|
2000
|
|
|
Garatutako estatuak beren eskema nazionalak inposatzen saiatzen dira; adibidez, beren hizkuntza ofizialaren erabilpena bultzatuz. Ikerlan anitzek erakusten duteingelesa dela Internet en gehien erabiltzen den hizkuntza15 Eta honek oso lekugutxi uzten du beste hizkuntzentzat, eta askoz gutxiago hizkuntza minorizatuentzat.Herri txiki batzuek ahalegin handiak egin
|
dituzte
beren hizkuntzaz webguneak sortzeko. Baina askotan ez dute lortzen erabilpena nabarmenki handiagotzea.
|
|
2005
|
|
|
aurrizkiak eta atzizkiak daramatzate askotan (biopolimero, sulfogatz, disolbagaitz...) eta sarritan izaten dira izen elkartuak (disoziazio konstante, kristal sistema, elek troi dentsitate...), izena+ adjektiboa moduko segidak (eremu magnetiko, osa era mineralogiko, sienita feldespatoidedun...) edo are konplexuagoak diren sintagma hedapenak (behetik gorako analisi sintaktiko, bitarrean kodetutako hamartarren batutzaile...). Ondorioz, zientzialariek ondo menderatu behar
|
dituzte
beren hizkuntzak dituen hiztegi sorkuntzarako bideak.
|
|
2006
|
|
|
Barne eta kanpo migrazioek gertakari soziolinguistiko bereziak sortzen dituzte. Migranteen usadio soziolinguistikoek aldaketak ezagutzen
|
dituzte
beraien hizkuntza errepertorioak aldatzen diren neurrian.
|
|
2007
|
|
|
Siquidem ut singulis hominibus, ita sin gulis etiam nationibus suus quidam genius est»? [ohar, hizkuntzaren jeinua berdin nazioaren jeinua] 128 Portugesak, espainolak, frantsesak, errege abaroaren prestigioa bazuten, humanista italiarrek (eta haien antzera apologista euskotarrek) propietate intrintsekoetan bilatu behako
|
dituzte
beren hizkuntzaren goitasunaren arrazoiak. Varchi, Martelli, Machiavelli, Lorentzo Magnifikoak aise demostratu dute, italierak ez duela parerik129 Beste hizkuntzetako apologistek, denek italiarrengandik plagiatzen edo ikasten dute, baina laster frantsesa izanen da paregabea (Du Bellay), edo espainola (J. de Valdés); italiera ez da, esango du H. Estienne k, ideia platoniko bat airean besterik, frantsesak aldiz estatuaren autoritatea eta bere erregearen faborea dauzka sendo bere atzetik, egiazko hizkuntza bat da.
|
|
2010
|
|
|
Herritarren arteko berdintasuna eta aniztasunaren ondarea aldarrikatzen duen Europak ezin du beste albo batera begiratu kide diren hainbat Estatuk hizkuntzagutxiagotuetako kolektiboekin agertzen duten jarrera erasokorretan. esan genuke azken taldean aurkitzen direla estatu gehienak, 22 hain zuzen ere. eTa orduan, zer? ...oekin agertzen duten jarrera erasokorretan. ez dago onartzerik europako batasuneko kide izan nahi duen turkiari nazioarteko oinarrizko estandarrak bere egin behar dituela agintzea, eta egun batasuneko estatu batzuek estandar horiek sinatzeari edota berresteari muzin egitea. hala ere, esan behar dugu gizarte zibila pixkanaka pixkanaka esnatuz doala. herri mugimenduek gero eta tresna gehiago jartzen
|
dituzte
beren hizkuntzen normalizazioa ahalbidetzeko: bretainia, Frisia, okzitania, euskal herria, gales, herrialde katalanak, Sardinia... are gehiago, herrien arteko elkarlana inoiz baino gehiago sustatu da azken urteotan. horrek erakusten digu hizkuntza gutxiagotuen berreskurapenaren aldeko masa sozial aktiboa gero eta handiagoa dela, eta beraz itxaropenez ikusten dugu etorkizuna. hona ekarri nahiko nuke berriki Fernand de Varennes irakasle eta adituak lorienten (bretainian) Partnership for Diversity delako foroan egindako hausnarketa:
|
|
2012
|
|
|
Inbertsio ekonomiko eta giza baliabide zinez handiak mugitzen dira esparru horietan eta, honenbestez, gizartean presentzia, inpaktu eta eragin handia duen eremua da pertsuasioarena. Hartan diharduten mota guztietako pertsuasio iturriek –komertzialek, saltzaileek, marka komertzialek, marka instituzionalek, hizlari eta marka politikoek eta gainerakoek– zeren arabera zehazten
|
dituzte
beren hizkuntza irizpide edo plangintzak?... Inpresioa dugu, intuizioz edo soziolinguistikak eskainitako arrasto orokor eta bakan batzuei jarraiki hartzen dituztela hizkuntzaren erabilerari dagozkion erabakiak marka gehienek, besteak beste ez zaielako oraindik ez froga ez argudio ez irizpide argirik eskaini aztergai dugun komunikazio pertsuasiboaren eremutik.
|
|
2017
|
|
|
Ariketa horri esker, jatorrizko hizkuntzaren hiztegia jasotzea da Badihardugu elkartekoen helburua. " Guk oinarrizko hogei hitz esaten dizkiegu, eta beraiek itzuli egiten
|
dituzte
beraien hizkuntzara. Horri esker, euskarazko hitzak hainbat hizkuntzatan gordetzea lortzen dugu", azaldu du Etxeberriak.
|
|
2021
|
|
|
sarean kokatzen dute. Eta harreman horien baitan kudeatzen
|
dituzte
beren hizkuntza praktikak eta jokabideak. Euskararekin lotutako arau sozialak errespetatuko dituzte bereziki, batzuetan kontraesankorrak gertatzen bazaizkie ere.
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntza eta elementu linguistikoak baliatzean hiztunek agerian jartzen
|
dituzte
beren hizkuntzari buruzko ideologiak, generoari dagozkio berezitasunak barne. Pentsa daiteke, emaitzetan sexuaren arabera dauden aldeak arrazoi identitario sakonetan egon daitezkeela sustraituta.
|
|
|
Horren ondorioz, hizkuntza eta elementu linguistikoak baliatzean hiztunek agerian jartzen
|
dituzte
beren hizkuntzari buruzko ideologiak, generoari dagozkio berezitasunak barne. Akademiko asko dira generoak hizkuntzen ikaskuntzan duen eraginari buruzko ikerketa garrantzitsuak egin dituztenak.
|