|
2000
|
|
|
Askotan ordea, horixe izaten da egiten den guztia eta hori ez da nahikoa. Azkenaldi honetan, «bataiatuta»
|
dauden
inguruneek, izugarrizko sona hartu dute hedabide, turismo gida, nahiz administrazioko publizitatean. Ez da nahikoa ingurune naturalak legez babestea, benetako kontserbazioa, kudeaketarekin hasten baita.
|
|
2007
|
|
|
Hazi egiten dira, baina mantsoago, egunen iraupena ere laburtu egiten baita. Estazio horretan, abonu ekarpenak eten egin behar dira eta aleak
|
dauden
inguruneko tenperatura eta hezetasuna egokia izan dadin zaindu. Gainera, neguan komeni da landareek egunero jasotzen duten argi dosia indartzea.
|
|
|
Gomendioak Frogatuta dago eskola umeak eskolako lehen urteetan lortzen duen egokitze gaitasunak zerikusia duela eskolan eta gizartean izan duen arrakastarekin edo porrotarekin eta buru osasuneko arazoekin, hala nola alkohol eta droga kontsumoa, indarkeriazko portaera, emozio eta jokabide arazoak. Etapa honetan, familian eta eskolan, beharrezkoa da tabakoa, drogak eta alkohola kontsumitzeak dakartzan arriskuez eta kalteez kontzientziatzea; izan ere, arrisku horiek kontrolatuta
|
dauden
inguruneetan adin txikikoa moldatzen den heinean, prebentzio gisa jokatuko da, gero tratatzeko zailak diren arazoei aurre egiteko. Arrisku egoerez, prebentzioaren garrantziaz eta etxeko, eremu publikoko edo eskolako arriskuei aurre egiteko jokabide seguruenez jabetu behar du ikasleak.
|
|
|
Aire girotuak, haizagailuak bezala, haize korronte ez hain bizkorrak baina askoz hotzagoak sortzen ditu. Landareak
|
dauden
ingurunean haizagailu bat egotea ezinbestekoa bada, sortutako aire korronteak aleei ahalik eta gutxien eragiteko ahalegina egin behar da. Baliabide bat da haizagailua pareta batera begira jartzea, gelako airea berritu dezan, baina haren “haizeak” horma horretan baino eragin zuzenagoa izan dezan.
|
|
2008
|
|
|
kirola, gazteen herritartasun aktiboa eta gizarteratzea sustatzeko tresna gisa; jarduera fisikoen bidez bizi ohitura osasungarriak sustatzea; edo eleaniztasuna zabaltzea. Halaber, lehentasuna emanen zaie egoera ahulean
|
dauden
inguruneetako gazte taldeei, bi herrialde baino gehiagoko elkartrukeei —kulturarteko aberastasun handiagoa— eta jatorri sozial, ekonomiko eta kultural desberdinetako gazteak biltzen dituzten proiektuei. Trukeen iraupenari dagokionez, 6 eta 21 egun bitartekoa da, bai atzerriko herrialde batean egiten bada (bidalketa trukea), bai herrialde berean egiten bada (harrera trukea).
|
|
|
Ingurunea ezagutzea: eskolan sartzeak haurrak jaiotzen direnetik mugitzera ohituta
|
dauden
ingurunea zabaldu eta dibertsifikatu egiten du. Horregatik, haurrak beren burua ezagutzeaz gain, haurrek inguruko mundua ezagutzen eta identifikatzen ikasi behar dute, bertan errazago sar daitezen.
|
|
2009
|
|
|
Hasteko, harreman zuzena du horrek azpiegiturekin, ekonomiaren produktibitate eta enpresa garapenarekin. Baina baita gizartearekin berarekin ere, eta enpresak kokatuta
|
dauden
ingurune sozialarekin eta ingurune instituzionalarekin.
|
|
|
Birulentzia handiagoa Simulazioko programa informatikoetan oinarrituta, ikertzaile horiek frogatu dute bakterioek grabitaterik gabeko ingurunean, hots, ingurune espazialean, jasandako zizailatze efektua heste paretako espazio txiki horietan gertatzen denaren antzekoa dela. Espazioko hegaldi batean
|
dauden
inguruneak zizailatze efektua du, hesteetako mikroileak bezala. Beste era batera esanda, espazioko hegaldia gai da bakterioa engainatzeko, eta sinetsarazten dio hestearen antzeko ingurune batean dagoela, eta horrek bere birulentzia areagotzen duten geneak aktibatzen ditu.
|
|
2010
|
|
|
– Bere harrera ahalmenarekin bateraezinak diren jardueren ondoriozdegradatuta
|
dauden
ingurune naturaleko elementuak eta prozesuak hobetu, leheneratu eta birgaitzea.
|
|
2012
|
|
|
Jarduera turistikoari dagokionez, aldian behin ingurumen ikuskaritzak egiteak ingurumen inpaktuak murriztuko lituzke; dena den, ikuskaritzak barruan egin eta zehaztasuna galtzeko arriskua dago. ...tu turistikoaren izaera konplexuaren eta helmuga turistikoen identifikazio globalaren (ostatu, zerbitzu, baliabide eta azpiegitura enpresen amalgama) ondorioz, neurri batean baino ez lirateke eraginkor izango establezimendu espezifikoen ingurumen ikuskaritzak, haiekin batera helmuga turistikoei, oro har, ezar lekizkiekeen ingurumen kalitatearen ebaluazio sistemak izan ezean, hau da, enpresa horiek
|
dauden
inguruneko kalitatea ebaluatzeko sistemak izan ezean edo sistema horietan integratuta egon ezean.
|
|
|
Baita bakterioen kontrako lanpara ultramorea ere badu. Bestalde, Alfonbrak
|
dauden
inguruneetarako gomendatzen da X3 modeloa. Izan ere, gurpilak ditu, eta igotzeko espazio txikiagoa.
|
|
|
Erretzaileen %50 baino gehiago urtebetean izaten dira, eta udak, oporraldiak, erlaxazioak eta distentsioak, berriz erortzeko egoerak sortzen ditu. Berrerortzea saihesteko, erretzaile ohiaren lorpena areagotu behar da, eredu izan behar du, eta ingurune osasungarrietan eta tabakotik urrun
|
dauden
inguruneetan jarduera alternatiboak egitera gonbidatu. Hala dio Miguel Costa Cabanillasek, Madrid Salud eko Osasun Publikoaren Institutuko Ohitura Osasungarriak Sustatzeko Zentroko zuzendariak eta “Eztabaidatu edo hitz egin” DVDko egileetako batek.
|
|
2013
|
|
|
Hasteko, gauza jakina da hizkuntza bat baino gehiago ukipenean egotea ohiko gertaera dela munduan zehar eta egoera bakoitzak bere ezaugarriak izan ohi dituela. Gure ikerketa euskara nagusi den testuinguru batean gauzatu dugu (Azpeitian), baina hala eta guztiz ere bi hizkuntza edo gehiago ukipen egoeran
|
dauden
ingurune bat da. Gure ikerketarekin Azpeitiko gazteen hizkuntza ohiturak zein diren eta beren idatzizko ekoizpenean (bereziki eskolatik kanpokoan) kodeak zein neurritan nahasten dituzten ikusi nahi izan dugu.
|
|
|
emititu gomendio hau: «haurrak
|
dauden
inguruneek libre egon behar dute gantz saturatu, trans motako gantz azido, azukre libre edo gatz ugariko elikagaiak sustatzeko». Elikagaien Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentziako Zientzia Batzordeak txostena, irakasleak koordinatua Kontuko. Salvadó oso erabilgarria da elikagai «gatazkatsu» horiek detektatzeko.
|
|
|
Elikagai osasungarrien publizitatea: Espainiako egoera 2010ean, OMEk adierazi zuen haurrak
|
dauden
inguruneek libre egon behar dutela gantz saturatu, trans motako gantz azido, azukre aske edo gatz ugariko elikagaiak sustatzeko. Argitalpen berrian egiaztatu du ez daudela, azken hamarkadan gertatu diren aldaketak aztertu ondoren.
|
|
2014
|
|
|
Begiratokiak eta aparkalekuak egokitzea ere talde horren lana izan da. «Panelek kokatuta
|
dauden
inguruneari buruzko azalpen txiki bat ematen dute, eta guztiak bisitatuz, bide batez, geoparkearen ikuspegi orokor bat ere ematen dute», azaldu du Asier Hilario Euskal Kostaldeko Geoparkeko zuzendari zientifikoak. «Panelen gaiak fly scha, barnealdeko karsta, barnealdeko ohiturak eta arkeologia dira», gaineratu du.
|
|
2015
|
|
|
Ekosistema bateko bizidunek elkarren artean eta kokatuta
|
dauden
ingurunearekin dituzten loturak
|
|
|
uhinaren islapena, errefrakzioa, difrakzioa, etabatez ere,, multipath propagation? delakoagatik, oztopo asko
|
dauden
ingurunetan eraginhandiena duena baita. Hemen aurkeztu den simulazio metodoa zehatza eta baliogarria delaegiaztaturik dago, hainbat ingurune konplexuetan egin diren lanek erakusten duten bezala.Haririk gabeko teknologien gorakadaren ondorioz, horrelako lanabes baten garrantzia areagotuegiten da, teknologia eta sistema hauen egonkortasuna bermatuko duena eta optimizatukodituena ekonomia eta kontsumo energetikoaren ikuspuntutik.
|
|
|
Arlo honetako egoera ezagutu ostean, gure ikerketaren helburuak zehaztu ditugu lau puntutan.Hasteko, gauza jakina da hizkuntza bat baino gehiago ukipenean egotea ohiko gertaera dela munduanzehar eta egoera bakoitzak bere ezaugarriak izan ohi dituela. Gure ikerketa euskara nagusi dentestuinguru batean gauzatu dugu (Azpeitian), baina hala eta guztiz ere bi hizkuntza edo gehiago ukipenegoeran
|
dauden
ingurune bat da. Gure ikerketarekin Azpeitiko gazteen hizkuntza ohiturak zein direneta beren idatzizko ekoizpenean (bereziki eskolatik kanpokoan) kodeak zein neurritan nahastendituzten ikusi nahi izan dugu.
|
|
2016
|
|
|
Ekosistema bateko bizidunek elkarren artean eta kokatuta
|
dauden
ingurunearekin dituzten loturak aztertzen ari gara, eta badira elkarreragin berezia duten izaki bizidun batzuk: elikadurari dagokion lotura berezi bat dutenak, bizidun horien segida edo kate koordinatuei elika kate esaten diegu.
|
|
2017
|
|
|
pH-a ez da aldatzen, eta metalen kontzentrazioak ere ez. Interesgarria da jakitea zer gertatzen den etengabeko gorabeherak
|
dauden
ingurune horretan. Muturreko kondizio batzuetara egokitua dagoen izaki batek ez du etorkizunik.
|
|
2019
|
|
|
Taldeko enpresak kokatuta
|
dauden
ingurune soziolinguistikoari begiratuz eta kooperatiben izateko era eta konpromisoari jarraituz lemak dioen moduan euskara da batzen gaituen esentzia hori eta euskarak arlo guztietan presentzia izateari ematen ari zaio garrantzia azken urteetan. Presentzia eguneroko lanean, teknologia berrietan, elkarren arteko harremanetan, ikerketa eta garapenean...
|
|
|
Edozein kasutan, herrietan zaharrak proportzionalki gehiago badira ere, zahar gehien dituzten eremuak hiriburuak dira, Madril eta Bartzelona izanik horietan erreferente (Abellan et al. 2018). Azken datu horrek erronka nabarmenak zabaltzen ditu parez pare; izan ere, hiriak dira zahartzaroari eta zaintzari begira
|
dauden
ingurune uher handienak. Argazkia guztiz distopikoa da kasu horietan:
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, Zearretak argi dauka prozesuak ez diela gizaki guztiei berdin erasango: " Batzuek,
|
dauden
ingurune geografikoagatik eta dauzkaten baliabideengatik, hobeto egin ahal izango diote aurre".
|
|
2021
|
|
|
Harriz zamatutako kamioi horien joan etorrietara ohitu den behi jendea larrean (Aranbarri); Ardi jendea eta, erle jendea eta... (Sastre); Ardi jendearen milaka litro odol isuriko da, Erresuma Batuan urtero, hiltegietako isurbideetan barrena (Errekondo); Esan nahi duguna da lizuna, onddoak eta
|
dauden
ingurunean gutxieneko oreka bat izango bada, beharrezkoak direla saguak, arratoiak, tximitxak eta gainerako txiki jendea (Urain).
|
|
2022
|
|
|
Lanttoren esanetan (2018), hiztunen paradigma berria hizkuntza gutxitua biziberritzeko testuinguruetatik garatu da nagusiki, eta, beraz, hiztun berriak hizkuntza gutxituetako hiztun ‘berreskuratutzat’ hartzen dira maiz. Hiztun berriak, ordea, hizkuntza berriaren hiztunak izateaz gain, lehen hizkuntza erabiltzen jarraitzen dute hizkuntza berriarekin batera, eta, kasu gehienetan, bi hizkuntza edo gehiago beren eguneroko bizitzan
|
dauden
ingurune soziolinguistikoetan bizi dira.
|
|
|
Bertan, ingurumen zinegotziak, Eraztun Berde Urdineko teknikari berria aurkeztu zuen, Ainara Garcia geologoa. Eraztun Berde Urdina garatzera bidean" lan asko" egin dela adierazi du Vazquezek, eta" balioan" jarri behar dela Zarautzek eskaintzen duen" altxor naturala". Bide horretatik, EBU proiektuaren helburu nagusia herri inguruan
|
dauden
ingurune natural horiek" babestea eta indartzea" dela aitortu du.Orain arte hainbat lekutan jarri du bere fokua Eraztun Berde Urdina proiektuak, Vista Alegre parkean, Zingira basoan, Muntxion, Altzadian eta Irita eta Aztiko hezegunean, besteak beste. " Proiektuaren zati batek espazio hauen mantenuan eta kontserbazioan datza; beste zatia, berriz, herritarrekiko harremanean oinarritzen da", azaldu du Ingurumen zinegotziak.Eraztun Berde Urdina herriaren parte izan dadin, webgunearen diseinua" erakargarriago" egin dutela azaldu du Garciak.
|
|
|
mutilek neskek baino janari gehiago jasotzen dute. Diferentzia/ menderakuntza ereduaren arazoa ia amaigabe iker genezake, gizon eta emakumeak interakzioan
|
dauden
ingurune sozialetan barrena: mutil eta gizonek okupatzen duten espazioan, emakumeek mehatxupean baino ibiltzen ez dituzten kale ugarietan, jolastokiko nesken jolasetan mutilek muturra sartzean, elkarrizketetan emakumeen mintzaldia eteten denean eta abar238 Maskulinitate hegemonikoaren eguneroko itxuratzeak dira horiek; kultura patriarkalean maskulinitate hegemonikoa baita, noski, diferentziaren polo maskulinoa hartzen duena, eta ez haren forma zapaldu edo bazterrekoa.
|
|
2023
|
|
|
Eta ez da erraza. Hala adierazi du Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Kooperatiben Konfederazioak (Hispacoop) berriki argitaratu duen ‘Espainiako populazioaren elikadura ohituren inpaktu ekologikoari buruzko azterlana’ k. Herritarren eta arlo horretako adituen iritzia biltzen du lan honek, eta erakusten du zer oztopo nagusi
|
dauden
ingurunearekiko begirunetsuagoa den elikadura modu baterako.
|