|
2002
|
|
|
Komunikazio honetan, abian ari den esperientzia baten berri ematen da.Informazioen eta Komunikazioen Teknologiak eragina
|
du
gizarte osoan, eta unibertsitatea bera ere aldaketak ezagutzen ari da. Horrela, Internetbitartez bideraturiko irakaskuntza Teknologia Berriek proposatzendiguten aukera bat da.
|
|
|
Komunikazio honetan, abian ari den esperientzia baten berri ematen da.Informazioen eta Komunikazioen Teknologiak eragina
|
du
gizarte osoan, eta unibertsitatea bera ere aldaketak ezagutzen ari da. Horrela, Internetbitartez bideraturiko irakaskuntza Teknologia Berriek proposatzendiguten aukera bat da.
|
|
|
Europako espezialistentzat, lehentasun horrek sistema nazionalen arteko koordinazioa eskatzen du, baliabideen birbanaketa egokia planifikatzeko. Europako Batasunak konpromisoa hartzen
|
du
gizarte osoari, eta, zehazki, profesionalei, bizitzaren etapa guztietan kaltzioaren eta bitaminaren ekarpenei buruzko aholkuak emateko politikak sortzeko eta aplikatzeko.Halaber, arrisku handiko pertsonen hezur dentsitatea neurtzea gomendatzen du txostenak. Dieta, prebentzioaren oinarrizko oinarria Osteoporosia prebenitzeko, funtsezkoa da kaltzio ekarpen egokia egitea bizitza osoko elikadura orekatuaren barruan, hezurren hazkuntza eta garapeneko etapetan arreta berezia jarriz.
|
|
2003
|
|
|
Baina dena eraman zuen haizeak bat batean. " Orain soldatak erori eta langabezia ugaltzen ikusita, oinaze garratz batek mindu
|
du
gizarte osoa, duela gutxi arte klase guztietako kontsumigai erakargarrien fabrikazioan buru belarri dedikatuta zegoen arren".
|
|
|
Egungo nomenklaturak ala ezin du, ala ez daki ala ez ditu gauzak beste era batera egin nahi. Edozelan ere, egun gertatzen den moduan, egoera dezepzionagarri honen faktura ezin
|
du
gizarte osoak ordaindu. Adibidez, asteburu honetan Nazio Eztabaida Gunerako Foroaren berri izan dugu, eta izango dituen lan ildoak eta ideia indartsuak ikusita, betiko leloak direla ohartzen gara, azken hogei urteotan entzun izan ditugun berberak eta, noski, edozein Euskal Herriko erakunde berrik bezala, «diagnosi» bat egingo du Foroak.
|
|
2005
|
|
|
Ideia hau oinarritzat hartuz, teorizazio eta argudio landuagoak eta konplexuagoak plazaratu dira (Michels, 1969; Mosca, 1984; Pareto, 1985). Horrela izanik, eliteen garrantzia gaur egungosistema politikoetan oso handia da (Natera, 1997), lidergo sinboliko eta psikologikoa oso garrantzitsua da eta eragin handia sorrarazten
|
du
gizarte osoarengan (Moran, 1993), autoritate eta legitimitate plusa oso nabaria da; horrela, bada, elitepolitikoak aktore nagusiak dira egoera baten sostengu edo mantenurako zein ideiaberriak edota aldaketak bultzatzeko (Nadel, 1990). Elite politikoen ezaugarriekinjarraituz, esan beharra dago oso paper garrantzitsua jokatzen dutela gatazkenaurrean, horrela bitartekari edota komunikatzaileen funtzioak bete ditzakete, behintzat horren aldeko apostua egiten badute.
|
|
2007
|
|
|
Osasunean eragina duten portaerak izateko arriskua garapen etapa horretan dago, eta gizarte testuinguruan sartzen da, gizarte, kultura eta ingurumen faktoreekin lotuta. Talde sanitarioek eta hezitzaileek arriskuen berri izateak pizgarri bat izan behar
|
du
gizarte osoan osasunerako hezkuntzan jarduteko eta esku hartzeko.
|
|
2008
|
|
|
Eskolak asko egin dezake hizkuntza babesteko bidean, baina ez
|
du
gizarte osoa euskalduntzen ahal. Gehiago ere, munduan zehar edo gure ondoan Hegoaldeari so eginez, gero eta argiago da hizkuntza gutxitu baten ezagutzak ez duela automatikoki haren erabilera ekarten, erabilera hizkuntzaren osasunaren adierazle nagusiena delarik (gure ustez bederen).
|
|
|
Eskolak asko egin dezake hizkuntza babesteko bidean, baina ez
|
du
gizarte osoa euskalduntzen ahal. Gehiago ere, munduan zehar edo gure ondoan Hegoaldeari so eginez, gero eta argiago da hizkuntza gutxitu baten ezagutzak ez duela automatikoki haren erabilera ekarten, erabilera hizkuntzaren osasunaren adierazle nagusiena delarik (gure ustez bederen).
|
|
2009
|
|
|
Ohartuko gara hazkundea are azpimarragarriagoa dela gure gizartean gertatu diren aldaketa soziodemografikoei erreparatzen badiegu, honako bi gertakarioi zehazki: alde batetik, urte tarte berean biztanleria zer edo zer jaitsi egin da, euskal gizartea gero eta zaharragoa baita, jaiotze tasa oso txikia baitu, eta, ondorioz, gazteen multzoak, gaur egun elebidun gehien biltzen dituenak alegia, gero eta pisu gutxiago
|
du
gizarte osoarekiko; eta, bestetik, azken sei urteetan seikoiztu egin dira euskaraz tutik jakin gabe gure artean bizilekua aurkitu duten etorkinak. Halere, gogora dezagun, 1980ko hamarraldiaren hasierako urteetatik aurrera, %0, 5 handitu dela urtero euskararen ezagutza.
|
|
2010
|
|
|
Autonomia Erkidegoan, eta motelago, oso apal, nafarroan. hazkundea are azpimarragarriagoa dirudi gure gizartean gertatu diren aldaketa soziodemografikoei erreparatzen badiegu, honako bi gertakarioi zehazki: alde batetik, urte tarte berean biztanleria zer edo zer jaitsi egin da (euskal gizartea gero eta zaharragoa da, jaiotza tasa oso txikia du, eta, ondorioz, gazteen multzoak, gaur egun elebidun gehien biltzen dituenak alegia, gero eta pisu gutxiago
|
du
gizarte osoarekiko); eta, bestetik, azken sei urteetan seikoiztu egin dira gure artean bizilekua aurkitu duten etorkinak. eta, halere, gogora dezagun: 1980ko hamarraldiaren hasierako urteetatik aurrera, %0, 5 handitu da urtero euskararen ezagutza. hamabost urtetik beherako herritarrei erreparatzen badiegu, ikaragarria da hazkundea; izan ere, gaur egun %75a da euskaraz ongi dakiena eta %10era ez dira iristen elebidun ez direnak. duela hogeita bost urte, ordea, %20 baino ez ziren euskaraz ongi moldatzen zirenak, eta %60 erdaldun elebakarrak. euskararen ezagutzaren hazkundea belaunaldi gazteenen artean eta eskolari esker gertatu da, batez ere. ia hirurehun mila euskaldun berriren multzoa osatu izatea, gutxi gorabehera, bi herenetan hezkuntza sistemari eta heren batean helduen euskalduntze sareari zor zaie. gaur egun jada 16 urte bitarteko gazteen artean gutxiengoa dira erdaldun elebakarrak. adin tarte horretan, %57, 5 elebidunak dira, eta beste %25 elebidun hartzaileak.
|
|
2011
|
|
|
Irisgarritasun unibertsala funtsezkoa da pertsona guztiek ingurunea ahalik eta modu autonomoenean eta naturalenean ulertzeko, erabiltzeko eta erabiltzeko moduan egon dadin. Liburuan, Jesús Hernández Galán ONCE Fundazioko Irisgarritasun Unibertsaleko zuzendariak uste
|
du
gizarte osoaren eta botere publikoen erantzukizuna dela “ingurunea aldatzea, herritar guztiek baldintza berberetan erabil dezaten”. Baina, batez ere, uste du profesionalen erantzukizuna dela “inguruneak, produktuak eta zerbitzuak diseinatzeko, garatzeko eta ezartzeko prozesuetan zuzeneko eragina duten profesionalak”.
|
|
2012
|
|
|
Batetik, euskal gizartea gero eta zaharragoa da. Jaiotze tasa oso txikia da, beraz gazteen multzoak, gaur egun elebidun gehien biltzen dituenak hain zuzen ere, gero eta pisu gutxiago
|
du
gizarte osoarekiko. Aldi berean, azken 20 urteotan nabarmen hazi da etorkinen ehunekoa.
|
|
2013
|
|
|
–Begira, ondo ikusten dut zuk ideia batzuk izatea. Horrek esan nahi
|
du
gizarte osoarengan pentsatzen duzula eta ez bakarrik zeure buruarengan, baina? –eskuekin lagundu arren, ez zuen esan nahi zuena modu leunean esateko modurik aurkitzen.
|
|
2014
|
|
|
Ikerketarako eta irakaskuntzarako atea itxita dute balio handiko gazte askok. Profesionalak egonen dira enpresa, administrazio edo lanbide desberdinetarako, baina ikertzaile eta irakasleen multzoa murriztuz doa eta horrek eragin zuzena
|
du
gizarte osoan.
|
|
2015
|
|
|
Apodakak ere uste
|
du
gizartea oso «patriarkala eta matxista» dela. Aldaketa egiteko baldintza nahi izatea da, eta ez daki alderdi tradizionalek benetan nahi duten.
|
|
2019
|
|
|
Batetik, Arabako gizartea gero eta zaharragoa da. Jaiotzetasa gero eta txikiagoa da; hortaz, gazteen multzoak, euskaldun gehien biltzen dituen multzoa izanik, gero eta pisu txikiagoa
|
du
gizarte osoarekiko.
|
|
2022
|
|
|
Zalantzarik gabe, COVID pandemiak eragin psikologiko eta sozial handia izan
|
du
gizarte osoan, batez ere heldu helduengan eta azpian gaixotasun larriak dituzten edozein adinetako pertsonengan, hala nola arnas aparatuko gaixoetan. Baina herritar guztiek ez dute berdin jasan.
|
|
|
Horrela, xahutzea murrizteko mekanismorik nagusiena prebentzioa dela azaldu du Madariagak, eta, prebenitzeko, neurketa zehatz bat egitea beharrezkoa dela gogorarazi, egoera zein den jakiteko. Horrez gain, adierazi
|
du
gizarte osoak duela erantzukizuna gai horretan, baina, era berean, herritar bakoitza dela konponbidearen parte. Horregatik, nabarmendu du beharrezkoa dela sistema osoan parte hartzen duten agenteek elkarren arteko «etengabeko» komunikazioa izatea.
|
|
|
Hegemoniak lotura
|
du
gizarte osoaren baitako kultur menderakuntzarekin. Marko orokorraren baitan, menderakuntzazko eta zapalkuntzazko genero harreman zehatzak daude gizon taldeen artean.
|
|
|
Ez dakit, ulertzekoa da lehendabizi berdintasunerako ahalegina egin nahi izatea, inor kalean utzi gabe, eta horrek agian, baina ez beti, ez kasu guztietan, arrunkeria lekarkeela. Baina, berdintasun nahi hori, denoi aukerak eman nahi horrek berebiziko garrantzia
|
du
gizarte osoarentzat, aurkako botererik handiena gizarte ilustratua, informatua eta irizpide kritikoen jabea baita zalantzarik gabe. Lupe Gomezen Camuflaxe poema liburuko bertso lerroa datorkit berriz ere burura:
|
|
2023
|
|
|
Azken horren anaiak, Pello Aizpuruk gaur berriro salatu du hildakoen senideak tratu oso txarra ematen ari zaizkiela erakundeak. Gaineratu
|
du
gizarte osoari dagokion kontu bat dela, eta aitortza ofizial bat espero dutela.
|
|
|
Zaintza eskubidearen aldeko borroka pertsona guztien ardura denez, mugimendu feministak ohartarazi
|
du
gizarte osoa dagoela deituta grebara: «Soldatapeko guztiak, langabeak, ikasleak, pentsiodunak, zaintza eremuko langileak, metalekoak, emakumeak, gizonak...».
|