|
2000
|
|
|
Herri bitxia da Ondojoan, trabak izango ditu bere joistailuak saldu ahal izateko eta hainbat pasadizo biziko du saltzaileak bertan. Izen zelebrea ipini
|
dio
idazle adunarrak bere protagonistari: Joxe Panpin.
|
|
|
Beraz, isil zaitezte eta egon patxadan, aurki ditugu hemen gure bila etorriak eta!". Baina jendeak gogor erasotzen
|
dio
idazle errealistari: " Hik, beti bezala, itxi egiten dizkiok begiak errealitate latzari.
|
|
2001
|
|
|
Ikuskera mundutik irudien pilaketa dator, eta irudi pilaketak irakurtzen ikasi du poesia hartzaileak, baina lan horretan lagundu egin
|
dio
idazleak. Gorago ikusi dugu nolako laguntza eman dion" Ainhoa" ren poema irakurtzeko.
|
|
|
Kartzelako poemetan errealismoa kontrajartzen zaio nolabaiteko lirika xamur, amodio gaiko eta bigunari. Poesia horri erromantiko deitzen
|
dio
idazleak, ahazturik, hein batean, berak defendatzen duen askatasun nahiaren espresaera ere erromantikoa dela. Sentimentalismoaren joera da ukatzen dena.
|
|
2003
|
|
|
" Duela gutxi, Eslovenian nengoela, galdetzen nien hangoei zelan zen posible halako gerra bat piztu izana hain zibilizatua ematen zuen toki batean. Eurekin hizketan nengoela ikarak hartu ninduen, hemengo egoerarekin lotura asko ikusten nituelako"
|
dio
idazle ondarrutarrak, Madril aldeko hedabideak gerra estrategi batean daudela gehituz, eta gerra estrategian arerioari gizaki izaera kentzen zaiola nabarmenduz. " Pelikula amerikarretan egiten zen moduan indioekin.
|
|
2004
|
|
|
Hiriak barnebildu ditu nekazal munduko jendeak. Ingurunearen aldaketa azkarrak jendearen eboluzio azkarra bultzatu du eta horrek alegiak moldatzeko aukera eman
|
dio
idazle honi: jendearen jarrera, jokamoldeak, garapenak eta adierazpenak aldatu omen dira bertan, maila sinbolikoz bada ere.
|
|
2006
|
|
|
maldetan sagarrak (erantsi dezagun orain originaltasunaaspaldi hil zela, edo intertestualitate jokoa dela eta plagio bekatutik libre geratukogara). Hala
|
dio
idazle lasartearrak bilduma honetan jasotako bere artikuluarenamaieran, Brodsky bidelagun duela: «Esaerak sagarra zuhaitzetik gertu erortzendela badio ere, ez da hori beti egia.
|
|
|
Nazio txikiak soilik nazioko idazlea dela irakatsi
|
dio
idazleari. Begirada aberriaren mugetatik haratago jartzea, bere idazle lagunekin artearen nazio gaindizko lurraldean bat egitea, jokabide harro edo mespretxugarritzat hartzen dute bere aberkideek.
|
|
2007
|
|
|
Ugarte izan gabe, gure baitako uharte dena. Tira hori ez
|
dio
idazleak, nik diot.
|
|
|
Irakurleari jardun kimatua eskaini
|
dio
idazleak, kimatua eta inausia, soildua alegia. Basoa ikusi ahal izateko ondo kimatutako zuhaitz edo ipuinak dira bereak.
|
|
2008
|
|
|
Hauei buruz Euskaltzaindiak esan nahi du ohartzen dela ez direla denak idazle guztiek egoera guztietan eta berehala onartzekoak, eta agian bide zuhu rrena pausokakoa dela, testu jaso eta formalenetatik hasiz, eta bigarren urrats baterako utziz ahozko erabilerari lotue nak. Hemen ere, senak eta egoerak erakutsiko
|
dio
idazle edo esatari bakoitzari nola joka arauok betetzeko erantzuki zunean."
|
|
|
Kirmen Uriberen Bilbao New York Bilbao nobelaren idazketaren amaieraren kronika da hau, baina antzekoak lirateke Durangoko Azokan izango diren liburu berri askoren amaieren kronikak. Obrak gogoa bahitu egiten
|
dio
idazleari, gero eta indar handiagoz, obsesio bilakatu arte. Baina ia beti amaiera iristen da, idazleak menpean hartzen du edo hala uste du bederen obsesio bihurtua zaion obra hori.
|
|
|
Horren lekuko dira niretzat liburuaren bigarren zatian harira etorri gabe kontatzen diren hiru istorioak, protagonistarengan, harridura iraunkorra uzteko adinako indarra dutenak?. Istorio horietan irakurleari hunkitzeko agintzen
|
dio
idazleak, amaierako klimax bortitzerako prestatu eta aldi berean, neurriz hunkitu dadin, eta badirudi istorio nagusiarekiko hari narratiboak zaindu gabe uzteak ez duela ardurarik. Aitona eta bilobaren arteko harreman estuaren adierazle den elkarrizketa luzearen pasartean ere hainbat kontakizun bortxatuegiak iruditu zaizkit, akaso apurtzaile suertatzeko idatzita egon arren, nekez imajinatzen ditudalako pertsonaia horiek bizitzaz, gero maitasunaz, bat batean sexuaz, eta gehienbat heriotzarekin bizitzen ikasi beharrari buruz horrela hitz egiten.
|
|
|
Jendearentzat friboloa eta inmorala izan daitekeela ere gaineratu du. Amaieran, tragediari «traizio» egiten
|
dio
idazleak.
|
|
2009
|
|
|
Nola demontre atera du pintoreak horietatik aretoan ikusten ari garen udaberri hau? Imanol Larrinagak
|
dio
idazle bakoitza kolore batzuekin lotzen duela. Makuso da beltza eta morea; Gorrotxategi, urdina eta horia; Otxoteko, arrosa eta berdea.
|
|
|
Testigantzarik goiztiarrenetariko bat Juan Antonio Zamakola arratiarrak() egiten du 1818an, Historia de las naciones bascas de una y otra parte del Pirineo Septentrional y costas del mar Cantábrico desde sus primeros pobladores hasta nuestros días, con la descripción, carácter, fueros, usos, costumbres y leyes de cada uno de los estados bascos que hoy existen liburuan. Liburu horretan gaualdi batean koplari baten saioan suertatu zela
|
dio
idazleak, eta koplari horrek hain etorri onekoa izan behar zuen, non koplak entzuten pozez gainezka egon omen ziren inguruko guztiak. Beste pasarte batean dio Bizkaiko herria guztiz poesia zalea dela, beste euskal lurraldeetakoen antzera, eta deigarria dela dio, irakurtzen ez idazten jakin barik ere, kantuak bat batean sortzeko hango jendeak duen trebetasuna, jakintsuenak ere harritzeko bestean.
|
|
|
Hemingway iruindarrekin nahasten zen, jaiaren parte izan nahi zuen, adierazi du. Bere mintzaldia eta gero, Barcinak zapi gorria jarri
|
dio
idazlearen estatuari, Iruñearen aitorpen gisa, asko eman diolako hiriari. Azkenik, buruhandien dantzak amaiera eman dio omenaldiari.
|
|
|
Hofstadter idazle estatubatuarraren obra ezagunena da. Ia hogei urtez ibili nuen buruan liburu hau, forma eman nahian
|
dio
idazleak hitzaurrean. 1979an argitaratu zuen, eta matematikaren dibulgazioan klasiko bat bilakatu da.
|
|
|
Liburuak, Uribek eskatu bezala, etxeko ateak zabaltzen dizkio irakurleari eta ustezko txirotasun edota desordenu horren zioez hausnartzen. Hala
|
dio
idazle galdu hori izateko jaioa zatekeen Jean Etxeparez, «Alta, Aldudeko medikuak ere ezin izan zituen osoki saihestu testuinguruak ezarritako mugak eta euskal sistema literarioaren ahuleziak» (55 or.).
|
|
|
Saria pozik jaso du, baina baita zalantza batzuekin ere: Testua idatzi orduko, konturatzen da idazlea testu horrek ihes egiten diola eskuetatik, idazle egingo duen testu hori amaitu duen unean uzten
|
dio
idazle izateari. Idazlea ez da idazle ez aurretik eta ez ondoren, baizik eta idazten duen unean.
|
|
|
Pertsonaia nagusia saregilea izateak lagundu
|
dio
idazleari zeregin horretan: Protagonista bezala eskolagabeak izanagatik ere, oso ohituak baitaude gertaerak kontatzen eta elkarri esaten.
|
|
|
Pertsonaiek baitute garrantzirik handiena. Bakoitzak, gainera, gai bati baino gehiagori bide emateko balio izan
|
dio
idazleari: Teresak, gai sozialei; Martinak, giza harremanen arazoei; eta Eulalik, berriz, barne gogoetei.
|
|
|
Arratsaldeko argiarekin denak goxo goxo jarri eta kito?. Hau da, bere benetako lana, bere konplexutasuna ahaztuko ez duen Laboaren figuraren alde egin behar dela
|
dio
idazleak. –Arestiren heriotzaren ondoren gertatu bezala, zutik eustea dagokigu bere kontradikzioetan, bere tentsioetan?.
|
|
|
Gaztelaniara itzuli behar zen, eta ondoren, bidea egin. Gaur egun bestela dela
|
dio
idazleak: Euskaratik italierara, ingelesera edo beste batzuetara itzultzen dira liburuak.
|
|
2010
|
|
|
Por cuenta propioa argitaratu berri du Rafael Chirbesek, literaturaren inguruko artikulu bilduma. Literatura eguneroko zerbait da, hitza ere egunerokoa den heinean,
|
dio
idazleak.
|
|
2011
|
|
|
Hala dio Aritz Gorrotxategiren Harriaz beste (Erein) lan berriko lehen poemak. Egungo kezkei erantzunak bilatzean, klasikoen hariari heldu
|
dio
idazleak, eta harekin josi du bere diskurtso poetikoa obra berrian. Anjel Lertxundi idazleak lagunduta aurkeztu du Gorrotxategik (Donostia, 1975) hirugarren poesia liburua.Aresti baino lehenagotik ere harriak euskal poetikan «sekulako pisua» duela eta izan duela gogorarazi du Lertxundik.
|
|
|
Jimenez gehien harritu duen kontua da Euskal Herriko musikari erdaldunek euskarazko musikaz duten ezagutza. «Mikel Erentxun batek Laboa aipatzea, adibidez»,
|
dio
idazleak. Horrek aurreiritzi asko ezabatzeko balio duela uste du.
|
|
|
Irakurketak asko aportatzen
|
dio
idazleari. Hala esaten bada ere, ez dago inor autodidaktarik.
|
|
|
Idazlearen aburuz, denbora galtzea ez da denbora galtzea, horixe dugu liburuaren konklusioetako bat. Jateak, sexuak, haurren atentzioak, lagunek... ordu gehiago behar eta merezi dituztela
|
dio
idazleak. Yoga, meditazioa eta antzekoak ere ez omen dira txarrak hobeki bizitzen ikasteko.
|
|
2012
|
|
|
Irudiak oso modernoak dira, baina aldi berean betiko iturritik hartuak. Bi zoro elkartu eta bioi beti gustatu zaigun zerbaiti heldu diogu",
|
dio
idazleak.
|
|
|
Euskal poesian pisu nabarmena hartzen ari den korrontea da filosofia eta lirika uztartzen dituena, etika berezi bat ezarriz estetikari. Haikuaren dotoreziari eta poesia puruaren sinpletasunari eransten
|
dio
idazleak beraz misterioa atzemateko ariketa beti antzua, beti beharrezkoa.
|
|
|
Aldizkari beraren hurrengo ale batean, Beauvaisen beraren gainean susmoa sortzeko ahalegina ageri da. Honela
|
dio
idazleak:
|
|
|
Testuen, idazleen eta literaturen arteko hartu eman eta elkarreragin saihestezin hori agerian geratzen da Sarrionandiak asmatutako beste idazle apokrifo baten sasi itzulpenetan. Hezurrezko xirulak liburuan aurkezten duen Jeronymo Oliveira da Verdade ustezko idazle portugesa gezurrezko pertsonaia da, abizenaren azken zatiak aurkakoa sinetsarazi nahi badigu ere.119 Idazle faltsu hori deskribatzeko ematen dituen xehetasunak, ordea, egiazko autore eta liburuetatik hartuak dira, eta horrek are sinesgarritasun handiagoa ematen
|
dio
idazle apokrifoari. Existitu diren eta benetako testuak idatzi dituzten hainbat autoreren datuak nahastuz, fikziozko pertsonaia bat sortu du Sarrionandiak Hezurrezko xirulak liburuko orrialdeetan, eta haren ahotan jarri berak asmatutako poemak.
|
|
|
Liburuen alde onak eta txarrak, dohaiak eta akatsak jotzen ditu begiz eta horien arauera laudorioak edo erdeinuak parrastaka barreiatzen. . Kritikoak egia zor
|
dio
idazleari, esango digu eta Mitxelenak bere egia, zuzen ala oker, zerorrek ikus?
|
|
|
Idazlea aspaldi ez bezalako samurtasun batez hurbildu zaio emazteari atzetik, eta musu eman dio garondoan. Emakumea, loreak ureztatzeari utzirik, jiratu egin da eta harrituta begiratu
|
dio
idazleari
|
|
|
–Zatoz, konpondu beharreko altzaria erakutsiko dizut, erantzun
|
dio
idazleak.
|
|
|
Uste dut, gainera, partidu politiko bateko militantziak ez duela aberasten idazlea, alderantziz, pobretu egiten duela idazlea. Eta partidu politikoak erabili egiten du idazlea bere mesederako, zukua ateratzen
|
dio
idazleari han eta hemen erabiliz." Eta hori adibide batez erakustearren, Octavio Pazek beti ematen zituen XX. mendean izandako poeta handi batzuen izenak, partidu komunistako militanteak izan zirenak (Louis Aragon, Pablo Neruda, Rafael Alberti, Paul Eluard...) eta azpimarratzen zuen haien poesia ez zela batere hobetu militantziaz idatzi zutenean, alderantziz, haien poemak kontsignekin elikat...
|
|
2013
|
|
|
Edo, idazteari ekin aurretik milaka liburu irentsi behar dugunaren obsesioa nork ez du inoiz ukan? Ipuin perfektuko pertsonaiak panikoa
|
dio
idazlearen profesioari.
|
|
|
Liburuen berezko lekua komuna delakoan dago Lanbas, eta apalategia jarri nahi du bere etxekoan. Jon Alonsok, berriz, honako hau
|
dio
Idazleei galdezka liburu kolektiboan (EHU, 2012): «Benetan inporta duena da liburuak dagokien tokian edukitzea:
|
|
|
b) Leku deskribapen bat egitean, elementuak ordena batean aurkezteko plan bati jarraitzen
|
dio
idazleak.
|
|
|
Testuak paragrafotan zatitzen ditugu, eta paragrafo bakoitzean testuaren alderdi bat garatzen da. Azpigai, ideia edo alderdi hori garatuta, puntu eta bereiz egin, eta beste paragrafo bati ekiten
|
dio
idazleak. Testutik paragrafora eta paragrafotik esaldira, paragrafo barneko esaldiak ere josi behar izaten dira.
|
|
|
Ainitze bere munduan bizi da eta xelebrekeria asko egiten ditu, baina zientzialari aparta da aldi berean. Izaera horrek liburuko giro oro har iluna leuntzeko aukera eman
|
dio
idazleari, kontu samur eta barregarriak sartuz, Ainitzek egoera absurdo asko sortzen dituelako istorioan zehar.
|
|
2014
|
|
|
Bukowskiren omenezko liburuan parte hartzeaz gain, On the Road kontakizuna ere argitaratu diote. Bukowski oso gogoko duela
|
dio
idazleak, eta Factotum, Postaria eta Emakumeak liburuak nabarmendu ditu. " Charles Bukowski edo oso gustuko duzu edo ez duzu batere maite, baina, seguruenik, joan den mendeko idazle estatubatuar onenetakoa da.
|
|
|
Bere adiskideari parrandaren berri kontatzen zion bitartean egiten ditu saiakera guztiak. «Teknikariak lasai asko esan zidan posta elektronikoaren helbideak, nire dokumentu pertsonalak eta azken urteetan idatzitakoak galdu nituela»,
|
dio
idazleak. Fikzioan euskal literaturan Ramon Saizarbitoriaren Rossettiren obsesioa eleberriak tratatu du galeraren gaia.
|
|
|
«Marra bat» marrazten du pertsonaiak bere baitan, Kamioren irudiko, eta hortxe dago deman; gezurraren eta egiaren arteko orekariaren soka estuegian. «Hiru istorioetan, irakurlearen barrenak astindu nahi izan ditut»,
|
dio
idazleak. Eta erraiak mugitzeko saio horretan txirikordatu ditu 184 orrialdeak.
|
|
|
Hauei buruz Euskaltzaindiak esan nahi du ohartzen dela ez direla denak idazle guztiek egoera guztietan eta berehala onartzekoak, eta again bide zuhurrena pausokakoa dela, testu jaso eta formalenetatik hasiz, eta bigarren urrats baterako utziz ahozko erabilerei lotuenak. Hemen ere, senak eta egoerak erakutsiko
|
dio
idazle edo esatari bakoitzari nola joka arauok betetzeko erantzukizunean.?
|
|
|
Hori eginda, gustatzen zaizunari berriro heltzeko aukera duzu?
|
dio
idazleak. Behinola taldean izandako tirabirak ere ahaztuta geratu ohi dira, denboraren poderioz.
|
|
|
Unamuno en la política local lanak, amaiera ematen
|
dio
idazleak, Unamuno. Diario final lanarekin 2006an hasi zuen Unamunori buruzko trilogiari.
|
|
|
" Uste dut salbazioa Bilbon dagoela. Bilbon salbatuko gara, edo ez gara salbatuko"
|
dio
idazle donostiarrak. Anuzitaren esanetan" salbazioaz, gure salbazioaz, ari da Ramon Saizarbitoria txosten honen hasierako aipuan, non eta Bilbon ei dago salbatzeko gakoa.
|
|
2015
|
|
|
Inoiz ez da gaztelaniara itzultzen erakundeetan sortutako ezer. Euskararen egoera, maila politikoan, estatutuaren porrota da",
|
dio
idazle pasaitarrak.
|
|
|
Angelek gaur arte eutsi dio lan horri, eta deitzen diotenean joaten da, 70ak paseak dituen arren. Danielle Steelen etxean azkena egin zuten festa oso apala iruditu zaio garai batekoen aldean, baina langileekin betiko adeitasunari eusten
|
dio
idazleak. Jimmy Carter eta Gerald Ford AEBetako presidente izanak ere zerbitzatu ditu; Margaret Thatcher ere bai, eta baita Barbara Bush eta Bernadette Chirac ere...
|
|
|
Eta zer axola zion? Zer axola
|
dio
idazleari, lanean ari den bitartean, munduak. Zer axola astroak beren lekuetan ipini diren, alineatuak edo anabasa perfektuan, idazlumak beste mundu bat eraikitzen badu, mundu orotatik kanpo?
|
|
|
Orduantxe erreparatu
|
dio
idazleak pertsonaia horrek eta bere amaginarrebak duten antz handiari. Eta beste leku eta une batera eraman du horrek.
|
|
|
–Dena baitago dagoeneko idatzia, zertarako idatzi orduan? , galdegin
|
dio
idazleak bere buruari, eta erantzun:
|
|
|
Dena den, abian da bidaia, haste istorioa. Sarreratik
|
dio
idazleak narrazioaren filosofia. Egiazko Istorioa nobela idazlearen beraren «gezur pintarratuek» forjatua da, lehen pertsonan mintzo delarik gainera Luziano.
|
|
|
Hirutasun guztiz Santuaren jaia da 1575eko ekainaren 2a; liturgiako jai horrek inspirazioa pizten
|
dio
idazleari. Barne Gaztelua idaztean egin zituen etenaldiei buruz ik. V. Egoitzak, 4, 1 Liburua 1577ko azaroaren 29an amaitu zuen (ik.
|
|
|
Literatur kritika feministaren aitzindarietako bat izango zen artikuluan Joanna Russek
|
dio
idazleak, izan emakumezko zein gizonezko, ez duela nahi duena idazten ahal, bere irudimena itxura batean irudi lezakeena baino hesituago dago eta. Hala, patriarkatuaren markoetan sortua denez, kultura maskulinoa da, eta bai gizonezkoen eta bai emakumezkoen kulturaren inguruko ikuspegia eta ulerkera ere halakoa da:
|
|
|
Saizarbitoriak
|
dio
idazleak beti esan behar duela egia. Baina egia horietako bat da gizaki errealoi beti eta nonahi egia esateak heriotza ekar diezagukeela ondorioz:
|
|
|
Halakoxea zen Freud bera ere, horregatik ulertu zuen hain sakonki arratoien gizona. Saizarbitoriak
|
dio
idazle askok neurosiak eragin oinazetik ihesi idazten duela. Beti horrela balitz, primeran.
|
|
2016
|
|
|
Ibilbidearekin batera, Muskerraren bidea (Pamiela) liburu gida kaleratu zuen Atxagak. Ikasleek lantzeko egokia dela iritzi
|
dio
idazleak, eta talde bisitak egiteko aukera eskainiko diete ikastetxeei hemendik aurrera. Legarraren hitzetan, ibilbidean zehar jarrita dauden paneletan QR kodeak ageri dira, eta bakarka egiteko aproposa da sistema hori.
|
|
|
Aranbarrik gertutik ikertu du 1766an jazotakoa, lehen eskuko iturrien eta literaturaren bidez, matxinadaren kronika osatzeaz gain, lehengo eta gaurko gizarte klasistari kritika zorrotza egiten
|
dio
idazle azkoitiarrak: " Gobernu bide okerra:
|
|
|
Luther Kingen diskurtsotik ere sartu ditu hainbat esaldi: «Ez daukagu atzera egiterik», eta «ez gara aurrera bakarturik joango, elkarrekin baizik».Erronka handietako bat «pertsonalismoaren problema» zela
|
dio
idazleak, eta, horregatik, bi polo uztartzeko lana egin behar izan dutela: «Pertsonalitatea, aurpegi batzuk ematea, eta gero egoera hain zabaldua izatea».
|
|
|
–Beharbada arrazoi duzu, gero eta zailagoa izango zait neska gazte batekin oheratzea?
|
dio
idazleak, egia hori kolpetik atzeman izan balu bezala, eta pentsakor irudikatu dut txostenean esaldi hori irakurri dudanean.
|
|
|
2 Berdin
|
dio
idazle hori non dagoen kokatuta Letren Errepublikaren geografian, hots, bere herriko, bailarako, eskualdeko, herrialdeko, autonomi erkidegoko, nazioko, estatuko edo mundu mailako piramide literarioaren erpinean, ezaba bitez egokiak ez diren termino guztiak?, ala bere herriko, bailarako, eskualdeko, herrialdeko, autonomi erkidegoko, nazioko, estatuko, mundu mailako edo unibertsoko literatur sotoar... euskal idazleak beti aurkituko du erretxinduta egoteko motiboren bat edo beste.
|
|
|
Eta onartu behar da, gauzak dauden bezala, irakurle gehienek optimistak dituztela maiteago, egun, itxaropenik eskaintzen ez dieten idazle petral eta festa zapuztaile horiek guztiak baino. Ezaugarri horrek, aipatu soiltasunarekin batera, asko lagundu
|
dio
idazle popularra bihurtzen, zutabegintzan aritzen zen garaitik batez ere.
|
|
|
Egoerak toki berezia antzerki idazleari eskaintzen dio. Publikoarekin komunikazio eremu, espazio babestu batean kokatzen baita, nahiz eta hizkuntzarekiko arazo andana egon, publikoaren hunkitzeko tresna oso egokia da antzerkiaren eta euskararekin loturaren atxikitzeko aukera ematen
|
dio
idazleari, beste idazleek ukanen ez duten hurbiltasuna, oso mugatua den publikoa.
|
|
|
Arestirenerantzuna urte bereko abenduaren 27koa da. Ondoren Andimak erantzuten
|
dio
idazle bilbotarrari. Baina gutun hori ez da gorde, eta esku artean duguna Arestik berriz bidali diona da, hain zuzen ere 1955eko maiatzaren 22an.
|
|
2017
|
|
|
Zernahi gisaz, erantzun horrek errealitatetiko aldentze garbia dakar berekin, idazleak errealitatearen ordez bere antzaldatze poetikoa besarkatzea aukeratzen baitu. Erantzun horrek, azken batean, aukera ematen
|
dio
idazleari bere burua" ideala vs. errealitatea" alternatiba deserosotik askatu eta aldentzeko. Hain zuzen aldentze hori azpimarratu nahian, Wildek ironia disjuntiboa izendatu du modernismoak gorpuztu mundu ikuskera.37 Honelaxe dio berak:
|
|
|
Hamabi urte luze pasatu ditut liburua idazten, esan
|
dio
idazle batek irratiari oso
|
|
|
amabi urte luze pasatu ditut liburua idazten, esan
|
dio
idazle batek irratiari oso enfasi grabea emanez nekeen iraupenari: ematen zuen hamabi urte pasatu izanak berez dakarrela kalitatea.
|
|
|
Hari omenaldia egitea dela
|
dio
idazle onak
|
|
|
Zer
|
dio
idazle onak. Zer dio?
|
|
2018
|
|
|
Gure hizkera literarioa aberasteko eta sendotzeko modu bakarra hori da: hizkera diferenteak erabili ahal izatea»,
|
dio
idazle nafarrak.Euskararen kasuan, zailagoa gerta liteke horrelako hizkera bat birsortzea, ez baitago ezarritako eredu bat. «Beharbada, herri normaldua bagina, bestelako bide bati segituko zion estandarraren eraikuntzak, eta bestelakoa litzateke emaitza», dio Urmenetak.
|
|
|
Gure hizkera literarioa aberasteko eta sendotzeko modu bakarra hori da: hizkera diferenteak erabili ahal izatea",
|
dio
idazle nafarrak.Euskararen kasuan, zailagoa gerta liteke horrelako hizkera bat birsortzea, ez baitago ezarritako eredu bat. " Beharbada, herri normaldua bagina, bestelako bide bati segituko zion estandarraren eraikuntzak, eta bestelakoa litzateke emaitza", dio Urmenetak.
|
|
|
Worldpediak[*] esan
|
dio
idazle frantziarra izan zela Anatole France, 1921 urtean Literaturako Nobel Saria eskuratu zuena, eta ez dakar beste informazio askorik. Haren lanen baten izenburua, eta gutxieneko datu biografikoak.
|
|
|
“Fakirraren ahotsa”, erantzun
|
dio
idazleak.
|
|
|
Aurrez trapua pasatu eta garbitu gabe ipini du, hala ere. Harrituta begiratu
|
dio
idazleak, aditzea baitu entzumen zorrotzekoa bezain maniatikoa dela Pharos bere disko bildumarekin. Hala deskribatu du nobelan; agian berridatzi egin du pasarte hori.
|
|
|
“Un privilège unique”, esango dizu Pharosek, txinpartak begietan. Aktoreek ere badutela pribilegio hori erantzungo
|
dio
idazleak. Baina ezetz Pharosek, hori ez dela zehazki horrela:
|
|
|
Capri c' est fini. Hala esan
|
dio
idazleak Pharosi, “zinta honetan egon daiteke Fakirraren lehen grabazioa”. Pharosek hasperen eszeptikoa egin du.
|
|
|
“Kanta bat, finean, leku bat da, okupa daitekeen espazio bat”, esan
|
dio
idazleak, pedanteria apur batez.
|
|
|
Baina, hala ere..., polita litzateke Capri c' est fini kanta bertan egotea; amaiera biribila liburuarentzat. Idazteke duelako oraindik azken atala, huraxe falta zaiola aitortu
|
dio
idazleak. Bo.
|
|
2019
|
|
|
Frankismoaren azken hamarkadari errepasoa eman
|
dio
idazleak. 1975ean hil zen diktadorea.
|
|
2020
|
|
|
Ikerketa lan berezia eraman du Aurkenerenak gunearen historia barnatzeko. " Gehienbat, aztertu ditugu Pausuri buruz ari diren liburuak",
|
dio
idazleak. " Ez dira gehiegi:
|
|
|
Ez da, haatik, geure zerari buruzko kontakizun bilduma bat, ez bederen zentzu hertsian. Aitzakia baino testuingurua ematen
|
dio
idazleari, nola esan, jaisteko plano pertsonalera, moralera, giza-emeak erretratatzen ditu beren minean. " Hagina" antologatuak, kasurako, gatazka politikoa du atzean, biolentzia politikoa nahiago bada, baina era berean ari da haur izateari utzi dion haur batez, arrebarekin, aitarekin, lagunarekin dituen, han eta hemen antzera diren kontuez.
|
|
|
Zure amak
|
dio
idazlea zarela.
|
|
2021
|
|
|
Auñemendi tantaiak igaro daiguzan biok" (Agirre 1898: 1986, 25 or.),
|
dio
idazleak hasi bezain azkar. Oraingo ez orduko mugaz bestaldera4 garamatza, beraz, eleberriak, bestalde hurbilera, eta hara goazenok Hegoaldeko irakurleak baino ezin gara izan haren ustez, espainiar irakurle euskaldunak hain zuzen, beheraxeago iradoki legez, irakurle garenon anaia frantziarren eskualde euskalduna izango baitu eleberriak agertoki:
|
|
|
Mendigurenek aipatutako alde horri heldu
|
dio
idazleak ere. Erantsi du beti uste izan duela pertsonak bere baitan beste pertsona asko daramatzala, kontrajarriak askotan, eta iradoki du bere baitako horien artean ez direla berdinak prosa eta poesia idazten dutenak; «aldarte» ezberdina eskatzen diolako bakoitzak.
|
|
|
«Bizi esperientzia horietan ere mina dagoelako», azaldu du; «baina iruditzen zait minean ere edertasuna dagoela, eta nik uste dut, oraingoan, nire beste liburuetan baino argitasun gehiago dagoela». Liburuan kontatzen dituen gaiak orokorrean isil antzean joan ohi direla
|
dio
idazleak, eta min horiei «altaboza» jartzea da bere asmoa, azaldu duenez. «Emakumeen aurkako beste bortizkeria bat gehiago da isiltasun hori».
|
|
|
Asko dago erreportajetik; mestizaje tankerako estilo bat erakusten du». Eguneroko bizimoduari «etekin literarioa» ateratzen asmatu izana ere txalotu
|
dio
idazleak idazleari, hori delakoan «lan artistikoetan» nekezena: «Egunerokotasunean ezkutatzen dena nabarmentzea da errealismoaren dohaina.
|
|
|
Gehienetan ez da hitz egiten ezta edizio lanari buruz ere. Eman
|
dio
idazleak lagunen bati bere testua. Komentatu du etxean norbaitekin?
|
|
|
Eta... nola? Nortzuk dira irakurleak eta nork esan
|
dio
idazleari hau edo beste hau espero dutela. Idazleak ezin du edozer idatzi.
|
|
|
Izan daiteke Xalbador. Batzuetan munduak gehiegi pisatzen
|
dio
idazle honi, goizegi apurtu daiteke. Tristura guztien sasietatik libra daiteke, hegan egin dezake.
|
|
2022
|
|
|
" Irakurtzen dut aste guziz gure astekari agurgarrian Jainkoa, bizia Jendea kronika"
|
dio
idazle ezagun batek. Segitzen du:
|
|
|
Zalantza sortu
|
dio
idazleari mikrorrelato honek, bi erreferentzia urte gutxitan zaharkiturik geratzeko arriskua ikusten baitu. Izan ere, urte gutxiren buruan ez da izango agurerik Joxemari izena duenik (Joxemari guztiak hilda egongo dira ordurako), eta bai ala bai esapidea desagertuta egongo da ahozko euskaratik (idatzizkoan ez da sekula onartua izan).
|
|
|
Elkarrizketan, Derrida filosofoaren ideia bati heltzen
|
dio
idazleak; orainaldia ulertzeko mamuak galdekatu beharra defendatzen du. Izan da idazketarako motorra zuretzat ere?
|
|
|
Tragedia gertatuko da, Jakes neba ehiztariaren zakurrek hilen baitute», kontatu du Mungiak. «Ezaguna» den kondaira horri bere ukitua eman
|
dio
idazleak: «Nerabezarotik gaztarorako pausoa bezala ikusi dut oreina bilakatze hori.
|
|
|
Baina nahita bilatutakoa da absentzia hori, esaterako, Amek ez dute nobelan; azaldu duenez, ama bihurtu ostean sexuari uko egin samarra dagoen pertsonaia bat deskribatu nahi izan baitzuen kasu horretan. Eta Atertu arte itxaron nobelan egon badaude pasarte batzuk, baina halako «gutxi» idatzi dituela
|
dio
idazleak. Ez berak, eta, orokorrean, ezta idazle gehientsuenek ere, dioenez.
|
|
|
Biharko errezitalekoa lan «libreagoa» izango dela
|
dio
idazleak. «Poesia asko hurreratzen da arte figuratiboetara.
|
|
|
Hirugarren pertsona erabiliagatik, umearen ikuspegira lerratzen da autorea, eta efektu indargarria du horrek, umearen inozentzia egoeraren larritasunari kontrajartzen zaiolako. Ondoren heltzen
|
dio
idazleak istorioari berari, irakurlea Donapaleu sorterriko etxetik —han gertatu baitzen erasoa— Baionara eramanez. Hirian laster zerbaitek barnean krak egingo dio Lideri eta harrezkero ihesbideen bila ariko da, bere burua aurkitu ezinik.
|
|
|
Lideren izaera hautsiari ondo lotzen zaio hautua. Jario trinko eta jarraituak ekar zezakeen gerruntzea saihesteaz batera, elipsien bidez irakurleari piezak lotzeko aukera ematen
|
dio
idazleak. Era berean, antolamendu formalak berresten du, nire irudiko, autoreak behin betiko tesirik ez plazaratzeko duen asmoa.
|