|
2001
|
|
|
Agiri hori eman aurretik hainbat alderdi baloratzen dira, hala nola atzerriko ume bat hautatzeko motibazioa, sorterriko kulturaz adoptatzaileek duten iritzia, instituzioetan ingresaturik
|
dauden
umeen arazo psikiko edo fisikoen arriskuak onartzen diren eta beste zenbait.
|
|
2003
|
|
|
Badaezpadako neurriak Adituek, ordea, gehiegizko bitaminak duen arriskuaz ohartarazten dute. Mikronutriente hori gehiegi emateak hezur dentsitate minerala jaistea (osteoporosia) eragin dezake, baita haurdun
|
dauden
umeek malformazioak izatea, krisi epileptikoak izatea edo garezur barneko presioa handitzearen ondorioz kontzientzia galtzea ere. Europan, dietatik abiatuta organismoari bitaminak gehitzeko ohitura osasuntsuak jarraitzen du.
|
|
2004
|
|
|
Haurtzaindegi bateko langileek, pazientzia, gozotasuna eta irmotasuna ez ezik, sentiberatasun handia ere izan behar dute, beren ardurapean
|
dauden
ume guztien garapen maila eta izaera ezaugarriak antzemateko; izan ere, etapa horretantxe gertatzen da beharrezkoen ezinbesteko zaintza pertsonalizatua.
|
|
|
Mekanismo edo figura honi esker, babesik gabe
|
dauden
umeen ardura osoa (hazi eta hezi, esaera zaharrean) pertsona edo familiek bereganatzen dute familia biologikoak eginkizun hori bete ahal izan arte, umeak bere sendiarekiko harremana eten gabe eta adopzioa egiteko aurrerapausoa izan gabe.
|
|
|
Nik uste gizarte mailan hala funtzionatzen duela. Portzentaiak ikusten baditugu, ereduan
|
dauden
umeen guraso denak ez dira nazionalistak eta abertzaleak. Baina euskara eta politika nahasten baditugu, gureak egin du.
|
|
2005
|
|
|
Asaldu mentalak arazo fisikoak eragiten ditu, edo umeari bizimodu normala egiten uzten ez dion eragin emozional negatiboa. Adibidez, angustiak jota
|
dauden
umeek neurririk gabeko estuasuna sentitzen dute lagun baten etxera lotara edo udalekuetara joateko proposatzen zaienean. Eta gehiegizko kezka horren eraginez uko egiten diete kanpora irteteko gonbidapenei, beren heldutasun sozialean aurrera egiteko aukerak galduz.
|
|
|
Haurtzaroaren Aldeko Batasuna izeneko erakunde iparramerikarrak dioenez, ordenagailuak, Internetek eta enparauek zaildu egiten omen dute eskolaurreko adinean
|
dauden
umeek beste haurrekin eta baita pertsona helduekin ere harremanak finkatzea. " Umeek hezkuntza osasungarria behar dute, eta ordenagailuek ezin diete horrelakorik eskaini, ez baitute bizi bizian hezten, egiazko irakasle batek bezala", dio Joan Almon ek, eskolaurreko irakasle izateaz gain, erakunde horretako koordinatzaile nagusia eta eleduna denak.
|
|
|
Txertoa segurua, eta oso eraginkorra da, beraz. Txertatuta
|
dauden
umeek gaitza harrapa dezakete, baina sintomak askoz ere arinagoak izaten dira.
|
|
2007
|
|
|
Baina jende arruntak hiperaktibitatea esaten dio, besterik gabe. Dela izen luzearekin, dela izen arruntarekin, sindrome horrek jota
|
dauden
umeen ezaugarri nagusia etengabe mugitzen egotea da: gehiegizko jarduera motorra, geratu gabe korrika, saltoka, hitz egiten aritzea, jarduera bat hasi eta berehala aldatzea, eta horrez gain, adi egoteko eta kontzentratzeko zailtasunak.Baliteke sei urtetik gorako umeen %10ak izatea sindrome hori, eta eskola eta gizarte mailako zailtasunekin batera agertu ohi da.
|
|
2008
|
|
|
Omer mintzatu da Gazako ospitale handienean, Al Shifa Hospital, harrera eta larrialdien arduraduna den Mawia Hasaneen doktorearekin. " Hautua egin behar izan dugu ea nori eten argindarra, edo maternitatean
|
dauden
umeei, edo bihotzetik dauden gaixoei edo kirofanoetako zerbitzuei". Hautu latzak, egunetik egunera latzagoak.
|
|
|
Barkatuko didazu, baina zure figura borobilak goseak
|
dauden
ume potoloena dakarkit gogora...
|
|
|
Diseinua eta singlea, Sena, jaioberri batean oinarrituta daude. Gerora, Aurralde Gobernuz Kanpoko Erakundearen bitartez egoera larrian
|
dauden
umeei laguntzea pentsatu genuen. Diskoaren etekinak beraientzat izango dira; laguntza txikia izanda ere, biziki eskertuko dute.
|
|
|
Oraindik amets barruan
|
dauden
umeak dauden etxeetan dena oraindik eta magikoagoa da. Hauetan, gaur egungo opari pilarekin gastatzen denaren ondoren, hilaren bukaerara iristeko kartera administratzeak ere lan magikoa eskatzen du.
|
|
2009
|
|
|
Aldaketa horren lekuko direnek esaten dute orain ume bakoitza bere etxean dagoela, gero eskolara joateko autobusean sartu eta ez dagoela komunikaziorik. Ikasten duten eskolan
|
dauden
umeak ezagutzen dituzte, eta gaur eguneko eskola ugaritasun eta dispertsioa kontuan hartuta, sarri suertatzen da koadrila ere herritik kanpora osatzea.
|
|
|
Uribe eskualdean (Bizkaia) dagoen udaleku batean A Gripearen agerraldi arina antzeman dute. Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak ohar baten bidez jakitera eman duenez, 20 dira kutsatuta
|
dauden
umeak (11 eta 15 urtekoak). Udaleku horretan, guztira, 61 adingabe eta zazpi monitore daude.
|
|
|
Inkerketako hirugarren postuan, berriz, telebistako beste saio bat dago, Pocoyó. Etxeko txikienean artean, eskolaurrean
|
dauden
umeengan batez ere, eragin handia duen pertsonaia da Pocoyó. Mundua deskubritzen den ari den ume txikia da Pocoyó, eta bere lagunekin jolastea asko atsegin du.
|
|
|
Jaiak haurrentzako hiru jardunaldi eskaintzen ditu gaur. Musikaz Bai udaleku musikaletan
|
dauden
ume eta gaztetxoek emanaldia egingo dute Okendo Plazan 17:30ean. Arteaz eta musikaz kezkaturik dauden gazteak dira udaleku horietan parte hartu dutenak.
|
|
2010
|
|
|
Haien biziitxaropena 50 urtekoa da, garapen bideko gainerako herrialdeetan 67 urtekoa denbitartean; umeen heriotza tasa% 14koa da, gainerakoen% 4aren aurrean. Desnutrizio egoeran
|
dauden
umeen ehunekoa% 36koa da, gainerakoen% 20aren aurrean.Hirurogeita hamarreko hamarkadan zehar hazkundea urteko% 0,5ekoa izan zeneta laurogeiko hamarkadan urteko% 0,4 txikiagotu zen, hamarkada horrenamaierarako 1970ean zuen maila arte jaitsi zelarik. Laurogeita hamarreko hamarkadan, gehiengoarentzako loraldi garaian, Miseriaren klubak bere hazkunde negatiboaren abiadura% 0,5era areagotu zuen, hau da, milurtekoa bukatzean 1970eanbaino txiroagoak ziren.
|
|
2011
|
|
|
Hortaz, gero eta gehiago dira beren seme alabei hirukoitz birikoa txertatzen ez dietenak. Hori elgorriaren birusaz babestuta ez
|
dauden
umeen eta gazteen poltsa bat sortzen ari da, eritasunaren erasoak gertatzea errazten duena. Elgorri erasoek ez diete soilik txertatu gabekoei eragiten.
|
|
2012
|
|
|
osasun faltaren egoerak gorputzak toxikoei aurre egiteko ahalmena gutxi dezake. Fisiologikoki guztiz garatuta ez
|
dauden
umeengan edo organoen funtzionaltasuna hondatuta duten pertsonengan (zaharrak, ebakuntza egin berriak?) toxikoen eragina larriagoa izan daiteke
|
|
|
Nahia Bellosok azaldu duenez," estufa horri esker, baltiek –gehienetan, emakumeek– egur gutxiago garraiatu dute inguruko mendietatik etxera; eta era berean, egunero arnasten duten sukaldeetako ke beltzak desagertuko dira, sukaldeetan
|
dauden
ume eta emakumeen bizi itxaropena areagotuz".
|
|
|
Berrogeitik gora urte inguru ditu, eta tanatologo lanetan aritzen da, boluntario, ordu libreetan: hil hurren
|
dauden
umeekin eta haien senideekin egoten da, gurasoen eta ume gaixoaren arteko zubi lana egiten du, egoeraren ulertezina eramaten laguntzen die, azken orduetako tragedia zentzugabeari ondorio zentzuzkoren bat bilatzen ahalegintzen da.
|
|
2013
|
|
|
Arriskuan
|
dauden
umeen osasuna eta hezkuntza. Hala dio Eurochilden txosten batek, haurtzaroaren alde lan egiten duten 147 erakunderen Europako sare batek.
|
|
|
Zinemaldian, baina, guztia ez da festa eta algara. Jaeger LeCoultre erloju etxeak Aladina fundazioarekin bat egin du, gaixo
|
dauden
umeek oporraldi zoragarri bat izateko. Ziur, atzo gertatu zen bezala, ondorengo egunetan ere, Suitzako etxeak egindako erloju ugari ikusiko ditugula izarren eskumuturretan.
|
|
|
Iaz HUHEZiko hainbat ikasle izan ziren euren Bucaramanaga hirian praktikak egin eta pobrezian
|
dauden
umeen hezkuntzarako proiektu eta eredu berriak lantzen, eta aurten, erakundeko hiru ordezkari izan dira eredu berriak bertatik bertara ikustera etorri direnak. Domekan etorri ziren, eta lehenengo bi egunetan HUHEZIn bertan egon dira hezkuntzarako eta komunikaziorako dauden elkarlan aukerak aztertzen.
|
|
2014
|
|
|
Herri lasterketako eguna zuten. Sendatuak
|
dauden
umeak eta familiak eta duela gutxi semea edo alaba galdu dutenak ere batu ziren. " Hunkigarria eta ikaragarria izan zen herriaren erantzuna".
|
|
|
" Familiok, bitartean, gaixo
|
dauden
umeek duten indarra adierazten jarraituko dugu; inoiz kexatzen ez diren eta denbora jolasten zein margotzen igarotzen duten horien indarra azaleratzen". Aspanovas bezalako elkarteei, ospitalean umeekin jolasten dabiltzan boluntarioei, ospitaleko kuadrillakoei eta herritar denei esker egiten jarraituko dutela azpimarratu du.
|
|
|
Beharbada, esango digu, desberdina dela iruditu arren, egia esan, bi irudiak karratu bat direla, bi kasuetan lau alde berdinak dituztelako (Piaget, Sinclair eta Bang, 1968). Adibide hori baliagarria da, halaber, 6 urtetatik 11 urteetara bitartean
|
dauden
umeek egin behar dituzten probetan arrazoibidea eta logika erabiltzen dutela jakiteko eta objektuen itxuran arreta ipintzen ez dutela azpimarratzeko. Horrenbestez, eragiketa aurreko estadioan dauden umeen erantzunetan, sarritan, lotura gabeko ideia kontraesankorrak aurkitzen dira; haurtzaro berantiarrean, berriz, diskurtsoa berezko ondorio logikoen inguruan antolatzen da, koherentzia handiagoarekin.
|
|
|
Adibide hori baliagarria da, halaber, 6 urtetatik 11 urteetara bitartean dauden umeek egin behar dituzten probetan arrazoibidea eta logika erabiltzen dutela jakiteko eta objektuen itxuran arreta ipintzen ez dutela azpimarratzeko. Horrenbestez, eragiketa aurreko estadioan
|
dauden
umeen erantzunetan, sarritan, lotura gabeko ideia kontraesankorrak aurkitzen dira; haurtzaro berantiarrean, berriz, diskurtsoa berezko ondorio logikoen inguruan antolatzen da, koherentzia handiagoarekin.
|
|
|
Gogora dezagun likidoaren edo kantitatearen kontserbazioari buruzko probaren adibidea. Arestian aipatu dugun bezala, eragiketa aurreko estadioan
|
dauden
umeek ondorioztatzen dute kantitatea ez dela mantentzen kantitate hori bera beste forma bateko ontzi batera pasatzen denean. Nabarmentzea interesatzen zaiguna zera da:
|
|
|
Alegia, estadio horretan, pertsonak gai dira imajinatzeko, potentzialki edo egiazki, egoerak eta eraldatzeak beren artean erlazionatuak daudela. Beste modu batera esanda, eraldatze guztiek aldaketa prozesu bat dakartela ulertzea lortzen dute, eta, arreta hasierako eta amaierako egoeran soilik jarri ordez (eragiketa aurreko estadioan
|
dauden
umeengan berezkoa den ekintza), gai dira prozesuari jarraitu eta gaurko egoera lehenaldiko edo etorkizuneko beste batzuekin lotzeko. Adibidez, konturatzen dira elementu kopurua ez dela aldatzen, nahiz eta elementuek osatzen duten ilararen luzera aldatu; izan ere, gai dira elementuetatik urruntzeak dakarren eraldatzearen jarraipena egiteko.
|
|
|
Eraldatzea: Eraldatze guztiek aldaketa prozesu bat dakartela ulertzea lortzen dute, eta, arreta hasierako eta amaierako egoeran soilik jarri ordez (eragiketa aurreko estadioan
|
dauden
umeengan berezkoa den ekintza), gai dira prozesuari jarraitu eta gaurko egoera lehenaldiko edo etorkizuneko beste batzuekin lotzeko.
|
|
|
Hau da, serie ordenatu bat eraiki behar du, baina objektuen arteko desberdintasuna hartuz erreferentzia gisa (eragiketa aurreko estadioan ez bezala). Proba horren aurrean, eragiketa konkretuen estadioan
|
dauden
umeek jada badakite makilatxo bat beste bat baino luzeagoa izan daitekeela eta, aldi berean, hirugarren bat baino motzagoa. Ezagutza horrek seriea zuzen eraikitzeko balioko die.
|
|
|
Pentsamendu mota horrek eragiketa konkretuak darabiltza oinarri gisa, baina kualitatiboki desberdina da aurreko etapan
|
dauden
umeek erakusten duten pentsamenduarekin alderatuta, eta arazoetan arreta jartzeko eta bestela arrazoitzeko gaitasuna ematen du. Eragiketa formalen eta konkretuen arteko bereizketa garrantzitsuetako batzuk agerian gelditzen dira Piagetek planteatutako arazoetan umeek ematen dituzten erantzunetan.
|
|
|
Haurren lehen soinuak «leunak» dira, baina, azkenean, ahoskatzea lortzen dute. Halaber, soinuak igortzea dibertigarria dela ohartzen dira; esaterako, pozik
|
dauden
umeek orduak pasa ditzakete zezelka, inongo estimulurik gabe. 10 hilabeteetarako, ia guztiak gai dira modu argi, sistematiko eta errepikatu batean zezelka aritzeko.
|
|
2015
|
|
|
Kanpadenda handiak egiten dituen hornitzaile bat ere topatu du Rokpak, eta umezurztegietako batean jarri nahi duten gizarte jangelarako baliagarria izan daiteke: " Han
|
dauden
umeez gain, herrixketako jendea iristen ari zaie". Landa eremuetara ere eramaten dituzte kanpadendak, familietan banatzeko.
|
|
|
Horretaz gain, ezer gutxi. Lausotu eta ostendu dituzte beste berri batzuen atzean, estatuan pobreziaren atarian
|
dauden
umeena bezala. Krisia amets txar bat besterik izan ez balitz gisan, aspaldiko kontu konpondua.
|
|
|
Hori dela eta, Morrillon berri bat egongo da aurtengo jaietan, laugarrena. “Oraindik ez dugu zehaztu nor izango den”, aitortu du Carlos Galeanek, baina ziurtatu du abuztuaren 15ean norbait jaitsiko dela Aduanako balkoitik, behean
|
dauden
umeei gozokiak botatzen dizkien bitartean, beti bezala.
|
|
|
Estatu mailako elkartea zen abiapuntuan, baina elkargune autonomikoak sortzea erabaki dute egun, “osasungintza alorrean, esaterako, lekuan lekuko egoeraren eta baldintzen arabera, erosoago lan egin ahal izateko”. Osasungintza alorrean, pediatria zerbitzu guztietan esku-liburuak zabaltzea dute helburuetako bat, transexualitate egoeran
|
dauden
umeei nola lagundu jakinarazteko. Pubertarora iritsi diren gazte transexualen kasuei begira, berriz, indar handia egiten ari dira, “adin horretan behar bezalako erantzuna emateko aukera berma dadin”.
|
|
|
Horrek eragin ezkor ezberdinak izan ditzake, bai kiroletan lehiatzerakoan, bidaiatzerakoan edo baita egunerokotasunean ere.Agus: Transexualitate egoeran
|
dauden
umeei lagundu ahal izateko protokolo eta legeak behar dira sail ezberdinetan: hezkuntzan, osasungintzan, erregistroetan…
|
|
|
Jolasten
|
dauden
umeak dira.
|
|
2016
|
|
|
Gurutzetako ospitalean
|
dauden
umeak paziente huts bilakatzeko joera apurtzeko asmoz, pailazo ikuskizunak eskaintzen ditu Irrikiclown elkarteak. Bisitak astean birritan egin ahal izatea dute orain helburu.
|
|
|
Asteartero, Gurutzetako ospitalean
|
dauden
umeei gelatik atera eta amesteko aukera ematen die Irrikiclown elkarteak. Bertako kide da Haizea Murgia (Barakaldo, 1983).
|
|
|
Kameren aurretik 20 pertsona igaro dira: taldea sortu zutenak (guztiak hezkuntzatik erretiratuta honezkero), egun taldean
|
dauden
ume eta gazteak, eta borondatez heziketa lana egiten duten begiraleak. Halaber," 25 urte hauetako argazki eta dokumentuak lortzeko egindako ikerketa eta dokumentazio lana aipatu beharra dago", adierazi du Gonzalo Lozak, lanaren zuzendaria eta errealizadorea.
|
|
|
Une horretan Olentzerok eta Mari Domingik Arriaga Antzokiaren balkoitik bertaratutako haur guztiak agurtuko dituzte. Bukatu ostean, plazan
|
dauden
umeekin batera gabon kantak abestuko dituzte: Olentzero, Horra Mari Domingi, beste batzuen artean.
|
|
|
– Ene, zeinen handi
|
dauden
umeak!
|
|
2017
|
|
|
«Anaiok! Begiratu hor eserita
|
dauden
ume horiei. Behin Jesus ere horrelakoxea izan zen.
|
|
|
Mundu mailan, Osasunaren Mundu Erakundearen datuak direla eta, populazioaren %40 iodo eskasia izateko arriskuan dago. Hori mehatxu garrantzitsua da osasunerako, batez ere eskolaurreko adinean
|
dauden
umeengan, eta horrek arazoak sortzen dizkie garapen mentalean eta haurdun dauden emakumeei. Espainian, haurdun dauden pertsonen% 40k iodo gutxiago kontsumitzen dute, eta komeni baino iodo gutxiago kontsumitzen dute.
|
|
|
1 BBCren artikulu batek estimatzen zuen, Tokioko udaleko estatistikak aipatuz, itxarote zerrendan
|
dauden
umeak 20.000 zirela (< http://;, kontsultatua).
|
|
|
Haur hezkuntzako, lehen eta bigarren hezkuntzetako zentroetan aurrematrikulatzeko epea otsailak 10a arte irekia egongo da. Aitor Errazkin lankideak esplikatzen dizue, zein agiri entregatu behar diren.Irungo Udalak oroitarazi du, ikastetxe bateko 2 urtekoen gelan matrikulatuta
|
dauden
umeek, ikastetxean bertan jarraitzen dutenek, bermatuta daukatela beren tokia ikastetxe horretan; beraz, ez dute aurrematrikula egin beharrik. Gainerakoan, oroitarazi beharra dago, ikastetxe guziek instalazioak eta lan metodologia eta funtzionamendua ezagutzeko aukera ematen dutela ate irekien egun batekin.
|
|
|
Bea Sever Egaña algortarra Chrysallis Euskal Herria elkarteko kidea da. Transexualitate egoeran
|
dauden
umeen gurasoek osatzen dute elkartea, eta euren seme alaben zoriontasuna dute helburu. Horrez gainera, jendartean bulba duten mutilak eta zakila duten neskak badaudela aldarrikatu gura dute, eta horren inguruko errealitatea ezagutarazi.
|
|
|
Klase ertaineko familia autoktono eta euskaldun batzuk kapital horretaz kontziente dira eta kontzienteki jartzen dute jokoan: beste ezaugarri batzuk dituzten familiekin nahita partekatzen dute eskola, eta baita aisialdiaren zati bat ere, ez soilik aniztasunean bizitzeko onuragarria iruditzen zaielako haientzat eta haien umeentzat, baizik eta, orobat, euskararen alde jokatzeko eta desabantailan
|
dauden
umeen alde jokatzeko. Jarduera politiko bat da.
|
|
2018
|
|
|
Bere jarduna, ordea, Lasartetik hasi eta Ikaztegieta arteko zentro guztietan egin dezake, publiko zein pribatu. " Hamar bat ikastetxetara joaten naiz astero, eta beste dozena bat ikastetxe hilean edo bi hilean behin bisitatzen ditut, han
|
dauden
umeei jarraipena egiteko".
|
|
|
Gainera, umeak gero eta lehenago eskolatzen dira. Gero eta handiagoa da 2 eta 3 urterekin eskolatuta
|
dauden
umeen kopurua. Horrek guztiak lehen hizkuntzaren definizioa berrikustea ekar lezake agian.
|
|
|
Euria ziri ziri. Antzokiaren aurreko errenkada zaratatsuan, areto ilunera sartzeko irrikaz
|
dauden
umeak. Lerroan daude Añes eta Laia ere.
|
|
|
—Gorputzean sartu zizuten elektrizitatearekin, igual karga apur bat geratzen zaizu oraindik. Zer ederra litzatekeen hiriko bazter auzo hau argitzea, lo
|
dauden
umeen gainetik hegan pasatuz...
|
|
2019
|
|
|
9.595.000 euroko aurrekontua izango dute politika feministek eta genero indarkeriaren aurkako borrokak. Besteak beste, sexu abusuak prebenitzeko eta horiei arreta emateko Prestakuntza Plana egiteko; Haur, Lehen eta Bigarren Hezkuntzan afektibitate eta sexu hezkuntzako programa egiteko; genero indarkeriaren eraginpean
|
dauden
umeen eta nerabeen laguntza eta babesa areagotzeko ekintzetarako; indarkeria matxistaren biktima diren emakume nagusiei arreta eskaintzeko; eta udaltzaingoen eta Ertzaintzaren eta Justizia Administrazioaren arteko koordinazio protokoloa berrikusteko erabiliko dute dirua.2 Klima aldaketa. 112.400.000 euro trantsizio energetikoan inbertituko dituzte, eta 9.500.000 euro klima aldaketara egokitzeko erabiliko dira.
|
|
|
Muturra okertzen du Felixek eta urrutiago
|
dauden
ume batzuengan jartzen du begirada une batez. Goiatzek bera baino zaharragoak zirela gogoratzen du, baina ez haien izenik.
|
|
|
—Uste dut gaixo
|
dauden
umeak adoptatzen dituztela.
|
|
2020
|
|
|
Guretzako behar espezifikoak dituzten umeak bakarrik dira, eta beraiei behar horien arrazoiak azaldu eta zaintzeko aholkuak eman nahi izan dizkiegu. Tratamenduan ez
|
dauden
umeek ere izan ditzakete arazo horiek beste hainbat arrazoirengatik, eta haiek ere modu berean zaindu behar lituzkete beren ahoa eta hortzak. Dena dela, ohikoagoa da arazo horiek kimioterapia jasotzen ari diren umeen ahoetan azaltzea, eta horregatik nahi izan dugu haiei zuzendutako liburu bat egin.
|
|
|
Gure umeek elurretan egin dute jolas gaur. «Esaiezu kalean
|
dauden
umeei leihotik ikusten ari diren elurrak piztutako jolaserako irrikari eusteko eta segitzeko lanean etxetik irten gabe», pentsatu dut. Beren buruari eutsi, horixe ari baitira egiten umeak.
|
|
|
Kartzelan
|
dauden
umeak amarekin bizi dira 24 orduetan, baina badute aitarekin ere harremana. Eizagirrek esan duenez, Xuaren kasuan, astean bi aldiz ordubete egoten da aitarekin.
|
|
|
Halere, txalo hauek denentzat dira, bai osasun arloko profesionalentzat, zahar etxeko langile, gizarte laguntzaile, dendetako langile, garbitzale, kamiolari, udaltzain, ertzain eta abar. Hau da, langile guztientzat, baita etxean
|
dauden
ume, nerabe, gazte eta helduentzat: Denentzat.
|
|
|
Pasako da. Baina zergatik? Zergatik ezin ikusi sano
|
dauden
umeak. Badaezpadako neurriak hartu behar ditugulako... Bai, bai. Ondo beteko ditugu neurriak.
|
|
|
Ia hiru aste igaro dira konfinamendua ezarri zenetik; ordutik, haur eta nerabe askok euskaraz aritzeko aukera gutxi dute. Hori dela eta, arrisku handia dago hezkuntza prozesuan bete betean murgilduta
|
dauden
umeen euskararen erabilera murrizteko egunotan, familia ez euskaldunetan batez ere. Izan ere, egoera horietan haurrek ez dituzte euskaraz mintzatzeko inolako baliabiderik eta horrek eragin kaltegarria izan dezake haur askoren hezkuntza prozesuan eta, bereziki, euren hizkuntza gaitasunetan.
|
|
|
Zergatik ikastola sartu hemen? Azken finean, bertan
|
dauden
umeak izango dira etorkizunean arazoa gehien jasango duten pertsonak, txiki txikitatik hau guztia bizitzen ari direnak. Beraz, beraiek ere borroka horretan parte hartzeko aukera zuzena izan dezaten sortu nahi izan genuen elkarte hau.
|
|
|
Udaleku hauen helburua, umeen artean euskara sustatzea, familiei kontziliazioan laguntzea eta egoera zaurgarrian
|
dauden
umeei laguntzea izango dira. Hori horrela, izena ematerako orduan, egoera hauek pairatzen dituzten haur eta familiek lehentasuna izango dutela azaldu dute udaletik.
|
|
|
Badira dantza taldeetan izena emanda
|
dauden
umeak, eta asteburuetan emanaldiak izaten dituzte. Baina, zoritxarrez, ikuskizun askotara ezin izaten dira joan.
|
|
2021
|
|
|
Hala ere, txertoarekin bakarrik zaio aurre egin izurriari, eta eskeak badira bestelako neurriak ere aintzat hartzeko. EH Bilduk atzo, adibidez, «presazko» laguntzak eskatu zituen konfinatuta
|
dauden
umeak zaindu beharrean dauden familientzat. Nerea Kortajarena legebiltzarkideak gogoratu zuen laguntza batzuk eman zirela izurriaren lehen faseetan, alarma egoeraren abaroan, eta horiek berreskuratu egin behar direla.
|
|
|
Egoera berean daudenak animatu nahi ditut harrera familia izatera. Beren desioa beteko dute, eta beharrean
|
dauden
ume batzuei lagunduko diete", esan du Iruretagoienak.
|
|
|
Era berean, Eusko Jaurlaritzari eta Espainiako Gobernuari eskatu die gaixotasunaren eraginpean
|
dauden
ume eta nerabe horien eta haien familien eskura tresna gehiago jartzea," inpaktu emozionala, mentala eta fisikoa arintzeko".
|
|
|
Badira, horrenbestez, ziberpanoptikoaren bestelako zantzurik eskolan. Batetik, gailuen aurrean
|
dauden
ume eta nerabe guztiak Googlen mende geratzen dira, darabiltzaten programa gehienak horren mendekoak baitira are gehiago egungo eskola gehienetan, Googlek ekoizten dituen Chromebookak baitira nagusi ikasleen artean: Drive, Classroom, Meet eta abar.
|
|
2022
|
|
|
Gaixotasuna pasatu eta pasatzen ari diren umeen kopurua gorantza doa, sendoagoa eta luzeagoa den immunitate naturala duten umeen kasuak bezala. Immunitate naturala izanik txertatuta ez
|
dauden
umeak eguneroko ekintzetatik kanpo ari dira geratzen, asko antzeman edota erregistratu gabe daudela.
|
|
|
Greziako errefuxiatu esparruetan gaixorik
|
dauden
umeak Euskal Herrira ekartzeko ekinbideak aurrerapausoak eman dituela jakinarazi dute Ongi Etorri Errefuxiatuak eta Mugak Zabalduz elkarteek. Maiatzean, atxikimenduak biltzeari ekin zioten erakundeen, alderdien eta gizarte eragileen artean, Greziatik umeak ekarri ahal izateko, eta, bi elkarteek jakinarazi dutenez, eskariarekin bat egin dute Euskal Herriko, Herrialde Katalanetako eta Espainiako 45 gizarte eragile eta mugimenduk baino gehiagok.
|
|
|
Errugbiaren bitartez egoera" normalizatuan" zein sozialki desabantaila egoeran
|
dauden
umeen artean lan inklusiboa bultzatzea helburu duen ekimenaren lehen jardunaldia egingo da Errekalden larunbat honetan.
|
|
2023
|
|
|
Iaz iragarri zuten ituna sinatu zuten lau alderdiek «hainbat baldintza betetzen dituzten» titulartasun publiko eta pribatuko zentroak hezkuntza zerbitzu publikoan bilduko zituztela. Segregazioari aurre egiteko baliagarria izango zela adierazi zuten orduantxe, eta, horrenbestez, itunpeko ikastetxeek ere egoera zaurgarrian
|
dauden
umeen tasa bat izango dute.
|
|
|
Bitxia da, neguko eguzkia, haurtzaroarekin ez, zahartzaroarekin lotu izan baita. Antonio Machadoren beraren beste olerki batean bezala, Neguko eguzkia izenekoan, non agure batek, jolasean
|
dauden
umeen aurrean, «eguzkia, eguzki eder hau...!» esaten baitu. Ongi pentsatuta, agian ez dago kontraesanik.
|
|
|
Amaren sabelean
|
dauden
ume horiek ere «indarkeria matxistaren biktima» direla erran zuen. Horiek kontuan hartuta, Satevik iaz artaturiko emakume guztietatik erdiek baino gehiagok zituzten seme alaba adingabeak:
|
|
|
Gure seme alaben segurtasuna edota taldeko berezitxoa ez bihurtzea bermatuko dugulakoan ematen diegu smartphonea etxeko txikienei. Baina asko gara gailu hori garapen prozesuan
|
dauden
umeei ematea zalantzan jartzen dugunok. Eta baditugu gure arrazoiak; izan ere, heziketarako nahitaezkoak diren ikasketa prozesu asko galtzen dira bidean eta sarri galdetzen diogu gure buruari kalte ordaina altuegia ez ote den.
|
|
|
Izututa
|
dauden
umeei eskua emateko prest egongo dira buruhandiak.
|