|
2010
|
|
|
Nork eseraraziko ditu akusatuen aulkietan guri torturak eta tratu txarrak eragin zizkiguten guardia zibil haiek eta guztiari bizkar eman eta baimendu zuen Del Olmo epailea?. Jarrai al
|
dezakegu
–kontzientzia etikoaren izenean ari naiz, noski, holako bidegabekeriak baimentzen eta ezkutatzen dituen sistema politiko juridikoaren barruan?
|
|
|
Esan
|
dezakegu
bertso zaletasunaren hazia familian bertan topatu zuela Arriolak; izan ere, osaba zuen Itziarko Jose Antonio Soraso Unanue. Zubeltzu, bertsolari ezaguna.
|
|
|
jaiak, kultur ekintzak, omenaldiak, herritar ezkonduen urrezko ezteiak, jubilatuen inguruko ospakizunak, herrian gertatutako aldaketa sozialak, familiari eta senideei eginiko bertso sortak... Esan
|
dezakegu
Jose Manuel Arriolak XX. mendearen bigarren parteko Arrasate herriaren historia apal bat idatzi digula, bihar etziko arrasatearrek euren herria nolakoa zen ikusi ahal izan dezaten. Lekuonak Nekez bada ereliburuan zioskunez:
|
|
|
Henri Duhauk oharpentxo hauxe egiten du: , bertsugintzan, euskalkien arazoa hain handia izanik, erreski asma bederen
|
dezakegu
arazo hori izan ez balitz beharbada gehiago ere zukeela Matxinek... Bainan, bego hortan gure sendimendukeria? 64 Hegoalde honetan ere, bazegoen arazo horiekiko sentsibilitatea.
|
|
|
Amets Arzalluz lapurtarra, txapeldunorde gelditu zena. Txapela lortu ez arren, esan
|
dezakegu
bigarren postu hori lorpen handi ere handia izan zela Iparraldeko bertsogintzako partaide guztientzat; txalogarria eta eredugarria, kontuan hartzen badugu, orain urte batzuk nola zegoen Iparraldeko bertsolaritza. Ondo egindako lanaren saritzat har daiteke, zalantza barik, bigarren postu hori, berandu baino lehen lehenengo bihur daitekeena.
|
|
|
Beste detaile garrantzitsu bat da Joussek nola tratatzen duen Matxin bere klaseetan; izan ere, sarri aipaturiko erreferente bat bezala aurkezten die ikasleei. Gehiago ere esan
|
dezakegu
, Joussek mirespenez eta karinoz hitz egiten duela Matxinez, begirune handiz. Hona hemen, senpertarraren erantzun jakingarriak:
|
|
|
Inpase egoeran gaude. Ataka horretatik ateratzeko, zerbitzuen alorra eragin nahi duen Lehen Hitzetik zerbitzua euskaraz eragite ekintza jarri du abian kontseiluak, euskalgintzak abiatutako bideari eutsi eta are indar handiagoa eman nahirik(?) Euskaldun kontzientziatuok euskaraz bizitzeko jarrera geure egin eta indartuz gero, bizkortu
|
dezakegu
eragile sozial eta politikoek euskararekiko jokabidea aktiboak izatea? (Erabili.com.:
|
|
2011
|
|
|
Finean, artikuluko sorburuan aipatura itzuliz, baiezta
|
dezakegu
euskara ikasi gero erabiltzeko paradigmatik, erabiliz ikasten da dioenera aldatzeko tresna emankor bezain eraginkorra izango dela TXORIERRIKO BASERRI ANTZOKIA. Hala izan dadila hurrengo ehun urteetan.
|
|
|
Gizon eta laguntzaile aparta zela esan
|
dezakegu
batez ere; anaiarteko bizitzan inori kalterik egin ezinekoa, beti laguntzeko prest zegoena eta bere egitekoak zintzo betetzen zituena. Bai Karmeloko fraideek, bai ikasle nahiz irakasleek harengana jotzen zuten jakintza gaietan eta bereziki euskal gaietan, harengandik nahi zutena lortuko zuten uste osoz...
|
|
|
Salmoak aztertzerakoan, gainera, hainbat ikuspegi erabiliz jorra
|
dezakegu
arloa. Olerkiak diren adinean azter ditzakegu edota Biblia barruko liburu sakratu modura hartu.
|
|
|
Gorago bide batez aipatukoari jarraituz esan
|
dezakegu
salmoak aparteko lekua izan zutela Israel Herriaren gizarte bizitzan. Herritarrek beharrezkoak zituzten euren bileretan otoitz eta kantuok.
|
|
|
Hizkuntzen egoeraz ari gara, hizkuntza guztiek axola digute eta. Eta kontuan hartuta munduan 6.000 hizkuntza badirela, eta gehienak egoera larrian daudela, kalkula
|
dezakegu
bizi arteko lana eduki badaukagula, seguru.
|
|
2012
|
|
|
Gu materiazkoak gara, eta gure nortasuna, gure bakoitzaren principium individuationis delakoa, gure materiazko izaera misteriotsuan gauzatzen ei da. Nola ezagutu
|
dezakegu
gure materiazkotasuna gero eta gehiago. Hain zuzen, kausa formalaren bitartez, zeina infinituraino, potentzian, ezagutzen joan gaitezkeen, gero eta zehatzago.
|
|
|
Julen Urkiza historialariak jakinduria handiz historia luze eta zehatza idatzi du. Historia osoa dela esan
|
dezakegu
. Kapituluz kapitulu historia aztertzen hasi aurretik fundazio honetako Karmeldarren izaera eta eginkizunak zuhurtasun eta zehaztasun handiz aurkezten dizkigu.
|
|
|
Bera ere olerkigintzan erraz ari delako ustea izan
|
dezakegu
. Arnasa hartzea bezala, berez berez datorkiola inspirazioa eta horren ondorioz, unean unean, adierazpen eta hitz egokiak.
|
|
|
Hori dela eta, 1945 urtean toberak galarazi zituzten. Beraz, garbi esan
|
dezakegu
Irisarrik 1937an jokatu zuen tobera ospetsu hura izan zela molde zaharrari loturiko azkena.
|
|
2013
|
|
|
Baina hau ikusi ez, eta beste garai batzuetakoa kontatuko baligute, nork sinets dezake? Zer arrazoiz atera
|
dezakegu
, har bat eta erle bat bezalako izaki hain arrazoi gabeak gure onerako lan egiten hain arduratsuak eta hainbesteko trebetasunaz ari direnak izan daitezkeenik, hartxo gaixoak bizia ahalegin horretan galtzeraino. Besterik esaten ez badizuet ere, zati baterako baduzue hemen, ene ahizpak, hausnartzeko, horretan gure Jainkoaren miragarriez eta jakinduriaz gogoeta egiteko aukera baituzue?
|
|
|
Hiztegi horren sarreran honako hau irakur
|
dezakegu
:
|
|
|
Honako hau irakur
|
dezakegu
hiztegi horren aurkezpenean:
|
|
|
izeneko hitzaldia eskaini zuen, eta amaieran Jose Horn Areiltza diputatuak hitz egin zuen. Hurrengo egunean, uztailaren 31n, Euzkadik portadan eta 3 orrialdean, horri buruzko informazio zabala eskaini zuen, eta bertan ikus
|
dezakegu
erakusketaren argazki bakanetariko bat:
|
|
2014
|
|
|
Aurkezten ari garen liburu honetan ez
|
dezakegu
itxaron euskalari, euskaltzale eta euskal idazleen zerrenda osaturik, ezta leinargienak ditugun guztiena ere. Jaso dira Tx. Agirre(? 1920), R.
|
|
|
Berez ez da autobiografia, hitz hau ulertzen dugun eran behintzat, Teresak bere aitor entzuleentzat idatziriko kontu emate zabal eta zehatza baizik. Barrukoa da batez ere; gainerako kontakizuna, barruko kontu ematearen harira datorrena eta haren osagarri dela esan
|
dezakegu
. Liburuaren izenburua ez da Teresarena; honek ene arima, liburu handia?
|
|
|
Teresaren idazteko eraz, eta idaztean duen jarreraz iritzi bat nagusitu dela esan
|
dezakegu
. Berak dioenagatik, esana egitearren idazten zuela soilik, estilo egokiz eta fintasunez idaztean gogoa jarri gabe; berez berez, erraz, hitz egiten zuen bezala idazten zuela?
|
|
2015
|
|
|
Bidaia horietariko batzuk, jakin min intelektualak bultzatuta egin zituen Andolinek; beste batzuk, ostera, joranak kinatuta, desberdina ezagutu alde. Eta honen inguruan esan
|
dezakegu
bidaiatuago eta euskaltzaleago, ibiliago eta abertzaleago agertzen zela Andolinen izaera. Jaioterriarenganako maitasun sakona, baina, pairamen iturri bihurtu ohi da sarri.
|
|
|
Prosa estandar eta moderno hori sortzeko ahaleginean, Andolinek kontrajarri egiten ditu Villasanteren sarrera hitzaldiko prosa axulartarra (1952), eta handik urte batzuetara argitaratutako Euskararen auziaz (1988) edota Angeles Sorazu, bizia eta mezua (1990) liburuetako prosa arin eta modernoa. Bada, Andolinen bilakaerari bagagoz kio, mutatis mutandi, antzeko zerbait esan
|
dezakegu
, abiapuntutzat Lehen orenean liburua hartuz, eta jomugatzat bere sarrera hitzaldia.
|
|
|
Alorrean jardunean egindako hamabi urte luzeetan lan zabala eta sakona burutu izan du. Bidegile ere izan dela esan
|
dezakegu
inolako harrokeriarik gabe.
|
|
|
Jaiotzez judutasunetik zetorren H. Bergson() filosofoa, beraren pentsamendu librean, judutasun kristautasunen mugaldean ikus
|
dezakegu
. Arrakasta sozial handian eta egokiera eroso edo inguruabar moldakaitzetan eraman behar izan zituen azkeneko bere galdera eta zalantza erlijiosoak().
|
|
|
Iragan mendeko erlijiotasunaz ari diren bi Filosofia eta izen kotrajarrirekin zabal
|
dezakegu
historia: F. Nietzsche (18441900) eta W.
|
|
2016
|
|
|
Euskara planen mapa eta Bai Euskarari Ziurtagirien ebaluazioa aztertuta, esan
|
dezakegu
, egoera zailenean ere enpresa askok beren burua euskalduntzeko eta euskaraz jarduteko ahaleginari eutsi diotela. Urtez urte gainera, enpresa berriak gehituz joan dira bide horretan.
|
|
|
esan omen zuen jentilen buru zen agureak. Baina agindu hori mendeetan bete duen Olentzero egokitu egin da oraingo forma, nahi eta bizimodura, aire modernoagoz bada ere, lehengo jentil arima berreskuratu duela esan
|
dezakegu
. Zuhaitza ez da izango VIII. mendean san Bonifaziok bota zuen haritza, baina gehienetan, aipaturiko esanahi haietaz gabeturik, apainduria eta argizko artifizio hutsez jantzirik agertu ohi zaigu.
|
|
|
Berez ez da autobiografia, hitz hau ulertzen dugun eran behintzat, Teresak bere aitor entzuleentzat idatziriko kontu emate zabal eta zehatza baizik. Barrukoa da batez ere; gainerako kontakizuna, barruko kontuak ematearen harira datorrela eta haren osagarri dela esan
|
dezakegu
. Liburuaren izenburua ez da Teresarena; honek ene arima, liburu handia?
|
|
|
8 Zer irakur
|
dezakegu
aurkezpen lerroetan?
|
|
|
Eskuartean ditut euskaraz, liburu bikain batean bilduta, Santa Teresa Jesusenaren idazlan guztiak. Oraingoan huts egiteko arriskurik gabe esan
|
dezakegu
–ekinaren ekinez egina?.
|
|
|
Doakotasun horrek berak garamatza haizea, eguzkia eta lainoak onartu eta maitatzera, nahiz eta gure kontrolpean egon ez. Horregatik hiz egin
|
dezakegu
anaitasun unibertsalari buruz.
|
|
|
Baina, hartarako ikasketa berezirik gabe, bere burua jantziz joan zen autodidakta zela bai garbi esan
|
dezakegu
, landan berez berez ernetzen den lore usaintsua bezalakoa. Bai, izan zuen gaztetan norabide horretan jarriko zuenik edota hasierako txingar ezbaiko hari haize eman eta pizten lagunduko zionik.
|
|
|
Jaiotzaren egunik ez dakigu ziur. Bataioko agiria dugu soilik, apirilaren 26an bataiatu zela dioena; beraz, egun batzuk lehenago jaioko zela esan
|
dezakegu
. Ez astebete baino lehenago, orduko ohitura kontuan izanik.
|
|
|
Epe laburrean beste urrats bat eman du hiztegi hura zeharo aberastu eta ekarpen zoragarria gure esku jarriz. Hori horrela, euskaldunok ere esan
|
dezakegu
badugula eskura definiziozko euskal hiztegi arautu eder bat.
|
|
|
Eta zortzi azpisarrera biltzen ditu ondoren, esapideak eta konposatuak sarrera bakarrean bilduta. Hemen ikus
|
dezakegu
–goiz arrats, azpisarreran bigarren adiera pluralean bakarrik erabiltzen dela, eta horren erakusgarri dira adibideetako erabilera argigarriak.]
|
|
|
Hiztegiak kontsultatzeko modua aldatu egin da, eta forma bakar batera mugatu gabe, gai baten inguruko bilaketak, bai eta bilaketa konbinatuak ere, egiteko aukera ematen du sareko Euskaltzaindiaren Hiztegiaaerogailu, anbulantzia, autokarabana, beribilk. Hitz bukaera bat eska
|
dezakegu
(tasun bukatuak, esaterako), definizioko hitz bat erabil dezakegu multzo semantiko batera hurbiltzeko(, ibilgailu, eskatuta 87 emaitza bueltatuko dizkigu, eta horien artean aurkituko ditugu ibilgailu motak(,?), eta horren inguruko sare semantiko osoa (abiadura, autobide, azeleratu.,?), adibideetan bilaketak egin ditzakegu?
|
|
|
Hiztegiak kontsultatzeko modua aldatu egin da, eta forma bakar batera mugatu gabe, gai baten inguruko bilaketak, bai eta bilaketa konbinatuak ere, egiteko aukera ematen du sareko Euskaltzaindiaren Hiztegiaaerogailu, anbulantzia, autokarabana, beribilk. Hitz bukaera bat eska dezakegu (tasun bukatuak, esaterako), definizioko hitz bat erabil
|
dezakegu
multzo semantiko batera hurbiltzeko(, ibilgailu, eskatuta 87 emaitza bueltatuko dizkigu, eta horien artean aurkituko ditugu ibilgailu motak(,?), eta horren inguruko sare semantiko osoa (abiadura, autobide, azeleratu.,?), adibideetan bilaketak egin ditzakegu?
|
|
|
Eta ez hori bakarrik, bilaketak ez dira formetara mugatzen, bilaketa konbinatuak ere bidera daitezke, informazio lexikografikoa baliatuta. Adibidez, kategoria gramatikal zehatz bat galde
|
dezakegu
, euskalki bat, jakite arlo bat, erabilera marka bat, edo horien arteko konbinazioa.
|
|
|
Zer egin? Noiz arte jarrai
|
dezakegu
horrela?
|