|
2000
|
|
|
erakusten duten haurrak.Atxikimendu irudian segurtasunik bilatu gabe esploratzen dute ingurua.Bera gelatik ateratzen denean, lasai eta kexarik gabe gelditzen dira. Amaedo ezezaguna
|
den
heldua antzera tratatzen dituzte, eta bukatzeko, amaitzultzen denean, berarengandik ihes egiten dute.
|
|
2001
|
|
|
Bi mota horietako aldagaiak oso garrantzitsuak dira, baita helduen euskalduntze prozesua bere osotasunean ulertu nahi bada ere. Baina, oraingo eredu hori, partziala bada ere, garrantzitsuena bezala kontsidera daiteke Euskal Herriko hizkuntz ukipenarekin lotzen den edozein gai aztertu eta ulertzeko, lan honetan aztertu nahi
|
den
helduen euskalduntze prozesua barne; hori horrela da, eredu horrekondo jasotzen dituelako bi mundu hauek: a) alde batetik, aldagai zabalenak etaobjektiboenak direnak (soziologikoak direnak), horregatik gizabanakoarentzat hainhautazkoak ez direnak, b) alderantziz, gizabanako mailan bakoitzarentzakohautazkoenak (psikosozialak direlako) direnak.
|
|
2005
|
|
|
2 Gaia: otsailaren 6, 7 eta 8an Azpeitian izango
|
den
helduentzako sokamuturra.
|
|
2006
|
|
|
Hughes ek (1997) nabarmentzen du atxikimenduaren nahasteren bat duenhaurrak sentibera, maitekorra eta eskuzabala
|
den
heldu batekin interaktuatzenduenean, haurrak hauxe uste duela: bere manipulazioaren arrakastak lortzen duelazaintzaileak horrela jokatzea, eta ez zaintzailearen barne ezaugarrien edota haurraktratu hori merezi izanaren ondorio dela.
|
|
2007
|
|
|
Ikerketen arabera, haurrek besteak baino prosozialagoak izateko joera dute, baldin eta lankidetza, gauzak partekatzea, gaizki pasatzen ari diren kideakkontsolatzea eta antzeko jarduera prosozialak agertzen dituzten programak ikustenbadituzte, nahiz eta eragin hori behin betikoa izateko beharrezkoa
|
den
heldu batekprograma horietan ikusitakoa egitera animatzea (Shaffer, 2002).
|
|
|
Lesakan bezala Beran ere momentuz ez dago argi nor izanen
|
den
heldu den legealdirako alkatea. EAE ANVk lau zinegotzi lortu ditu, EAk 3, EAJk 2 eta Aralarrek bertze 2 Koaliziorik ez bada egiten Josu Iratzoki izanen litzateke alkate berria, baina Helena Sanestebanek erran digunez alkate segitzeko asmoa du eta ez du arazorik ikusten Nafarroa Bai koalizioa osatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Bestetik, bi hautagai gehiago ere badirelako (Suezia eta Hungaria), Euskal Herriarekin batean gisa honetako puntako azpiegitura teknologikoa nahi dutenak. Hautatutako kandidatura zein
|
den
heldu den abenduan jakinen dugu, hilaren 6 eta 7an
|
|
|
Beraz, galdetzen badidazu ea pobreagoa
|
den
heldu batena baino, baietz erantzungo dizut, baina ñabardura horiek guztiak eginda.
|
|
|
Kaltetuek glukosa kopuru handia dute, eta, ohitura osasuntsu eta medikazioarekin zuzentzen ez badira, osasun arazo larriak eragin ditzakete, hala nola ikusmen galera, giltzurrun akatsak edo arazo kardiobaskularrak. Nahiz eta beti izan
|
den
helduen ohiko gaixotasuna, planetako eremu garatuenetan haurren pisua handitzearen ondorioz, 2 motako diabetesa ere gertatzen hasi da adin txikikoetan. Adituek diotenez, patologiaren agerpenean inplikatutako aldaera guztiak identifikatzen direnean, patologia jasateko arriskua ia zati berdinetan bana daiteke bizimodu ez oso osasungarrien eta identifikatutako geneen artean.
|
|
2010
|
|
|
Datorren urriaren 22tik 24ra Bergaran ospatuko
|
den
helduentzako txotxongilo erakustaldiaren aurrerapena egingo du EITB Kulturak. Hamargarren edizioa beteko du Taun Taun konpainiak antolatzen duen ekimenak.
|
|
|
Jarrera horrek eragin nabarmena izan dezake batez besteko heldutasun erritmoa baino motelagoa duten haurrengan. “Funtzioak betearazten zaizkie, haientzat beharrezkoa
|
den
heltzea aise falta zaien uneetan”, dio Pikler ek. Espezialistak esan du errendimenduak ez datozela bat berez egiteko gai izango liratekeenarekin, “mendekotasuna, ezgaitasuna edo baldarkeria ekar diezaiekeela haur osasuntsuei, haien garapena mantsoagoa baita”.
|
|
|
Euskarazko zineman soilik ez, zineman, oro har, urri samar landu izan
|
den
helduen arteko maitasun harremanek osatzen dute istorioaren hezurdura nagusia. Ez hori bakarrik, are urriago den emakume helduen arteko maitasun istorioa kontatzen du, modu errealista eta naturalean, seriotasunez, baina dramatismoan erori gabe, beste bizimodu batzuk eta beste zinema bat egon badaudela argi utziz.
|
|
2011
|
|
|
Amak asebete badu, karaktere baikorra garatuko du haurrak, baina pasibitatea ere eragin dezake, bere premiak asebetetzeko ama beti prest egongo dela pentsatzen badu; haur pasibo hori ez da amarengandik inoiz bereizten; beti amaren elikaduraren zain egoten da. Mespretxatua izan ez
|
den
heldu bilakatzen da; beraz, bikotekideak baztertzen duenean, babesgabetua eta harrituta gelditzen da. Amak frustratu badu, gosearen eta etsaitasunaren arteko anbibalentzian kokatzen da haurra, eta ez du jakiten hozka egin ala titia xurgatu; mendetasunaren eta negatibismoaren arteko lotura gertatzen da.
|
|
|
2010eko inkestan, 7.845,6 bider etxeko kontsumo unitateen kopurua lortzen da. Bakarrik bizi
|
den
heldu baten etxe baterako, atalasea 7.845,6 eurokoa da, mileurista batek urtean jasotzen duena baino ia %50 gutxiago (13.400 euro inguru). Bi heldukoa bada, 11.768,4 euro; bi heldu eta 14 urtetik beheitiko bat bizi badira, 14.122,1 euro; 14 urtetik beheitiko bi heldu badira, 16.475,8 euro, eta abar.
|
|
2012
|
|
|
Haurra laguntzera joan
|
den
helduak egiaztatu egin behar du bera zein den (NA erakutsiz Espainiako herritartasuna badauka, eta egoiliar txartela edo pasaportea, atzerritarra bada).
|
|
2013
|
|
|
Nutrizio Komunitarioko Espainiako Elkarteak (SENC) txosten bat landu zuen elikagaien errazioen inguruan, eta ikuspegiak eta irizpideak bateratu eta adostu ondoren, Elikadura osasungarriaren gida argitaratu zuen, non esaten
|
den
helduek zenbateko errazioak jar behar lituzketen elikagai talde bakoitzetik.
|
|
|
Hori da, hain zuzen ere, gurasoek haurrei beldurra edo antsietatea eragiten dietela ikusten duten lehen premisa. «Haurraren beldurrak lotura du jaio
|
den
helduen mendekotasun egoera normalarekin», amaitu du Haurren Osasun Mentalerako Elkarteak ‘Haurren beldurrak haurren literaturan’, espezialisten esanetan, beldurrek bizitza eta biziraupena zaintzeko beharrarekin lotutako eboluzio funtzioa dute. Hori dela eta, haurrak hazten eta autonomia handiagoa hartzen duen heinean, beldurrak eboluzionatu egiten dira eta haurren beldurrak desagertzeko joera izaten dute nerabezaroan.
|
|
2014
|
|
|
Baina helburu argi eta amankomunekoak dituzten bitartean, auzo izaera kolektiboa hein handi batean bermatuta dagoela esango nuke. Behin lehenengo fase horien lanak martxan daudela, argi dute zein
|
den
heldu beharreko hurrengo urratsa: irisgarritasuna.
|
|
2015
|
|
|
Hau argi ikusi dut neugan, eta ez dut ikusten, ene Egilea, zergatik mundu guztia ez
|
den
heltzen Zugana adiskidetasun berezi honen bidez: gaiztoak, zure izaerakoak ez direnak, on bihur ditzazun, besterik ezean Zu egunero bi orduz beraiekin izan zaitezela ontzat ematearekin, beraiek Zurekin egon ez arren, nik egiten nuenez, arduren mila itzulbirekin eta munduko pentsamenduekin baizik.
|
|
|
Alta, baliteke erraitekorik Zuraiden ere! Hea nor ausartatuko
|
den
heldu den urtean!
|
|
|
Oraiko ustez, huna zein
|
den
heldu den partida:
|
|
|
Joanden asteburuan, Zaharrer Segiko pilotariak txapelgoetako azken partidetan ginituen. Euskal Herriko ligaren kondu, Pasakan, Azkainen jokatu
|
den
helduen lehen maileko finalean: Francis Dutaret eta Battit Ospital ek txapela eskuratu dute 13/ 6 nagusituz Sarako Izarra ko Olivier Haroçarene eta Andoni Alli-ri.
|
|
2017
|
|
|
Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusia, Mertxe Mugika (AEK), Joxemi Regero (IKA) eta Jon Urdangarin (Maizpide) egon dira agerraldian. Kontseiluaren baitan biltzen
|
den
helduen euskalduntze eta alfabetatzearen sektoreko kideak dira horiek, Urrats eta Hitzez euskaltegiekin batera.
|
|
2018
|
|
|
Ez dakizu nora goazen edo zer gertatuko
|
den
heltzean.
|
|
2019
|
|
|
Emakumeak uko egiten dionetan maitalearen apetak onartzeari, ez dio beti urguiluagatik uko egiten: bizitzako garai erreal batean bizi
|
den
heldu batekin izan nahi ditu harremanak, ez bere buruari koplak kontatzen dizkion mutiko txiki batekin. Emakume masokista bereziki zapuzturik sentitzen da:
|
|
|
Hondartzetako banderak. Mundu guztiak ezagutzen ditu bandera berdeen (bainu baimendua), horien (ez bainatu urarekin gerritik gora eta kontu handiz ibili) eta gorrien (bainu debekatua) kodea, baina ez da beti errespetatzen eta batzuetan gehiegi fidatzen da. Ezinbestekoa ere bada bakarrik ez bainatzea eta beti zaintzako lekuak aukeratzea. «Ezinbestekoa da bakarrik ez bainatzea eta beti zaintzapeko lekuak aukeratzea» Txikienei dagokienez, haurrak etengabe zaindu behar dira, beti eskura eduki behar dira, eta zeregin horretan bakarrik aritzen
|
den
heldu batekin. Eta, jakina, “helduak bertan ez badaude uretara sar ez daitezen hezi behar dira”, dio adituak.
|
|
|
78 Bortzirieta Malerrekako hizkeran bederen bidean gaude, baina ez gara iritsi esanahiarekin bizirik dago gaur egun ere. Alegia, Axularren Gomendiozko kartan azaltzen
|
den
heldu nintzen; ez derautazu iguriki haren parekoa: bidean nentorren; ez didazu itxaron (Axular, 1643:
|
|
2020
|
|
|
bakarrik ala bakarrik? Igandetik aurrera, 14 urtetik beherakoak etxetik ateratzen dira gurasoetako batekin edo berarekin bizi
|
den
heldu batekin. Jakina, irteerak debekatuta daude sukarra edo COVID ereduarekin bateragarriak diren sintomak dituzten haurrentzat.
|
|
|
Bestetik, azkenaldian obsesionatzen nauen beste kanta bat da Saioaren “Heltzea”: “Zer
|
den
heltzea/ oskolatik ateratzea/ ta lozorroan zeuden beldurrak/ esnatzen hasten direnean/ besteen oinazea hil nahi/ norberarena akabatzeko/ ta maskarak sortzen hastea/ egiak ezkutatzeko/ galdera ikurren nazioan/ esnatu ta larrittu/ bihotza hesitzen hasi/ pasaporteari prezio altua jarri/ pasaporteari prezio altua jarri... / gurasoen ikarekin parekatu/ haurtxoaren negarrakin gaixotu/ ta kolokan dagoen guzia/ erremediorik gabe, onartu/ garai inkonszienteak/ anestesiatik iratzarri/ idealen banderak suntsitu/ mitifikatuei trofeoak kendu/ mitifikatuei trofeoak kendu...
|
|
2021
|
|
|
Hauek dira bihotzerako kirolik onenak 2 Egoera fisikoa hobetzen du Bizkortasun handiagoa, erreflexuen potentzia, abiadura handiagoa eta erresistentzia handiagoa. 3 Arterioesklerosiaren garapena murrizten du Arterien paretetan koipe metaketa adin txikikoen artean diagnostikatzen ari
|
den
helduen gaixotasuna da. 4 Zirkulazioan dauden globulu zuriak gehitzen dira Horrek defentsa hobea sortzen du zelula kantzerigenoen eta birusek eta bakterioek eragindako infekzioen aurrean.
|
|
2022
|
|
|
Diru laguntzen parte bat da hori; bestea, galera ekonomikoei dagokiena. Kasu horretan, hazleak ez du argi zein prezio taularen araberakoa izanen
|
den
heldu den urtean ukanen duten laguntza.
|
|
|
Balantze hidrikoa irenstearen eta likido galeraren arteko erlazioa da. Ura ez da gure organismoan gordetzen, eta, beraz, tenperatura ertaineko klima batean bizi
|
den
heldu batek bizpahiru litro likido galtzen ditu egunero izerdiaren, gernuaren, gorozkien, arnasketaren eta transpirazioaren bidez. Egunero berritu behar den ura. Ur metabolikoa ekoizteak, hau da, organismoak berak proteinen, koipeen eta karbohidratoen prozesu metabolikoen bidez ekoizten duenak, galera horien zati txiki bat baino ez du konpentsatzen; beraz, oreka lortzeko, elikagaiak eta likidoak hartu behar dira.
|
|
|
3 Ingurune komuna. Konfiantza hori lantzeko modurik onena da txikienek tresna digital horiek ingurune komun batean erabiltzea, hala nola aretoan, norbaitek gainbegiratuta, eta ikaskuntzaren gidari
|
den
heldu batekin, bai orri, bideo edo baliabide interesgarriak bilatuz. 4 Bideo-jokoak lagungarri izan daitezke.
|
|
|
31.076 heldu eta 13.544 adin txikiko. 470 eurokoa da bakarrik bizi
|
den
heldu batentzat, eta, gehienez, 1.034 eurokoa, bi heldu eta hiru adingabe edo gehiago dituen familia batentzat.
|
|
|
horietatik 10.224 helduak dira, eta 7.383, adin txikikoak. Errentaren kopuruari dagokionez, gutxienekoa 470 eurokoa da, bakarrik bizi
|
den
heldu batentzat, eta gehienezkoa, 1.082 eurokoa, bi heldu eta hiru adingabe edo gehiago dituen familia batentzat. Nafarroako errenta bermatua, berriz, 658 euro eta 1.316 euro artekoa da.
|
|
|
Besteak beste horri esker, taldeak jada 32 puntu daramatza, denboraldia amaitzeko 14 jardunaldi falta direlarik, eta orain arte errebelazioa zen Rayori aurrea hartu dio. Salbazioa ziurtatzea da xedea, doike, baina ez ote
|
den
heldu bestelakoekin amets egiten hasteko unea.
|
|
|
Bi puntu garrantzitsu mamitu zituen: zer neurritan oinarritzen
|
den
helduen maskulinitatea feminitatearekiko gehiegizko erreakzioetan, eta maskulinitatearen eraketak emakumeak zapaltzearekin duen lotura. Baina psikoanalisiaren korronte orokorraren baitan, amaiera izan ziren ondorio horiek, eta ez hasiera.
|
|
|
317,1 ez da 322,4 Zeroak gehitu gabe alde izugarririk ez dago, baina nire kalkulagailuaren gehiketa aipatutako aurrekontura zergatik ez
|
den
heltzen gustura jakingo nuke. Dena dela, Kultura sailburuordetzaren zatiari emango diot begiratu bat:
|
|
2023
|
|
|
Era berean, motibazioak bultzatuta hizkuntzaz jabetzen eta modu egokian erabiltzen hasi
|
den
helduak —B ibilbidea egin duenak— erabileratik motibaziora doan ibilbideari ekin diezaioke, BA zirkuitua osatuz eta, beraz, hiztun osoa izatera helduz.
|
|
|
Hoa ikusterat zer dela-eta ez
|
den
heldu hire lankidea.
|
|
|
Espainia leku bakarra izango da, politika filologiari nagusitzen zaiona. Hark bultzatutako separatismo linguistikoak katalana, valentziera eta mallorkera bereizten ditu —mundu osoko unibertsitateetan filologia katalana irakasten dute, baina— Eskerrak joera hori gurera ez
|
den
heldu. Besterik ez genuen behar:
|
|
|
Eta hor datza narrazioaren balio historikoa hein handi batean, lehen pertsonan kontatzen dituelako gerrak Bilbora eta Bizkaira ekarritako ankerkeriak. Ume bat nola jabetzen
|
den
helduen begitartearen mudantzaz, nolakoa den bonbardaketa usaina, nola hegazkin haiek gorrotoa sentitzen irakatsi zioten, nola Iturribideko haurrek, familia pobreagoetakoak eta bixiagoak izaki, babeslekutik entzun zitekeen txistu hotsagatik igartzen zuten bonbak non jausiko ziren...
|