|
2001
|
|
|
Saretik barrena dabilen haurrak aurrean
|
dituen
arrisku mota desberdinak azaltzeko estilo zuzen eta ulerterraza darabil.
|
|
|
" Oliba patsaren olioa" kentzea zuhurtasun printzipioa aplikatzea da, hura kontsumitzeak
|
dituen
arriskuei buruzko ebidentzia zientifikorik ez dagoelako. Neurri hori gauzatzea autonomia erkidegoetako agintarien eskumena da, eta gehienez ere urtebeteko iraupena izango du.
|
|
|
Kide diren estatuetan substantzia horren baimena debekatzeko luzamendua abenduaren 31n amaituko da, eta behin baino gehiagotan luzatu da, 1994an bost urterako. Europako Batzordeak zabaldutako Batzordearen azterketan, zientzialariek hormona horrek animaliaren osasunerako
|
dituen
arriskuak ezartzen dituzte. Egun batzuen buruan, gai horretako adituek gizakiengan dituen arriskuen berri emango dute.' Hormona hori, behi somatotropina izenekoa, 2,3 litrotik 6,6 litrora igotzen da egunean, eta errendimendu handiko behi batek 75 litro ere eman ditzake egunean.
|
|
|
Europako Batzordeak zabaldutako Batzordearen azterketan, zientzialariek hormona horrek animaliaren osasunerako dituen arriskuak ezartzen dituzte. Egun batzuen buruan, gai horretako adituek gizakiengan
|
dituen
arriskuen berri emango dute.' Hormona hori, behi somatotropina izenekoa, 2,3 litrotik 6,6 litrora igotzen da egunean, eta errendimendu handiko behi batek 75 litro ere eman ditzake egunean. Gainera, behien ekoizpen fasea 30 egunetik 100era luzatzen du.
|
|
2002
|
|
|
Era berean, haurdunaldiko 20 asteak igaro ondoren, pisua bat batean handitzeari ere adi egon behar da; izan ere, hankak, eskuak eta aurpegia handituz gero, preklanpsia egin dezake, hau da, haurdunaldiak arteria presio handia eragin dezake. Obesitatearen arriskuak haurdunaldian Obesitatea maneiatzeko, batez ere, giltzurrun aurreko aholkua behar da, gehiegizko pisua duten emakumeei aukera ematen baitie egoera horrek haurdunaldiaren etorkizunerako
|
dituen
arriskuak ezagutzeko, hala nola: – Erditze oso goiztiarrak (“32 aste”) eta fetu heriotzak goiztiarrak edo berantiarrak izateko aukera handiagoa, lehenengo ernaldia denean.
|
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioak dioenez, publizitateak laguntzen du kontsumo indize altuetan. Industriak urtero diru kopuru handiak inbertitzen ditu bere produktuak sustatzeko, hedabideetan publizitatea eginez eta hainbat ekitaldi babestuz (kirola, musika, bidaiak, zozketak, sariak, etab.). Tabakoarekin edo botikekin ez bezala, edari alkoholdunen publizitatean ez dago mezu argirik edari horiek kontsumitzeak eta abusuak osasunean
|
dituen
arriskuei buruz. “Zure erantzukizuna da” motako mezuak agertzeak, “ohartarazpen bat izan ordez, adierazten du enpresa fabrikatzaileek ez dutela gaiaren gaineko erantzukizunik”, salatu du Osasunaren Mundu Erakundeak (OME).
|
|
|
DGTk dio substantzia hori kontsumitzeak funtzio psikomotoreak eta gaitasun eroaleak hondatzea eragiten duela, eta istripu bat eta lesioak gertatzeko arriskua areagotzen duela. DGTk dibulgaziozko web bat du, e jakinaren gainean jartzeko, jendea alkohol kontsumoak gidatzean
|
dituen
arriskuez kontzientziatzeko. Orrialde honetatik, organismoak aholku batzuk ematen ditu.
|
|
|
George Alberti irakasleak, Diabetearen Nazioarteko Federazioko (FID) presidenteak, esan zuenez, diabetikoei eragiten dieten begietako gaixotasunak “tratatu egin daitezke, baita prebenitu ere”. Egun hori Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) laguntzarekin antolatu du, eta aurten diabetesak begi bistan
|
dituen
arriskuez jabetu da. FIDaren datuen arabera, gaur egun, munduan 2,5 milioi pertsonak baino gehiagok ikusmen galera dute erretinopatia diabetiko baten ondorioz, erretina irrigatzen duten hodien nahaste baten ondorioz, odolean azukre gehiegi izateak eta hipertentsioak lagunduta.
|
|
2003
|
|
|
artikuluak dioenez, zirkulazio egintzak dira motordun ibilgailuen ibilerak sortarazten
|
dituen
arriskuaren ondoriozkoak, bai garaje eta aparkalekuetan daudenean, bai hiri barnean edo batetik bestera zirkulatzeko modukoak diren bide publiko edo pribatuetan dabiltzanean, baita, gaitasun hori agertzen ez badute ere, erabilera komunekoak diren bide edo lursailetan doazenean ere.
|
|
|
Emailearen osasun mentala organoak aterako dituen eta transplantea egingo duen medikuak ez beste batek aztertu behar du, eta horrek emango dio ebakuntzak
|
dituen
arriskuei buruzko informazioa, maila somatikoan zein psikologikoan aurreikusten diren ondorioen berri emango dio, bere bizitza pertsonalean, familiakoan zein lanekoan izan ditzakeen ondorioak jakinaraziko dizkio eta organoaren hartzaileak lor ditzakeen onurak ere azalduko dizkio.
|
|
|
Gizakietan, sei hilabete baino gehiago iraun ez duten ikerketek artritisarekin eta artikulazioetako minekin lotutako ondorio kaltegarriak egiaztatu dituzte. Dehidropiandrosteronatik ez dira ezagutzen ondorioak berehalako ondorioetatik haratago, eta zientzia aldizkari entzutetsuetan argitaratutako zenbait ikerketak ohartarazi dute substantzia hori bereizketarik gabe hornitzeak
|
dituen
arriskuez. Emakume menopausikoetan ikusi da, gizonezkoetan ez bezala, gaixotasun kardiobaskularren eragina handitu egiten dela HDL kolesterola murriztearen ondorioz.
|
|
|
Osasun Sailak diabetesaren eta kolesterolaren aurkako bi sendagai konbinatzeak
|
dituen
arriskuen berri eman du
|
|
|
Eguzkitan gaizki egoteak
|
dituen
arriskuen berri emango die herritarrei
|
|
|
Hitzarmenaren lehen ekimena ikastetxeetako hezkuntza proiektua da. Hitzaldien bidez, haurrek Internetek eskaintzen dien informazioa aprobetxatzen ikasiko dute eskolako lanak egiteko, eta debekatutako edo legez kanpoko edukietara sartzeak
|
dituen
arriskuen berri emango zaie. Irakasleei teknologia berriak beren irakaskuntza funtzioetara egokitzen erakutsiko zaie, eta hezkuntza atariei buruzko informazioa emango zaie, besteak beste.
|
|
|
Datu horiek bi sexuetako erretzaile mailari dagozkio. Carlos Jiménez Ruiz Madrilgo Osasun Publikoko Institutuko Tabakismo Unitateko zuzendariak esan du erretzaile ohi espainiarren kopuruak erakusten duela “tabakoak
|
dituen
arriskuen aurkako informazio kanpainek eragina izan dutela”, eta espainiarrek “osasun hezkuntza handiagoa eta osasunarekiko interes handiagoa dutela”. Hala ere, aditu horrek ohartarazi du “azken urteotako eremu aurreratua galdu egin daitekeela biztanleria sektoreek gero eta tabako gehiago kontsumitzen dutelako”, hala nola emakumeek, nerabeek eta gazteek.
|
|
|
Europar Batasuneko exekutiboaren iritziz, zuzentarau berriarekin betetzen dira Munduko Merkataritza Erakundeak (MME) enbargoagatik ezarri zion kondenaren baldintzak. 1998an, MMAk Europar Batasuna (EB) kondenatu zuen hormona jakin batzuk hazkundearen sustatzaile gisa erabiltzea debekatzeagatik, haragia kontsumitzeak
|
dituen
arriskuen azterketa zientifikorik egin gabe. Harrezkeroztik, EBk eskura zituen proba zientifikoen ebaluazioa egin zuen, eta Kontseiluak eta Europako Parlamentuak Europar Batasuneko arau berri bat ezartzeko balio izan zuen.
|
|
|
Enpresa azpikontratistek beren jarduerak
|
dituen
arriskuen berri eman dute.
|
|
|
Sektore guztietan, enpresaburu nagusiaren aginduek langile guztiei eragingo diete, bai soldatapekoei bai autonomoei, baita harreman juridikorik ez dutenei ere. Jarduerari ekin aurretik, enpresa azpikontratistek beren jarduerak
|
dituen
arriskuen berri eman dute, eta larriak edo oso larriak badira, idatziz jaso dira. Halaber, idatziz jasoko da laneko arriskuak ebaluatu eta haien prebentzioa planifikatu dela.
|
|
2004
|
|
|
Horrenbestez, pazienteari kontu hauen gainean berebiziko informazioa eman behar zaio, pairatuko
|
dituen
arriskuez ez ezik, emaitza ez erdiesteko aukeren portzentajeaz eta lorpen hori galaraz dezaketen faktore guztiez ere bai.
|
|
|
Hirutik batek, gainera, UVA izpiak hartzeak
|
dituen
arriskuen (larruazalaren zahartze goiztiarra, begietan kalteak, azaleko tumoreak) berri ematen duen derrigorrezko kartela ere ez dauka.
|
|
|
Gaixotasunaren eragilea SARS CoV izeneko deskribapen berriko koronabirusa da. Agente horrentzat, OMEk mundu osoko eremu geografiko arriskutsu nagusiak sailkatzea eta mugatzea erabaki du, globalizazioak planeta mailan hedatzeko
|
dituen
arriskuak direla eta. Arrisku handieneko eremuak lehen agerraldiekin bat datoz.
|
|
|
Izan ere, garrantzitsuena ez da kilo batzuk murriztea soilik, denboraren murrizketa horri eustea baizik. Osasunerako arriskua Espainiarren %80k baino gehiagok ezagutzen ditu gehiegizko pisuak osasunerako
|
dituen
arriskuak. Basilio Morenoren aburuz, arazoari buruzko azterketak kezkagarriak izaten hasi dira, gehiegizko pisuak biztanleriaren %39ri eta obesitateari eragiten baitie, %13ri.
|
|
|
Irudia: R Stewart Izozkien artisautza eta industria fabrikazioak
|
dituen
arriskuak izozkiak egiteko erabiltzen diren osagaiekin lotuta daude. Lehengai horiek, batez ere proteinatan aberatsak direnek, hala nola arrautzek eta esneak, mikroorganismoei, bereziki bakterio patogeno gehienei, azkar ugaltzeko aukera ematen diete.
|
|
|
Elikadura txarrak giza osasunerako
|
dituen
arriskuei buruzko txostena eman du gaur Madrilen adituak, eta, haren arabera, munduan dagoen arazo nagusia elikadura desegokia da. Marcosen arabera, garatze bidean dauden herrialdeetan elikagaien eskuragarritasun faltak eragiten du; gizarte industrializatuetan, aldiz, elikagai ugari eskura izan arren, elikagai horiek modu desorekatuan eta monotonoan hartzen dira.
|
|
|
Estatu Batuetako FDAk eta Ugalketaren Arriskuak Ebaluatzeko Zentroak (CERHR) egindako azterketa baten arabera, dietaren bidez akrilamida irensteak
|
dituen
arriskuen artean, giza ugalketari eragiten diona baztertu daiteke. Osasunerako kaltegarriak izan daitezkeen beste ondorio batzuk aztertzen jarraitzen dute.
|
|
|
Oraingoz, Senatu frantsesak zuzenketa bat onartu dio minusbaliatuen eskubideei buruzko lege proiektuari. Alkoholdun edarien etiketak aldatzea aurreikusten du, eta haurdunaldian edari horiek kontsumitzeak
|
dituen
arriskuen berri eman du. Zuzenketa Osasun ministroak berak defendatu zuen, eta exekutiboaren kezka hutsetik haratago doa; osasun agintariek onartzen dute SAFek 3.000 kasu adierazten dituela urtero Frantzian (beste sektore batzuetatik 7.000), eta hori dela haurren adimen atzerapen ez genetikoaren lehen arrazoia.
|
|
|
Britainia Handiko ikertzaile talde batek eskandalu berri bat azaleratu du Philip Morris AEBetako tabako fabrikan. Londresko Medikuntza Tropikaleko Eskolako adituek “The Lancet” zientzia aldizkari entzutetsuaren edizio elektronikoan artikulu bat argitaratu dute, non enpresa horri egozten dioten erretzaile pasiboek tabakoak
|
dituen
arriskuei buruzko informazioa ezkutatzea. Testua enpresaren barne informazioari buruzkoa da, eta 70eko hamarkadaren hasieran Alemanian tabakoaren efektuekin lotutako esperimentu sekretuak egiteko instalazio batzuk kontratatu zituela kontatzen du.
|
|
|
Horrez gain, berariazko neurriak hartu ahal izango dira material eta objektu horiei dagokienez, bai eta beste substantzia batzuei dagokienez ere (erantsitako zerrenda batean daude); besteak beste, itsasgarriak, zeramika, kortxoa, beira, metalak eta aleazioak, papera eta kartoia, zura eta plastikoak. ...ena duten substantzien zerrenda bat onar daiteke, bai eta substantzia horiek eta substantzia horiek dituzten material eta objektuak erabiltzeko baldintza espezifikoak ere; substantzia horien purutasun zehaztapenak; osagai edo osagai talde batzuk elikagaietara edo haien azalerara migratzeko muga espezifikoak; eta giza osasuna babesteko xedapenak, material eta objektu horien trazabilitateak eragiten
|
dituen
arriskuetatik babesteko, edo trazabilitate espezifikoetarako. Neurri horiek Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzari kontsultatu zaizkio, osasun publikoari eragin diezaioketenean.
|
|
2005
|
|
|
Gauzak horrela, istripu asegurua kontratatzea biziki gomendagarria gertatzen da, eskia praktikatzeak ondorioztatzen
|
dituen
arriskuetako batzuk onartzeko; batez ere, erreskatea zein pistetako lehen asistentzia ez gizarte segurantzak, ezta seguru pribatuek ere, estaltzen ez dutela gogoan izaki.
|
|
|
Gutun horretan, ingurumen egileen eta aromaterapia produktuen osasunerako ondorio kaltegarrien inguruan duen jarrera berresten du. Lehenago ere argitaratu zuten kontsumitzaileen Europako erakunde nagusiek egindako azterlan bat, substantzia horiek erabiltzeak osasunerako
|
dituen
arriskuez ohartarazten zuena, nahiz eta, beuc k dioenez, azterketak egin ziren herrialde askok eraso egin zioten, egindako azterketari buruzko informaziorik ez zegoelako. Zehazki, Herbehereetan, Sara Lee International multinazionalak salaketa aurkeztu du epaitegietan.
|
|
|
eskatutakoen elikagaien kontsumo jarraitua eta kontsumo horrek eragindako osasun arazoen ondorioak. Horrez gain, produktu horiek berehala etiketatzeko agintzea eta haurrei eta helduei mota horretako produktuak jateak
|
dituen
arriskuen berri emateko hezkuntza programa bat finantzatzea proposatu zuen. Erreklamazio zabaldua McDonalds Corporation en, New Yorkeko McDonalds-en eta New Yorkeko Samuel Hirsch abokatuak Bronx auzoko bi frankiziaturen aurka 2002ko abuztuan egindako beste demanda batean, erreklamazio argudio berriak sartu ziren.
|
|
|
Ibilgailu Motordunen Saltzaile, Konponketa eta Ordezko Ibilgailuen Elkarte Nazionalak (GANVAM) ohartarazi du jarduera horrek eroslearentzat
|
dituen
arriskuez, eta praktika horren aurka udalek dituzten legezko armak aztertu ditu.
|
|
|
Beste %19k onartzen du mehatxu edo irain tonuko mezuak bidali dituela. Madrilgo Erkidegoko Adin Txikikoen Defendatzailearentzat, Pedro Núñez Morgades, funtsezkoa da gurasoek arazoaren kontzientzia hartzea, Internetek
|
dituen
arriskuekin egin duten bezala. Núñez Morgadesek telefonia mugikorreko konpainietako arduradunekin elkarrizketatzea aurreikusi du, bezeroak hobeto diskrimina ditzaten eta zenbait iragazki ezar ditzaten.
|
|
|
Espainiako Medikamentu eta Osasun Produktuen Agentziak (AEMS), Osasun eta Kontsumo Ministerioaren menpekoak, faltsifikatutako produktu dopatzaileak kontsumitzeak osasunean
|
dituen
arrisku larrien berri eman du. Horien artean, hazkundearen hormonak eta beste anabolizatzaile batzuek substantzia debekatuak dituzte, toxikoak direlako, eta klandestinoki eta higiene baldintza txarretan fabrikatu dira.
|
|
|
Ahuntz haragia eta produktu eratorriak kontsumitzeak ez du esan nahi behien entzefalopatia espongiformea (BEE) izateko arriskurik dagoenik, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA, ingelesezko siglak) adierazi duenez. Geroago berretsi zen ahuntz frantses baten EEBren kasu susmagarri baten ondorioz, Europako Batzordeak EFSAri eskatu zion gaixotasun horrek gizakiarengan
|
dituen
arriskuen ebaluazio kuantitatiboa egiteko, espezie horren haragi kontsumoaren bidez. 2005eko urtarrilaren 28an argitaratutako aitorpen batean, EFSAren arrisku biologikoei buruzko talde zientifikoak (BIOHAZ) nabarmendu zuen oraindik informazio hutsune handiak zeudela ahuntz haragiaren kontsumoarekin lotutako giza osasunerako arriskuen kuantifikazioari buruz. BIOFACEk atzo argitaratutako irizpenean ondorioztatu duenez, EBko ahuntz sektorean BSE oso gutxi dago, Europako Batzordeak berriki indartu duen zaintza sistemaren emaitzak eta eskuragarri dauden beste datu batzuk kontuan hartuta.
|
|
|
Irulak (150.000 pertsona Tamil Nadu estatuan) tribu erdinomatuak dira, eta bizirik irauten dute erdi esklabo egoeran dauden lur jabeentzat lanean, edo zizareak biltzen, ganba haztegiak saltzeko, pobrezia gorrian eta analfabetismo maila oso altuan. Survival Internationalek atentzioa eman du jarawen tribuak Andamango artxipelago indiarrean
|
dituen
arriskuez. Bere lurraldea tsunamiak gehien kaltetu zuen arren, bertako biztanleak salbatu egin ziren naturaren seinaleak interpretatzen jakin zutelako, baina orain beste arrisku batzuei aurre egin behar diete.
|
|
|
Bestalde, tailerrak ez du faktura kobratu arte entregatu beharrik. Behar ez den lekua okupatzeak eta ibilgailua hondatzen denean tailerrak
|
dituen
arriskuek bezeroaren legezko eskubideak errespetatu behar dituen legezko konponbidea bilatzera behartzen dute. GANVAMeko zerbitzu juridikoak kasua aztertu du, eta lantegiak jarduteko bost bide ezarri ditu.
|
|
|
Erraustegiak HHSak tratatzeko eta murrizteko instalazioak dira, zaborra errautsetara murrizten dutenak eta, gainera, errekuntza prozesuan sortutako energia saltzeagatik diru sarrerak sortzen dituztenak. Hala ere, kutsadura atmosferikoak osasunerako
|
dituen
arriskuek geldiarazi egin dute. Hala ere, lehen erraustegiek segurtasun neurri guztiak betetzen ez zituzten arren, gaur egungo instalazioek balizko elementu toxikoak arazteko eta ezabatzeko sistemak dituzte.
|
|
2006
|
|
|
Sistema horrek mikroorganismo patogeno gehienak ezabatzen dituen bero kantitate nahikoa ematen du. Gainera, egun hauetan, hegaztien gripeari, gaixotasuna kontrolatzeko sistemei eta oilaskoa eta hegaztiaren ondoriozko produktuak kontsumitzeak
|
dituen
arriskuei buruzko eztabaida etengabea izango dugu. Hala ere, gutxitan konturatzen gara elikagai batzuei tratamendu egokiak aplikatzen zaizkiela eta produktu seguruagoak lortzeko diseinatu direla.
|
|
|
Fernándezek ziurtatu zuen familiako medikuek beste osasun arazo batzuei buruz galdetu behar dutela, alerta zeinuak eta arrisku faktoreak identifikatzeko esku hartzea egiteko. “Kontsultara maiz egiten diren bisitak, justifikatu gabeko antsietate luzea eta emakumearekin eta familiarekin duen harremanari esker medikuak ezagutzen
|
dituen
arrisku inguruneak dira tratu txarren bat dagoen ala ez aktiboki aztertzera bultzatu behar duten elementuak”, esan zuen Asensio Lópezek, Familia eta Komunitateko Medikuntzako Asturiasko Elkarteko lehendakariordeak eta Espainiako Medikuntzako Komunikazio eta Taldeak (Familia Taldea). SemFYCk adierazten du familiako medikua dela egoera onenean dagoen osasun profesionala, etxeko indarkeria kasu bat garaiz detektatzeko; hala ere, askotan, denbora falta eta gaixoaren eremu pribatua inbaditzeko beldurra dira diagnostiko berantiarraren arrazoi batzuk.
|
|
|
Hori dela eta, pertsona asko etengabe agertzen dira ekintzan eguzki izpi horietatik. Egia da ezagutzak gero eta hobeak direla biztanleriak hartzen
|
dituen
arriskuak orube desegokia. Hala ere, jokabide desegokiak izaten jarraitzen dute egunerokoan, eta horregatik azkenekoetan.
|
|
2007
|
|
|
Errepidean esperientzia gutxi duten gidari berriak dira bide segurtasunaren arduradunak gehien kezkatzen
|
dituen
arrisku taldeetako bat, batez ere asteburuko gauetan beren inguruabarrekin bat egiten dutenean. “Gazteen bide indarkeria” deitu izan dena argitzeko, atzo Murtzian izan zen “Krimenaren eta bide segurtasunaren tokia” ikastaroan parte hartu zuten hainbat hizlarik erabili zuten adierazpen hori.
|
|
|
EFSAk Europako institutuen partzuergo bat sortuko du txerrietan salmonellak
|
dituen
arriskuak ebaluatzeko
|
|
|
“bezeroei mesede egiteaz gain, bere ehunka mila enplegatuen eskubideak gainerako langileenekin parekatuko lituzke”. Gainera, Lan Ministerioak modu formalean onartu behar ditu tabakismo pasiboak lan ingurunean
|
dituen
arriskuak, eta lagundu egin behar du gaixotasun profesional gisa osasunean dituen ondorioak ezagut daitezen. Izan ere, tabakismo pasiboak gaixotasun eta heriotza faktore garrantzitsua izaten jarraitzen du.
|
|
|
Zalantzan jarri da iragarritako errentagarritasuna Gordailu egituratua aurrezki aukera berritzaile eta interesgarria da, inbertsioa dibertsifikatzeko aukera ematen duena, interes finkoaren bermea eta errenta aldakorreko merkatuen balizko igoerez baliatzeko aukera konbinatuz, kasu honetan Europakoaz. Gordailu mota horrek garrantzi handia hartu du burtsako merkatuen errentagarritasunetara hurbiltzen delako, burtsan zuzenean inbertitzeak sortzen
|
dituen
arriskuak bere gain hartu gabe. Horien kontratazioa ez da gainerakoen oso bestelakoa, nahiz eta interesdunak arazorik handiena izan dezakeen, kontratua formalizatzeko orduan, aipatzen diren indizeak maximoan egotea eta epemugan ezusteko desatseginak izateko aukera izatea.
|
|
|
Beste berrogei ikerketa fasean daude, bereziki, laboreetarako produktuak. Genetikoki eraldatutako organismoen (GEO) esparruko alderdi garrantzitsuenetako bat, horiek erabiltzeak ingurumenean eta osasunean dituen ondorioei dagokienez
|
dituen
arriskuen ebaluazioaz gain, EBko herritarren onarpenarekin lotuta dago. Batzordearen ustez, GEOen onespenak banakako arriskuen analisian oinarrituta jarraitu behar du, eta arriskuak kudeatzeko neurriak garatu behar dira, industrian erabiltzeko diren produktuek gizakien edo animalien elika katea kutsa ez dezaten (adibidez, laboreak substantzia farmazeutikoak ekoizteko erabiltzen direnean).
|
|
|
DGTk gogorarazi du, eguraldi ona dela eta, motoz egiten diren joan etorriak ugaritu egiten direla udan. “Kanpaina honen bidez, ibilgailu mota horiek gidatzeak
|
dituen
arriskuez kontzientziatu nahi da”, adierazi du Pere Navarrok zuzentzen duen erakundeak, udal agintarien laguntza eskatzen baitu, hirigunean ziklomotorren erabiltzaileek kaskoa gutxiago erabiltzen dutelako. Gogoan izan motor istripuen %69 eta ziklomotorren %81 hirigunean gertatzen direla.
|
|
|
Horixe esan zuen atzo Juan Sergiok, Lehen Mailako Arretako Medikuen Espainiako Elkarteko (Semergen) Batzorde Zientifikoko lehendakariordeak, XXIX. Biltzar Nazionala egingo du Sevillan urriaren 3tik 6ra bitartean. Fakultatiboaren arabera, legearen eragina ez da ezagutuko hamarkada bat igaro arte, nahiz eta nabarmenak diren tabakoaren kontsumoak bihotz eta biriketan
|
dituen
arriskuak, besteak beste. Bestalde, Julio Zarcok, Semergen eko presidenteak, “gogoeta sakona” eskatu zuen Osasunari buruzko Lege Orokorrari buruz, eta lege arau hori aldatzeko eskatu zuen, oinarrizko arreta zerbitzuetan egin beharreko aldaketak egiteko.
|
|
|
Munduko eremu batzuetako eskaria handitzeak programa nazionalak garatzea ekarri du Ipar Amerikako, Hego Amerikako, Afrikako, Asiako eta Australiako 30 herrialdetan baino gehiagotan. EBn, EFSAk duela gutxi argitaratu du halako haragia kontsumitzeak
|
dituen
arrisku nagusiei buruzko iritzia, zehazki, krokodiloetan, uretako dortoketan, muskerretan eta sugeetan. Arriskuak Krokodiloetako salmonelari buruzko ikerketa gutxik baieztatzen dute bakterio arrisku garrantzitsuena dela, %16tik %27ra bitarteko eragina duela.
|
|
|
Arriskuak Krokodiloetako salmonelari buruzko ikerketa gutxik baieztatzen dute bakterio arrisku garrantzitsuena dela, %16tik %27ra bitarteko eragina duela. Europako Batzordearen eskaera bati erantzunez, EFSAren Arrisku Biologikoen Panelak azterketa bat aurkeztu berri du, eta bertan ondorioztatu du narrasti haragia kontsumitzeak
|
dituen
arrisku nagusiak bakterio (salmonela) eta parasito batzuekin lotuta daudela. Nahiz eta oraindik ez dagoen nahikoa informazio pertsonengan izan ditzakeen eraginei buruz, orain arte egindako ikerketen arabera, salmonela osasun publikoko arriskua da, eta hori berretsi egiten da, hesteetan krokodilo bizietan eragin handia duelako, eta haragi freskoaren eta izoztuaren kutsadura handiaren ondorioz islatzen da.
|
|
2008
|
|
|
Beta: Merkatuko gorabeherak neurtzen
|
dituen
arrisku adierazlea da; zenbat eta balio handiagoa izan, orduan eta handiagoa da arriskua. Intradia:
|
|
|
2008 Patataren Nazioarteko Urtea izendatu du NBEk (“Solanum tuberosum”). Nazio Batuen Erakundeak azaldu du bere asmoa dela «jendea patataren funtzio garrantzitsuari buruz sentsibilizatzea» eta, oro har, nekazaritza, «malnutrizioari, pobreziari eta ingurumenak
|
dituen
arriskuei aurre egitea». Hain zuzen, patata, hirugarren munduko milioika pertsona urtero gosez hiltzea saihesten duen elikagaia, tuberkulu aparta da, eta, berez, ez da oso ezaguna.
|
|
|
Kontuan izanik, gainera, Espainiako eredu epidemiologikoan aldaketa bat gertatu dela, non birusaren transmisioa batez ere sexu bidez gertatzen baita, Robledok sexu segurua eta preserbatiboaren erabilera sustatzearen alde egin zuen. “Funtsezko faktorea da”, esan zuen, eta, aldi berean, azpimarratu zuen “ez dela erne egon behar”, hiesak eragiten
|
dituen
arriskuak eta kalteak murrizteko estrategiak sortuz eta sustatuz.
|
|
|
gure hiriaren hornidura eremuaren izena uraren jatorria aplikatutako arazketa tratamendua uraren kalitatea banaketa sareko kontsumo uraren azken analisiak aztertutako ur laginaren kalifikazioa analisiari buruzko beste informazio batzuk SINACen helburuak hauek dira: Kutsatutako ura hartzeak biztanleentzat
|
dituen
arriskuak atzeman eta prebenitzea. Toki, autonomia eta estatu mailan giza kontsumorako uraren kalitatea eta horniduren ezaugarriak ezagutzea.
|
|
|
Gero eta paziente gehiagok" on line" informazioa jasotzen dute, bigarren iritzi medikoa eskatzen dute, beren gaixotasunei buruzko xehetasun gehiago jakiten dituzte edo egoera berean dauden beste batzuekin bizipenak eta erremedioak partekatzen dituzte. Oro har, gai medikoei buruzko informazioa areagotu egiten da (eta hori oso positiboa da), baina erakunde profesionalek autodiagnostikoak egiteak edo medikuarengana" joateak"
|
dituen
arriskuez ohartarazten dute (ez da inola ere gomendagarria). Dagoeneko hiru ekimen sortu dira paziente horien bisitak bildu eta errentagarri bihurtzeko, Interneten informazio ugari jasotzen dutela jakin baitute.
|
|
|
Testuinguru horretan, EIRD/ NBEk (Hondamendiak Murrizteko Nazioarteko Estrategia) eta Unicef ek “Riesgolandia” hezkuntza kita diseinatu dute, hondamendi naturalen aurrean egoera ahulean bizi diren adingabeak arriskuez kontzientziatzeko. Hainbat galdera eta erantzunen bidez, hondamendien eragina murrizteko har daitezkeen neurriak ikasten dituzte haurrek, komunitate batek
|
dituen
arriskuen arabera. Orain arte, kita 15 hizkuntzatara baino gehiagotara itzuli da:
|
|
|
Egoera horri aurre egiteko, hitzarmenak hainbat neurri aurreikusten ditu, Espainia osoko ia 21.000 farmazia bulegoen laguntzarekin gauzatuko direnak. Horien artean, Internet bidez botikak erosteak
|
dituen
arriskuen berri herritarrei emateko kanpaina nabarmentzen da. Halaber, farmazialariak prestatuko dira botika faltsifikatuak detektatzeko, eta farmaziako hornitzaileen legezkotasuna bermatzeko prozedurak prestatuko dira.
|
|
2009
|
|
|
animaliak+ gizakiak= osasun partekatua, azaroaren 10etik 16ra, Europako Batzordeak antolatutako Europako Albaitaritza Astearen ospakizunean aurkeztua. Biosegurtasunaren eskutik Animalien eta kontsumitzaileen osasuna, batez ere, animaliak inportatzeak
|
dituen
arriskuez sentsibilizatzea da. Behi eroen krisiaren ondoren, tamaina epidemiko handikoak (Erresuma Batuan, herrialde kaltetuenean, 185.000 kasu inguru atzeman ziren), neurri sendoak hartu ziren Europar Batasunean, animalia bizien eta animalia jatorriko produktuen ekoizpen eta salmenta kate osoa arautzeko.
|
|
|
Horregatik, eguneroko irenste mugak ez berrikusteko erabakia hartu du, eta kontuan hartu du gorputzak “azkar metabolizatzen eta ezabatzen duen” substantzia dela. Beste erakunde eta agintari batzuek ere ekin diote lanari, eta elikagaiekin kontaktuan BPAren eraginpean egoteak
|
dituen
arrisku errealei buruzko berrikuspenak hasi dituzte. EFSAri Alemaniako Arrisku Azterketarako Institutu Federalak, Danimarkako Ingurumena Babesteko Agentziak, Frantziako Elikagaien Segurtasunerako Agintaritzak eta Suitzako Osasun Publikorako Bulegoak eta Estatu Batuetako Sendagaien eta Elikagaien Agentziak jarraitu diote.
|
|
|
Jiménezek gogorarazi zuen Munduko Osasun Erakundeak (OME) ez duela gomendatzen pertsonen mugimenduei murrizketarik jartzea pandemiaren ondorioz. Osasuneko titularrak nabarmendu zuen Pullmanturko itsasontziaren kasuan “aurreikusitako protokoloei ezin hobeto jarraitu zaiela”, eta gehitu zuen Espainian orain lanean ari direla txertoak hurrengo udazkenetik aurrera jasoko
|
dituen
arrisku taldeak finkatzeko.
|
|
|
Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA, ingelesezko siglak) uranioak Europan
|
dituen
arriskuak ebaluatu ditu, uranioaren toxikotasun kronikoa ezagutzeko dauden araudien eta hutsuneen arteko desadostasunagatik. Irizpen hori uranioaren toxikotasun kimikoari buruzkoa da, eta arrisku erradiologikoa, berriz, Energia Atomikoaren Europako Erkidegoaren Tratatuaren (CEEA) 31 artikuluan ezarritako aditu taldeak aztertuko du.
|
|
|
Arrisku eremuan dauden udalek larrialdi planak egin behar dituzte horrelako egoera batean nola jokatu jakiteko, baina %70ek ez dituzte egin. Era berean, leku jakin batzuetan
|
dituen
arriskuen berri izan lukete pertsonek, eta autobabeserako plana izan. Mendiko urbanizazio oro sute iturri izan daiteke, ezbehar asko barbakoarekin, petardoekin edo hosto lehorren erreketarekin sortzen baitira.
|
|
2010
|
|
|
Ohikoenak artsenikoa, kadmioa, merkurioa, beruna eta hidrokarburo aromatikoak dira. Haien presentzia kontrolatu eta mugatzeko, zehatz mehatz ezagutu behar dira elikagai horiek jateak
|
dituen
arriskuak. Krustazeoak eta itsaskiak, errazenak Krustazeoak eta itsaskiak dira kaltetuenak, nahiz eta kontzentrazio guztiak Europar Batasunak ezarritako balio maximoaren azpitik egon.
|
|
|
Hiru aukera horiek alergiak eta infekzioak kontrolatzeko zaintza neurriak izan daitezkeela azpimarratu dute adituek. Garrantzitsua da gogoratzea anisakisaren osagai alergikoek erresistentzia handia dutela beroarekiko eta izoztearekiko, eta, beraz, parasitoa ezabatzen duten tratamenduek ezin dituztela kontsumitzaileak babestu kutsatutako arrainaren kontsumoak eragiten
|
dituen
arrisku alergikoetatik. Tratamendu fisiko kimikoen eraginkortasuna Oraingoz, eta gaur egungo ezagutzen arabera, ezin da anisakisik gabeko itsas eremutzat jo.
|
|
|
Milioika haurrek dute min kronikoa, bai filiatu gabeko patologiengatik, bai identifikatutako gaixotasunengatik. Adituek diotenez, txikienen gaitz hori komunitate medikoak berak ahaztutako arazoa da, eta, kostu ekonomikoaz gain, helduaroan ezgaitasuna eta min kronikoa izateko aukerak areagotzen
|
dituen
arrisku faktorea dira.
|
|
|
Egileek gobernuei eskatzen diete sar dezatela espezie inbaditzaileen prebentzioa eta erabilera klima aldaketari aurre egiteko ekintzetan, alderdi politikoan “bereziki bereizita” tratatu baitira. Sarah Simons GISPko zuzendari exekutiboak ohartarazi zuenez, “bikote hilkorrak planteatzen
|
dituen
arriskuak ezin dira gutxietsi”, osagai bakoitza mehatxu handia baita biodibertsitaterako eta giza bizirauteko baliabideetarako. Datu berrienek adierazten dutenez, klima aldaketak areagotu egiten ditu espezie inbaditzaileen ondorioak, berez suntsitzaileak baitira, eta horrek gero eta ondorio larriagoak dituen suntsitze espiral bat sortzen du.
|
|
|
Ordainketak eten edo bertan behera utz daitezke, eta, beraz, ordainketei aurre ez egin. Moody’s Arriskuak Kalifikatzeko Agentziak ohartarazi du partikularrentzako bonu horiek jaulkitzeak
|
dituen
arriskuez, epe motzagatik eta “kupoi handiagatik”. Enpresa horrek berak gradu bat jaitsi du Kataluniako Generalitatearen zorrerako epe luzeko kalifikazioa, A1etik A2ra pasatu baita.
|
|
|
AEB), botika horiekin tratatutako haurren %4 eta %10 artean albo ondorioak izaten ditu, hala nola beherakoa edo sarpullidoa. Belarriko infekzio baten aurrean tratamenduak
|
dituen
arriskuak eta onurak neurtzea gomendatzen dute zientzialariek. Beste aurkikuntza interesgarri batzuen arabera, antibiotikoen marka berriak ez dira tradizionalak baino hobeak.
|
|
2011
|
|
|
Indarra hartzen ari diren herrialdeetan, hala nola Txinan eta Brasilen, haragiaren kontsumoa izugarri hazi da; mundu osoan, berriz, laukoiztu egin da 1961etik. Gainera, Nazio Batuen Nekazaritza eta Elikadurarako Erakundeak (FAO) ohartarazi du 2050era arte bikoiztuko dela haren ekoizpena eta irenstea, eta horrek osasunean
|
dituen
arriskuak ere murriztuko dituela.
|
|
|
Naomi Campbell eta Cheryl Cole gisako ereduek edo Jennifer Aniston bezalako aktoreek diotenez, dieta estrambotiko batzuen zale dira, hala nola odol taldearena, izerdi ziroparena edo astigar siroparena, “koipe zopa errea”, An metodoa edo haurrentzako potitoen dieta (Baby food diet). Zorroztasunik eza eta haien eraginkortasun eta segurtasunaren oinarri diren oinarrien urritasuna ikusirik, AESANek agiri bat prestatu du herritarrei horrelako dieta miragarriak egiteak
|
dituen
arriskuen berri emateko. Nazioartean, Dietetikako Elkarte Britainiarra (British Dietetic Association) aipatutako bost dieten inguruan kokatu da.
|
|
|
Loa erregulatzeko eta errazteko melatonina duten sendagai batzuk jet lag duten pertsonek (ordu tarte desberdinak gurutzatzen diren bidaia batek eragindako nekearen eta beste sintoma batzuen nahasketa) edo gauez lan egiten dutenek kontsumitu ohi dituzte. Argi elektrikoak osasunerako
|
dituen
arriskuak Haur askok iluntasunari beldurra dioten arren, ez da gomendagarria argi elektriko biziarekin lo egitea. Loaldian argi elektriko gehiegi izateak ez dio bakarrik eragiten loaren kalitateari.
|
|
|
Kontuan hartu zituzten mundu osoko izaki bizidunen latitude eta altitude aldaketak, baina, batez ere, Europa eta Ipar Ameriketakoak, datu gehien zituzten eskualdeak zirelako. Azterketa horrek ez ditu aipatzen klima aldaketak etorkizunean espezieek bizirauteko ekarriko
|
dituen
arriskuak, baina aurreko ikerketen arabera, ingurumen aldaketek eragin handia izango dute. Alde horretatik, kalkulu batzuen arabera, munduko espezieen %10, gutxienez, desagertzeko arriskuan daude berotze globalaren eraginez.
|
|
|
Alde batetik, luzatze eta trakzio ariketek erroak kaltetzen dituzte. Bestetik, sendagileek haurdunaldian titiburuak estimulatzeak
|
dituen
arriskuak azpimarratzen dituzte: estimulazioak oxitozinaren ekoizpena sustatzen du eta, emakume batzuen kasuan, horrek uzkurdurak eta garaia baino lehen erditzeko arriskua ekar ditzake.
|
|
|
Animalienganako beldurra: animalia ezezagun batengana hurbiltzeak
|
dituen
arriskuen berri ematea, baina beldurra areagotzeko alarmarik ez sortzea. Animalia beldurgarriak protagonista dituzten ipuinak irakurtzea komeni da, txakurkumeei lehenengo hurbiltzen laguntzea, beldurra arintzeko eta animalia helduekiko distantziak pixkanaka murrizteko.
|
|
2012
|
|
|
Prozesadore onenak dituzten gailuek honako proportzio hau erabil dezakete: aplikazioak; zaharrenak, berriz, agian pare bat urte besterik ez dira gutxi batzuk erabiltzera mugatuko Android en programak Market a. Handitu nahi bada,= »https ://www.consumer.es/tecnologia/ software/ conviene actualizar el sistema operativo del movil.html»“eguneratu,
|
dituen
arriskuekin, edo telefono berria erostea. Windowsen zaharkitze funtzionala ere bai?
|
|
|
Haurdunaldiaren aurreko bisita hori gomendagarria da, batez ere, egoera jakin batzuetan dauden emakumeentzat, hala nola, gaixotasun kroniko bat (diabetea, hipertentsioa edo obesitate morbidoa) izatea, lehenago haurdunaldi arazotsuak edo abortoak izatea, edo ikusmena lortzeko arazo luzeak izatea. Talde horietako bakoitzari azalduko dio zer neurri eta kontrol hartu behar
|
dituen
arrisku gutxiagoko haurdunaldiari ekiteko. Haurdunaldi osasungarrirako prestatzea Aldez aurreko kontrol horretaz gain, espezialistek haurdun geratzea erabaki duten emakume guztiei gomendatzen diete zenbait jarraibide eta ohitura har ditzatela, haurdunaldiko bederatzi hilabeteak arazorik gabe eta osasun egoera onean gainditzeko:
|
|
|
Intecok adierazi duenez, txosten hori egiteko, kontuan hartu dira softwarea erosteko ohiturak eta inkestatutakoen segurtasun gorabeherak. Gainera, Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologien (IKT) segurtasunarekin zerikusia duten 31 aditu eta profesionali kontsulta egin zaie, baimendu gabeko softwareak
|
dituen
arrisku eta ondorioei dagokienez, bai maila teknikoan, bai legalean. 110.671 fitxategi eDonkey, BitTorrent eta zuzeneko deskargako webetan edo cyberlocker etan jatorria duten 3.286 deskargako lagin batetik ateratakoak aztertuta, ikusten da aztertutako laginen %28k kode maltzurren bat duela.
|
|
|
Itsasoa. Olatuen mugimendua, urpeko korronteak, hondo irregularra, beti ikusten ez diren arrokak eta marmokak dira itsasoak
|
dituen
arriskuetako batzuk. Gainera, beti dago arriskurik aditu ez diren haurrek ur gazia irensteko igeri egiten dutenean.
|
|
|
Tenperatura altuek haurdunengan eragin ditzaketen ondorio desatseginak gutxitzeko eta haurdunaldiaren azken zatia baldintza onenetan gainditzeko, komeni da jarraibide eta ohitura desberdinak hartzea. Beroak haurdunentzat
|
dituen
arriskuak kontuan hartzea eta itsasoan eta igerilekuan bainatzeko aholku batzuk kontuan hartzea dira giltzarrietako batzuk.
|
|
|
Seme alabei txangorik egiten uzten ez dieten gurasoak, etxeko lanak egiten dituztenak, lagun baten etxean lo egiten uzten ez dietenak… Haurren gehiegizko babesak gurasoen larritasuna arintzen laguntzen du, baina bere ondorengoak garatzeko bidean harria izan daiteke. Artikulu honetan azaltzen dira seme alabak gehiegi babesteak
|
dituen
arriskuak eta etorkizuneko helduen osasun mentalean dituen ondorioak. Bestalde, haurren gehiegizko babesa saihesteko aholkuak ere ematen dira.
|
|
|
Hala, kirolari profesional eta zaleen bat bateko heriotzen %74tik %94ra bitartean kirola egin ondoko 24 orduetan gertatzen dira, San Rafael Ospitaleko EEUren datuen arabera. Kirol medikuntzako azterketa eta aurreko entrenamendua Kontrolik gabeko kirolak
|
dituen
arriskuen arabera, “zabaldu behar den mezua, ‘egin aurretik, pentsa ezazu’ da: kirol medikuntza berrikusteaz gain, entrenatu egin behar da, eta, kasu batzuetan, prestatzaile bat ere da.
|
|
|
Hala ere, arraza oso txikiek, hala nola yorkshirek, lesio konplikatuak izateko arrisku handiagoa izan dezakete kolpeak edo erorketak izanez gero. Kumeak
|
dituen
arriskuei aurrea hartzea Batzuetan, etxeko eremua arriskutsua izan daiteke txakurkumearentzat, neurri egokiak hartzen ez badira. «Txakurkumea jostalaria eta bitxia da, dena ahora eramaten du probatzeko; beraz, kontuz ibili behar da entxufeekin eta irentsi daitezkeen objektuekin», ohartarazi du Ana Cameno albaitariak.
|
|
|
Baina, zergatik irentsi ditzake txakurrak elikagaiak gaixotu gabe, eta guk ez? Nolanahi ere, portaera naturala eta zakurrarentzat azkar jateak
|
dituen
arriskuak bereiztea komeni da. Artikulu honetan gako horiek azaltzen dira, baita txakurrak astiroago jan dezan lortzeko jarraibideak ere.
|
|
|
Gutxien inbaditzen duen teknika oraindik jaio ez den haur bat operatzea fetoskopia baten bidez fetua ikusteko aukera ematen du, eta ebaki txiki bat besterik ez du behar amaren sabelean. Artikulu honek azaltzen du zer den fetoskopia eta noiz aplikatzen den, baita fetuarentzat
|
dituen
arriskuak prozedura hori dagoeneko egiten da Espainian.
|
|
|
Hala ere, teknika horren azken urteotako aurrerapenek minimizatu egin dituzte konplikazioak. Josep María Martínez, Kirurgia eta Terapia Fetal Endoskopikoa Bartzelonako Clinic ospitalekoak laburbildu du ‘ Fetuaren kirurgia itxia ‘ (Medikuntza Perinatal Nazionalaren Kongresua), umeentzako fetoskopiak
|
dituen
arrisku ohikoenetako batzuk. Mintzen haustura goiztiarra (haurdunaldian haurrak «flotatzen» duen likido amniotikoa duen zakua); kasuen %5 bitartean gerta daiteke.
|
|
2013
|
|
|
Neurri hori beste urrats bat da EBn kontsumitzen diren elikagai guztiak ebaluatzeko eta etengabe kontrolatzeko. Gomendio berriak kontuan hartu ditu Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) irizpenak, toxina horiek elikagaietan eta pentsuetan egoteak osasun publikoan eta animalietan
|
dituen
arriskuei buruzkoak. Artikuluak zehazten du zer diren neurri berriak, zergatik behar den etengabeko ebaluazioa eta zer garrantzitsua den aldi bereko azterketak egitea.
|
|
|
Animalienganako beldurra: animalia ezezagun batengana hurbiltzeak
|
dituen
arriskuen berri ematea, baina beldurra areagotzeko alarmarik ez sortzea. Beldurra duen animaliak protagonista dituen haurrarekin ipuinak irakurtzea komeni da, beldurra arintzeko txakurkumeetara hurbiltzen laguntzea eta, pixkanaka pixkanaka, animalia helduekiko distantziak murriztea.
|
|
|
Artikulu honek nabarmentzen du nola eragiten dion telebista gehiegi haur eta gazteen ongizateari, eta beste entretenimendu mota batzuen onurak zehazten ditu. Gainera, Espainiako telebistaren kontsumoari buruzko datuak eta haurrak gehiegizko pisua eta obesitatea
|
dituen
arriskuak ere baditu.
|
|
2014
|
|
|
Periferikoen (Espainia, Italia, Frantzia, Grezia eta Portugal) zor publikoaren eraginpean dauden eredu dibertsifikatuagoen bidez ere harpidetu daiteke, proposamen horiek proposamena aktiboagoekin osatzeko aukera ematen baitute. Partaideak hartu nahi
|
dituen
arriskuen arabera ere gehitu daiteke errenta aldakorraren zati bat.
|
|
|
luzera, medikamentu batzuekin gurutzatutako alergiak sor ditzake eta zoritxarreko erreakzioak eragin ditzake. Ondoren, aldi baterako tatuajeetan henna beltza erabiltzeak
|
dituen
arriskuak azalduko ditugu.
|
|
|
Jokabide eta arreta arazoak gehitu litezke edari azukretsu gehiegi kontsumitzeak adin txikikoetan
|
dituen
arriskuen zerrendara, ikerketa batek erakusten duenez
|
|
2015
|
|
|
Sendagaien eta Osasun Produktuen Espainiako Agentziak jakinarazpen bat egin du, ibuprofeno eta dexibuprofenoaren dosi handiak hartzeak
|
dituen
arrisku kardiobaskularren berri emateko.
|
|
|
Hozkailuan gorde daitezke bi eta hiru egun bitartean, ontzi itxi batean. Gomendio horiez guztiez gain, kontuan izan behar da ez direla ebaluatu behar landare basatiak jateagatik kontsumitzaileak
|
dituen
arrisku kimikoak edo mikrobioak. «Elikagai» horiek ez dute gainerakoek jasaten dituzten arriskuen ikuskapena edo kudeaketa.
|
|
|
Asko hitz egiten da “Bankuak itzalpean” ekonomia globalean duen eragina eta datozen urteetan finantza sistemarentzat izango
|
dituen
arriskuak. Are gehiago:
|
|
|
Mendekotasun teknologikoak osasunean
|
dituen
arriskuak
|
|
|
Joera hori Espainiara iritsi ahal izateko, arrisku ugariez ohartarazi dute adituek – infekzioak eta leuntzeak – eta truke horietarako arau esparru baten beharra. Ondoren, esnea sarean zergatik erosi behar den azaltzen da, eta Espainiako esne bankuen funtzionamendu jarraibideak zehazten dira, bai eta haur batek beste amaren esnea hartzeko
|
dituen
arriskuak ere.
|
|
2016
|
|
|
Haurraren erosotasunetik bertatik doaz horiek egiteko arrazoiak; izan ere, gorputzaren proportzioengatik, hobeto lo egiten du bere buruaren azpian, eta saihestu egiten ditu asfixia eta bularreko haurraren bat bateko heriotza. Artikulu honek zehazten du zergatik haurrek lo egin behar duten burkorik gabe, irudikatzen
|
dituen
arriskuak, zein unetan sar daitekeen eta zer gertatzen den errefluxuaren aurkako kuxinekin edo ziriekin.
|
|
|
Mundu osoko herrialdeek hainbat jarduera egingo dituzte biodibertsitatea kontserbatzea eta gizakien ongizatean txertatzea garrantzitsua dela gogorarazteko. Artikulu honek informazio gehiago eskaintzen du Biodibertsitatearen Nazioarteko Egunari buruz, biodibertsitateak
|
dituen
arriskuei buruz eta zergatik zaindu behar den.
|
|
|
«Oro har, arazo horiek amen heriotza tasa handitzen dute normopeso duten emakumeekin alderatuta», azaltzen du José Bellver Pradas ginekologoak, Valentziako Unibertsitateko katedradunak eta Antzitasuneko Valentziako Institutuko ikerlariak (IVI). Haurdunaldian gehiegizko pisuak haurtxoarentzat
|
dituen
arriskuak Haurtxoak, berriz, abortua, fetu heriotza, sortzetiko malformazioak (arantza bifidoa, Erresuma Batuan egindako beste ikerketa batek bezala) eta amaren konplikazioek eragindako arazoak (Erresuma Batuan egindako beste ikerketa batek frogatu bezala), «bai eta haurdunaldian izandako arazoak ere», adierazi du Belverrek. Gainera, bizitzako lehen urtean, bularreko haurraren bat bateko heriotza kasuak ohikoagoak dira haur horietan gehiegizko pisurik gabeko amek baino.
|
|
|
Hala ere, batzuetan, haurdunaldiko depresioaren ondorioak are arriskutsuagoak izan daitezke; beraz, horri buruz hartzen den erabakia kasu bakoitzaren araberakoa da. Artikulu honek Espainiako antidepresiboen kontsumoari buruzko xehetasunak ematen ditu, haurdunaldian
|
dituen
arriskuak eta hartu behar den ala ez erabakitzeko kontuan hartu behar den zer hartu behar den kontuan.
|