|
2000
|
|
|
Proposamen berri honek zioenez," adierazpen bat egiaztagarria eta, ondorioz, esanahiduna da, bertatik eta beste premisa batzuetatik, baina ez bakarrik premisa hauetatik, behaketazko adierazpenen bat ondoriozta badaiteke" 80 Horrela, bada, orain enuntziatu baten egiatasuna edo faltsutasuna determinatzeko egokiena behaketa da. Haatik, nolanahi, metafisikak berriro ere aurkitzen ditu argudioan arrakala nahiko zabalak egiaztagarritasunaren eraikinean sartu ahal izateko, bertsio berri honek edozein enuntziaturi eslei
|
baitiezaioke
esanahia. Eta Ayerrek kritika hau begi onez ikusi zuen, bere adibide honetan ikus daitekeen legez:
|
|
|
‘Zirkulu’ hitzak izan
|
dezakeen
esanahiaren aurrean, Vienako Zirkulua ez zen talde bat zorrozki itxia. Aitzitik, maila profesional desberdinentzat irekia zegoen talde informala zen; baita ere espezialitateentzat, nazionalitateentzat, joera politiko eta erlijio jatorri desberdinentzat.
|
|
2002
|
|
|
Konnotazioa esatean,, berezko? duen esanguraz gain, berbak testuinguru jakinetan har
|
dezakeen
esanahi berezia ulertzen dugu.
|
|
2003
|
|
|
Hala ere, sentimendu handiagoaren adierazgarri da nork bere adarraren prestaketa, horrek dakartzan akats eta bertuteekin. Lehenengo pausoa oparitu nahi den lorea aukeratzea izango da, bai izan
|
dezakeen
esanahiagatik, bai alearen beraren edertasunagatik. Lorategitik hiru edo lau lore eskuratu edo moztuz gero, nahikoa da dozena bat eskuratzea.
|
|
|
Eta enpirista logikoen ustez, zientzia, esan bezala, fisikaren inguruan dago bateratuta. Garai horretan, beraz, soilik zientziak esaten zuenak, bere esakuneek, edo bere baitara murriz zitezkeenek izan
|
zezaketen
esanahi enpirikoa. Horregatik hain zuzen ez zioten onartu enpiristek metafisikari horrelako esanahirik.
|
|
2005
|
|
|
Hainbat urtetan aritu izan naiz tituluen gorakadek eta aldi bereko tiraden beherakadek izan
|
dezaketen
esanahiaz. Behin baino gehiagotan esan dut tiraden jaitsierak titulu aldetik liburugintza modernoak duen gorako joeraren abantaila kulturalki neutralizatu egiten duela.
|
|
|
Adibide asko eman
|
nitzakeen
esanahi horretan bekatu egin zutenei buruz. Zertarako, ordea, halakoak?
|
|
|
Humboldten obrak, idazlan honetan ikusi bezala, aukera ederra eskaintzen digu gaur ere hezkuntzaren problematikaz, hizkuntzaren fenomenoaz eta bi hauen arteko loturaz pentsatzeko, eta, honengatik, beldurrik gabe esan dezakegu autore aktuala dela. Ez dugu ahaztu behar, beti ere, ideien balioa orokorrean ez dagoela hainbeste formulatu dituen autoritatearen edo formulatuak izan direneko dataren menpe, baizik eta batez ere ideia horien beraien edukiaren edota horiek guretzat eduki
|
dezaketen
esanahiaren menpe. Zentzu honetan, adibidez, eta euskal perspektibatik begiratuta, garrantzitsua da oso berak hizkuntz aniztasunaz egiten duen irakurketa antropologikoa eta, honekin, baita hizkuntzen ikas irakaskuntzari aitortzen dion zeregin hezitzailea.
|
|
2007
|
|
|
Bestela esan, kontzeptuak ez dira izaten kreazio absolutu adimen hutsezkoak, motibatu gabekoak, ezpada haien esanahia interes eta erreferentzia sistema konkretu batean zehazten da. Nazioaren kontzeptua topatzen dugu herri bakoitza gizadiaren garapenarekiko erlazioan pentsatu nahi dugunean, eta nolako erlazioetan pentsatzen dugun, diferentea izan
|
lezake
esanahia. Nazioa erabilera nahasiko kontzeptua dela erreparatuz hasten da Humboldt, batzuetan Estatua esanahi baitu (nazio espainola), beste batzuetan herri bat (nazio euskalduna), eta herri multzo bat ere (nazio eslabiarra) 718 Nazioa, Estatuaren edo herri multzoaren esanahian, deribatua da; oinarrizkoa, nazioa jatorri eta hizkuntz komuntasunaren adieran da.
|
|
2008
|
|
|
Bilatu hiztegian OGI hitzaren familiako hitzak eta ordenatu
|
itzazu
esanahiaren arabera:
|
|
|
Baina, bestaldetik, zergatik deituko diogu zerbaiti izen bera erabiliz ez badago izenari dagokion izanik, izenak ez badu objektua eta izena uztar
|
ditzakeen
esanahirik. Ezaugarri deskriptibo aldakorretatik kanpo, zein da erreferentearen identitatea?
|
|
2009
|
|
|
Goiko solairuko maizterrak komuneko urari eman zion eta hormaren barrendik zihoan uharraren burrunba entzun zen, jaki merkeek eragindako gorotzaldia eramanez aurki. Angiek, ia intuizioz, irudimenak sor
|
ziezazkiokeen
esanahi elkarketak ekiditeko, soinu informazio hura blokeatu zuen buruan eta eguneko eginbeharretan kontzentratu zen. Minutu batzuk beranduago, makillatuta eta apainduta, sukaldera sartu zen eta bi adiskideak mahaian jarri ziren gosaltzen.
|
|
2010
|
|
|
Argia uhin elektromagnetiko bat da, baina uhin elektromagnetiko guztiak ez dira argidunak, giza begiak antzeman
|
ditzakeen
esanahian. Denak dira izaera berdinekoak:
|
|
2011
|
|
|
Horrenbestez, markagintzako enpresek marka izena asmatzearekin batera, izen horrek munduko kulturetan izan
|
dezakeen
esanahia aztertzea eskaintzen dute. Erraz egiten da hori denotazio mailan; konplexuagoa da, ostera, konnotazio mailan.
|
|
|
Esan beharra dago, era berean, silaba guztiak izan daitezkeela hitz, silaba guztiek izan
|
dezaketela
esanahia, eta esanahi hori tonuaren mende dagoela. Adibidez, guo hitza" eltzea"," erresuma"," fruta" edo" iragan" (aditza) bihurtzen da emandako tonuaren arabera.
|
|
2012
|
|
|
– Ez
|
ezazu
esanahi orokorregiko edo zehaztu gabeko hitzik erabil (gaia, faktore, arazo, etab.)
|
|
2014
|
|
|
Antzinate klasikoak androginiaren eta hermafroditismoaren lehenengoadierazpenak utzi zizkigun. Irudikapen eskultural eta piktorikoen bidez, sexuindefinizioaren berri eman zuten, eta horrek izan
|
zitzakeen
esanahiei buruzko hainbatpista eskaini zituen. Erdi Aroan zein Modernitatean zehar hermafroditismoarengaiak lanketa zabalagoa izan duen arren, Marie Delcourt ek (1970) Antzinateklasikoko adierazpenen gaineko azterketa eskaini zuen.
|
|
|
195). Sorkuntza, berriro ere, ez da gai hutsala, eta taldearen eraikuntza prozesuan izan
|
dezakeen
esanahi sinbolikoaz gain, produkzioak giza izaeraren adierazgarri nabarmena izateagatik eragin indartsua dauka sortzen den horrekiko, sortzailearen eta sortutako espazioaren artean harreman estua eraikiz. Izan ere, espazioa bizi eta erabiliko duten pertsonek espazio horren sorkuntza materialean modu aktiboan parte hartzea haren gaineko jabetze, mantenu egoki eta zaintza kolektiboaren bermea izan daiteke, hau da, autoeraikuntza espazioaren bizigarritasuna eta jasangarritasuna bermatzeko bidea litzateke.
|
|
2015
|
|
|
%150a, %100a. Irudiak bere benetako eskalan soilik izan
|
dezake
esanahiren bat.
|
|
2017
|
|
|
txikia nintzenean ere, lagun gutxik zekien azken artzainaren berri ematen. Afera kontakizuna izateari utzia zion, eta" lelo" hutsa bihurtua zen orain; guztiek bazekiten zerbait, baina gutxik azal
|
zezaketen
esanahia.
|
|
|
Ikasketa arlo guztietan erabili duzue, behin baino gehiagotan, indar hitza. Ohartu al zarete hizkera arruntean erabiltzen dugun termino horrek testuinguruaren arabera eduki
|
ditzakeen
esanahiez. Zientziaren esparruan zer ulertzen ote da indar hitza agertzen denean?
|
|
|
Eta, noski, zer da behar bezala heztea, trebatzea? Educare eta educere hitz latindarrek jaso
|
ditzaketen
esanahi edo definizio ezberdinak adierazi nahi ditugu trebatu hitzarekin; halaber, zaindu, eratu, elikatu, atera, garatu, gainditu etab. Irakasleak, hitz batean, hori dena egin dezakeen artista izan behar luke, ume eta nerabeen errepikapena bainoago berrikuntza bilatzen duena, artistak sortzen edo garatzen lagundu behar duena. Artistak sortzen lagundu lukeen artista, azken batean.
|
|
2018
|
|
|
Okerra litzateke aldez aurretik suposatzea «emakume» kategoria bat dagoela, eta nahikoa dela kategoria hori arraza, klase, adin, etnia eta sexualitate osagai batzuekin betetzea osoa izan dadin. Izatez osagabea dela suposatuz gero, kategoria horrek balio
|
lezake
esanahi gatazkatsuen toki betiere irekia izateko. Kategoria definizioz osagabea bada, ideal normatiboa izateko balio lezake, baina hertsatzailea izan barik.
|
|
2019
|
|
|
Eta gizona mintzatu egin zen. Tonu beti berdinean mintzatu zen, limurtzeko edo iradokitzeko modulaziorik gabe, hitz bakoitzak berez balio zezan nahiko balu bezala, une eta egoera hartan harrapa
|
zezakeen
esanahi gordinaz balio zezan, Etxe honetan bizi naiz, bakarrik, urte asko direla, ez dut emakumerik, salbu eta beharrak estutzen nauenean, eta orduan ere ez dut, bertute berezirik gabeko gizasemea naiz, normala naiz, baita ditudan akatsetan ere, eta honezkero ez nuen ezer askorik espero bizitzatik, tira, osasuna gordetzea espero nuen, erosoa delako, eta lanik falta ez izatea, hauexek ziren nire a... Maria Sarak entzun zuen begirik kendu gabe, mugimendu azkar baten salbuespenarekin, mugimendua egin zuen une horretan jakin minezko eta ustekabezko espresioak arreta kontzentratua ordezkatu zuen, eta Raimundo Silvak bukatu zuenean, esan zuen, Nire ustez, ez gara kontratu baten baldintzak ezartzen ari, eta ez didazu aldez aurretik banekiena kontatu behar, Hau da nire bizitzako gauza partikularrez hitz egiten dizudan lehen aldia, Partikularrak uste ohi ditugun gauzak jende guztiak dakizki, ez dakizu zenbat gauza jakitera irits zaitezkeen itxuraz interesik gabeko bizpahiru hitz aspertu egin ondoren, Nitaz galdetu duzu hortik zehar, beraz, Argitaletxean lan egiten duten zuzentzaileen gainean galdetu nuen, ideia bat egiten joateko, besterik ez, ulertzen al duzu, baina jendea beti dago prest galdetzen zaiona baino gehiago esateko, pixka bat animatzea izaten da kontua, horretara bideratzea haiek konturatu gabe, Trebezia hori bazenuela ohartu nintzen, hasieratik, Onerako baizik ez dut erabiltzen, Ez naiz kexatzen ari.
|
|
|
Atal honen hasieran irakurleari ohartarazi behar diogu ez dugula kulturak ondasun juridikogisa izan
|
dezakeen
esanahi itxia eta osoa definituko. Ontzat emango dugu kultura hitzarenesanahi polisemikoaren inguruan etengabe eboluzionatzen doan hausnarketa prozesudinamikoari gure ekarpenak egitea.
|
|
2021
|
|
|
asertzioa (Heldu naiz), informazio eskea (Bazoaz?), erreakzio psikologikoa (Irabazi duzu (eta)!), agindua (Ireki (ezazu) atea), exhortazioa (Ez dezagula (behintzat) etsi). Tipoen izenak hori islatzen du, baina gauzak ez dira hain sinpleak sintaxi eta semantika hutsetik erabilerara gatozenean, askotarikoak baitira perpaus tipo bakoitzak pragmatikoki har
|
ditzakeen
esanahiak (eta, alderantzizko ikuspegitik gauza bera, esanahi bakoitza bideratzeko aukeratu daitezkeen perpaus tipoak).
|
|
|
6) Flexioa erregularra da, eratorpena ez; informazio gramatikal bera ematen dute beti flexio morfemek (plurala k morfemak, pluralgilea itmorfemak adizki laguntzailean, datiboa i kasu markak...). Eratorpenean, berriz, maiz samar aurki
|
ditzakegu
esanahi aldaketak atzizki jakin baten bidez eratorritako hitzean; era atzizkiak, aditzari erantsirik, ‘gertaera’, aditzari dagokion ekintza gertatzea adierazten du oro har (igoera, jaitsiera, hasiera, amaiera...), baina sarrera ez da ‘sartzea’ bakarrik, sartzeko lekua ere bada, eta baita sartzeko txartela ere (sarrerak erosi ditut).
|
|
|
Partekatu lelopean egingo dute XV. aldia, irailaren 2tik 26ra, Getxon (Bizkaia). Informazioaren irisgarritasunak, migrazio fluxuek eta desberdintasun ekonomikoek «menderatutako munduan», partekatu kontzeptuak har
|
ditzakeen
esanahi berriak aztertuko ditu.
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntza minorizatuei buruz hitz egitean, eta zeharo bata bestearengandik urruti daudenean, toponimian agertzen diren hitz antzerakoek eduki
|
dezakete
esanahi desberdina, eta ez du esan nahi derrigorrez eremu zabal horretan hizkuntza berbera hitz egiten zenik. Edo bai.
|
|
|
Bego. «Bideei esanahia duten izenak jartzea gustatzen zait, eta, nik uste, Himalaian euskal talde batek, hitz batean jar
|
zezakeen
esanahirik eta sentipenik handiena duen izena jarri diogula. Nafarroako erreinuko erresistentziaren eta borrokaren azken gotorlekua ekarri nahi izan dugu gogora, historia zabaldu eta gure omenaldi xumea egin.
|