|
2002
|
|
|
Gaiak sakonak dira, eta gero, Bergamin poeta zen, baina antzerkia ere idatzi zuen, eta bere antzerki lana, jakina, garai hartakoa zen, neurri batean dena ikurrez eta sinboloz betea. Eta nahiz Unamunoren garaian eta Bergaminen garaian pil pilean zeuden gauzak oraingo berak izan, agian gaur egun ematen
|
du
gure gizarteak hizkera mota hori eta kezka horiek baztertu egin dituela. Bergamin bera Euskal Herrian egun bizirik balego, nola ikusiko zuen hemengo egoera?
|
|
2003
|
|
|
Loregintzak gero eta arreta gehiago eskatzen
|
du
gure gizartean, etxe lorategien kultura gero eta zabalagoa da, mintegietan dabiltzan lorazainek bide honetan laguntzen dutelarik. Gutariko askok du balkoi edo terrazak landarez hornitzeko ohitura.
|
|
2005
|
|
|
Kontsumitzaileok markazko produktuak erosten ditugu, gure izaera, ori ginaltasuna, estatusa edo bizitza estiloa adierazteko. Markak, produktuak bereizteko baino gehiago, kontsumitzaileak bereizteko balio
|
du
gure gizarte urbano honetan; alegia, marka bera erabiltzen dutenen eta erabiltzen ez dutenen artean ezberdintzeko (Bocock, 1995, eta Ritzer, 2000).
|
|
2006
|
|
|
Teknologia berrien zabalkundeak eragin handia izan
|
du
gure gizartean eta, noski, baita arte munduan ere. Artea sortu eta artearekin esperimentatzeko aukera berriak eskaini dizkigu, eta gaur egun mundu honek eskaintzen dituen aukerek ez dute orain dela 20 urtekoekin zerikusirik.
|
|
|
Portugaleko Enbaxadak Jaurlaritzarekin hitzarmena du sinatuta 2004az geroztik. Hortaz, hamahiru urteko programa horren esperientzia eta historia luzea kontuan harturik, portuges hizkuntzaren arazoak nahikoa erantzun erraza
|
du
gure gizartean.
|
|
2007
|
|
|
Gotzon Garaterekin bat nator Euskal Herriaren independentziarako arrazoietako bat euskara bera dela dionean. Euskararen ezagutzak derrigorrezkoa izan behar
|
du
gure gizartean. Ez dezagun ahaztu euskaraz egitera animatzen ditugun gazteak Euskal Herriko gazteen parte bat baino ez direla, eta batzuek euskaraz egin dezaten denek jakin behar dute.
|
|
2008
|
|
|
Arrieta, Arribilaga, Arriortua, Arrizabalaga... Harriak osatzen
|
du
gure gizartea, eta euskaldunok gure herritartasuna mantentzeko ere harria erabili dugu».
|
|
2009
|
|
|
Edade kategorietan oinarritutako hierarkizazioak indarra galdu
|
du
gure gizartean. Horixe adierazten du zuka zabaldu eta beste formek indarra galdu izanak.
|
|
|
Izan ere, teknologiaren kontzeptuak hainbat jakintza arlo biltzen ditu, eta, horien artean, batez ere azken urteotan izandako garapenagatik, telekomunikazioak paper garrantzitsua betetzen
|
du
gure gizartean.
|
|
|
Mugimendu feministak bere borroka hasi zuen garai berberean, zientzialariekemozioekiko interesa agertu zuten, emozioak fenomeno psikologiko, kognizioarekin lorturiko fenomeno eta sentimendu subjektibo eta partikular bezala balioetsiz.Joan den mendeko 60ko hamarkadatik aurrera eta azken lau hamarkadetan zehar, emozioen ikerketa zientifikoak interesa eta balioa berreskuratu
|
du
gure gizartean (Conejero, Pascual eta Etxebarria, 2007). Fenomeno horren adierazle Goleman en (1995) Inteligencia Emocional liburuaren arrakasta mundiala izango genuke.Emozioek gero eta garrantzi handiagoa dute gure gizartean, eta, teorian behintzat (praktikan gero eta gehiago), emozioak ez dira jada emakume femeninoenak soilik, baizik eta bi sexuenak, nahiz eta modu ezberdinetan agertu sexu bakoitzean.
|
|
|
Ia inoiz ez da aldatzen hotelera, mantenu erdian edo mantenu osoan, bisitatzera eta egunero jatetxeak eta tabernak ordaintzera. Eta joera handia
|
du
gure gizartean. Agian gutako gehienok sinatuko genuke planteamendu hori, baina nahiago dugu alde batera utzi eta ilusiorik ez sortu.
|
|
|
Kafe Antzokia hilabete batez itxi izanak aurretiaz sumatzen genituen hiru kontu mahairatu ditu, bederen: Antzokiak berebiziko garrantzia
|
du
gure gizartean eta ez bakarrik euskaldunen mundu lausoan. Correo k aitorpen ederra egin dio; hura sortu zenetik, ekimen pribatuak ez dio euskararen normalizazioari tamaina horretako ekarpenik egin Bilbon agian liburu denden sektorea alde batera utzita; euskararekin arduraturik ez dagoen ekimen pribatuak ere ez du kultura proiektu zabal eta aberatsagorik ekarri.
|
|
|
" Mundua kolore bakar batez ikusteko modua da elebakartasuna. (...) Elebitasunak malguagoa egiten
|
du
gure gizartea", dio Dyane Adams Kanadako Hizkuntza Ofizialetarako komisarioak, eta, erratzeko beldurrik gabe, gure ustea da aniztasunarena dela etorkizunari begira nagusitzen ari den joera. Hala dio, esate baterako, Manuel Castells soziologo eta globalizazioari buruzko pentsalari ezagunak (Pascual, 2006):
|
|
2010
|
|
|
Bidezkoa da ziur asko, eta egokia, desoreka horiek konpentsatzeko asmoz onartu eta bideratzen diren industri politikak ezartzea. Bestela, epe luzera, gureak egin
|
du
gure gizarteen egitura demokratikoan, egitura sozialetan, industria egituran, etab.
|
|
|
Herritartasun eskubide formalak badituzte, baina errealitatean ez dira eskubide horien jabe eta bigarren mailako herritarrak izaten dira askotan, nolabait ere azpi herritartasun baten jabe izanik. Azken tendentzia horrek gero eta indar handiagoa
|
du
gure gizarte garatuetan. Gero eta gehiago dira integrazioaren eta gizarte bazterkeriaren artean kokatzen diren pertsona eta taldeak.
|
|
|
egoera ekonomikoa eta PPrekin duten koalizio inplizitoa. Bigarren horrek ez
|
du
gure gizartean salmenta errazik. PPrekin estuki lotuta egoteak ez dio uzten gainontzeko alderdiekin unean uneko pakturik egiten.
|
|
2011
|
|
|
Gainera, ostrukek bezala jokatzen
|
du
gure gizarteak: bizkar ematen diogu ingurumenaren arazoari, eta horrela ez dago irtenbiderik.
|
|
2012
|
|
|
Sarrera gisan sexua aipatzeak gaitzespena sortzen
|
du
gure gizartean, baina amodioa aipaturik ateak zabaltzen dira. Baina ez dakigu amodioarekin zer egin, ez dakigulako maitatzen, ziur aski lehen baldintza, geure burua maitatzea, betetzen ez dugulako.
|
|
|
Batzuek arrazoi sozialak, ekonomikoak, kulturalak eman ohi dituzte. Gizonezkoak hartu
|
du
gure gizartean boterea, maila sinboliko, politiko eta praktikoan; hortaz, bere komenientziara antolatu du gizartea, bai eta familia ere, eredu patriarkal baten arabera, non gizonari dagozkion bere jendartearen ardura, aginte makila eta bizimodurako baliabideak hornitzea; emakumeari, berriz, etxea gobernatzea, haurrak eta zaharrak zaintzea, gizonezkoaren behar sexualak asetzeko prest egotea....
|
|
2013
|
|
|
Abantaila horrek, ordea, indarra galtzen
|
du
gure gizartean, lehendik ere behar baino proteina gehiago hartzeko joera dugu eta.
|
|
|
Txinatar lanparak Pieza horiei ere deitzen zaie paperezko lanparak hau da: arroz paperez egindako dekorazioaren objektu adierazgarrienetako bat. Txinako tradizioak, gainera, ekialdeko dekorazioa gero eta leku gehiago irabazten
|
du
gure gizartean. Prezio nahiko merkeen truke eros daitezke, edo etxean eskuz.
|
|
|
EH11kolore hasi besterik ez da egin, eta harrera ona izan duela aitortu behar; aurrerantzean egiten eta eragiten jarraitu
|
du
gure gizartean dauden jatorri askotako jendeak elkarrengana hurbiltzen, zubiak eraikitzen eta elkarrekin etorkizuna eraikitzen. Behar hori are garbiago ikusten da azken urteotan hain gogor astindu gaituen eta oraindik ere astintzen gaituen krisiak ezarri dizkigun baldintzen argitan.
|
|
2014
|
|
|
Nahiago dut ekoizpenaz hitz egin, sorkuntzaz baino. Oraindik ere, gezurra dirudien arren, gizona sorkuntzarekin lotzen
|
du
gure gizarteak, eta emakumea, aldiz, ugalketarekin. Borroka feministari esker hainbat lorpen izan bada ere, elkartze sinboliko horrek indarrean dirau eta eragin zuzena du emakume sortzaileen onarpen sozialean.
|
|
|
Zirrikitu bat haitzean obra bera kontua jorratzen hasteko heldulekua izan da, ezer baino gehiago. Ekainean aurkeztu zuten lan horrek asmo
|
du
gure gizartea alderik alde zeharkatzen eta gobernatzen duen heteroaraua ikusgarri egin eta auzitan jartzea, eta, alafede, hasi du bidea.
|
|
2015
|
|
|
batetik, ezagutza politiko justuaren unibertsaltasunaren auzia, unibertsala da denoi dagokigulako?, eta, bestetik, judizio adituaren eta judizio politikoaren arteko asimetriaren auzia. Zerk agintzen
|
du
gure gizarte cyborgean, politikak, pertsonek, gizarteak, ala teknologiak?
|
|
|
Gaur egun, ordea, mundua zeharkatzen duen mezu globalistak alferrikako bihurtu nahi ditu horrelako erreibindikazio guztiak, ezen oraingo joera egitura globaletan integratzea bada, nolatan, orduan, egitura partikularretan tematu? Egoera ez da, noski, orain ehun urtekoa, eta horrek isla izan behar du erreibindikazioan, baina kulturak berme politikoa behar
|
du
gure gizartean, iraupena ziurtatu nahi badu, eta nazionalismoa ezin da kultur maila hutsean geratu. Helburu politikoak defendatu behar ditu, ostera, eta hori gaur egun subiranotasun kontzeptuan laburbiltzen da.
|
|
|
EHNEk, hilketa errefusatzeaz gain, haren ondorioa nabarmendu zuen: " ekintza honek zeharo oztopatzen
|
du
gure gizartean ilusioa eta itxaropena sortu duen ekimen sozial bat"; argi ikusten zuen, halere, aurrera begira, hasitako elkarlanari jarraipena eman behar zitzaiola.
|
|
2016
|
|
|
Bidezko Merkataritzaren aldeko mugimendua duela 30 urte abiatu zen. Hiru hamakada hauetan Bidezko Merkataritzak" lekua egitea lortu
|
du
gure gizartean" Alboan, Caritas eta Bilboko Misioak erakundeek partekatzen duten Kidenda proiektuko lagunen esanetan. Ez soilik salmentengatik," 33.000 euroko salmentak gainditzea lortu du", baita politikan eragiteko sentsibilizazio eta salaketa kanpainengatik ere.
|
|
2017
|
|
|
Erromeriak eta trikitixa ere elizak gobernatzen ez dituen lekuetan ematen dira, gehienbat, eta, beharbada, gauza bera gertatzen zen koplaritza askeago horrekin ere. Elizak pisu izugarria izan
|
du
gure gizartean.
|
|
|
Norbanakoari bere autonomiaren zama kentzen zaio, okertzeko ahalmena, arriskuan jartzekoa. Norabide horixe hartu
|
du
gure gizarteak: aspaldi amaitu zirelako gure garai loriatsuak ari gara, ziur asko, orain itzultzen norbanakoa haurtu egiten duen antolaketa kolektiboetara.
|
|
|
Botere harreman anitzen sarean kokatzen ditu aldagaiak. Konplexutasun osoan ikertzen
|
du
gure gizartean pribilegioak nola banatzen eta birbanatzen diren modu dinamikoan, eta menderakuntza prozesuak nola zabaltzen diren lekuan leku eta unean une. Menderakuntza prozesuak nola zabaltzen diren, bai, baina baita ere nola ahaldundu ahal dugun leku horretatik eta prozesu horretatik bertatik.
|
|
2018
|
|
|
Ordea, geldialdi huts bat baino askoz gehiago behar da hizkuntzaren arloari heltzeko. Hizkuntzak adierazten eta osatzen
|
du
gure gizartearen egitura patriarkalaren zati bat, eta kontratu sozialaren teorialarien kontakizunetan jasoa dago anaitasunezko patriarkatu modernoaren sorreraren istorioa.
|
|
|
Horregatik, etxeko gaztetxoek batzuetan txiroez hitz egiten zuenean zertaz ziharduen ere ez dute ondo ulertuko. Mezu horrek egun ez dauka gaurkotasunik, esanahia galdu
|
du
gure gizartean. Beraz, balioa galdu ote dute gure Jaunaren hitzek?
|
|
|
Emakumeenganako indarkeriak, zoritxarrez, larriki kolpatzen
|
du
gure gizartea. Indarkeria hori era ezberdinetan presente dago gure egunerokotasunean; kasu batzuetan, identifikagarria izaten da, begi bistan dago, baina beste kasu askotan, gehienetan, esatera ausartuko nintzateke, ez da begi bistakoa, ezkutuan gordeta dago.
|
|
2020
|
|
|
19 bizitza krisiak argi utzi
|
du
gure gizartea, hiriak eta etxebizitzak birdiseinatu beharra. Konfinamenduaren ondorioz, familia askok ez zuten behar adina leku haurrekin hainbeste orduz bizitzeko, eta beharrezko urruntze fisikoak erakusten du gure hiriak ez daudela diseinatuta horri eusteko.
|
|
|
Hezkuntzaren kasuan, ahulezia egoeran dauden ikasleengan jarri du arreta; ehuneko handi batek ez ditu online prestakuntzarekin jarraitzeko behar diren baliabide teknikoak, eta agerian utzi
|
du
gure gizartean dagoen eten digitala. Horretarako, UNESCOk, beste neurri batzuen artean, COVID Hezkuntzarako Mundu mailako Koalizioa abiarazi du, baliabideak mugiarazteko eta konponbideak emateko.
|
|
|
Matxismoak berriz ere kolpatu
|
du
gure gizartea eta oraingoan inoiz baino gertuago tokatu zaigu. gogor gaitzetsi nahi dugu bart Soraluzen gertatu den hilketa matxista.
|
|
2021
|
|
|
Industria sektoreak pisu handia izan
|
du
gure gizartean, bereziki Urola Erdia eskualdean. Garai batean, gizonak lan egiten zuen nagusiki, eta emakumeak etxea eta familia zaintzen zituen.
|
|
|
Zenbat paseo hilerri zahar hartatik, ilbetearen argipean ederrenak. Laster jakingo
|
du
gure gizarte lokartuak herioa mahaira gonbidatuta edukitzea zer den.
|
|
|
Zerk egiten
|
du
gure gizartea den bezalakoa. Zertan eta zergatik gara aurreko belaunaldietatik desberdinak?
|
|
|
Hirugarren faktoreak ere, epistemeak edo kosmo ikuskerak, hezkuntzari markatu dio jarraitu beharreko bestelako joera bat. Alde batetik, orain dela gutxira arte ezezaguna zitzaigun kulturaniztasuna bizi
|
du
gure gizarteak. Iraultza digitalarekin paraleloan doazen globalizazioetatik, anitzak baitira, globalizazio kulturala paradoxikoa da, geroz eta nabariagoa den homogeneizazio kulturalarekin batera loratzen ari baita partikularismo kultural mordoa.
|
|
2022
|
|
|
19 covid aren pandemiak agerian utzi
|
du
gure gizartearen erronkei erantzuteko eta zaintzeko gaitasuna duen osasun publiko solidoaren garrantzia.
|
|
|
Politikak hori gehien behar duten herritarren eskaerei erantzuten ez badie, alferrekotzat joko dute. Hau da, kudeaketa politikoak eragin positibo zuzena izan behar
|
du
gure gizarteko pertsona zaurgarrienen eguneroko bizitzan. Gobernatzen duten alderdiek zein oposizioan daudenek, beren jarduera politikoaren bidez, eskubideetan aurrera egitea eta herritar gehienen bizi baldintzak hobetzea bermatu behar dute.
|
|
|
Iñigo Martinez, filosofia irakaslea. Zerk egiten
|
du
gure gizartea den bezalakoa. Zertan gara aurreko belaunaldietatik desberdinak?
|
|
|
Sexuak izugarrizko garrantzia
|
du
gure gizartean, baina, aldi berean, tabua izaten jarraitzen du. Zergatik?
|
|
2023
|
|
|
ANDEREÑOAK: Horrek berak adierazten
|
du
gure gizartearen aldaketa eta horren ondoriozko kontraesanak. Dagoeneko, erlijoak zeukan gizarte lehentasuna galdu badu ere, hori azaleko aldarapena besterik ez da, gizartea trinkotzeko arau etiko guztiak ikusezin bihurtu den erlijiotik datoz eta.
|
|
|
Suizidioak beldurra eragiten
|
du
gure gizartean. Tradizionalki, komunikabideek ez dute horren inguruan hitz egin.
|
|
|
Horrek, neurri handi batean, laguntzen du azaltzen zergatik gauden helduok ideologikoki horren urrun eta zergatik den horren zaila elkar ulertzea, izan ere, perspektiba desberdinak eta errealitate beraren inguruan egon daitezkeen per  tzepzio desberdinak kontzienteki eta sistematikoki ezkutatu egin zaizkigu, eta, beraz, zaila da gure burbuilatik at dagoen" erradikal" hori ulertzen, batik bat ez bagara konturatzen gu ere burbuila erradikal baten barruan gaudela sarturik edo sartuta egon garela arestian. Horrek, nola ez, gero eta gertuago jartzen gaitu kaiola bakarti hartatik eta rat park hartatik gero eta urrunagora bideratzen
|
du
gure gizartea; gure arteko harremanak ahuldu egiten dira-eta. Zentzu horretan, komenigarria da Dunning Kruger efektuari buruz irakurtzea eta gogoeta egitea.
|