|
2002
|
|
|
Hego Euskal Herriko Nekazaritza eskoletako ikasleek mobilizazio ugari egin zituzten joan den ostegunean, hilak 7, «Nekazaritza euskaraz, orain» lelopean. Hegoaldean dauden bost nekazaritza eskoletatik (Murgia, Derio, Arkauti, Fraisoro Zizurkil eta Txantrea) bakar batek, Fraisorok, eskaintzen
|
ditu
euskarazko eskolak, baina hala ere, ezin dira ikasketa guztiak euskaraz egin. Eskola hauetako ikasle gehienak euskaldunak dira ordea.
|
|
|
Hiri bat literaturan. Literatura baten biria» da, eta hain zuzen horrexek elkartzen
|
ditu
Euskararen Donostia Patronatuaren laguntzaz Alberdania argitaletxean plazaratu diren 34 idazleak eta 54 testuak. Donostia hiria daukate denek beren lanen ardatz edo kokaleku, nahiz bestelakoan batzuek besteengandik ezberdintasun nabariak izan.
|
|
2003
|
|
|
Baina beste diru iturri batzuk ere izango
|
ditu
euskarazko egunkari nazionalak. «Egunkaria»ren 11.000 harpidedunek, «Egunero» jaso duten moduan, produktu berriaren harpidedun izaten jarraituko dute.
|
|
|
Izenak berak dioen moduan, egitasmoa urrats desberdinetan dago banatuta eta norberak aukeratzen
|
ditu
euskararen alde egiteko eman ditzakeen pausoak. " Bakoitzak bere abiapuntua kontuan hartuta bere helburuak markatzen ditu.
|
|
|
Hala eta guztiz, Estatuaren jokaeraren apologia etengabekoa egiten duten euskal komunikabide filialek, euskal herritarren errugabetasun printzipioari baino zuzenbide estatuaren errugabetasun printzipioari ematen diote garrantzi handiagoa. Hau da, Estatuak ia edozer gauza egiteko eskubidea du, berme demokratiko guztiak dituelako eta hori zalantzan jartzen duena, edo ETAren ingurunean jartzen da, edo fronte nazionalistaren ikusmoldera makurtzen da, edo atxiloketa egoera hauek baliatu nahi
|
ditu
euskara eta euskal gizartea ikuspegi sektario batetik eraikitzeko. Berdin da' Egin' itxi eta bost urtera Auzitegi Nazionalak berau berriz zabaltzeko aukera ematea; berdin dozenaka atxilotu kargurik gabe aske gelditzen badira; berdin' Egunkaria' itxi eta handik zortzi hilabetera Iñaki Uria, Xabier Oleaga eta Xabier Alegria oraindik kartzelan badira; berdin tortura salaketak etengabekoak badira; berdin da euskal gizartean, erakundeetan eta nazioartean torturaren gaiaz arduratzen diren erakundeek salaketa horiei sinesgarritasuna ematea; berdin da Gipuzkoako Diputazioak Del Olmo epaileak atxilotuen enpresei egindako iruzur fiskalaren salaketa gezurtatzea...
|
|
|
zenbat jende daukagu inguruan euskara ikasteko saio eta ahaleginekin nazka nazka eginda, lotsatuta, frustratuta edo ez dut inoiz lortuko negarrez. Horiek ez dira estatistiketan agertzen, baina batzuk behintzat betiko galdu
|
ditu
euskarak. Gaitz erdi, ikastea eta erabiltzea bederen agertzen zaizkigula inkestetan, beti bigarrenaren kaltetan proportzioak, nahiz eta, ziur naiz, erabileraz (erabilerarik ezaz, alegia) ez den egia osoa ateratzen:
|
|
2004
|
|
|
Bernardo Atxaga da, eta bertan, Joseba Irazu Garmendiaren datu biografikoak eskaintzeaz gainera, frankismoaz geroztik euskal literaturak jasandako arazoen nondik norakoak azaldu eta Bernardo Atxaga ezizenez izenpetzen duen idazlearen figura eta azken nobela ez beste idazlan guztien inguruko xehetasunak azaltzen ditu Jon Kortazarrek. Horrez gain, aipatu testu horien arteko hautaketa bat ere gehitu dio bere lanari, eta zenbait poema, ipuin edo nobelen zati batzuk jarri
|
ditu
euskaraz eta gaztelaniaz, Etiopia, Trikuarena, Bi anai, Obabakoak, Gizona bere bakardadean, Zeru horiek eta Groenlandiako Lezioa lanetara irakurlea gertura ahal dadin.
|
|
|
Kapitalismoak sormen indarra bereganatu duela, eta eskuratze prozesu horretan sormena eta erresistentzia ahalmenen arteko dibortzio lazgarria gertatu dela baieztatzen da Zehar aldizkariaren 51 zenbakian. Hain zuzen gai horren inguruan egindako hausnarketak eskaintzen
|
ditu
euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez. Nolanahi ere, hausnarketa horien jatorrizko bertsioari ematen zaio lehentasuna aldizkarian, eta bertan ez dira testu guztiak hiru hizkuntzetan eskaintzen.
|
|
|
Aukeraketa egiterakoan, gomendiozko gutunak, aintzinsolasak eta hitzaurreak idatzi zituzten idazleak hautatu ditu, beraien atariko horiekin liburu hau osatuz. Horregatik baztertu behar izan
|
ditu
euskaraz idatzitako aintzinsolasik ezagutzen ez zaien beste idazle interesgarri asko »Oihenart esaterako». Nolanahi ere, bertan aurkituko ditu irakurleak Bernard Etxepare, Joanes Leizarraga, Estebe Materre, Joanes Etxeberri (bai Ziburukoa, bai Sarakoa), Jusef Egiategi, Agustin Kardaberaz, Bizenta Antonia Mogel, Juan Inazio Iztueta, Jean Batiste Archu eta beste askoren lanak.
|
|
2005
|
|
|
Dudarik gabe itxaropenez, bizi pozez, argitasunez, samurtasunez, erakargarritasun sentimentalez osatu dugu. Bide pozgarriak, itxaropentsuak, ireki
|
ditu
euskarak eta gure kulturak, etorkizunik izango badu. Ez dago besterik.
|
|
|
Joan den igandeko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetako alderdiek aurkeztu dituzten egitarauak aztertu
|
ditu
Euskararen Gizarte Erakundearen Kontseiluak. Kontseiluaren iritziz, alderdien egitarauetan ez da «hizkuntza politika eraginkorrik» agertzen.
|
|
|
\ Hiztun kopuru ederra eta orduan ez zituen prestigioa eta bizi indarra irabazi
|
ditu
euskarak.
|
|
|
Hor gero eta presentzia handiagoz egoteaz gainera, egote horri etekin kulturalak eta etekin ekonomikoak ateratzen jakin behar dugu. Baliabide ekonomikoak behar
|
ditu
euskarak, baina, aldi berean, gero eta gaiago da euskara aurrez egindako inbertsioak itzultzeko. Teknologia berriek eta Internetek bide horretan jarri behar dute, Internet, beste gauza askoren artean, bai baita merkatua ere.
|
|
2006
|
|
|
Dindaia Fundazioko kide den Rikardo Ederrak adierazi digunez, «batetik, bizitzako lehen urteetan gaztelaniaz ohitu eta lau urterekin hizkuntza berrira murgiltzea zaila da eta bestetik, gurasoek bat bateko apustua egin behar dute haur horrekin». Dindaia Fundazioak beraz, haur eskolak eta ludotekak eskaintzen
|
ditu
euskaraz.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak 10,8 milioi euro banatuko
|
ditu
euskara sustatzeko
|
|
|
Nik zientzia fikzioari buruzko tertulia batean parte hartzen dut, Elkano kaleko Aroaldi tabernan, unibertsitate aurrean, hileroko lehenengo ostiralean, eta hor badago euskaraz zerbait idatzi duen bat. Are gehiago, hitzaldiak eman izan
|
ditu
euskarazko zientzia fikzioari buruz, beraz badago zerbait.
|
|
2007
|
|
|
\ Pitxuk uzten
|
ditu
euskara masakratzearen erruz eta sobera ardura erdaretan zinpurtu delako bildu dituen multa guztiak Euskal Kultur Erakundeari ordain ditzan xeherik galdatu gabe, eta ez etsitzeko Euskara putzu sakon eta ilun bat zen dakarren CDa.
|
|
|
Hasiera batean, eztabaida helburuetan kokatze horrek oso oso agerian utzi
|
ditu
euskararekiko erdi ezkutuan zeuden zenbait jarrera, besteak beste, orain arte euskararekiko atxikimendu eta konpromiso eskasa erakutsi duten sindikatu eta hedabide batzuena, euskarekiko maila gehiegizkoa ez ezik euskara ikas/ irakaskuntzaren hizkuntza nagusia bihurtzeak gaztelania bazterrean uzten duela nabarmendu dutenean. Ez dituzte, ostera, gaztelaniarekiko ez eta ingelesarekiko xedeak auzitan jarri.
|
|
|
Kiroltasunez bilera egiteko hitzordua jarri zuten, proiektua borobildu eta unibertsitatearen laguntza zehazteko. Oraingoz, ikasturte honetan argitaratu diren zenbakien kopiak ordaindu
|
ditu
Euskara Errektoreordetzak, kazetaren aurkezpen ekitaldirako beharrezko baliabideak jartzeaz gain. Aranzabalek dio hurrengo urtean elkarte modura erregistratu nahi dutela, dirulaguntza ofizialak jaso ahal izateko.
|
|
|
" Herriko etxe batzuetan badira alfabetatu gabeko langile euskaldunak eta beraz, jadanik zerbitzu bat eskaintzen dute euskaraz, baina beste anitzetan ez dira beti euskaldunak". Euskaraz alfabetatu gabeak eta ez dakitenak AEK ko eskoletara bideratzen
|
ditu
euskara teknikariak. Errobi herri elkargo osoan egun 18 bat udal langile ari dira formatzen.
|
|
2009
|
|
|
Lau adar
|
ditu
euskararen normalizaziorako egitasmoak. Bata, Hizkuntza Plangintza onartu eta abian jartzea.
|
|
2010
|
|
|
Badira, alabaina, gurera egokitu diren kultur erreferentziak ere. Naturalizaziora jotzen da, eta irudietan agertzen diren idatzizko kodeak off ahots batek ematen
|
ditu
euskaraz. Itzulpen tekniken artean sarri jotzen da deskribapenera eta esplizitaziora.
|
|
2011
|
|
|
Eta badaki denbora horretan emandako aurrerapausoa itzela dela. Gaur egun 400.000tik gora biztanlek kontsumitzen
|
ditu
euskarazko hedabideak, 2008ko Eusko Jaurlaritzaren ikerketa baten arabera.
|
|
|
Deus ere ez da egin. Momenturik hoberenetan bost bat minutu izan
|
ditu
euskarak bizpahiru irratitan. Hor dugu herritarren ahaleginez lortutako Euskalerria Irratia, lizentziarik gabe segitzen du.
|
|
2013
|
|
|
Bai, baina berez, horretan saiatzen ibili beharrik gabe. Eta, zalantzarik gabe, errazago ikusiko
|
ditu
euskararen gabeziak eta indarguneak. Agintari euskaltzalearen kasuan, garrantzizkoa izango da euskararen nortasuna azpimarratzea, modurik naturalenean, normaltasunez, baina azpimarratzea.
|
|
2014
|
|
|
Hori dela eta beharrezko ikusten
|
ditu
Euskara merkataritzara bezalako proiektuak. " Gure hizkuntza kalera ateratzeko garrantzitsua da dendariek eta jendaurrean lan egiten dugunok euskara ikasi eta erabiltzea eta kanpaina honek horretarako baliabide egokiak eskaintzen ditu".
|
|
2015
|
|
|
Hizkuntzaren normalizazio prozesuak aurrera egingo badu, atxikimendu soziala eta derrigortasuna konbinatu behar
|
ditu
euskarak Amonarrizen ustez. Erritmoak kontutan hartuta, Gipuzkoa, Lapurdi ala Araban planteamenduak ezberdinak dira.
|
|
2019
|
|
|
Talde sortu berriak Nafarroako erdialdean eta hegoaldean eragin nahi du. Errigora egitasmoaren harreman sarea eta diru iturria baliatuko
|
ditu
euskararen ezagutza, erabilera eta euskararen aldeko jarrerak bultzatzeko.
|
|
2020
|
|
|
Eta errematea joan den astean etorri zen: Iruñeko Udalak publizitaterik gabe utzi
|
ditu
euskarazko hedabideak. Zein izan da trikimailua oraingoan?
|
|
|
etorri berrien egoera, adibidez, ikuskizun baita hezkuntzak nola erantzungo ote dion. Edo hor dugu ikasleen euskara maila ez behar bezalakoa, oraindik… Erronka berriak hainbat
|
ditu
euskarak, eta hurrengo fasean lehentasunak zein diren erabaki behar dugu. Kezka horien inguruan gogoetatzera dator' Berrindartu eta jauzi' dokumentua:
|
|
2021
|
|
|
Udalak, orokorrean," besteekiko parekotasunean" eskaintzen omen
|
ditu
euskarazko jarduera antolatuak. Asko jota, euskarari eta gaztelaniari pisu bera ematen zaielakoan dago Oiartzabal.
|
|
|
Horretarako, hezkuntzako langileek, euskaraz eta euskaratik lan egiteaz gain, gurasoekin dituzten bileretan, gurasoekin batera, haurraren euskara plana egokitu egiten dute, eboluzioa aztertuz eta beharrezko baliabideak eskainiz. Euskara etxetik dakarten umeak indartuko
|
ditu
euskarari eutsi diezaioten. Eta etxean euskararik ez duten umeak lagunduko ditu.
|
|
|
N|uu hizkuntza desagertuz munduko hizkuntza zaharrenetarikoa, baita aberatsenetakoa ere, litzatekeelako desagertuko. 114 fonema edo ahozko soinu
|
ditu
euskararena ez atzemanik, frantsesean ala ingelesean demagun 40 inguru dira. Hizkuntza klikduna ere da, mihiarekin ahosabaia joz edota ezpainen bidez sortzen diren 45 klik soinu ezberdin ditu!
|
|
2023
|
|
|
Adibide baten bitartez azalduko dugu. ARGIAk 2022an 526.646 euro jaso
|
ditu
euskararen normalizazioan egiten duen lana sustatzeko. Horri gehitzen badizkiogu Hazitekek emandako 10.510 euroko diru-laguntza, eta publizitate instituzionala argitaratzearen truke urte horretan Jaurlaritzatik jaso ditugun 24.097 euroak eta Gipuzkoako Aldunditik 9.135 euroak, emaitza 570.000 euro ingurukoa da.
|
|
|
elkar osatzen eta elikatzen diren eragilez osaturiko osotasun konpleto bat. Euskara ikasi nahi duenak, AEK du, eta
|
ditu
euskarazko komunikabideak, ditu euskarazko aisialdiak, du ingurune profesional euskalduna eta ikastolan dabilen umeak ere ditu euskara hutsezko aktibitateak, ditu irudimena euskaratik garatzeko euskarriak... Horregatik dabiltza kolektiboki borrokan, nonbait badakitelako Ipar Euskal Herri euskaldunaren lorpena guztien artean dutela eskuragarri.
|
|
|
elkar osatzen eta elikatzen diren eragilez osaturiko osotasun konpleto bat. Euskara ikasi nahi duenak, AEK du, eta ditu euskarazko komunikabideak,
|
ditu
euskarazko aisialdiak, du ingurune profesional euskalduna eta ikastolan dabilen umeak ere ditu euskara hutsezko aktibitateak, ditu irudimena euskaratik garatzeko euskarriak... Horregatik dabiltza kolektiboki borrokan, nonbait badakitelako Ipar Euskal Herri euskaldunaren lorpena guztien artean dutela eskuragarri.
|
|
|
elkar osatzen eta elikatzen diren eragilez osaturiko osotasun konpleto bat. Euskara ikasi nahi duenak, AEK du, eta ditu euskarazko komunikabideak, ditu euskarazko aisialdiak, du ingurune profesional euskalduna eta ikastolan dabilen umeak ere
|
ditu
euskara hutsezko aktibitateak, ditu irudimena euskaratik garatzeko euskarriak... Horregatik dabiltza kolektiboki borrokan, nonbait badakitelako Ipar Euskal Herri euskaldunaren lorpena guztien artean dutela eskuragarri.
|