|
2000
|
|
|
Negu edo uda, udaz  ken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi harri faltsu, zer axola dio, eguzkia bere orbita betiberdin azkengabean jira eta bira badabil? Aldatuko al
|
du
hamarkada baten gorabeherak errekastoaren ubide mende eta medeetan zehar zizelatua. Egingo al du urte baten aldakuntzak gizasemea bertutetsuago?
|
|
2004
|
|
|
Oso populazio txikia du, eta seguru asko ez ditu 2.000 bikote baino gehiago izango. Bestalde, Espainiako miru errealak% 50 inguruko beherakada izan
|
du
hamarkada bat baino gutxiagoan.
|
|
2006
|
|
|
Urte batetik besterako aldea zehatz mehatz markatzen du grafikoak. Kolore beltzak salatzen
|
du
hamarkada honetan tituluek behera egin dutenekoa; aurtengoarekin hiru aldiz gertatu da joera negatibo hori: 1996an, 2001ean eta 2004an, hain zuzen ere.
|
|
2007
|
|
|
durangoko atentatuak erakutsi
|
du
hamarkadetan ezagutzen dugun gurpil zoroak bere abiada jarraitzen duela, atentatu saiakerek lehenago edo geroago fruitua izan dutela. Ez dena horren argi ikusten, saiakera horien kostu militarra da, nahiz eta ETAk aterako dituen bere kontuak.
|
|
2008
|
|
|
Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundeak (UNESCO) Gizateriaren Ondare Kultural eta Naturalaren Zerrenda bultzatu
|
du
hamarkada askoan. Haren helburua da planetako paradisu naturalak ezagutaraztea eta gizartea haien kontserbazioaz kontzientziatzea.
|
|
|
PCaren itzulera tontoa? Egiten
|
du
hamarkada batean, ordenagailuak merkaturatzen saiatu ziren mahai gainekoak, Interneterako pentsatuak, “PC tontoak” deritzenak. Hala ere, sarrera abiadura txikia denez, oso garestia da.
|
|
2010
|
|
|
Herri gehienetan martxoaren 14ean egingo da galdeketa, zortzi udaletan ordea hilaren 21erako utzi dute. Blain en gogoratu
|
du
hamarkada bat dela galdeketa eskatzen dutela. Ez du balio juridikorik baina bai, politikoa erantsi du.
|
|
|
Atera berri duen liburuan, abade egin berri, Amorotora eta Gizaburuagara doa eta abade gazte horren ikuspegitik ematen
|
du
hamarkada horretako aldaketa moral eta erlijiosoaren berri. «Hamarkada apasionantea izan zen, gazteak ere baginen-eta.
|
|
|
Europako Batasuneko (EB) Ingurumen Ministroen Kontseiluak Bruselan erabaki
|
du
hamarkada bat atzeratzea, 2020 arte, EBko biodibertsitatearen galera geldiarazteko helburua. Epe berri hori finkatu da, Estatu kideek 2010 urtean espezie naturalen iraungipena geldiarazteko hasierako helburua ez dela beteko egiaztatu ondoren.
|
|
|
Europako Batasunak eskola uztearen tasa %18tik %10era murriztea aurreikusten
|
du
hamarkada batean
|
|
|
Elizen eta sekten kopurua handituz doa etengabe, 1.500 izendapen (honela deitzen zaie ofizialki erlijio guztiei) daude, hauetatik 900 kristauak. Talde erlijiosoen eta elizen partaideen kopuruak gora egin
|
du
hamarkadaz hamarkada eta talde erlijioso hauen parte hartze politikoa gero eta handiagoa da.
|
|
2011
|
|
|
Nire ustetan zuen musika 90eko hamarkadan erabat sustraituta dago. Zer
|
du
hamarkada horrek?
|
|
2013
|
|
|
«Iiristean ikusiko dugu zer nolako jaialdia den, ez baikara sekula izan, baina oro har nahiago izaten dugu gure jarraitzaileek finantzatutako jaialdietan egotea». 90eko musika alternatiboak mugimendu gisa zein gauza on eta zein txar izan zituen galdetuta, ez du jakin zer erantzun, eta azaldu
|
du
hamarkada horretan musika askorik ez zuela entzuten. «Musika hazten ari zaren bitartean aurkitzen duzu gehiago.
|
|
|
Arrisku kapitalaren inbertsioa txikia izan da; azken urteotan, batez beste, bost eta hamabost milioi dolar bitartean inbertitu dira urtean». Manerok uste
|
du
hamarkada baten buruan Informazioaren Teknologietara bezala pasatuko zaiela duela urte batzuk: «Teknologia guztiak garbiak izango dira.
|
|
2014
|
|
|
Iraultza urteak dira; Bonaparteren Brumario 18ko Estatu kolpeak ixten
|
du
hamarkada iraultzailea. Hurrengo hamabost urteetan Frantzia Europa osoarekin gerran ibiliko da Trafalgartik Moskuraino (zibilak bakarrik milioi eta erditik gora zenbatzen dira hildakoak).
|
|
2015
|
|
|
Horrela, 1991ean EAEko biztanleen %21, 8ak erabiltzen zuen euskara etxean, eta 10 urte beranduago (alegia 2011an) %20, 8ak. Ondorioz, euskararen erabilerak puntu bateko beherakada izan
|
du
hamarkada batean. Gainera, datuek erakusten dutenez, duela 20 urte pertsona nagusienak ziren etxean euskara gehien erabiltzen zutenak.
|
|
2016
|
|
|
Laster beteko
|
du
hamarkada bat Italiako Parma hirian dagoen Artlab zentro sozialak. Urteak aurrera, Emilia Romagna eskualde italiarrean erreferente bihurtzen joan da gune okupatua, integrazio eta etxebizitza eskubideen aldarrikapenean.
|
|
|
Izaera probokatzailea, ironia eta umorea ezinbestekotzat ulertu ditu beti. Beste batzuek esan ezin zutena esateko askatasuna baliatu
|
du
hamarkada hauetan guztietan zehar, komunikabide gehienen sinesgarritasunak behera egin duen bitartean, entzuleen fideltasuna bereganatzeko. Estilo informalaren eta profesionaltasunaren arteko orekan egin du bidea, freskotasunik ez galtzeko etengabeko ahaleginean.
|
|
2019
|
|
|
Fabriken itxieraLipmesa 2013an, Norten eta Kider 2014an, Vicalde 2015ean... fabrika ugariren itxiera ekarri
|
du
hamarkadak. Baina ez da kontu berria.
|
|
|
Inguru hurbila nola aldatu den lekuko zuzena dugu. Auzunea eta auzo ingurua eraldatzen ikusi
|
du
hamarkada hauetan, 50 urte bete berri dituen Munalurra 24ko Eguzki elkarteak. Maiatzean heldu zen mende erdia osatzera, baina elkarteko bazkideen batzarrak, larunbat honetan (irailak 14) urtemuga borobil hau ospatzea erabaki zuen, 1969an elkartea sortu zutenekin, hamarkadotan bazkide izan dituenekin eta jai egun honekin bat egin nahi duen herritar ororekin.
|
|
2020
|
|
|
Eta garrantzitsua da esatea batez beste dela, sektore batzuetan —zerbitzuak, batik bat— besteetan baino galera askoz ere handiagoa izan baitute. Hala ere, batez besteko soldatak berak argi islatzen
|
du
hamarkada galdu bat izan dela behargin askorentzat: 2008an, 2.406 eurokoa zen EAEn, eta 2019an, 2.256 eurokoa.
|
|
|
12.000 espezieren lekualdatzeak aztertu dituzte ikertzaile frantziarrek azterlan horretan, eta orain arte zeuden ondorioak txiki utzi dituzte. Izan ere, Uriartek berak aitortu
|
du
hamarkada bakoitzeko sei zortzi kilometroko mugimenduak ari zirela atzematen.
|
|
|
" Ikusten ari garena da ura urtetik urtera 3 milimetro igotzen ari dela. Horrek hiru zentimetro egiten
|
du
hamarkada bakoitzeko", adierazi du Adolfo Uriartek.
|
|
|
Hau da, egon badago lehiaketa publiko bidez emakida lortzeko lehia iragankor bat, baldin eta ez bazaio zuzenean enpresa bati esleitzen. Behin emakida esleituta, zerbitzua monopolio pribatu batek kudeatuko
|
du
hamarkada luzez, berrikusteko zailak diren baldintzetan eta lehengoratze klausula gogorrekin.
|
|
2021
|
|
|
Horrela, Txapelketa Nagusiko finalaren oholtzan hamarkada hasieran emango du erreleboa Egañaren belaunaldiak, huraxe izango baita bere belaunaldiko kide bakarra 2001eko finalean. Txapelak, ordea, zarauztarraren buruan jarraituko
|
du
hamarkada osoan zehar 2009ko abendura arte. Txapelak bertsogintzaren baitako lidergoa seinalatzen duenez, eta Egañarena boomaren aurpegi ezagunena denez, hamarraldia bukatu arte da errelebo hori erabat gauzatutzat eman.
|
|
|
Elkarrizketa batean esana: " Gaurko telebista ereduak ez
|
du
hamarkada bat baino luzeago iraungo".
|
|
|
Alegia, hizkuntza gutxitua izan behar da eskola jarduera guztiak gauzatzeko hizkuntza. Flors Masek baieztatu
|
du
hamarkadetan eramandako ikerketek frogatzen dutela hori. «Minorizazio testuinguruetan, hizkuntza gutxituaren presentzia indartua duten ereduek bakarrik lortzen dute ikasleak benetan elebidun izatea, hau da, hizkuntza menderatzaile eta gutxituan gaitasun baliokidea lortzea».
|
|
|
2010ean Public Speaking dokumentalean bildu zituen Scorsesek Lebowitzekin jendaurrean izandako solasaldiak, eta, modu batean, lan horren segida da Pretend It' s a City nobedadea. Pertsona berberarekin modu pribatuan elkartu eta New York berrikusi
|
du
hamarkada bat geroago, umore garratzez beteriko ordu erdiko zazpi ataletan.
|
|
2022
|
|
|
Garai erabakigarriak dira akaso antimilitarismoarentzako, Euskal Herrian zein munduan. Mugimenduak galdua
|
du
hamarkada batzuk atzerago izan zuen indar handia eta, aldiz, biderkatzen ari dira diskurtso, gatazka zein aurrekontu militarrak, eskuinean zein ezkerraren barnean, gerra nuklearraren arriskua berpizteraino. Hori guztia irauli nahian ari dira Antimilitaristak EH plataforman batu diren Euskal Herri osoko talde antimilitaristak.
|
|
2023
|
|
|
Aldaketa posibleei begira, ikerlariak adierazi
|
du
hamarkadotan erakundeak hainbat aukera izan dituela erreformak egiteko —iradoki du ez dituela aukera horiek baliatu—, eta ohartarazi dio ezin dituela hautatu soilik gogoko dituen aldaketak; hala, Meti esan dio bere gomendio sorta osorik inplementatu lukeela.
|
|
|
Blokeen arteko aldeak islatu ditu Balantze Globalaren lehen zirriborroak erregai fosilen atalean. Hala, lehen aukera gisa proposatu
|
du
hamarkada honen amaierarako «erregai fosilak era mailakatuan baztertzea» modu «ordenatu eta justu» batean. Bigarren aukerak, berriz, jasotzen du estatuek ahalegin handiagoa egingo dutela mota jakin bateko erregai fosilak baztertzeko:
|
|
|
Kokainak hauspotu
|
du
hamarkadatan Kolonbiako gatazka. Narkotrafikoaren xoxak finantzatu eta larritu du gerra.
|
|
|
Larrinagak kontrakulturaren punk mutazio gisa azaldu
|
du
hamarkada hartan jazotakoa, hots, nola euskaltasunak rock gordinaren iruditeria bere egin zuen, folk kantariena atzean utziz. Prozesu gatazkatsu horretan zenbait musika jaialdik egiteko zuzena izan zuten.
|