sekula ez du hizkuntzaren erabilerarekin egiten dituen albo kalteen ardurarik izan.
2007
‎Goian esandako ikerketaren arabera, euskaldunen artean gehiago dira erdal elebidunak (erdaraz euskaraz baino erraztasun handiagoa dutenak) eta elebidun orekatuak (batean eta bestean berdin moldatzen direnak) euskal elebidunak baino (euskaraz erdaraz baino hobeto moldatzen direnak). Horrek, jakina, zuzenean eragiten du hizkuntzaren erabileran: euskal elebidunek ia beti euskaraz hitz egiten dute etxean eta lagunartean; elebidun orekatuek, berriz, euskaraz erdaraz beste egiten dute eta, azkenik, erdal elebidunek erdara erabiltzen dute nagusiki.
‎Nire iritziz, aurreko bi identitate dimentsio horien arteko dialektikak determinatzen du hizkuntzaren erabilera. Gizartearen identitate soziolinguistikoak mamitzen eta sortzen du hiztunaren nortasun soziolinguistikoa.
2009
‎amore eman, eta estatu hizkuntza ofizialaren aurrean belaunikatu. Asimetriaren legeak bere logika ezartzen du hizkuntzen erabileran, eta hizkuntza minorizatuaren aldeko politikak egiten diren kasuetan ere —Euskadin, adibidez—, hiztun menderatuaren gaitasun komunikatiboa higatzen eta kamusten joan da. Ahozkoan batik bat.
‎Talde arteko hizkuntza soslaiaren lerrotik hainbat ikerketak aztertu du hizkuntzaren erabilera genero estereotipoen arloan (Fiedler, Semin eta Finkenauer, 1993; Guerin, 1994; Wigboldus, Spears, eta Semin, 2005). Emaitzetan, hizkuntzaren erabileran ezberdintasunak agertu dira genero estereotipoen arabera, teoriak aurreikusten duen moduan.
‎Komunikabide hori euskal telebista publiko den neurrian, nolabaiteko ardura du hizkuntzaren erabilerarekin, eta hartatik eratortzen diren gaiekin. Edo hala behar luke.
2011
‎Programa hori baita benetan elebitasuna bermatzen duen bakarra. Gaztelerazko ereduan, hain justu, valentziera ikasten dute, baina horrek ez du hizkuntzaren erabilera bermatzen. Eta bada beste hirugarren kasu bat, gaztelaniaz irakasten den eremuan eskaintzen dena, non ikasleek valentzierazko klaseak ere jasotzen ez dituzten.Zein da zuen aburuz jorratu beharreko bidea. Gaztelerazko ereduek ez dituzte esperotako emaitzak ematen.
‎Gure premiak adierazteko hizkuntza erabiltzen dugunean, beste erregistro batera pasatzen gaitu; premiaren objektua deuseztatu egiten du hizkuntzaren erabilerak; garrantzia duena ez da orain premia asetzeko objektua, maitasunaren adierazlea baizik. Adibidez, haurrak amari gozokia eskatzen dio; eskatzen dion unetik, gozoki premia bigarren mailara iragaten da, orain garrantzia duena berak eskatutakoa amak emango dion ala ez jakitea baita; hau da, amak bere maitasuna nola adieraziko dion.
2015
‎familiak, auzo giroak, lagunak eta gertu dugun komunitateak, uler dezakegu eskolak ere bai, neurri batean. Horregatik, eskola gertuko komunitatearen parte den neurrian lortu du hizkuntzaren erabilera bere eremu barruan bederen ziurtatzea. Fishmanen hitzetan, gertuko komunitatean bermatu behar da hizkuntzaren erabilera, horiek baitira ama hizkuntzaren transmisioaren oinarri.
2016
‎Horren harira, Xabier Aierdik (2016) BAT aldizkarian proposatzen du hizkuntzaren erabilera sustatu eta bultzatuko duten harremanak sortu behar direla hiriaren baitan, hiria bera euskararentzako komunitate bihurtuz. Zentzu berean proposatzen du Txerra Rodriguez-ek iruditeria sozialean eragin beharra urbanoagoa eginez (Rodriguez, 2017).
‎Norbanakoari erreparatzeak ahalbidetzen du hizkuntza erabilerak erakutsi ditzakeen errealitate berriak ulertzera irekia egotea. Besteak beste, tradizionalki erabili diren, hiztun berri?
‎«Gure Bertako Anaiek sakon ezagutu behar dute malgaxe hizkuntza eta honen literatura. Madagaskartar Anaia jendaurrean hitz egitera deitua dago, Nagusi baten interprete izateko edo sakon eskualdatu nahi dituen ideiak argitzeko; kasu horietan bere abildadea azaldu behar du hizkuntzaren erabileran. Baldin eta haur hizkuntzaz edo zakarrez mintzatuko balitz, mespretxua jasoko luke, eta mespretxuak hil egiten du».
2020
‎Bezeroek, erabiltzaileek, herritarrek, ikusten dugu zeinek eman duen horretara pausoa eta zeinek ez. Horrek lehia positiboa sortzen du hizkuntza erabilerari begira. Herrietan ere nabari da.
2021
‎Gaitasunaz gain, norbanakoak hizkuntzarekin duen lotura afektiboak zerikusi handia du hizkuntzaren erabileran. [...]
‎Gaitasunaz gain, norbanakoak hizkuntzarekin duen lotura afektiboak zerikusi handia du hizkuntzaren erabileran. Euskal Herriko Ikastolen Elkartea, Pulunparen bitartez, zubi hauskor hori indartu nahian ari da, orain artekoak bere fruituak eman dituela eta aurrerantzean emango dituela sinetsita, nahiz eta formatu berri honekin egin den bidea oraindik laburra izan.
‎Elkartea ez baita kultur sustatzaile bat soilik; pisu handia du herrialdeko hizkuntzaren sustapenean, bertsoa euskaraz baino ez baitugu ulertzen. Pandemiak atzerapauso handia eragin du hizkuntzaren erabileran; oztopo nabarmena izan da, batez ere, euskara lehen hizkuntza ez den etxeetan. Uste dut, batez ere Araban, bertsogintza badela gune hori urratzeko bidea ere.
‎Corpus etiketatua eta automatikoki lematizatua da, eta horrek modua ematen du hizkuntzaren erabilera hurbiletik jarraitzeko.
2022
‎Euskaraz aritzeko gehienezko muga, ordea,% 100 horren oso azpitik dago, aski baita solaskide batek euskaraz ez jakitea erdaretara jotzeko. Testuinguru sozial eleaniztunean, ezagutzak ez du hizkuntzaren erabilera determinatzen, erabiltzeko aukera baino ez (Vila i Moreno 2021; Ramallo 2020).
‎Argi ilunak nabarmentzeko, hala ere, argazkia xeheago aztertu behar da, eta haren konplexutasuna kontuan hartu. Izan ere, Soziolinguistika Klusterrak nabarmendu du hizkuntzen erabilera ez dela «egonkorra», ezta «indibiduala» ere: «Datuok interpretatzeko, ukipenean dauden hizkuntzen erabilera arau sozialak eta adierazle demografikoak, soziologikoak eta soziolinguistikoak hartu behar dira kontuan».
‎Nola lortzen dugu erabili nahi dugun hizkuntza egokia hautatzea, edo hizkuntza batetik bestera aldatzea? Eraginik ba al du hizkuntzaren erabileran gure bi hizkuntzek euren artean ezaugarri tipologiko bereizle nabariak izateak. Berdin prozesatzen al ditugu elebidunok gure bi hizkuntzak?
2023
‎Hain zuzen, euskara «tresna politiko» gisa erabili ez dadin proposatu du Txibitek «euskararen erabilerarako eta sustapenerako bizikidetza akordio bat» lantzea, eta gaineratu du hizkuntzaren erabilerak «aukera berdintasuna» errespetatu eta «diskriminazio egoera oro» saihestu behar dituela. Legeei dagokienez, PSNko presidentegaiak uste du egungo Euskararen Legeak «bermatu» egiten duela euskara tratatzea «eskaeraren eta errealitate soziolinguistikoaren arabera».
‎Euskara «tresna politiko» gisa erabil ez dadin proposatu du Txibitek «euskararen erabilerarako eta sustapenerako bizikidetza akordio bat» lantzea, eta gaineratu du hizkuntzaren erabilerak «aukera berdintasuna» errespetatu eta «diskriminazio egoera oro» saihestu behar dituela. Legeei dagokienez, PSNko presidentegaiak uste du egungo Euskararen Legeak «bermatu» egiten duela euskara tratatzea «eskaeraren eta errealitate soziolinguistikoaren arabera».
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia