|
2006
|
|
|
Ausardia eta arriskuari aurre egiteko sen ona berezkoak omen zituen Jean Laffittek. Bere eskuz idatzitako gutun batean honela agertzen
|
du
bere bizitzako garai eta une guztietan hain nabarmenki erakutsi zituen ingenuitate eta bihurrikeria, askatasun nahia eta libre izatearen harrotasuna nondik zetozkion:
|
|
2009
|
|
|
(23). Gizon emakumeak, etxea eraikitzen duen legez bere burua aterpetzeko, mundua eraikitzen
|
du
bere bizitza bizitzeko. Munduan ordena bat ezartzen du, eta ordena bat ezartzen du halaber gizartean, bere instinto urriak kreatiboki konpentsatuz.
|
|
|
Pelikulan, tragedia txiki bat. Neskak mutil guapoaren gezurtxoa deskubritu berri du eta ez
|
du
bere bizitza osoan berriz ikusi nahi. Edo hori esan dio behintzat.
|
|
2010
|
|
|
Juanek, ordea, ezin du ahoa itxita eduki. San Cristobalen igaro
|
du
bere bizitza osoa eta ez du inoiz horrelakorik ikusi: gu bezain liluratuta dago.
|
|
|
Aspaldiko partez, ez dauka aurrean konpromisorik, proiekturik, eginbeharrik. Hauxe
|
du
bere bizitzaren gainerakoaren hasiera, eta ez dauka arrastorik ere nola bete bere agenda, zertan eman bere denbora.
|
|
2011
|
|
|
Badakizu zergatik? Behar den moduko gizonak ez
|
du
bere bizitza ezkutatzen. Ostentzen badu, orduan arrotza da eta ezin da besterik izan.
|
|
|
Orain hasi den mendea subjektuaren mendea da. Subjektuak ez du nahi proiektu erraldoirik, azkenean bere aurka bueltatzen direlako, subjektuak ez
|
du
bere bizitza sakrifikatu nahi inongo ideia handiren izenean, subjektuak ez du bere bizitza beste norbaiten esku utzi nahi. Subjektuak uste du alderdi politiko guztiek subjektuen, herritarren interesak ahaztu dituztela.
|
|
|
Orain hasi den mendea subjektuaren mendea da. Subjektuak ez du nahi proiektu erraldoirik, azkenean bere aurka bueltatzen direlako, subjektuak ez du bere bizitza sakrifikatu nahi inongo ideia handiren izenean, subjektuak ez
|
du
bere bizitza beste norbaiten esku utzi nahi. Subjektuak uste du alderdi politiko guztiek subjektuen, herritarren interesak ahaztu dituztela.
|
|
2012
|
|
|
Izkiraren antzeko krustazeo dekapodoak dira apopiloak, Spongicoloides koehleri espeziekoak, eta bizimodu bitxia izan ohi dute. Larba txikiak besterik ez direnean, bikotea belakiaren barnera sartzen da, eta han jarraitzen
|
du
bere bizitza egiten, belakiaren taupadek ekarrarazten dituzten elikagaiak jaten, eta haien kontura hazten. Laster baino lehen ez dute kristalezko anforatik kanpora irteterik eta han geratu behar izaten dute bizitza osoan.
|
|
2013
|
|
|
Gizon horrek nire senarra akabatu zuen, txakurrak bezala makilduta! Eta ez
|
du
bere bizitza osoan kartzelan egun zikin bat pasatu. Ez dago eskubiderik!
|
|
2014
|
|
|
Baina ez daki zer esan. Ez
|
du
bere bizitzaz ezer kontatu nahi, eta susmoa du Reginak ere esateko baino gehiago izango duela ezkutatzeko. Solasaren legea saihestearren, irratia piztu du.
|
|
|
Renanen patua, biziera irauli diona, pentsamendu protestante alemanarekin topatzea izan da, horrek zeharo zapartarazi baitizkio desgogara ikasten zuen teologia nahiz bihotzondoan kuttuna zuen haur bretoiaren fede sotila, aurrerantzeko bizitza intelektual eta profesional osoa determinatuz. Dogmatikatik Bibliara itzuli da eta, horrekin, fedearen (erlijioaren) historiara, hori izango
|
du
bere bizitzako lana. Itun Berriaren irakurle atzarriak berehala ohartu du hiru sinoptikoen artean kontraesanak daudena; eta hirurok eta San Joanena deritzon ebanjelioa, kontakizun historiko gisa euren artean desakort izateaz gainera, aurretiazko erlijioso eta mitologiko arras diferenteetatik direla jalgiak; h. d., lau izkribuotako bakoitzak bere, autorearen?
|
|
|
Zeren eta mundu guztia da istorio bateko pertsonaia. Mundu guztiak
|
du
bere bizitza maneiatzen duen narratzailea. Gertatzen dena da ia inork ez duela bere narratzailea ezagutzen.
|
|
2015
|
|
|
Horiek, soberan dago esatea, gizakientzat ere balioko lukete. Konfiantza handia
|
du
bere bizitza hobetzeko prozesuan. Protesiak erabil daitezke horretarako, baita bizitza luzatzeko ere.
|
|
|
1984an iritsi zen Habanara, beste sei kiderekin batera. Kuban sei bat hilabete baino ez zituela igaroko uste bazuen ere, konpromiso horrekin heldu ziren?, 23 urte pasatu ditu dagoeneko, eta, une oro Euskal Herrira begira dagoen arren, Kuban antolatua
|
du
bere bizitza. Bertan ezkondu zen, eta alaba bat hazi du bere bikotearekin batera.
|
|
2016
|
|
|
Badaudela, esan ohi zuen, gure baitan musikak bakarrik uki ditzakeen bazterrak. Orain ere ezin
|
du
bere bizitza irudikatu musikarik gabe, baina ordu gutxiago eskaintzen dizkio gitarrari
|
|
2017
|
|
|
Egun 60 urtetik gorako gizona da, eta behin baino gehiagotan egin
|
du
bere bizitzan atzera, nerabezarora.
|
|
2019
|
|
|
Amaren esperantza guztiz zapuztuko dute, haurraren esker txarrak ez ezik, baita porrotak ere: ezkontzan eta amodioan bezala, emakumeak besteren esku uzten
|
du
bere bizitzaren justifikazioa, nahiz eta bizitza libreki asumitzea den zinezkotasunezko jokaera bakarra. Ikusia dugu ezen bizitza errepikatzera mugaturik egoteak ekartzen ziola emakumeari gutxiagotasuna jatorriz, eta gizonak, berriz, bizitzeko arrazoiak asmatzen zituela, funtsezkoagoak iruditzen zitzaizkionak existentziaren faktikotasun hutsa baino; emakumea amatasunean giltzapetzea, hain zuzen, egoera hori iraunaraztea litzateke.
|
|
|
Nahiago izan du bere gurtzan aterpetu. Ernaltzen jakin ez duen mundu horri lotu ordez, mundu horretan bere buruari begiraturik kontentatu da, eta bere begiek bakarrik ikusten zuten ispilukeria horren interesaren arabera moldatu
|
du
bere bizitza. –Printzeak eroso sentitzen dira zernahi egoeratan, baita porrotean ere?, idatzi du; porrotean laketzen denez, errege izan uste du.
|
|
|
Lawrencek higuin ditu emakume modernoak, kontzientzia bat aldarrikatzen duten kreatura zeluloidezko eta kautxuzko horiek. Emakumeak sexualki bere buruaren kontzientzia hartzen duenean,, guztiz modu hotzean jokatzen
|
du
bere bizitzan, borondate mekaniko baten aginduak betez?. Sentsualitate autonomo bat izatea debekatzen dio Lawrencek; emakumea bere burua emateko egina dago, ez hartzeko.
|
|
|
guztiak dira estugarriak, behin betikoak baitira, itzulbiderik gabeak: emakume bihurtzea iraganarekin haustea da erremediorik gabe, baina igarotze hori dramatikoagoa da beste edozein baino; atzokoaren eta biharkoaren artean haustura bat sortzeaz gainera, neska gaztea erauzi egiten
|
du
bere bizitzaren parte handi bat garatzen den mundu irudimenezko horretatik, eta egiazko mundura igorri. Zezenketekin analogia eginez, Michel Leirisek, egiaren ordua?
|
|
|
beste amodio batek sendatuko du; batzuetan, zuhurxeago lotuko zaio amodio berriari, ulerturik bakarra ez dena ezin dela absolutua izan; askotan, ordea, lehenbiziko aldian baino ere kolpe bortitzagoa hartuko du, aurreko porrota ere konpentsatu nahian ibiliko delako. Amodio absolutuaren porrota proba emankor bat izango bada, emakumeak gai izan behar
|
du
bere bizitzaren giderrei heltzeko ostera; Abelardorengandik bereiz, Eloisak ez zuen erreka jo existentzia autonomo bat antolatu zuelako, abadia bat zuzentzen zuenez gero. Coletteren emakumezko pertsonaiak harroegiak dira eta baliabide gehiegi dituzte amodiozko desengainu batek erdiratuak izateko:
|
|
|
–Ordena gorenean, gizonaren bizitza loria da, eta emakumearena, berriz, maitasuna. Emakumeak, gizonaren berdina izango bada, eskaintza etengabe bihurtu behar
|
du
bere bizitza, gizonarena ekin etengabea den gisa berean?. Horra hor beste engainu anker bat, zeren gizonak ez baitira batere arduratzen emakumeak eskaintzen diena hartzeaz.
|
|
|
Emakumeak oso gutxitan agertzen du abenturarako eta alferreko esperientzietarako grina, jakin min eskuzabala;, lan ibilbide bat osatu? nahian ibiltzen da, beste batzuek zoriontasun bat eratzen duten gisa berean; unibertso maskulinoak menderatua, setiatua dago, eta ez du haren sabaia zulatzeko ausardiarik, ez da irrikaz galtzen bere proiektuetan; oraindik ere, ekinaldi immanentetzat jotzen
|
du
bere bizitza: ez dabil helburu baten atzetik, baizik eta arrakasta subjektiboa bildu nahi du helburuaren bitartez.
|
|
2021
|
|
|
Ez da Sararen kasua baina. Gustuko
|
du
bere bizitza, eta ez du ume bat ekarri nahi hutsune bat betetzeko. Amatasuna ez zaio beste ezeren ordezko edo betegarri egiten.
|
|
|
Ikusi du bere erditzea. Ikusi
|
du
bere bizitza. Eta ikusi du, bere umetoki gau zeruko zingira horretan flotatzen ari den orban zuri borobil txikian, bere burua.
|
|
2022
|
|
|
Diziplina irmoagoa du bataila hasterako. Zupada bat eman eta gero ernegatuta amatatu
|
du
bere bizitzako azken zigarroa parketaren kontra.
|
|
|
Bere sukaldean eroso dago, eta kamera eta argiek ez dute beldurtu. Etxekoarekin aritzen den konfiantza berarekin harilkatzen
|
du
bere bizitza istorioa, atzo gertatu izan balitz bezala. Erraz kontatzen dizkit orduko kontuak, irrigarriak direnak irriz kontatuz; sufrimendua oroitarazten diotenetan, sufrituz.
|
|
2023
|
|
|
Euskara, alaitasuna eta balioak dira bere bizitzako hiru ardatzak eta zutabeak, eta horien inguruan eraiki
|
du
bere bizitza pertsonala eta profesionala. Joxemari eta Agustin Mujika Takolo herria euskalduntzeko asmoz hainbat zereginetan aritu ziren oso gaztetatik.
|