|
2009
|
|
|
Idom ingeniaritzaren sail xume bat izaten hasi bazen, gaur egun 400 behargin inguruko egitura bihurtu da. Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman
|
dezakeen
oinarria izan daiteke, edota beste edozer. San Mames estadio berria, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman daiteke beste kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota guztietako ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
2012
|
|
|
Nahiz eta bioklimatikaren xedea, nagusiki, ahaztutako ezagutzak berreskuratzean datzan, oso nabarmena da biztanleen bizi kalitatearen hobekuntzan eta energia eskaeraren murriztapenean izan
|
dezakeen
garrantzia.
|
|
|
zenbat eta handiagoa izan forma faktorea (azalera inguratzaile handiagoa bolumen berdinerako), orduan eta eskakizun handiagoa egoten da. Beraz, eraikin batek izan
|
dezakeen
berokuntza eskakizuna faktore askoren menpekoa dela kontuan izan behar da: fatxadako beirate azalera, beiraren propietate, forma faktore, tipologia, orientazio eta zona klimatikoaren menpekoa.
|
|
|
Diziplinen arteko konpetentzien eztabaidaren gainetik, Landscape Urbanism manifestuak hirigintzaren pentsamoldean izan
|
dezakeen
erabilgarritasuna da hemen azpimarratu nahi dena. James Corner ek, kontzeptu honen oinarriak landu dituen teorikoa Mohsen Mostafavi eta Alex Krieger ekin batera?
|
|
|
Ideia 2012 urtearen hasieran sortu zen helburu argi batekin: bilketa tasa maila altu bat lor
|
dezakeen
sistema berri bat proposatzea.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, enpresa egituratik kanpo dagoenak ere erraz munta ditzake altzariak. Esan nahi baita, muntaketa bera, ia edonork egin
|
dezakeen
aukera da.
|
|
|
Gakoa da turismo horren izaera zelakoa den, hots, zertara ohitzen dituzten turismo operatzaileek turistak. Turismo sustatzeari ekin baino lehenago, turismoaren helburua izango den eremuak jasan
|
dezakeen
bisitari kopuruaren inguruko azterketa egiten da. Benetan aztertzen dira eremuak izan ditzakeen potentzialtasun didaktikoak?
|
|
|
Hiri antolamendu planak bi urteko luzera izan
|
dezakeen
lan prozesua bihur daiteke. Udalaren aginduz, teknikariek egindako proposamena prestatzen denetik, erakunde publikoen lehen onespena lortu arte.
|
|
|
Udalaren aginduz, teknikariek egindako proposamena prestatzen denetik, erakunde publikoen lehen onespena lortu arte. Ondoren, hiritar eta erakunde pribatuen alegazioak eragindako aldaketek plana beste urte betez luza
|
dezakeen
onarpen prozedura irekitzen dute.
|
|
2014
|
|
|
Hortaz, erabiltzaileak ere, erabiltzaile hutsa izateari uzten dio, nolabait, subjektu aktibo eta sortzaile bilakatuz: " Sorkuntza, eraikuntza eta kudeaketa prozesuetan arkitektura biziko duten pertsonen inplikazioak, arkitektoak sortzaile moduan izan
|
dezakeen
figura urtzeaz gain, erabiltzailearen figura guztiz desagertzea dakar" (Hainbat Egile, 2010: 26).
|
|
|
195). Sorkuntza, berriro ere, ez da gai hutsala, eta taldearen eraikuntza prozesuan izan
|
dezakeen
esanahi sinbolikoaz gain, produkzioak giza izaeraren adierazgarri nabarmena izateagatik eragin indartsua dauka sortzen den horrekiko, sortzailearen eta sortutako espazioaren artean harreman estua eraikiz. Izan ere, espazioa bizi eta erabiliko duten pertsonek espazio horren sorkuntza materialean modu aktiboan parte hartzea haren gaineko jabetze, mantenu egoki eta zaintza kolektiboaren bermea izan daiteke, hau da, autoeraikuntza espazioaren bizigarritasuna eta jasangarritasuna bermatzeko bidea litzateke.
|
|
|
Automatizazioak onurarik al dakarkigu? Master amaierako lan baterako ildo teknikoari eutsi eta unibertsitateak dituen baliabideak erabili dira hausnartzeko ea bestelako formakuntzarik ez duen arkitektoak lan teknikoa egin
|
dezakeen
(ez soilik ordenagailu aurrean burutu daitekeen lana), helburua 1:4 eskalan Donostiako San Telmo Museoaren klaustroko ganga baten mekanizazioa izanik (Villanueva, 2013).
|
|
2015
|
|
|
Hasi gara espazio publikoa sustraietatik aztertzen, azaleratu ditugu kolektibo eta norbanako parte hartzaileak, eta plazak jendartearen isla diren heinean, bertako botere harremanak bistaratu dira. Hirian dugun publiko/ pribatutasun arazoa, botere kontua da, non pribatizatu duenak beste edonor bere menpe jar
|
dezakeen
. Esparruaren erabilera edo jabetza bereganatu dituenak, bere arauak, ordutegiak, itxurak eta erabilerak inposatuko ditu.
|
|
|
Gaur egun, pilota jokoak dituen konnotazioak bi pareta eta batzuetan hirugarren pareta batekin (errebotea) edo egongela itxi baten itxura izan
|
dezakeen
trinkete izeneko beste espazio itxi batekin erlazionatzea izango da ohikoena. Bi edo hiru pilotari, beste bi edo hiru pilotariren aurka, pilota paretaren eremu finko batera botaz.
|
|
|
XVI. mendetik XVIII. mendera bitartean, pilota jokoak Europa osoan, gaur egun futbolak izan
|
dezakeen
arrakasta izan zuen. Parisen dauden pilotagileak liburutegiak baino gehiago izateraino (Gonzalez Abrisketa, 2005:
|
|
|
Hiru esfera nabarmen horien artean kokatzen diren tektonika kulturalek («Ethos» hojaldratu batean) dituzten mintz ugariak elkarreragileak dira, barrua/ kanpoa binomioak erregulatuak: ...ziorik gabeko eskala duten lursailetan, New York hirian bizi nintzenean gertatzen zitzaidana, edo Washington hiriburuan, (iparramerikarrek «The Purple Psychology» esaten diote subjektuz inguratutik egon arren, inkomunikaziozko globoetan bizirik irauteari), edota Friedrich pintore erromantikoaren pertsonaiak (Ibiltaria Behe lainozko Itsaso Gainean, 1818) res extensa horri begira bularrean pairatu
|
dezakeen
bertigo agorafobikoa esperimentatzen dugunean, angustia astronomiko batek jota geratu arte (badiot, hau, norbere komuneko kosmos subatomikoan ere gerta daitekeela), Freud ahotan, sentimendu ozeaniko batek besarkatzen gaituenean, Absolutuarekin bat eginik, Eternitatea zulo lausotu bat, edo horrelako distantzia auratiko bat, haren urruntasunean gertu, egiten zaizunean larrua arrotuz5 (Sigmund Freud...
|
|
2016
|
|
|
Hirien nortasun horretan, memoria kolektiboak osatutako irudian, gertaera historikoek ez ezik, gertatu ez diren edota sekula gertatuko ez diren gertakizunek ere eragina izan dezakete. Zinean edo literaturan fikziozko istorio batek benetako leku batean sor
|
dezakeen
mitoaren antzera, eraiki ez diren arkitektura proiektuek ere izan dezakete eraginik gure memorian, eta gure memoriak, dudarik gabe, gure inguru fisikoaz dugun pertzepzio subjektiboan. Batez ere memoria hori osatzen duten partikulak irudiak direnean.
|
|
|
Izan ere, Harveyk teorizatutako «errenta monopolista»ren elementu garrantzitsua da. Teoria horren arabera, hiriek, produktu bakarrak eskaini behar dituzte, beste inork edo beste ezerk eman ez
|
dezakeen
zerbitzua. Era horretara ez dute konpetentziarik13 izango eta kapitalaren interesa erakartzea lortuko dute.
|
|
|
Gure garaiko egoera, ordea, guztiz bestelakoa da.Gizartea zahartzen ari da, historian inoiz ez bezala, eta familia eredua aldatu eta berau osatzen duten banakoen kopurua murriztu egin da. Belaunaldi ugarietako pertsonak bizikide dituzten familiak gero eta urriagoak dira, aldi berean, emakumeak soldatapeko lanean jardutearen ondorioz, haien zaintzaile papera korapilatu egin da.Faktore hauengatik guztiengatik, zahartzaroa bizitzaren gainbehera soil izatetik arduran hartu beharreko gizarte arazo bilakatu da, baita etekin ekonomikoa sor
|
dezakeen
garai ere. Merkatu aukera berriak sortzen ari dira zahartzearen inguruan: edadetuen zaintza familiatik kanpo, gorputz zaharren medikalizazioa, nagusiei bideratutako aisialdi forma berriak eta abar.
|
|
|
Joan den mendearen 70eko hamarkadan hasi ziren aztertzen inguruaren eta pertsonen gaitasunen arteko erlazioa (Lawton, 1986), eta 90eko hamarkadaz geroztik ikertzen ari dira dementzia duten pertsonentzako terapia ez farmakologiakoen barruan inguruneak zer parte hartze izan
|
dezakeen
. Azterketa horietan zehaztu nahi dute bizi diren ingurunean zer elementuk sortzen dien ongizatea eta, alderantziz, zeinek sortzen dien larritasuna, zeinek gozatzeko ahalmena gutxitzen dien eta zeinek oraindik mantentzen dituzten gaitasunak mugatzen dizkien (Calkins,
|
|
|
Arestian aipatu dugun bezala, Inteligentzia Kolektibo Globalaren arrakasta informazioa prozesa
|
dezakeen
jende kopuruaren araberakoa izango da. Jakintza arlo espezifiko bateko informazio teknikoa oro har biztanleriaren kopuru murriztu batek maneia dezake (biztanleriaren kopuru osoarekin konparatuz gero), hala ere, posible da proiektu batek teknikari kantitate handi bat bildu eta inteligentzia kolektiboaren fenomeno bat agertzea.
|
|
2017
|
|
|
Horren arabera, espazio publikoa (askatasunaren ikur) ez ezik, etxe barrua ere ez da izan emakumeak goza
|
dezakeen
tokia. Gehiago da bere esklabo, bere ordena eta bizilagunak mantentzearen arduradun; bere bakardadean, ikusezin, ahul; ez du bere pribatutasunerako, bere garapenerako, leku ez baliabiderik, autoestimuaren garapenaren kontra.
|
|
|
adina, kultura, egoera ekonomikoa? Beraz garrantzitsua izango da ahalik eta aukera eta malgutasun gehien onar
|
dezakeen
soluzioa bilatzea.
|
|
|
Arkitekturaren kolaborazio masiboak planteatzen duen paradigma aldaketa oraindik arkitekturan erabat gertatu ez den arren, badira zeinbait seinale, adibidez, Wikihouse proiektuan garatzen ari diren modelo parametrikoa4.Modelo parametriko horren bitartez, diseinurako trebetasunak ez dituzten erabiltzaileek modu erraz eta arin batean garatu ditzakete beren diseinuak. Momentuz Rhino Grasshopper eko Script bat baino ez den arren, arkitektura modelo parametrikoa jada ez da makina bat, ez da plataforma baten parte, baizik eta sarean dagoen programa bat, zeina edozeinek erabili, aldatu edo hobetu
|
dezakeen
, erabaki subjektibo eta objektibo berriak planteatuz.
|
|
|
Beharrezkoa izango da betiere ingurune eraikiari buruz jakintza maneiatzeko gai diren eragile adituak. Hala ere, litekeena da, sistematizazioak eragindako fragmentazioa eta erabiltzaile ez adituek sorturiko informazioak izan
|
dezakeen
balioa dela-eta, etorkizunean arkitektoaren figura ingurune eraikiari buruzko jakintza kudeatuko duten sistemak osatzen dituen figura bilakatzea (Ratti & Claudel, 2015).
|
|
2018
|
|
|
Japonian adibidez, eredu mistoak hirian zehar oso zabalduta daude, plangintza oso malgua duelako. Zonakatzeak ez du eremu baten erabilera definitzen, baizik eta eremu batean erabilera jakin batek eduki
|
dezakeen
% maximoa finkatzen du. Modu horretan, eremu ia guztiak dira mistoak hein batean, baina gradu eta intentsitate ezberdinetan.
|
|
|
Hala, hamarkada horretan hasiko dira trenbide osoak ixten, bata bestearen atzetik. Harrezkero, burdinbide azpiegiturak eta haien parte diren eraikinek etengabe desagertzen doan ondare zabala osatzen dute, oro har lurralde mailako multzo osoaren ikuspegitik urruntzen diren aldizkako esku hartzeek ondare horrek izan
|
dezakeen
berrerabilgarritasun potentziala (Llano, 2013) gutxietsiz.
|
|
|
4 Burdinbideen ondare arkitektonikoaren gainbeheraren zergatien artean, azpiegiturak erabilerarik gabe/ zerbitzutik kanpo daraman urte kopuruak izan
|
dezakeen
eragina bezain faktore garrantzitsuak dira elementu hauek eraikitzeko orduan erabilitako eraikuntza materialak zein teknikak, hala nola azpiegitura horiek kokatuta zeuden lurraldeko gizarteak eraikin horiekiko izan duen identifikazio eta sentsibilizazio maila, eta, horri loturik, eraikin horiek jaso dituzten ondorengo erabilerak edo giza baldintzapena deritzotenak.
|
|
|
5 Burdinbideen ondareak industria ondareak orokorrean dituen berrerabilera eta balioan jartzeko oztopo ugariez gain burdinbideek berezkoak dituzten ezaugarriei atxikiturik datozen beste eragozpen batzuk ditu, kasu askotan abantailak luketenak izan, horien artean, lurralde mailako azpiegitura izatearen baldintzapena, zeinak besteak beste administrazio ezberdinen arteko elkarlan eta koordinazioa eskatzen duen. Burdinbideak berrerabiltzeko estrategia bateratuak bideratzeko tresna eta jarraibide egokiak eskuragarri izateak asko erraztuko lituzke ekimen hauek, ondarea bera kokatua dagoen lurraldearen beraren ezaugarriak ondare azpiegiturak izan
|
dezakeen
potentzialean nahiz inguruko baliabideen arteko sinergian eta elkarlanean oinarrituz.
|
|
2019
|
|
|
Artikuluan alternatiba bezala zarata zuria asko jasotzen dituzten sentsoreen bitar tez batutako datuak erabili izan dira. Lau diseinurekin, itxuraz aleatorioak diren datu horiek batzean leku izandako gertakarien ezagutzak diseinuaren pertzepzioan eta interesean izan
|
dezakeen
eraginaz mintzatuko da.
|
|
|
Jabetzaren kontzeptua da ibilgailu autonomoak eraldatu
|
dezakeen
paradigmarik garrantzitsuena.
|
|
|
Baina makil bat ere izan daiteke murgilketa tresna bat. Makil bat, adibidez, jokalari bat fikzio miresgarrietara eraman
|
dezakeen
ezpata bat, errifle bat, gitarra bat... izan daiteke. Hala ere, mundu guztia ez dago makil soil batek eskain ditzakeen fikzioak onartzeko prest.
|
|
2020
|
|
|
Baina, babestu beharreko ondasunez gainera, uste duzu haien kudeaketa jasangarriaren bidez berriro aberastasuna sor
|
dezakeen
(ez bakarrik ekonomikoa) aukerarik badagoela?
|
|
2021
|
|
|
erabilera balioaren eta truke balioaren artekoari, alegia. Harvey k adierazten duen bezala," bi balio forma horien arteko ezberdintasuna esanguratsua da, eta elkarren aurrean maiz aurkitzen diren neurrian, noizean behin krisia sor
|
dezakeen
kontraesana da"
|
|
|
31). Itxuraz, etxebizitza eskubide ukaezina dela adostu da —Giza Eskubideen Deklarazioan, Espainiako Estatuaren Konstituzioan edo gizarte mugimenduetan, adibidez—, baina" mundu kapitalista aurreratuaren zati handi batean, aldiz, etxebizitzak espekulatiboki eraikitzen dira merkatuan ordaindu
|
dezakeen
edonori merkantzia bezala saltzeko" (Harvey, 2014: 33).
|
|
|
Era berean, ez da gutxietsi behar hiritarron erantzukizuna hiriaren eraikitze prozesuan. Lehen aipatutako adibideek erakusten dute zer lor
|
dezakeen
talde antolatu batek. Testuinguru honetan, hiria era kolektiboan ulertzen duten hiritarren lanak ezinbesteko garrantzia du etorkizuneko espazioen egituraketan.
|